Tíminn - 07.10.1975, Blaðsíða 20

SÍMI 12234
HERRA
GARDURINN
A'ÐALSTRfETI 3
SÍS-FÓMJR
SUNDAHÖFN

G0ÐT1
fyrirgóóan mai
$ KJÖTIÐNAÐARSTÖÐ SAMBANDSINS
Talsmaður brezka utanríkisráðuneytisins:
UMMÆU CROSLANDS HIN
OPINBERA STEFNA BREZKU
RÍKISSTJÓRNARINNAR
í LANDHELGISMÁUNU
Reuter/London. Talsmaður
brezka utanrikisráðuneytisins iét
þau orð falla i gær, að ummæli
Þau, er Anthony Crosland, um
hverfisráöherra Breta, hefði látið
falla um landhelgismáliö á fundi i
Grimsby fyrir helgi, væru hin
opinbera stefna brezku rikis-
stjórnarinnar i landhelgismáiinu.
Sagði talsmaðurinn'én'hfremur,
aö Bretar myndu taka upp harða
stefnu I ráðherraviðræðunum um
landhelgismáliö, sem fram eiga
að fara um miðjan október.
Sagði talsmaðurinn ennfremur,
að Grosland hefði að sjálfsögðu
ráðgast við brezka utanrikisráðu-
neytið, áður en hann hélt ræðu
sina iGrimsby. t ræðu sinni sagði
Crosland, að ef samkomulag tæk-
istekki með Bretum og tslending-
um fyrir 13. nóvembcr n.k. væri
það óumdeilanlegt, að brezkir
sjómenn hefðu að alþjóöalögum
rétt til að stunda fiskveiðar við ts-
land allt að 12 milna mörkunum.
Crosland sagði ennfremur i
ræðu sinni, aö þessi réttur
brezkra sjómanna til veiða hvar
sem væri við strendur Islands allt
að 12 milum, hefði verið staðfest-
ur með úrskurði Alþjóðadóm-
stólsins og yrði þeim rétti ekki
hnikað með einhliða ákvörðun is-
lenzku rikisstjórnarinnar um að
hann væriekki lengurfyrir hendi.
Einnig sagði Crosland, að sam-
komulag það, er tekizt hefði með
íslendingum og Bretum fyrir
tveimur árum, og undirritað var
af þáverandi forsætisráðherrum
landanna þeim Clafi Jóhannes-
syni og Edward Heath hefði siður
en svo verið hagstætt Bretum. t
samkomulagi þessu hefði verið
sætzt á málamiðlunartillögu i þvi
skyni að vernda hagsmuni beggja
landanna og til þess að virða óskir
rikisstjórna beggja landanna.
Loks sagði Crosland i ræðu
sinni, að brýn nauðsyn væri á þvi
fyrir íslendinga og Breta að kom-
ast að nýju samkomulagi til
lausnar fiskveiðideilunni, og að
hið nýja samkomulag þyrfti að
tryggja hagsmuni bredcra sjó-
manna og brezkra útgerðar-
manna, sem óska þess, sagði
Crosland, að halda áfram veiðum
á „hefðbundnum” veiðisvæðum
sinum innan 50 mllna fiskveiði-
lögsögunnar, sem nú er um-
hverfis landið.
Samkvæmt upplýslngum Reuters
fréttastofunnar I London ráðgað-
ist Crosland við brezka utanrikis-
ráðuneytið, áður en hann fiutti
ræðu sina I Grimsby.
Aðstoðarviðskiptaráðherra Norðmanna:
Kissinger
á förum
til Kína
Reuter/Hong Kong. Dr. Henry
Kissinger, utanrikisráðherra
Bandarikjanna kemur i opinbera
heimsókn til Kina 19. október og
dvelst þar i fjóra daga, að þvi er
fréttastofan Nýja-Kina skýrði frá
I gær. Álita fréttaskýrendur
tilgang farar Kissingers þann,
að undirbúa komu Fords forseta
til Kína.
Mun þetta verða áttunda ferð
Kissingers til Klna frá 1971, en
slðast komhann þangað í nóvem-
ber I fyra.
1 lok þeirrar ferðar Kissingers
var gefin út yfirlýsing þess efnis,
að Ford forseti myndi koma i
heimsókn til Kina 1975, en ná-
kvæmari dagsetning var ekki
gefin.
NORÐMENN STYÐJA ÁFORM
KANADA UM ÚTFÆRSLU
LANDHELGI í 200 MÍLUR
Austurrísku þingkosningarnar:
Stórsigur fyrir
Kreisky kanslara
— vænti stuðnings þeirra við áform okkar,
— flokkur hans hlaut 50,6%
sagði Einar Ágústsson, utanríkisráðherra
greiddra atkvæða
Reuter/Halifax, Nova Scotia.
Asbjorn Skarstein, aðstoðarvið-
skiptaráöherra Noregs, lýsti þvi
yfir I gær, að norska stjórnin
styddi áform Kanadamanna um
fyrirhugaða útfærslu kanadisku
fiskveiðilögsögunnar i 200 mil-
ur. Sagði aðstoðarráöherrann
ennfremur, að norska stjórnin
vonaðist til þess, að næsta haf-
réttarráðstefna leiddi til þess,
aö geröur yröi alþjóðlegur sátt-
máli um fiskveiöar.
Ráöherrann sagöi við frétta-
menn, að hann byggist við, að
þegar Kanadamenn færðu fisk-
veiöimörk sin út i 200 milur,
myndu opnast miklir markaðir
fyrir norsk fiskileitartæki og út-
búnað tengdan sjávarútvegi,
þar sem Kanadamenn myndu
væntanlega fjölga mjög I fisk-
veiðiflota sinum, þegar Utfærsla
kæmi til framkvæmda.
Skarstein er formaður 14
manna sendinefndar, sem
norskir fiskiveiðileitartækja-
framleiðendur hafa gert út af
örkinni, og nú er á ferðalagi um
Kanada.
Vegna þessara ummæla ráð-
herrans norska, leitaði Timinn
umsagnar Einars Ágústssonar,
utanrikisráðherra. Hann sagði:
„Ég var nýlega á ferð i Kanada
og skildlst mér á Kanadamönn-
um, að þeir heföu frestað á-
formum sinum um útfærslu
landhelginnar, og er mér þvi
ekki alveg ljóst, hvað norski
ráöherrann á við. Ef til vill er
hann að tala um útfærslu með
undanþágum. En ef það er stað-
reyndin, að Norðmenn styðji út-
færslu kanadisku landhelginnar
I 200 milur vænti ég þess fast-
lega, að þeir styðji okkar áform
llka.”
Sendiherra USSR
gekk úr veizlu
Kínastjórnar
Réuter/Ntb/Peking. Sendimenn
sjö kommúnistarikja, með sendi-
herra Sovétríkjanna i broddi
fylkingar, gengu úr veizlu, sem
haldin var i þjóðarhöilinni i
Peking I gær til heiðurs júgóslav-
neska forsætisráöherranum, þeg-
ar aðstoöarforsætisráðherra Kin-
verja sagði i ræðu við það tæki-
færi, að heimsfriönum stafaði nú
mest hætta af Sovétrikjunum.
Er þetta I fyrsta skipti á þrem-
ur árum, sem rússneski sendi-
herrann og aðrir sendimenn
Austur-Evrópu-rlkja ganga úr
veizlu I Peking.
Það virtist koma aðstoðarfor-
sætisráðherranum kinverska
mjög á óvart, er sendimennirnir
gengu úr salnum, en .hann hélt
engu aö siður ræðu sinni áfram
eins og ekkert hefði i skorizt.
Hann nefndi Sovétrikin ekki á
nafn, en sagði: „Hin ofsafengna
þræta milli stórveldanna tveggja
hlýtur að leiða til styrjaldar. Og i
dag stafar heimsfriðnum mest
hætta frá þvl stórveldi, sem hvað
ákafast boðar frið i heiminum.”
Ljóst var, að hér átti ráðherrann
við Sovétstjórnina.
Talsmaður kinverska utan-
rlkisráðuneytisins, sem staddur
var I veizlunni, sagðist ekki sjá af
hverju sendimennirnir hefðu haft
ástæðu til þess að ganga úr saln-
um, „nema þvi aðeins að þeir áliti
sig eiga sneiðina” sagði tals-
maðurinn.
Reuter/Ntb. Vln. Sósialdemó-
krataflokkur Brunos Kreisky,
kanzlara Austurrikis, vann yfir-
burðasigur i austurrisku þing-
kosningunum, sem fram fóru sl.
sunnudag, og hiaut flokkurinn
50,6 af hundraði greiddra at-
kvæða, og er það hærra atkvæða-
magn en nokkur flokkur austur-
riskur hefur hlotið í kosningum
frá lokum seinni heimsstyrjald-
arinnar.
Austurrisk blöð, sem komu út I
gær, lýstu Kreisky sem pólitisk-
um töframanni, og eignuöu hon-
um einum heiöurinn af þeirri
útkomu, sem flokkurinn hlaut I
kosningunum. Komu úrslit
kosninganna mjög á óvart, eink-
um vegna þess að ástand efna-
hagsmála I Austurriki hefur verið
nokkuð bágborið að undanförnu.
Leiötogi Ihaldsflokksins, Josef
Taus, gaf i skyn I gær, að nú væri
kominn timi til að hefjast handa
um breytingar á stefnu flokksins,
sem hingað hefur að mestu hlotið
fylgi sitt frá bændum, verzlunar-
mönnum og daglaunamönnum.
Hlaut flokkurinn 42,8 af hundraði
greiddra atkvæða og er það veru-
legt fylgistap fyrir flokkinn.
Kreisky kanzlari hélt i gær fund
með öðrum leiðtogum flokks sins.
Er gert ráð fyrir, að sömu ráð-
herrar muni gegna störfum eftir
kosningar.
Samkvæmt niðurstöðum síð-
ustu talna á mánudag verður
skipan austurriska þingsins
þessi: Sóslaldemókratar: 94 þing-
sæti. íhaldsflokkurinn: 78 þing-
sæti og Frjálslyndi flokkurinn: 11
sæti.
Kosningafé frambjóðenda:
Eru lögin í samræmi
við stjórnarskrána?
Reuter/Washington. Haft var eft-
ir talsmönnum Hæstaréttar
Bandarlkjanna i gær, að rétturinn
muni innan tiðar taka til úrskurð
ar, hvort löggjöf, sem nýlega var
samþykkt á Bandarikjaþingi og
leggur hömlur á upphæð þá, er
. frambjóðcndur mega nota i
kosningabaráttu sinni, séu i sam
ræmi við stjórnarskrána.
Samkvæmt bandarískum lög-
um hefur Hæstiréttur landsins
heimild til þess að fella sllk lög úr
gildi. Samkvæmt hinni nýju lög-
gjöf er gert ráð fyrir þvi, að
einungis megi gefa hverjum
frambjóðanda upphæð, sem nem-
ur 1000 Bandarikjadölum við
hverjar kosningar, en sem kunn-
ugt er, er það aðeins brot þeirrar
upphæðar, sem frambjóðendur
hafa hingað til hlotið að gjöf til
þess að standa straum af
kosningabaráttu sinni.
Úrskurður Hæstaréttar um lög-
gjöf þessa kemur til með að ráða
miklu um það, hvernig baráttan
fyrir forsetakosningarnar 1976
verði háð. Frumvarp þetta var
flutt af Eugene McCarthy, sem er
þingmaður demókrata fyrir
Wisconsin og einn frjálslyndasti
þingmaöurinn á Bandarlkjaþingi.
Kreisky kampakátur, enda ástæða til. Flokkur hans hlaut 50,6%
greiddra atkvæða I austurrisku þingkosningunum, sem fram fóru um
helgina.