Tíminn - 21.10.1975, Side 2

TÍMINN
Þriftjudagur 21. október 1975
2 ,
Áhugi á landbúnað-
aráætlun fyrir
sveitirnar á Skaga
Þa.r eru nú 82 jarðir í byggð, en bú lítilog
fólki hefurfækkað allt að 56% frá 1940
Brýn samgöngubót í Breiðholti:
Veginum milli Stekkjarhakka
og Vesfurhóla lokið 1976
SJ-Reykjavik Meðalbústærð á
Skagasvæði er mun minni en
meðalbú. Fólksfækkun hefur orð-
ið meiri i þessum hreppum á
undanförnum áratugum en al-
mennt i sveitum landsins að
Skarðshreppi "undanskildum.
Þetta kom m.a. fram á fundi á
Blönduósi á laugardag, sem
hreppsnefndarmenn Vindhælis-
og Skagahrepps, sem eru vestan
á Skaga, og Skefilsstaðahrepps
og Skarðshrepps, sem eru að
austanverðu, sátu ásamt Askeli
Einarssyni framkvæmdastjóra
Fjórðungssambands Norðlend-
inga, Guðmundi Sigþórssyni for-
manni Landbúnaðaráætlana-
nefndar og Arna Jónssyni land-
námsstjóra og fleiri.
Fundur þessi var haldinn til að
ræða möguleika á að efna til land-
búnaðaráætlunar fyrir Skaga
svæðið, sagði Askell Einarsson i
viðtali við Timann. Fjórðungs-
samband Norðlendinga hefur
beitt sér fyrir, að gerðar væru
landbúnaðaráætlanir og bent sér-
staklega á nokkur svæði, þar sem
þær eru nauðsynlegar. Þannig
var t.d. bent á Norður-Þingeyjar-
sýslu, en þar á nú einmitt að fara
að ráðast i að framkvæma land-
búnaðaráætlun. A fjórðungsþingi
1974 komu fram tilmæli frá
Kirkjuhvammshreppi á Vatns-
nesi um landbúnaðaráætlun, sem
varð til þess aö þar stendur yfir
könnun á búskaparaðstöðu A
fjórðungsþingi 1975 var þessi
stefna itrekuð með áskorun um að
I landshlutaáætlun fyrir Norður-
land vestra yrði landbúnaður tek-
inn með, og voru þá sveitirnar á
Skaga og austanveröur Skaga-
fjöröur sérstaklega hafðar i huga
ásamt Vatnsnesinu. Með bréfi 4.
september frá Landbúnaðar-
áætlananefnd varð Fjórðungs-
samband Norðlendinga sam-
starfsaðili um landbúnaðar-
áætlanagerð á Norðurlandi.
1 framhaldi af þessu skrifuðum
við hjá Fjórðungssambandinu
oddvitum hreppanna á Skaga
bréf um að taka þyrfti þessi mál
til umræðu. 1 framhaldi af þvi var
svo fundurinn á laugardag.
— Á fundinum kom margt
merkilegt fram, sagði Áskell
Einarsson. — Meðalbústærð i
hreppunum á Skaga er allmiklu
fyrir neðan stærð meðalbúa á
landinu öllu.
Það var rómur manna að gera
þyrfti sérstakar ráðstafanir, sem
tækju til landbúnaðar, sam-
gangna og félagsþátta.
A fundinum var samþykkt
samhljóða að fela Fjórðungssam-
bandinu að fara þess á leit við
stjórnvöld, að i vetur verði gerð
undirbúningskönnun á þessu
svæði með landbúnaðaráætlun i
huga.
— Telur þú að hægt sé að breyta
þeirri þróun, sem átt hefur sér
stað á Skagasvæðinu undanfarna
áratugi?
— Við teljum að það sé mögu-
legt að stööva hana. Það er stað-
reynd að þarna er viða góð bú-
skaparaöstaöa. Byggðin hefur
grisjast smátt og smátt. Þarna
eru hlunnindajarðir, sem komnar
eru i eyði, en eigendurnir nytja,
þótt þeir búi annars staðar að
jafnaði. Þessar sveitir eru af-
skiptar að mörgu leyti. Þarna eru
t.d. bæir, sem enn er ekki búið að
raflýsa.
Það þarf að gera könnun á
hverju einasta búi á þessu svæði,
ogfyrirgreiðsla áekkiað koma til
nema til handa þeim, sem af-
skiptir eru.
Á fundinum kom fram, að menn
töldu að bætt lánafyrirgreiðsla
gæti auðveldað kynslóðaskipti á
bújörðum. Hins vegar voru menn
ekki á þvi að greiddar skyldu
staðaruppbætur.
Það ætti í raun og veru ekki að
kalla þetta landbúnaðaráætlanir,
þvi að margt annað kemur til
greina en landbúnaður, svo sem
efling iðnaðar, t.d. viðgerðar-
þjónustu. Réttara nafn væri
strjálbýlisáætlun, en það yrði að-
eins til að rugla menn, að fara að
koma með nýtt heiti á þessum að-
gerðum.
— Hve margir bæir eru i byggð
á Skaga?
— 1 Vindhælishreppi eru 18 bú
og meðalbústærð er 361 ærgildi. 1
Skagahreppi eru 25 bú, meðalbú-
stærð 262 ærgildi. Og 23 bú eru i
Skarðshreppi, meðalbústærð 304
ærgildi. Meðalbúið, eða visitölu-
búið, er hins vegar 420-430 ær-
gildi.
1 Vindhælishreppi fækkaði fólki
um 38% á árunum 1940-1972, i
Skagahreppi varð fólksfækkunin
á þessum sama tima 52%. 1
Skefilsstaðahreppi fækkaði fólki
um 56% 1940-1972, en i Skarðs- •
hreppi fjölgaði fólki um 2,8-3%, en
helmingur hreppsins er innan við
Sauðárkrók. Fólksfækkun i
sveitum landsins iheild á þessum
sama tima var 33%, en i sveitum
á Norðurlandi 23%.
gébé-Rvik. — 1 september voru
gerðir út 127 bátar til bolfiskveiða
frá Vestfjörðum. Heildaraflinn i
mánuðinum var 2,913 lestir, en
var 2,640 lestir á sama tima i
fyrra. Er heildaraflinn á sumar-
vertiðinni þá orðinn 20,211 lestir,
en var 17,716 lestir á siðustu sum-
arvertið. Þetta er þvi bezta sum-
arvertlö á Vestfjöröum á seinni
árum.
Samkvæmt upplýsingum skrif-
stofu Fiskifélags íslands á Isa-
firði voru gæftir i september
orðnar fremur óstöðugar fyrir
færabátana. Gátu þeir litið að-
hafzt, og hættu þvi margir veið-
um fljótlega upp úr mánaðamót-
um. Afli dragnótabátanna var
einnig orðinn verulega tregari
heldur en var i sumar. Hjá tog-
batunum var einnig almennt afla-
leysi allan septembermánuð.
Nokkrir stærri bátarnir voru
byrjaðir róðra með linu, og var
afli þeirra allsæmilegur, 4—7
lestir i róðri. Litur þvi heldur vel
út með afla á linu, ef gæftir verða
góöar i haust. Tveir bátar voru
með net i Djúpinu um tima með
heldur litlum árangri. Mikil ó-
vissa er með rækjuveiðar i haust,
og hafa þvi margir stærri
rækjubátar haldið lengur áfram á
færum, heldur en þeir eru vanir
að gera.
Framkvæmdir
ganga vel í
Neskaupstað
SJ-Reykjavik. Margt aðkomufólk
hefur verið i Neskaupstað i sumar
og er enn, að sögn Loga
Kristjánssonar, bæjarstjóra þar.
Unnið er af fullum krafti að upp-
byggingu sildarverksmiðjunnar,
og er bræðsluhúsið aö verða fok-
helt. Einnig er unniö við höfnina.
Þar er verið að ganga frá og laga
legukanta og slá upp fyrir stýr-
ingu til að reka niður stálþil, sem
var fengiö frá' Akureyri i
sumar. Þá hefur verið unnið að
sjúkrahúsbyggingu, og gengur
það verk mjög vel.
— Það hefur verið gott sumar,
og hér hefur mikið verið unnið,
sagði Logi. Það er veðrinu og
dugnaði fólksins að þakka að
miklu hefur verið áorkað i upp-
byggingunni. Nú er það helzt fjár-
málahliðin, sem við erum farnir
að hafa áhyggjur af.
BH-Reykjavik — 1 dag verða
opnuð útboð hjá Innkaupastofnun
Iteykjavikurborgar á gatnagcrð
milli núverandi Stekkjarbakka
við Hamrastekk og Vesturhóla,
cn hér er um að ræða brýna sam-
göngubót fyrir ibúa i efra
Breiöholti sem orðið hafa að
leggja á leið sina verulega lykkju,
niður á Reykjanesbraut, sem er
eina samgönguæð Breiðholtsins
út úr hverfinu. t útboðinu var
tekiö fram, að verkinu skuli lokið
fyrir 1. ágúst 1976, en þættir út-
boösins eru all-margir, þvi að
79 bátar stunduðu handfæra-
veiðar I september, 22 reru með
linu, 14 með dragnót, 10 með botn-
vörpu og 2 með net.
Aflahæstur báta I september
gébé-Rvik — Félag Isl. iðnrek-
enda fékk styrk frá Iðniánasjóði
til að ráða tæknifræðing og
rekstrarhagfræðing tii starfa að
rekstrarráðgjöf við fyrirtæki i
framleiðsluiðnaði, og hefur
Mogéns Höst verkfræðingur, sem
hér starfar á vegum Iðnþróunar-
stofnunar SÞ (UNIDO) einnig
unnið að þessum málum. Hafa
ráðgjafarnir unnið siðan um ára-
mót I um 20 fyrirtækjum, og er
sérstaklega stefnt að þvi að gera
heildarúttekt á stöðu hvers fyrir-
tækis. Jafnframt þvi sem rekstr-
arráðgjafar F.l.I. hafa starfað I
fyrirtækjum, hafa stjórnendur
þeirra komið til funda þar sem
ýmis rekstrarvandamál eru tekin
fyrir, og er þannig reynt að sam-
eina fræðslu og framkvæmd.
Sem kunnugt er mun islenzkur
iðnaður á næstu fimm árum mæta
aukinni erlendri samkeppni
vegna stiglækkandi aðflutnings-
gjalda frá EFTA- og EBE-lönd-
um. Félagi tslenzkra iðnrekenda
er ljóst, að með aukinni rekstrar-
tækni má bæta samkeppnishæfni
Islenzkra fyrirtækja, og félagið
hyggst I framtfðinni beina starfi
GERT ER ráð fyrir að af fram-
leiðslu þessa árs af dilkakjöti
verði flutt út um 4000 tonn. Þegar
hafa verið flutt út til Noregs 1000
tonn og til Færeyja 200 tonn.
Norðmenn munu sennilega
kaupa af okkur 2000—2500 tonn,
þar fæst einnig bezta verðið fyrir
kjötið. Mun hærra verð er greitt
fyrir islenzka dilkakjötið heldur
en kjöt, sem þeir hafa keypt frá
Nýja-Sjálandi. A smásöluverði
hluti leiðarinnar verður
upphitaður, auk þess sem leggja
verður undirgöng undir Stekkjar-
bakka.
Gatnagerð sú, sem hér um
ræðir, liggur. á milli Stekkjar-
bakka og hefst við Hamrastekk.
Liggur siðan i eins konar zetu
eftir Höfðabakka upp að Vestur-
hólum. Þarna er bratti mikill og
verður þvi tengingin milli Höfða-
brekku og Vesturhóla að hluta
upphituð, sömuleiðis hægri ak-
rein upp beygju frá Stekkjar-
var Július Geirmundsson frá Isa-
firði, sem fékk 264,7 lestir i 5 róðr-
um. Heildarafli sem landað var á
ísafirði i september, var 1,111
lestir, en var 1,185 lestir sl. ár.
slnu i auknum mæli inn á við, þ.e.
aö fyrirtækjunum sjálfum.
Hinir tveir nýju starfsmenn,
sem Fll fékk styrk frá Iönþróun-
arsjóöi til að ráða, er þeir Berg-
þór Konráðsson rekstrarhagfræð-
ingur og Guðmundur S. Guð-
mundsson tæknifræðingur. I
heildarúttekt á stöðu fyrirtækj-
anna er stuðzt við ritapakkaVSI,
sem inniheldur niu bæklinga og
spurningalista,sem forráðamenn
fyrirtækja svara samvizkusam-
lega, en siðan eru fyrirtæki að-
stoðuö við þau svið rekstursins,
sem helzt virðist vera ábótavant.
I framhaldi af þessu hefur Fé-
lag ísl. iðnrekenda ákveðið að
gangast fyrir námskeiði um
„Stjórnun og arðsemi”, þar sem
þessi aðferð er kynnt mjög ræki-
lega. Námskeið þetta verður
haldið dagana 3.-5. nóvember að
Hdtel Loftleiðum, og eru leiðbein-
endur René Mortensen fram-
kvæmdastjóri og Palle Hansen
prófessor, sem kunnur er af skrif-
um um þessi efni, auk þess sem
hann er talinn vera einn af fær-
ustu kennurum á þessu sviði.
Þess má einnig geta, að þeir hafa
haldiö námskeið um þetta viöa á
munar um 75 kr. isl. á kg.
Ekki er vitað um endanlegt
verð fyrir Isl. kjötið I Noregi, en
reiknað er með nokkurri hækkun
frá i fyrra. Þá fengust um 270 kr.
fyrir kg., en siðan fékkst uppbót á
þetta verð.
Talið er nú, að niðurgreiðslur á
dilkakjöt i Noregi muni lækka um
60 kr. á kg., þannig að islenzkir
framleiðendur koma til með að
njóta góðs af þeirri lækkun.
bakka að Höfðabakka.
Einnig segir i útboðinu, að
leggja skuli ræsi og reisa undir-
göng undir Stekkjarbakka og
setja upp vegleiðara.
Samkvæmt upplýsingum
gatnamálastjóra borgarinnar er
i notki’" jamli Vatnsveituvegur-
inn úi Blesugrófinni upp að
Stekkjarbakka og gengur strætis-
vagninn eftir honum, og umferð
er um hann að norðanverðu i
neðra Breiðholti. Ekki kvaðst
gatnamálastjóri gera sér grein
fyrir þvi á þessu stigi málsins,
hvaða götur yrðu tengdar hinni
nýju umferðaræð út á Reykja-
nesbraut, þegar þar að kæmi, en
gerði ekki ráð fyrir notkun Vatns-
veituvegarins, þar eð ekki væri
gert ráð fyrir varanlegu slitlagi á
hann á þessu svæði. Hins vegar
hefði verið rætt um að lengja
Stekkjarbakkann beint i vestur
að Reykjanesbraut, auk þess sem
Alfabakkinn væri nú þegar
kominn I samband við Reykja-
nesbrautina.
Norðurlöndum, i Englandi, Hol-
landi, Sviss og Þýzkalandi, en
hérlendis hafa þeir áður verið,
það var árið 1973, þá á vegum
Stjómunarfélags Islands.
Námskeiðið er að þessu sinni
sérstaklega ætlað iðnfyrirtækj-
um, en auk þess hefur nokkrum
starfsmönnum verðlagsstjóra
verið boðin þátttaka.Meðal þess
efnis, sem á dagskrá verður á
námskeiðinu má nefna: Hvaða
hagnað þurfa fyrirtæki? Grund-
vallaratriði arðsemiaðferðarinn-
ar. Aukið hagnaðinn með kerfis-
bundinni hugmyndaleit, og margt
fleira. Þegar hefur fjöldi fyrir-
tækja látið skrá sig á námskeiðið.
Með starfsemi þeirri, sem hér
hefur verið nefnd, er ætlað að
bæta að einhverju leyti úr mikl-
um skorti á ýmiss konar þjónustu
á sviði rekstrartækni fyrir iðnað-
inn. Vonazter til að ráðgjafaþjón-
usta FII veröi til þess að vekja
athygli fyrirtækja á nauðsyn þess
að notfæra sér þá þjónustu opin-
berra stofnana og ráðgjafafyrir-
tækja, sem þegar eru fyrir hendi,
en jafnframt er ætlunin að fá upp-
lýsingar um, á hvaða sviðum
tækniþjónustu er helzt þörf.
Norskir bændur fá nú um 500 kr.
isl. fyrir kg. af dilkakjöti.
Sviarhafa ákveðið að kaupa 650
tonn af dilkakjöti héðan, og
verður það flutt út i febrúar. Dan-
ir og Færeyingar munu kaupa af-
ganginn að mestu.
Á undanförnum árum hefur út-
flutningur sjaldan verið meiri en
3000 tonn. Mestur varð útflutning-
ur fyrir 6 árum, þá 5800 tonn, en
stærsti hlutinn fór þá á brezka
markaðinn.
Vestflróir:
Bezta sumarvertíð í mörg ár
Víðtæk rekstrarráðgjöf
á vegum Félags ísl. iðnrekenda
HÆKKANDI VERÐ
á íslenzku dilkakjöti í Noregi