Tíminn - 02.09.1975, Blaðsíða 19

Þriðjudagur 2. september 1975.
TÍMINN
19
o Byggingar
Slik iðnvæðing er vel hugs-
anleg á höfuðborgarsvæð-
inu, og hefur þegar verið
hrundið af stað i nokkrum
mæli á þvi svæði.
3. Verksmiðjuframleiösla ihúðar-
húsnæðis hérlendis, sem er
lausn með tilliti til dreifðs
markaðar og litilla fram-
kvæmda á hverjum stað.
4. Hefðbundnar aðferðir endur-
skipuiagðar með tilliti til
nýrrar byggingatækni og
verkaðferða.
Orkar varla tvimælis, að slðari
þrir kostirnir munu verða valdir,
segir hópurinn.
Þá segir, að almennt ástand
efnahags- og fjármála i landinu
sé ein af forsendum fyrir þróun
byggingariðnaðarins. Sé ástandiö
gott, örvi það framleiðslu Ibúðar-
húsnæðis, auki stærð, dragi úr
þröngbýli og hvetji til byggingar
dýrra Ibúða. Slikt eykur slöan
spennu á vinnumarkaðnum,
hækkar byggingarkostnað og
stuðlar að aukinni dýrtið og verð-
bólgu.
Tæknivæðing byggingariðnað-
arins hefur mjög mikil áhrif á
þróun hans, en hún er viðast
mjög skammt á veg komin. Staf-
ar það meðal annars af smæð
verkefna. Þá hefur veðurfar áhrif
á þróunina. Mikið dregur úr
byggingum stóran hluta ársins,
en við þvi mætti þó bregðast á
ýmsan hátt, t.d. eins og Norð-
menn gera með meiri innanhúss-
framleiðslu húsa og húshluta,
bæði i verksmiðju og á bygging-
arstað, og öðrum tæknilegum
aðferðum. Opinberar aðgerðir
hafa haft mikil áhrif á þróunina,
til dæmis vegna þess að rikisvald-
ið hefur beitt sér fyrir auknu fjár-
streymi til byggingariðnaðarins á
samdráttartímum en ef til vill
hefur það einnig haft tilhneigingu
til að draga úr fjárstreymi til
hans á spennutimum, segir
starfshópurinn. Lóöaveitingar,
samningar vinnumarkaðarins og
verðbólgu spekúlasjónir hafa enn
fremur sin áhrif.
Eftirtektarvert er, hve byggðin
utan Reykjavlkursvæðisins er
vanbúin að því er varðar stærð
byggingafyrirtækja og vél-
væðingu. Þó reynist byggingar-
kostnaður oft lægri úti á lands-
byggðinni en á höfuðborgar-
svæðinu. Sem skýring á þessu er
nefnt I skýrslunni, að oftsinnis eru
byggingarframkvæmdirnar þar
að öllu leyti undir daglegri stjórn
eins meistara, en reglugerðir
leyfa slikar vinnuaðferðir i litl-
um byggðarlögum. Svo virðist
sem vinna iðnaðarmanna og
byggingarverkamanna sé einnig
ódýrari. Uppmælingataxtar eru
ekki eins almennt notaöir þar,og
fjarlægðargjöld (oft um 20%)
sparast vegna smæöar byggða-
laganna. (Launakostnaður
nemur um 56-58% i byggingavlsi-
tölu Hagstofunnar). Þá kemur oft
til meiri samhjálp Ibúanna við
smærri verkefni en gerist á höf-
uðborgarsvæðinu.
Koma verður á föstu
veðlánakerfi
íkaflanum um fjármögnun eru
raktar helztu leiðir til fjármögn-
unar Ibúðarbygginga. I ábending-
um slðast I kaflanum segir m.a.,
að fæstum sem til þekkja geti
blandazt hugur um, að það fjár-
mögnunarkerfi sem nú er fyrir
hendi, sé óviðunandi til fram-
búðar. Koma verði á föstu veð-
lánakerfi fyrir allar Ibúðarhúsa-
byggingar. Þótt tryggja beri, að
hinir efnaminni I þjóðfélaginu
njóti áfram styrkja, verði að
skapa öörum þjóöfélagsþegnum
aðgang að veðlánum, sem ekki
rýri stofnfé byggingasjóða. Þá
segir: Vekja ber athygli á þeim
möguleika að gefa húsbyggjend-
um kost á hækkandi lánum með
hækkandi verðtryggingu. Hús-
byggjendur fái aögang að verö-
tryggðu fjármagni, og geti þannig
með lánum keypt eða byggt ibúð-
ir á staðgreiðsluveröi. Þetta
myndi leiða til hröðunar bygging-
arframkvæmda, með aukinni iðn-
væðingu, og lækkunar byggingar-
kostnaðar.
Nytjum land tii skóg-
ræktar eða sauðfjár-
ræktar
I lok skýrslu starfshóþsins er
fjallað um haskvæmni skógrækt-
ar á Islandi og gerð tilraun til
samanburðar á nytjum lands til
sauðfjárræktar og skógræktar.
Þar segir:
„Samkvæmt upplýsingum
Rannsóknastofnunar landbúnað-
arins, mun eitt ærgildi (ein ær +
1,3 lömb) þurfa um 2,5 ha. af út-
hagabeit i allt að 200 metra hæð.
Ef reiknað er með að hvert ær-
gildi gefi að meðaltali á ári af sér
12,5-25 kg af kjöti, 0,5-1,25 kg af ull
og 0,5-l,5kg af gæru, fást eftirfar-
andi afurðir af hverjum ha.:
Lágmark Hámark
Kjöt 5,0 kg 10,0 kg
Ull 0,2 kg 0,5 kg
Gæra 0,2 kg 0,6 kg
Árið 1974 var einingaverð sauð-
fjárafurða til bænda eins og sýnt
er á töflunni hér fyrir neðan
(vergar árstekjur þ.e.a.s. sölu-
verð — aðföng).
Lágmark Hámark
Kr.kg. kg- kr. kg- kr.
Kjöt 204,00 5,0 1.020,00 10,0 2.040,00
Ull 80,00 0,2 16,00 0,5 40,00
Gæra 105,00 0,2 21,00 0,6 63,00
Samtals Kr. 1.057,00 Kr. 2.143,00
Miðað við fast verðlag verða
samanlagðar vergar tekjur sauð-
fjárræktarbóndans á 35 árum frá
37.000 til 75.000 kr.
Sé hins vegar landið nýtt til
skógræktar og plantað um 4.500
plöntum á hektara á fyrsta ári,
nemur stofnkostnaður við það um
93.500 kr. (upplýsingarnar fengn-
ar hjá Skógrækt rikisins). Fyrstu
10 árin eftir plöntun er ekki gert
ráð fyrir að neinar tekjur fáist af
skógræktinni, né heldur að neinn
kostnaður verði við hana. Næstu
25 árin er reiknað með að við
grisjun fáist um 2.500 plöntur,
þ.e. 100 plöntur á ári. Er reiknað
með því, að þessar plöntur nýtist,
ýmist sem jólatré, eða til efnis i
1. Stofnkostnaður við skógrækt
2. Tekjumissir af sauðfjárrækt
Samtals:
3. Tekjur af skógrækt
girðingastaura, og bóndinn fái að
meðaltali 635 kr. fyrir plöntuna
(1974). Sé áfram reiknað með
föstu verðlagi, verða samanlagð-
ar tekjur hans á þessum 25 árum
kr. 1.587.500.00 / ha. Vegna óhag-
stæðs veðurfars og annarra
skakkafalla skal hér reikna með
50% afföllum, en þar myndi vera
um algjör hámarks afföll að
ræða, og yrðu tekjurnar þá
793.750.00 kr., á framangreindu
timabili.
Ef hagkvæmni skógræktarinn-
ar er borin saman við hagkvæmni
sauðfjárræktarinnar á 35 ára
tlmabili, kemur eftirfarandi i
ljós:
Lágmark Hámark
„ Kr. 93.500,- Kr. 93.500,-
Kr. 36.995,- Kr. 75.005,-
Kr. 130.495.- Kr. 168.505,-
Kr. 793.750.- Kr. 1.587.500,-
1 :!i! ir; 2MET i 01 mm SSS

| UTANÍ .ANDSFERÐl
EINSTAKT TÆKIFÆRI
Ferð til Vínarborgar 4. til 15. sept.
Af sérstökum á-
stæðum hefur ver-
ið ákveðið að
lengja ferðina til
15. sept.
Þeir sem áhuga
hafa á þessari ferð
hafi samband við
fiokksskrifstofuna.
Nánari upplýsing-
ar um ferðina á
flokksskrif stof unni.
Simi 2-44-80.
Allra siðustu for-
vöð að tryggja sér
far.
Mismunur
Umframtekjur við að nýta
landið til skógræktar I stað sauð-
fjárræktar eru á bilinu frá kr.
660.000 til 1.400.000, eða að meðal-
tali 18.950 til 40.543 kr. á ári.
Hér að framan er reiknað með
vergum tekjum af sauðfjárrækt,
en stofnkostnaðurinn við skóg-
ræktina tekinn með. Reiknað er
með að vinnulaun og annar
kostnaður en stofnkostaður við
sauðfjárrækt og skógrækt sé svo
svipaður, að hann var ekki tekinn
með i dæminu. En að 35 árum
liðnum er eftir um 2.000 trjáa
nytjaskógur. Arlegur vöxtur hans
nemur 5 rúmmetrum (meðaltals-
tölur frá Skógræktinni). Söluverð
á rúmmetra af fullunnu timbri (1
rúmm af trjávið úr skógi nýtist að
2/3 sem unnið timbur) er nú um
40.000 kr. Söluverðmæti af hverj-
Kr. 663.255.- Kr. 1.418.995,-
um hektara er þvi um 120.000 kr.
á ári á móti 2.000 kr. á ári fyrir
sauðfjárrækt (1974). Auk þess
mætti beita á skóginn á seinni
hluta tlmabilsins (35 ára tima-
bil). Skógræktarstjóri tekur sem
dæmi um afkastagetu Islenzks
nytjaskógar svæðið Laugar-
dalur-Haukadalur I Biskups-
tungum. Þetta svæði er um 5.00C
ha. að stærð, og er það talið hafa
öll skilyrði til timburframleiðslu
Framleiðsluverðmæti þessa
svæðis myndi nema um 350 mill
jónum króna á ári (1974), en þá er
miðað við 5 rúmmetra viðar-
íramleiðslu á hvern hektara
lands. Hér er þvi um að ræða at-
hyglisverðan samanburð á nytj-
um lands til sauðfjárræktar og
skógræktar.”
(FB tók saman
Boðum leiðaþing á Austurlandi sem hér segir.
Fáskrúðsfirði
Stöðvarfirði
Breiðdal
Berufjarðarströnd
Djúpavogi
Alftafirði
Lóni
Nesjum
Suðursveit
öræfum
Mýrum
Höfn
5. sept. kl. 21.
7. sept. kl. 21.
8. sept. kl. 21.
9. sept. kl. 16
9. sept. kl. 21.
10. sept. kl. 10.
10. sept. kl. 16.
10. sept. kl. 21.
11. sept. kl. 16.
11. sept. kl. 21.
12. sept. kl. 16.
12. sept. kl. 21.
Vilhjálmur Hjálmarsson og Halldór Asgrimsson.
Vilja afnám tolla
á barnamat
AÐALFUNDUR Neytendasam-
takanna, haldinn I Norræna hús-
inu 29. aprll 1975, lýsir yfir á-
nægju sinni með að Alþingi hefur
samþykkt að fella niður aöflutn-
ingsgjöld af nýjum ávöxtum. Þá
lýsa Neytendasamtökin yfir á-
nægju sinni meö heimild til aö
fella niöur söluskatt af nokkrum
nauðsynja- og munaðarvörum,
svo sem brauðvörum, nýjum á-
vöxtum, nýju grænmeti, kaffi, te
og kakó.
Hins vegar vilja Neytendasam-
tökin benda á, að matur ætlaður
smábörnum er bæði hátollaður og
söluskattsskyldur. Er hér um að
ræða barnamjöl (tollskrárnr.
19' 1-02-09) 50% tollur. Niðursoðnir
ávextir (sérstaklega ætlaöir smá-
börnum, (tollskrárnr. 20-06-00))
50% tollur. Annar niðursoðinn
barnamatur (tollskrárnr.
21-05-02) 100% tollur og
tollskrárnr. 21-05-03 (tollur frá
öllum löndum nema upphaflegum
EFTA-löndum 80% tollur og frá
EFTA-löndum 50% tollur).
Mjólkurduft (tollskrárnr.
04-02-20! tollur 50%.
Neytendasamtökin krefjast
þess að tollar og söluskattur af
matvörum sem aðeins eru ætlaö-
ar smábörnum verði felldir niöur.
Notkun þessarar matvöru er
mikilvægur þáttur I að sjá smá-
börnum fyrir bætiefnabættri
fæðu. Oft er nýtt grænmeti og nýir
ávextir ekki fáanlegt.
Tillaga þessi var samþykkt
með öllum greiddum atkvæðum.
cf þig
Nantar bíl
Til aö komast uppí sveit.út á land
eða i hinn enda
borgarinnar,þá hringdu í okkur
4L?L?\ ál
íf . IPT i áL ]
LOFTLEIDIR BÍLALEIGA
Stærstabilalelgalandsins nin nriiTi■
GAR RENTAL
‘S‘21190
Erum fluttir
með starfsemi okkar á
Laugaveg 118/ Rauðar-
árstígsmeginn.
BÍLALEIGAN
EKILL
SlMAR: 28340-37199
F'ord Bronco VW-sendibilar
Land/Rover VW-fólksbilar
Range/Rover Datsun-fólks-
Blazer bilar
AAosfellsveit
Kjalarnes
Ung barnlaus hjón
vilja taka á leigu 2ja
herbergja ibúð strax.
Upplýsingar eftir kl. 7
á kvöldin.
Lars, Vallá.
\mf/m
BÍLALEIGA
Höfum flutt í
eigiS húsnæði.
\mim
CAR RENTAL
SERVICE
-H H II
N H II H N II H N
Sigtóni 1 - símar: 144 44 - 25555 - Reykjavík