Tíminn - 02.09.1975, Qupperneq 6

6
TÍMINN
Þriðjudagur 2. september 1975.
Óvenju mikið um gjaldþrot
A árunum 1960-1974 voru kveðnir
upp 1.318 gjaldþrotaúrskurðir hér
á landi, þar af 1.120 (85%) 1
Reykja'vik. Þrotabúunum má
skipta þannig:
Einstaklingar
(908karlar, 94 konur) 1.002
Hlutafélög 284
Samvinnufélög 10
Sameignarfélög 20
Menningarfélag 1
Dánarbú 1
alls 1.318
Ólokið er skiptum i 205 þessara
búa. Skipti hafa verið felld niður i
54 búum vegna þess að kröfur
hafa verið greiddar eða afturkall-
aðar. Það vekur athygli, að i 897
búum lauk skiptum án þess að
eignir kæmu fram. Er þetta 81%
af búum, sem úrskurðuð voru
gjaldþrota 1960-1974 og lokið er
meðferð á. Úthlutun eigna til
kröfuhafa hefur farið fram i 159
búum, en i 3 búum lauk skipta-
meðferð með nauðasamningi. t
sumum af eignalausu búunum
þötti ljöst frá upphafi, að þýðing-
arlaúst væri að lýsa eftir kröfum,
svo að það var aldrei gert. Hins
vegar var gefin út innköllun til
skuldheimtumanna i 562 eigna-
lausum búum. Kröfur, sem þá
var lýst, hafa verið færðar til
verðlags 1974 og kom þá þetta
fram:
Kröfurundir 100.000 kr 84 bú
100.000-1.000.000 kr 341 bú
yfir 1.000.000 kr 128 bú
Óupplýst 9 bú
(eignalaus) 562 bú
í 37 búum greiddust að fúllu
framkomnar forgangskröfur
(veðkröfur, skattakröfur, launa-
kröfur o.fl.), en i flesturn (27 bú-
um) minna en 25% af öðrum
kröfum. í 121 búi greiddist ekkert
upp i almennar kröfur, en eitt-
hvað upp i forgangskröfur. t 55
þeirra greiddist minna en 25% af
forgangskröfunum, en i aðeins 12
búum meira en 75% af þeim.
Meginatriði þessara upplýsinga
má segja að sé eftirfarandi: Á ís-
landi eru kveðnir upp övenju
margir gjaldþrotaúrskurðir, sé
mið tekið af öðrum Norðurlönd-
um. Sérstaklega á þetta þö við um
Reykjavik og jafnvel önnur lög-
sagnarumdæmi i nágrenni henn-
ar. Þá lýkur óvenju mörgum
gjaldþrotaskiptum þannig, að
engar eignir koma fram. Og loks
er rétt að vekja athygli á þvi, hve
lttið fæst upp i almennar kröfur i
þeim fáu tilvikum, að eignir reyn-
astvera fyrir hendi. Virðistfrem-
ur hafa sigið á ógæfuhliðina i
þeim efnum á siðari árum.
Upplýsingar þessar eru fengn-
ar úr skýrslum, sem Eirikur
Tómasson lögfræðingur gerði i
sumar fyrir Lagastofnun Háskóla
tslands. Lagði hann þær fram á
fundi. sem lagastofnunin hélt 28.
ágúst s.l. i Lögbergi, húsi laga-
deildar. Fundinn sóttu lagakenn-
arar, dómarar í skiptaréttunum i
Reykjavik, Kópavogi, Hafnar-
firði og Keflavik og starfsmenn úr
dómsmálaráðuneytinu, Gjald-
heimtunnar I Reykjavik og verzl-
VÍSIR PRENTAÐUR EINS
Blaðaprent:
OG AÐUR
samið um útkomutíma Dagblaðsins
STJÓRN Blaðaprents hf. hefur
ákveðið að Visir skuli unninn og
prentaður hjá Blaðaprenti á
sama máta og verið hefur og
einnig hefur stjórnin falið fram-
kvæmdastjóra og yfirverkstjóra
Blaðaprents að hefja samninga
um útkomutima og tæknileg at-
riöi við aðstandendur Dagblaðs-
ins, sem stjórn Blaðaprents hefur
samþykkt að taka til vinnslu og
prentunar. Hér fer á eftir ályktun
stjórnar Blaðaprents hf. vegna
þessa máls:
„Þeir atburðir hafa gerzt, að
mannaskipti hafa orðið við dag-
blaðið Visir i Reykjavik og að að-
standendur þess hafa klofnað i
tvo hópa, sem deila harkalega.
Dagblaðið Visir og þeir sem að
þvi stóðu 1970, tóku höndum sam-
an við útgáfuaðila Timans, Al-
þýðublaðsins og Þjóðviljans um
stofnun hlutafélags um prent-
smiðju, sem annast skyldi og sjá
um prentun þessara fjögurra
dagblaða og hefur þessi prent-
smiðja verið starfrækt i rúmlega
4 ár. Blaðaprent hf. er byggt
þannig upp, að allt hlutaféð skipt-
ist jafnt i fjóra staði, fjóra hluta-
bréfaflokka og höfðu aðstandend-
ur hvers dagblaðs algert sjálf-
dæmi, um á hverrahöndum hluta-
bréf sins flokks væru.
ABeins eitt dagblaðanna, Tim-
inn, hefur frá upphafi sjálft haldið
eignarhaldi á hlutabréfunum i
slnum flokki, D-flokki, en hin
dagblöðin öll hafa látið hlutabret
sinna flokka i hendur annarra
aðila og félaga, sem stofnuð hafa
verið i þvi skyni.
Aðstandendur VIsis kusu á sin-
um tima að starfa i tveimur
hlutafélögum, Reykjaprcnti hf.
og Járnsiðu hf. og hagar þannig
til, að Reykjaprent hf. á og rekur
dagblaðið Visir, en Járnsiða hf.
á mestöll hlutabréfin i C hluta-
bréfaflokki Blaðaprents. Sá
klofningur, sem orðið hefur með-
al aöstandenda Visis nú, virðist
hafa orðið með þeim hætti, að
minnihlutahópur hluthafa i
Reykjaprenti hf. fer með meiri-
hlutavald i stjórn Járnsiðu hf. ( 3
af 5).
Þegar nú, við þennan kiofning,
þeir sem fara i dag með meiri-
hluta hlutabréfanna i C-flokki,
krefjast þess, að stjórn Blaða-
prents hf. taki til vinnslu og
prentunar nýtt dagblað á vegum
hlutabréfaflokksins, er úr mjög
vöndu að ráða fyrir stjórn félags-
ins, sem að sjálfsögðu vill forðast
að blanda sér i deilur hinna strið-
andi aðila meðal aðstandenda
VIsis. Þar við bætist, að engin
ákvæði eru i lögum Blaöaprents
hf., hvernig með skuli fara, ef
þvilikur klofningur sem hér er
orðinn, kemur upp. Verður þvi
stjórn Blaðaprents að byggja af-
stöðu sina og niðurstöður á eigin
samþykktum, almennum hluta-
félagalögum og almennum regl-
um eins og við getur átt. Verður
stjórn Blaðaprents hf. áð virða
rétt þeirra, sem fara með hluta-
bréfi Blaöaprenti hf. en telur sér
jafnframt skylt að standa við þau
fyrirheit, sem gefin eru Visi i
stofnsamningi Blaðaprents hf.
um að séð verði um prentun hans
á hefðbundnum tima.
Með skirskotun til framanritaðs
ályktar stjórn Biaðaprents hf.
eftirfarandi:
1. Stjórn Blaðaprents hf. ákveður
að Visir skuli unninn og
prentaður i prentsmiðju félags-
ins með sama hætti og áður.
2. St jórn Blaðaprents hf. sam-
þykkir þá beiðni meirihluta
st jórnar Járnsiðu hf. að taka til
vinnslu og prentunar nýtt dag-
blað enda sé það framkvæman-
legt og felur framkvæmda-
stjóra og yfirverkstjóra að
hefja samninga um útkomu-
tima og tæknileg atriöi og legg-
ur niðurstöður þeirra fyrir
stjórn Blaðaprents hf. hið
fyrsta. Samþykki allra stjórn-
armanna I Blaðaprenti hf. þarf
til ákvörðunarum útkomutima
blaðsins.
3. Með þvi aðekki verður talið, að
réttur hvers hlutabréfaflokks i
Blaðaprenti hf. sé til að láta
prenta tvö dagblöð samkvæmt
hinni sérstöku gjaldskrá, sbr.
18. gr. samþykkta félagsins,
ákveður stjórn Blaðaprents hf.
að gefa C hlutabréfaflokki til
bráðabirgða, kost á að njóta
viðskiptakjara 18. greinarinnar
fyrir bæði blöðin, Visi og hið
nýja dagblað, enda samþykki
þau eitt af tvennu:
(a) aðskipa hvort um sig, einn
fulltrúa í 3ja manna gerðardóm
þar sem farið yrði fram á, að
Hæstiréttur skipaði oddamann,
en gerðardómur þessi kvæði á
um það innan 4 vikna, hvort
dagblaðið ætti rétt á að njóta
hinna sérstöku viðskiptakjara
18. greinarinnar.
(b) að deponera eða leggja
fram tryggingar fyrir mismun-
inum á hinni sérstöku gjald-
skrárgreiðslu og útsölutaxta,
þartil úr þvi verður skorið með
samkomulagi eða dómi, hvort
dagblaðið eigi rétt á að njóta
viðskiptakjara 18. greinarinn-
ar.
4. Stjórn Blaðaprents hf. telur, að
við sölu stjórnar Járnsiöu hf. á
hlutabréfum Járnsiðu i Blaöa-
prenti hf. til Jónasar Kristjáns-
sonar og Sveins R. Eyjólfsson-
ar hafi ekki veriö gætt for-
kaupsréttar annarra hluthafa i
C hlutabréfaflokki Blaðaprents
hf. samkvæmt 7. gr. sam-
þykkta félagsins. Mun stjórn
Blaðaprents hf. sjá um, svo
sem henni er skylt, að sölu-
meðferð þessara hlutabréfa,
fari fram i fullu samræmi við
samþykktir Blaðapmnts hf.”
Prófessor GUNNAR LOMHOLT frá
Tromsöháskólanum, Noregi flytur fyrir-
lestur, er hann nefnir
„Fjögur ár
húðsjúkdómafræðing-
ur í Uganda"
i Norræna húsinu miðvikudaginn 3.
september nk. kl. 20:30.
NORRÆNA
Allir velkomnir. HÚSIÐ
unarráðinu. Þór Vilhjálmsson
prófessor, forstöðum. lagastofn-
unarinnar, skýrði frá undirbún-
ingi nýrrar löggjafar um gjald-
þrotaskipti, en skýrslugerð Eiriks
Tómassonar mun verða notuð við
þann undirbúning. Unnsteinn
Beck borgarfógeti i Reykjavik
lagði fram skýrslur um fjölda
gjaldþrotabeiðna, sem eru mun
fleiri en uppkveðnir úrskurðir.
Meðal annarra, sem tóku þátt i
umræðum, voru Már Pétursson
héraðsdómari i Hafnarfirði, Guð-
mundur Vignir Jósefsson gjald-
heimtustjóri og Steingrimur
Gautur Kristjánsson héraðsdóm-
ari I Hafnarfirði. Þór Vilhjálms-
son gat þess, að frekari umræður
um þessi mál myndu væntanlega
fara fram á næstunni, m.a. á veg-
um Lögmannafélags Islands.
Frétt frá Lagastofnun Háskóla
tslands 1. september 1975
í skólann
hwernig?
,,A leiö I skólann — en hvernig?”,
foreldrabréf 1975.
SKÓLARNIR eru nú að byrja og
um leið fer sá timi i hönd sem
hættulegastur hefur reynzt ung-
um börnum. Um leið og mörg
þeirra stiga nú sin fyrstu spor út á
hinn langa menntaveg, verða þau
sjálfstæðir vegfarendur I umferð-
inni I fyrsta sinn. Arin 1971 til
1974, þ.e. á 4 árum, uröu samtals
363 börn fyrir bifreiöum I Reykja-
vik. I septembermánuöum þessi
sömu ár slösuöust samtals 39
börn.
Umhverfi það sem barnið lifir i
er skipulagt með þarfir og getu
fullorðinna i huga. Barnið verður
samt sem áður aö glima við þetta
umhverfi löngu áður en það er
fært um að skilja það. Til þess að
geta bjargað sér á eigin spýtur I
nútima umferðarumhverfi, þarf
einstaklingurinn á öllum sinum
skilningarvitum að halda. En
þroskaferill barnsins er langur,
það er t.d. ekki fyrr en við 12-14
ára aldur sem barnið hefur
þroskað hæfileikann til að nota
sjónina rétt. Þroskaferill heyrn-
arinnar á sér einnig langan að-
draganda. t umferðinni verður
vegfarandinn að geta beint at-
hyglinni að mörgum atriðum i
einu og vera fær um að sjá um-
ferðina sem eina heild. Þetta geta
börn ekki á sama hátt og fullorðn-
ir, þau geta aðeins meðtekið litið
brot af umferðinni i einu.
Að venju hefur Umferðarráð
sent frá sér bækling til foreldra
þeirra barna sem nú hefja skóla-
göngui fyrsta sinn. Bæklingurinn
ber heitið ,,A leið i skólann — en
hvernig?” Bæklingurinn hefur
veriðsendur til skóla i þéttbýli og
þess óskað að honum verði dreift
til allra barnanna og þau siðan af-
hendi hann foreldrum sinum.
t þessum bæklingi er megin
áherzla lögð á að foreldrar fylgi
börnunum i skólann til þess aö
velja þeim örugga leið. Þar er
bent á aöstytzta leiðin i skólann
er ekki alltaf sú hættuminnsta og
þvi sé það nauðsynlegt að foreldr-
ar finni hættuminnstu leiðina fyr-
ir börnin þótt hún sé svolitið
lengri.
Auk útgáfu foreldrabæklingsins
hefur verið sent bréf til allra lög-
reglustjóra landsins, þar sem
þess er óskað að lögreglumenn
heimsæki börnin strax fyrstu
dagana og ræði við þau um hætt-
urnar i umferðinni. Samtals hefur
verið dreift 5000 eintökum af
bæklingi þessum og hann sendur i
101 skóla á landinu.