Tíminn - 25.09.1975, Blaðsíða 8
Fimmtudagur 25. september 1975
Fimmtudagur 25. september 1975
Tryggvi á Hrappstöðum foringi á Viöidalstunguheiöi.
TÍMINN
TÍMINN
Þaö er gott aö fá kaffisopa i Sanddal. Friiin á Haukagili Sóley Jónsdótt-
ir þiggur kaffisopa hjá Eggert I Hjaröartungu. Jón I Haga fylgist meö.
Hjördis á Hofi litur yfir safniö I nátthaganum viö Afangatjörn.
Tæknin gefur möguleika á aö ræöa viö foringja á næstu heiöum eöa
konuna sina heima.
Undanreiöarmcnn úr Þingi og Vatnsdal 1975. Taliö f.v. Bjarni Ingvarsson Eyjólfsstööum, Lárus Konráðsson Brúsastöðum, Jón Bjarnason Haga, bilstjóri, Jón B. Bjarnason Asi, Leifur Sveinbjörnsson Hnausum foringi, Siguröur
Magnússon Hnjúki, Hjördis Gisladóttir Hofi, Eggert Lárusson Hjarðartungu, Guömundur Svavarsson Miöhúsum, Reynir Steingrimsson Hvammi, Eiður Steingrimsson Marðanúpi og Magnús Pétursson Miöhúsum.
Eftir sumarlangl \ frelsi
í óravídd öræf anna
Þaö eru ófá sporin hans Þrastargamla frá Brúsastööum á heiöinni,
en hann er nú oröinn 27 vetra gamall
ÞAÐ hefur löngum verið mikill
ævintýraljómi yfir gangnaferö-
um. Um það vitna margar visur
kvæöi og ljóð og margar sögur og
sagnir eru til um ævintýralegar
göngur. Oft hafa menn lent i
miklum svaðilförum í göngum, en
þar hafa menn líka átt eftirminni-
legar unaðsstundir. Hvað er dá-
samlegra en vera á ferð ásamt
hesti og hundi lengst inni i
óbyggðum, þar sem ekkert rýfur
kyrrðina og friðinn, eða þegar
nær dregur byggðinni og gangna-
röö þéttist að sjá fjárbreiöurnar
renna á undan gangnaröðinni, likt
oglæki sem liöast niöur fjallshlið.
Htí, köll og hundsgá blandast
jarmi og menn eiga auðvelt meö
að virða fyrir sér lagðprúða dilk-
ana og ærnar frjálslegar i fasi
eftir sumarlangt frelsi i óravidd
öræfanna. í göngum eru menn
ekki að eltast við klukkuna. Þar
er ekki farið f mat kl. 12 og kaffi á
ákveönum tima.
Aðeins er hugsaö um að smala
sem bezt og ná settum áfanga
fyrir myrkur.
Bændur I Þingi og Vatnsdal
eiga afréttarland á Grimstungu
— og Haukagilsheiðum suður yfir
Stórasand og Fljótsdrög allt fram
að Langjökli. Sauöfjárveikivarn-
argirðing skilur afréttarlandið
frá heiðum Borgfirðinga. Áður
fyrr hittust Borgfiröingar og
Hvlnvetningar i Fljótsdrögum.
Var þar jafnan fagnaðarfundur
og mikil gleöi i tjaldstað. Eftir að
girt var hættu Vatnsdælir, Viöi-
dælingarogBorgfiröingarað eiga
sameiginlegan náttstað við Rétt-
arvatn, en samt sem áður fýsir
mig aftur að fara i göngur.
i haust héldu undanreiðarmenn
Ur Þingi og Vatnsdal Ur byggð
upp Ur hádegi sunnudaginn 14.
september. Vorum við tólf saman
riðandi, en sá þrettándi kom ak-
andi með nesti okkar og viðlegu-
bUnað. Ein stúlka var með i för-
inni og þótti oss hinum fengur
að. Var þaö Hjördis Gislad. á
Hofi. Þetta var i fyrsta sinn sem
hUn fór i undanreið en áður hafði
hUn fariö i Sandgöngur. Ekki er
þetta þó I fyrsta sinn sem stúlka
fer f undanreiðina, heldur hefur
a.m.k. ein stúlka jafnan verið i
þeirri för hin siðari ár. Allir höfðu
tvo hesta til reiðar nema einn,
sem ekkj lét sér það nægja og
hafði þrjá. Voru menn léttir i lund
þegar lagt var upp frá Grims-
tungu og hugðu gott til góðra daga
á heiðum uppi. Veður var fagurt,
sólskin og kyrrt. Oft var áö og
riðiðrtílega. Sumir hestanna voru
sumarstaðnir og aðrir höfðu verið
litið notaðir. Var þvi nauösynlegt
að fara vel með þá þennan fyrsta
dag, svo þeir yrðu sem bezt undir
erfiöa ferð búnir.
1 öldumóöuskála, sem er fyrsti
náttstaður okkar, komum'við kl.
um sjö. Hestum var sleppt i girð-
ingu en siðan gengið i skála og
matast. Hver hafði sitt nesti og
kenndi þar ýmissa grasa. Nokkur
gleðskapurhélzt fram eftir kvöldi
en gengiö var til náða kl. að
ganga tiu.
Eigi höfðum við lengi sofið,þeg-
ar tók að hvessa og harðar rign-
ingahryðjur buldu á skálanum,
Margir vöknuðu og hugsuöu til
klárannai sem stóðu kaldir úti i
girðingunni og höfðu takmarkað
skjól. En um það var ekki að fást.
Húspláss var ekki fyrir hendi.
Snemma var risið úr rekkju og
matast. Enn hélzt veðurhamur-
inn úti og dimmt var að sjá fram
á Sand. Fóru þvi allir i vatnsföt og
dúöuðu sig sem mest þeir máttu.
Var siðan haldið af stað fram með
öldumóðukvisl. Nú var langur
áfangi fyrir höndum og þvf riöið
greitt. Menn sátu álútir á hestun-
um og hölluðu sér i veörið en svo
Texti og myndir:
Magnús Ólafsson
var hvasst að stundum hröktust
hestarnir til. Hundarnir skokkuðu
með. Það harðnaði undir fæti
þegar komið var fram á Stóra-
sand og ennþá dimmdi og harðn-
aði veðrið. öðru hvoru var áð i
vari við börð eða brekkur. Hest-
amir stóðu i höm og menn skýldu
sér bak við steina. Allir voru þó
hressir. Enginn uppgjafarhugur
var I mönnum, þótt veðrið væri
svona„en hitt var öllum ljóst,að
litil leít yrði á Sandi, i svo lélegu
skyggni, ekki sizt þar sem öruggt
var að flest fé lá i vari.
Foringinn, Leifur i Hnausum
reið i broddi fylkingar og visaöi
veginn. Fátt var til að átta sig á
en ratvisin brást foringja ekki.
Venja er að riða fram I Kráks-
hala! og skipta göngum þar. Fara
þá tveir menn suður fyrir austan
Krák og siðan vestur með Lang-
jökli. Hinir leita svæðið norður
um Sanddal og vestur yfir Bláfell.
En vegna veðurs var vonlaust tal-
ið að senda menn austur fyrir
Krák. Var þvi riðið suður hjá
Systrastrýtum. Þar var veöur
heldur farið að skána og þvi
ákveöið að skipta á göngur. Sagði
foringi hverjum hvar hann skyldi
leita en siöan dreifðist hópurinn.
Veöur fór batnandi, en skyggni
var afleitt.
Hægt og sigandi héldum við I
áttina niður i Fljótsdrög fleira og
fleira fé rann á undan gangnaröð-
inni. Sumar ærnar kunnu þvi illa
að halda þangað og leituðu ákaft
upp á Sandinn. Urðu þvi nokkrar
sviptingar að snúa þeim á rétta
leið, en engin slapp eftir þvi sem
bezt er vitað. A sjöunda timanum
var komið i náttstað við Afanga-
tjörn. Var þar komið hið bezta
veður og safnið oröið á fimmta
hundrað fjár og þvi með flesta
móti. Dilkar sýndust vænir enda
Fljtítsdrög mjög grösugt og gott
afíéttarland.
Safnið var rekið i nátthaga og
gangnahestum gefið. Gengu
menn siðan i skála. Eigi er þar
um glæsfar hallir að ræða heldur
er notaztvið gamlan strætisvagn
sem skála. Snemma var gengið til
náða eftir erfiðan dag. A morgun
átti að reka féö norður yfir Stóra-
sand og þá átti sá, sem þetta rit-
ar, aö fara vestur á jaðar til móts
við Viöidælinga. Frá þvi og
mörgu fleira segir i næstu grein.
Soffia og Páll I Hjarðartungu koma alltaf á móti safninu upp að heiðar-
girðingu og aðstoða við að reka það niður.
Færir I flestan sjó, foringjarnir þrir. Leifur Sveinbjörnsson stjórnar
undanreiðinni, Eggert Lárusson á Grimstunguheiði og Lárus Konráðs-
son á Haukagilsheiði.
Ab á Stórasandi
,Hjá görpunum glóö er lundin geisast þeir um á fák.” Bjarni, Reynir og Sigurður flugriöandi.
Iiún var niöur i Alkugili ærin sú og fékkst ekki til að ganga upp. En þeír
Bjarnar tvcir á Eyjólfsstöðum og Bakka létu sig ekki muna um að
lialda á henni upp á gilbarminn.