Tíminn - 25.09.1975, Blaðsíða 5

Fimmtudagur 25. september 1975
TÍMINN
5
Viðsjár talnanna
. Halldór
Kristjánsson
frá Kirkju-
bóli birtir i
siðasta blaði
tsfirðings
athyglis-
verða grein,
sem hann
nefnir við-
sjár talnanna. Halldór segir i
upphafi:
„Hagfræði og töluvisi eru
mikils metnar, svo sem vert
er. Tölfræði er traust og örugg
og tölulegur samanburður er
nauðsynlegur til skilnings og
þekkingar. Samt er engu siður
nauðsynlegt að hlusta á tölur
með varúð og athygli.
Oft eru birtar tölur, sem
ekki segja nema sumt af þvi
sem máli skiptir. Stundum
draga menn hvatvislega
ályktanir af hálfreiknuðu
dæmi. Og vera má að stundum
þyki einstökum áróðursmönn-
um hentugt að bregða upp
hálfreiknuðu dæmi. Það á
stundum við meðferð taln-
anna, sem Stephan G. orðaði
svo meistaralega:
Hálfsannleikur oftast er
óhrekjandi lygi.
Tölurnar eru réttar, óhrekj-
andi, en þær taka ekki nema
til nokkurs hluta þess sem
máli skiptir. Þvi er þetta að-
eins hálfur sannleikurinn og
ályktun, sem af verður dregin,
er röng. Hér gildir sú fræga
umsögn, að enda þótt tölurnar
ljúgi ekki, er hægt að ljúga
með tölum. Tölfræðin blekkir
menn.
Hér skal nú svo sem til skýr-
ingar þessum almennu og al-
gildu hugleiðingum nefna ein-
stök og nýleg dæmi úr opin-
berum umræðum.”
Þjóðartekjur
og launakjör
Þá segir Halidór Kristjáns-
son enn fremur:
„Það er talað um þjóðar-
tekjur og almenn launakjör.
Auðvitað þarf að vera sam-
band þar á milli. Stundum er
talað um rýrnun þjóðartekna
og jafnframt rýrnun launa-
kjara eins og þarna gæti verið
fast hlutfall og menn eigi að
álykta, að launakjör þurfi
engan veginn að verða fyrir
meiri afföllum hlutfallslega en
þjóðartekjurnar. Séu launa-
kjör skert meira en nemur þvi
hundraðshlutfalli sem þjóðar-
tekjur hafa rýrnað, er það að
kenna vondri stjórn og ill-
gjarnri i garð launamanna.
Nú fara ekki allar þjóðar-
tekjur til launagreiðslna.
Nokkur hluti þeirra fer til ann-
ars kostnaðar. Og auðvitað er
það hreyfing á þeim liðum
sem ræður þvíhvað eftir er til
launa.
Segjum til einföldunar að
helmingur þjóðartekna gangi
til launagreiðslna, en hinn
helmingurinn til annars. Nú
rýrna þjóðartekjur um 10 af
hundraði, en þær greiðslur
allar standa i stað. Þá þyrfti
að skerða launakjör um 20% —
10 af 50— ef sama niðurstaða
ætti að nást i þjóðarbúskapn-
um.
Launagreiðslur eru þáttur i
ráðstöfun þjóðartekna og við
þurfum að vita fleira en heild-
artölu þjóðarteknanna til að
sjá á hverju viö höfum efni i
launagreiðslum."
Þjóðartek jurnar
og ríkissjóður
Þá segir Halldór Kristjáns-
son:
„Það er talað um að rikis-
sjóður taki til sin svo og svo
mikið af þjóðartekjum og
þannig gerður samanburður
milli ára og áratuga. Stundum
virðast menn álita, að til séu
einhver eðlileg takmörk þess
hvað langt sé rétt að ganga i
þeim efnum og þau takmörk
séu óháð öllu öðru. Skyldi það
þó ekki skipta nokkru máli i
þvi sambandi hversu mikinn
hluta þjóðarinnar rikissjóður
hefur á framfæri sinu? Skyldi
það sama eiga við, eftir að
tveir fimmtu af tekjum rikis-
sjóðs ganga til tryggingar-
stofnunar rikisins til almennr-
ar framfærslu, og áður var?
Og skyldi það engu breyta
hvort 10% eða 20% þjóðarinn-
ar eruopinberir starfsmenn?”
— Þ.Þ.
Prósenta en ekki ókveðin
krónutala
Gsal-Reykjavik — Dómur er háskólamanna höfðaði i júni s.l.
genginn i máli þvi, er Bandalag gegn fjármálaráðherra fyrir
Miðstöðvarketill
til sölu, ásamt hitakút, dælum og öðru til-
heyrandi, i góðu standi.
Upplýsingar i sima 40-425.
CREDA-tauþurrkarinn
er nauösynlegt hjálpartæki á nútimaheimili og
ódýrasti þurrkarinn i sinum gæðaflokki. Fjórar
geröir fáanlegar. Ennfremur útblástursbarkar
f/Creda, o.fl. þurrkara. Veggfestingar f/Creda
T.D. 275 þurrkara.
SMYRILL Armúla 7. — Simi 84450.
- -V
hönd rikissjóðs. Meginniðurstöð-
ur Kjaradóms i máli þessu voru á
þann veg, að við kauphækkanir
ættu prósentutölur að gilda en
ekki ákveðin krónutala, og er
þessi dómur i samræmi við
sjónarmið Bandalags háskóla-
manna.
Nú mun það þvi hafa gerzt, að
nokkur munur ér á launatöflu
Bandalags háskólamanna og
BSRB. Launatafla BHM er hærri
en tilboð rikisins, sem byggt var á
samningi við BSRB, og munu
launaflokkar BHM hækka um 2%
l.októbern.k.,istað2.100kr. sem
hækkunin er hjá BSRB.
Fyrir þá, sem hafa hærri laun
en 105 þús. kr., kemur þessi dóm-
ur Kjaradóms til góða, þvi
prósentuákvæðið færir þeim
meiri kauphækkun en ákveðin
krónutala hefði gert.
Tíminner
peningar
Sólaóir
HJÓLBARÐAR
TIL SÖLU
FLESTAR
STÆRÐIR
A FÓLKSBÍLA.
BARÐINNf
ARMULA7 W30501 &84844
Tréklossar
Teg. 146. Litur Ryðbrúnt.
No 34—42. Verð kr. 3490.
Teg. 135
Litur: Ryðbrúnt, gulbrúnt
No. 34—42. Verð 3090
Teg. 134. Litur Rautt.
No. 34—42. Verð kr. 3390
Teg. 124. Litur Rautt
No. 25—33. Verð kr. 2540
Teg. 138.
Litur Beige/Brúnt
No 25—33 Verð 2980

AU STiU RSTiRTEiíil