Tíminn - 09.11.1975, Blaðsíða 26

Tíminn - 09.11.1975, Blaðsíða 26
26 TÍMINN Sumuidagur 9. nóvember 1975. KVIKMYNDIR — KVIKMYNDIR — KVIKMYNDIR — KVIKMYNDIR — KVIKMYNDIR — KVIKMYNDA- HORNIÐ Umsjónarmaður Halldór Valdimarsson LEIT AÐ M.A.S.H. BOND ER HORFINN AF SVIÐINU lláskólabió S.P.Y.S. Leikstjóri: Irvin Kreshner Aöallilutverk: Klliot Gould, Don- ald Sutherland, Zou Zou, Xavier Gelin, Joss Ackland, Vladek Slieybal. Nú er liðinn timi njósna- og gagnnjósnamyndanna, sem sendu Sean Connery og félaga með spennuhroll niður um háls- málið aftanvert. Glæsimennið er horfið af svið- inu með tækniútbúnað sinn og karlmannleg hetjutilþrif. Hann þræðir ekki lengur refilstigu hættunnar með vilja, til að ná tök- um á óvinum alþýðunnar, né heldur beitir hann töfrum sinum til að komast undir pilsfald ævin- týrakvenda. t dag er njósnarinn álappaleg- ur klaufi, hræddur og hrakinn á flótta undan öllu og öllum. Hann er hræddur við sendimenn ann- arra njósnastofnana, hræddur við skugga og skúmaskot, og mest hræddur við sina eigin vini og samstarfsmenn. Hann hefur ekki til að bera neina af eiginleikum Bonds, hefur enga stjórn á eigin athöfnum, heldur hleypur af eðlishvöt hérans. t dag nýtist njósnaranum enginn tækniútbúnaður og engin tól. Hann notar ekki geislavopn, ekki þyrlur, ekki froskbúninga, og ekki hljóðlausar eiturbyssur (hvað sem CIA álitur). Hann hefur ekki einu sinni not af tólinu eina sanna — leikfanginu ljúfa — sem þó er hans eini áskapaði tækniútbúnaður, þvi hann hræðist einnig konur. Leið hans hefur legið niður á við um árabil, en nú er hann kominn á botninn, þvi hann þambar kaffi og reykir Winston, en litur hvorki við Vodka—Martini né tyrkneskri tóbaksframleiðslu. Hvilik niðurlæging! Hver drepur hvern? Tveir af útsendurum banda- risku leyniþjónustunnar (CIA) i Paris sleppa naumlega frá bana- tilræði á almenningssalerni einu. Þeir hafa báðir þjónað Sámi frænda um nokkurt árabil, af mismunandi trúmennsku þó, og verður þeim þvi illa bumbult, þegar yfirmaður þeirra játar að hafa staðið bak við tilræðið. Þeir komast að þvi, að kalda striðið er ekki jafn kalt og þeim hafði verið talið trú um, og að i stað þess að vera liðsmenn i heilagri stjórnmálastyrjöld, hafa þeir verið peð á taflborði kaldrifj- aðra skákmanna, sem tefla til þess eins að halda taflinu gang- andi. Þegar Sámur frændi sýnir þeim svo itrekuð banatilræði, skilja þeir það svo að þeim hafi verið sagt upp störfum og hefja sjálf- stæðan atvinnurekstur. Allrar athygii verð, þrátt lyrir augljósa galla. Ekki verður getum að þvi leitt hvar kvikmyndina sjálfa skortir og livað skrifast verður á reikn- ing takmarkana Tónabiós. Væntanlega orsakar liúsið þó tómahljóð það sem er i tónlist- inni og kvikmyndinni sjálfri verður að eigna skort á heild- arsvip. Brotin eru þó betri og nista dýpra en þau Itefðu gert i höndum annarra stjórnenda og tóniistina má alltaf hlusta á af plötuin. Rekur siðan hver atburðurinn annan og þeir þeytast hornanna á milli i Parisarborg, laumast milli landa og elta hunda og menn. Að sjálfsögðu eru þeir: einnig eltir af sendimönnum allra og engra, auk þess að þeir flækjast i alls kyns brall og brambolt, hvar sem þeir fara um. Eðlilegur ferill njósnamyndar, en þó svo fjarri þvf sem fyrr var á borð borið. óraunveruiegt? Sutherland og Gould eru þekkt- ar stærðir i kvikmyndaheimin- um. Þeir hafa haslað sér völl við landamæri fáránleikans og hafa lifibrauð sitt af þvi að gera alvar- legustu stéttir þjóðfélagsins afkáralegar og hlægilegar. Fyrir nokkrum árum réðust þeir með háðið að vopni, að læknastéttinni á tjaldið i Nýja biói. I kvikmyndinni M.A.S.H., sem hér var sýnd við góðar undir- tektir, gerðu þeir út af við virð- ingu læknastéttarinnar i eitt skipti fyrir öll. I þetta sinn ber afrakstur sam- vinnu þeirra nafnið S.P.Y.S. og er tilgangur þeirra að svipta okkur goðsögninni um leyniþjónustu- manninn sem verndara friðar og frelsis. Það sem valdhöfum hefur verið — og er enn i dag — rammasta al- var, sýna þeir okkur sem kjána- legan barnaskap. Leyniþjónustur stórveldanna segja þeir saman- settar af klaufum og klunnum, sem ekki kunna frekar til verka en þvottakonur. Þeir vaða áfram i blindni og ryðja öllu umhverfi sinu um koll — i þeirri von að það sem fella átti fylgi með. Munurinn á fimm og sex Laugarásbió The Black Windmili Leikstjórn: Don Siegel Aðalhlutverk : Michael Caine, Janct Su/.man, Paul Moss, Joseph O’Conor, Donald Pleasence, John Vernon, Delpine Seyrig. Gerð eftir sögu Clive Egelton, Seven days to að killing. brögðin, sama tæknin, sömu að- ferðir og sams konar íeikur. Þó er það alltaf svo, að endan- legur afrakstur hefur misjöfn áhrif. Snúðurinn hefur ekki sama bragð i dag og sá sem etinn var i gær, þótt litlu muni um innihald hans. Til eru þau kvikmyndaefni, sem virðast óþrjótandi. Kvik- mynd eftir kvikmynd er hnoðuð úr sama deigi, bökuð i sama ofni og seld af sama bakka i sömu verzlun. Sama efni, sama sagan, sömu Finim eöa sex Þegar leyniþjónustan brezka hersins kemur við sögu er það að öðru jöfnu deild MI5 sem ber hita og þunga dagsins. Starfsmenn þeirrar deildar hafa lengi átt i hatrömmu striði við njósnara og ,,Og svo gerum við þetta svona — tökum af honum á hlaupum þarna mcðfram.... Að mörgu þarf að hyggja við gerð kvikmyndar. flugmenn annarra herja — að minnsta kosti á hvita tjaldinu. Ekki alls fyrir löngu gerði rit- höfundur einn þó uppgötvun, sem leitt hefur til einnar afdrifarik- ustu af breytingum njósnafarsans i kvikmyndagerð á undanförnum árum. Rithöfundur þessi komst sem sé að þvi, að til er önnur gagn- njósnadeild innan leyniþjónustu brezka hersins og ennfremur að deildin sú ber nafnið MI6. Úr þessari merku staðreynd varð bók — já metsölubók. Bókin hefur nú leitt af sér kvikmynd, sem er athyglisverð fyrir sömu sakir og bókin — njósnadeildin heitir MI6. Það verður ekki með orðum lýst þeim mun, sem breytingin leiðir af sér. Loksins, eftir öll þessi ár, eitthvað nýtt, eitthvað ferskt og ónotað! Aö vísu....... Að visu er söguþráður myndar- innar svipaður þvi sem gerzt hefur. Leki kemur á öryggisnet leyni- þjónustunnar og óprúttnir náung- ar reyna að nota sér hann til fjárhagslegs ávinnings. Grunur fellurá ákveðinn starfsmann, þar sem syni hans er rænt, og hann virðist með öllu trúverðugur. Sá hinn sami starfsmaður fær siðan það verkefni — úthlutað af for- sjóninni — að bjarga syni sinum, bjarga hálfri milljón punda i óslipuöum gimsteinum, bjarga heiðri deildarinnar og koma upp um þann seka. Allt þarf þetta að sjálfsögðu að ske á mjög naunum tima. Að visu eru aðferðir gagnnjósn- aranna, tæknibrögð og flest ann- að svipað þvi sem gerist og geng- ur i njósna- og glæpamyndum, og að sjálfsögðu er „plottið” hið sama og ætið fyrr. Að visu virðist margt vera tekið hrátt og ómelt upp úr kvikmynd- um um brezku borgaralegu leyni- þjónustuna og að visu er um fátt að velja i myndinni, sem ekki hefur sézt áður. Samt sem áður.... Samt sem áður er myndin skárri en flestar systur hennar. Ef til vill mest fyrir það, að i henni er blandað saman tveim of- notuðum efniviðum, njósnum og barnsráni, þannig að hvorugt efn- ið verður verulega langdregið. Atburðarásin verður þegar i upphafi myndarinnar hröð og nokkuð spennandi og þvi heldur áfram til enda. Inn i hana er einnig fléttað atriðum, sem i flestum tilvikum hefði aðeins ver- ið sagt frá i orði, og siðast en ekki sizt hefur myndin þann kost, að gagnnjósnarinn gegnumþjálfaði, major Tarrant, reynist mannleg- ur, hann metur lif sonar sins meira en milljónina hálfu og hag- ar sér samkvæmt þvi. Breytingin frá fimm i sex bætir þvi nokkru við njósnakvikmynd- ina sem slika og breytir henni nokkuð til hins betra. Sem afþreying er myndin einnig ágæt. Það tekur á að berjást fyrir lifi sonar slns, heiðri gagnnjósnadeildar- innar, endurheimtingu hálfrar milljónar i demöntum og eigin frelsi, allt i senn. Michael Caine i hlutverki majórsins. V

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.