Tíminn - 31.08.1975, Blaðsíða 10
10
TÍMINN
Sunnudagur 31. ágúst 1975.
TÍAÁINN HEIAASÆKIR SIGLUFJÖRÐ
Hér getur fólk fengið heíminginn
af fyrirhuguðu húsi strax — og svo
hitt þegar efni og óstæður leyfa
— ræft við Hafstein Olafsson, framkvæmdastjóra Húseininga
— Hvert var upphafið að þvi að
þii réðst i það að stofna hér
HÚSEININGAR á Siglufirði
Hafsteinn?
— Upphafsins er nokkuð larfgt
að leita, en það var árið 1967 að ég
lagði fram hugmyndina að.þessu i
samkeppni, er haldin var á veg-
um arkitektafélagsins. Þá hafði
ég um langt skeið verið að
rannsaka gömul timburhús — þvi
að ég var og er sannfærður um að
ekkert byggingarefni hefur
reynzt okkur eins vel og þessi
bárujárnsklæddu timburhús. Upp
úr þessum athugunum þróaðist
hugmyndin æ betur, og árið 1972
má segja að þetta sé fullmótað og
eftir að teikningar og annað
tilheyrandi hafði gengið sina lög-
boðnu krákustígu var furðufljótt
sagt að þetta væri vel athugandi.
Skýringin á þvi að ég kom svo
hingað er sú, að strax var sagt að
til þess að lán fengjust út á fyrir-
tækið væri „númer eitt” að fara
út á land. Hérna var lika húsnæð-
ið, en HÚSEININGAR eru i
skemmu tunnuverksmiðja rikis-
ins — Það var lika óhætt að segja
að Siglfirðingar hafi tekið vel á
móti fyrirtækinu, það eru hvorki
meira né minna en 100 eignar-
aðilar að þvi hér.
Fyrir tilstilli
Vestmannaeyjagossins
gjörbreyttist viðhorf
manna til timburhúsa.
— Hvernig tóku menn svo
framleiðslu HÚSEININGA til að
byrja meö?
— Það hefur nú um langan
aldur verið langlæg andúð manna
á timburhúsum, þrátt fyrir að
steinsteypan hafi sýnt þaö og
sannað aö yfirburöir hennar eru
ekki eins og menn hafa álitið.
Sjáöu til dæmis veggi nýrra stein-
húsa, þeir eru rétt eins og þorska-
net, svo sprungnir eru þeir — og i
framhaldi af þvi hefur lika komið
upp stett manna:sem hefur ekkert
annað fyrir stafni en að gera við
sprungurnar. Heimaeyjargosið
breytti lfka mikið áliti manna og
eftir að flytjast fóru inn timbur-
hús gjörbreyttist viðhorfið og
þetta fór fyrst að ganga vel hjá
okkur.
— En hvað er þá með viðhald
timburhúsanna?
— Það er litið sem ekkert, felst
raunar i þvi að eigandinn þarf að
strjúka húsið með pensli öðru
hverju.
Hægt að raða upp húsinu
alveg eftir vild.
— Vildir þú lýsa framleiðslu
eins húss alveg frá upphafi til
þess dags að eigandinn getur flutt
inn? —
—- Hérna i verksmiðjunni geng-
ur það fyrir sig i stuttu máli, að
hver hlutur er sérsmiðaður,
sperrur, gluggar, veggir og annað
sem með þarf. Komi pöntun i hús
er nákvæmlega vitað hversu
mörg stykki af hverri tegund þar
f i húsið, þannig að ekkert er auð-
veldara en að telja viðkomandi
hluti. En kauðandinn þarf vitan-
lega að hafa grunninn til, og hann
verður að vera eftir okkar höfði.
Siðan sendum við mann á staðinn
og hann ásamt 3—4 mönnum
reisa húsið og loka þvi á fjórum
dögum. Eftir það koma milli
veggirnir með öllu tilheyrandi og
uppsetning þeirra tekur álika
tima. Það sem hins vegar vantar i
húsið er meðal annars eldhúsinn-
rétting og skápar. En það kemur
með tið og tima, fyrst þarf að
kenna fólki að byggja verulega
ódýrt. En það má svo bæta þvi
við, að ungt fólk, sem vill byggja
yfir sig, getur það auöveldlega á
þann hátt að kaupa aðeins hluta
hússins fyrst i stað, afganginn
getur það keypt seinna og hann
mun áreiðanlega falla við það
sem áður var komið þó svo að ein-
hver ár liði á milli.
Húseiningar gætu
framleitt hátt á annað
hundrað hús
— Hvað hafið þið framleitt
mörg hús til þessa dags?
— HÚSEININGAR hafa lokið
25húsum og nú er unnið að smiöi
17húsa er til verða i' þessum mán-
uöi. Þarna er um að ræða ibúðir
fyrir ýmis sveitarfélög, en það
má segja að þau séu einu aðilarn-
Hús bæjarstjórans I Siglufirði er frá Húseiningum
Hafsteinn ólafsson
ir, sem geta keypt nú i dag og
borgað þau fljótt, þvi auðvitað
þurfum við á peningunum strax
að halda — en svona greiðslu geta
einstaklingar ekki innt af hendi —
að minnsta kosti ákaflega fáir.
— Væri mikill tilkostnaður i þvi
að auka framleiðslu
HÚSEININGA?
— Sé miðað við þá afkasta-
aukningu, sem mundi verða i
framleiðslunni er hann lftill. Nú
þegar höfum við náð meiri
afkastagetu en gert var ráð fyrir i
upphafi, en væri húsnæðið eins
hentugt og hægt er að gera það
væru afköstin gifurleg. Nú vinna
hér 8— lO manns, en með um
tuttugu mönnum gætum við
afgreitt fast að þvi 150—200 hús á
ári. Og þá geta menn gert sér i
hugarlund hvað hvert hús myndi
kosta.
— Að lokum Hafsteinn, hafa
hús ykkar ekki staðizt allar þær
gæðakröfur, sem gerðar eru til
timburhúsa?
— Jú þessi hús hafa á allan hátt
staðizt þær kröfur, sem til aö/
mynda Húsnæðismálastjórn gerir
til þeirra. Rannsóknastofnun
byggingariðnaðarins og tækni-
deild Húsnæðismálastjórnar hafa
gert á þeim allar hugsanlegar til-
raunir og allt borið að sama
brunni — og ég vil taka þaö sér-
staklega fram, að eftir aö tækni-
deildin tók til starfa hafa valizt
þar menn er taka verkefni sitt
alvarlega og hafa unnið vel.
Nú leitar
fólk út á
landsbyggðina
— Það er eins og það sé komin
dálitil streita I íbúa þéttbýlustu
svæðanna, enda ber nokkuð á aö
þeir séu farnir aö leita til staða
eins og Siglufjarðar, sagði Ragn-
ar Jóhannesson skattstjóri, er
Timinn hitti hann að máli. — At-
vinnulif hefur lika breytzt, gamlir
atvinnuvegir eflast og nýir skotiö
upp kollinum. Nú er svo komið að
okkur hreinlega vantar fólk, en sú
þróun fór að gera vart við sig
72—73 með þeirri uppbyggingu
sem fór I hönd.
— Hvað er það aðallega sem
lyft hefur Siglufirði upp úr
þessari lægð?—
— Það voru tvimælalaust
togarakaupin og stofnun
ÞORMOÐS RAMMA, en það
fyrirtæki rekur bæöi útgerö og
fiskverkun. En það hefur einnig
annað komið til. Iðnfyrirtæki svo
sem HÚSEININGAR hefur veitt
nokkrum fjölda fólks atvinnu, en
aftur á móti hefur t.d. SIGþO
SILD ekki staðið sig nægjanlega
vel hvað framleiðsluaukningu
snertir.
íbúðabyggingar lágu
niðri um árabil.
— Það sem ber ljósastan vott
Texti og myndir: Áskell Þórisson
ÓÁNÆGJAN MEÐ
LODNUVERDIÐ
GERDI ÚTSLAGIÐ
Ragnar Jóhannesson
um þá þróun sem hér hefur átt sér
stað eru ibúðarhúsbyggingar
unga fólksins. Hér hafði ekki
verið byggt um árabil, en i dag
eru 18—20 ibúðir i smiðum. Hins
vegar er ég ekki viss um að þarna
séu endilega á ferðinni gamlir
Siglfirðingar, heldur fólk sem
kann einfaldlega ekki við sig i
bæjum eins og Reykjavik. Hérna
er lika mun auðveldara að koma
sér til dæmis i vinnu, öll opinber
þjónusta er rétt við bæjardyrnar
— Þetta ásamt svo mörgu öðru
gerir það að verkum að fólk leitar
út á landsbyggðina, sagði Ragnar
að lokum.
Sigurbur Árnason er skrifstofu-
stjóri SUdarverksmibja rikisins.
Vib spyrjum hann fyrst, hvers
vegna hætt hafi verib vib til-
raunaveibarnar á lobnu fyrir
Norburlandi.
— Það var aðallega vegna
verðsins á loðnunni, svarar Sig-
urður, — skipstjórarnir töldu ekki
grundvöll fyrir veiðunum fyrir
þaö verö sem boöið var, en það
var 55 aurar i skiptaverð plús 50
aura viöbótarverð eða styrk frá
verksmiðjunni. En einnig réði
miklu að loðnan, sem bátarnir
komu með að landi var ákaflega
smá og þar af leiðandi með litiö
fituinnihald.
— Hvemig var þessi loðna þá
miðað við loðnuna er verksmiöj-
umar tóku við i vetur?
— A verðtiðinni i vetur var lýs-
isinnihald þetta 6%—7%, en loðn-
an sem kom hér um daginn haföi
einungis 2% lýsisinnihald.
— En hvaða skilyrði voru það
sem Sildarverksmiöjan setti til aö
taka á móti loðnunni?
—Hún setti einungis það skil-
yröi aö loðnan væri stærri, en það
var sem sagt aðallega verðið sem
átti hvað stærstan þátt i þvi að
veiðunum var hætt — auk þess
sem Hafrannsóknastofnunin lagði
til að veiðarnar skyldu stöðvaðar.
Hitt er svo áftur annað mál að
þegar markaðsverð loðnunnar er
mjög lágt, og haft i huga að til
dæmis hefur oliukostnaður þre-
Sigurbur Arnason
faldast, þá getur það lika veriö
hagkvæmara að verksmiðjan
hreinlega framleiði ekki neitt...
— Hvað veitir verksmiðjan
mörgum atvinnu þegar bræðsla
er i fullum gangi?
— Þá eru það á milli 40—50
manns sem hafa af henni atvinnu,
en núna eru i sjálfum verksmiöj-
unum örfáir menn. Ilins vegar
rekum við hér einnig vélaverk-
stæði, trésmiðju og rafmagns-
verkstæði, en þetta þrennt veitir
um 35 mönnum atvinnu yfir
sumarmánuðina.