Tíminn - 09.11.1975, Page 35
Sunnudagur 9. nóvember 1975.
TÍMINN
35
AAánudagsmyndin
í Háskólabíói
Konur
kúga
karl-
kynið
Það er kunnara en svo að frá
þurfi að segja, að kvikmynda-
iðnaður Vestur-Þýzkalands hef-
ur átt erfitt uppdráttar og ekki
náð eins miklum vinsældum er-
lendis og hann átti að fagna um
1930.
Hér skal ekki reynt að skýra
ástæðurnar fyrir þessu, en hitt
er staðreynd, að Þjóðverjar
eiga marga góða kvikmynda-
stjóra, þótt iðnaðurinn eigi við
margvisa erfiðleika að striða.
Einn hinn þekktasti, ef ekki sá
fremsti, er Rainer Werner
Fassbinder.ungur maður, ekki
fullra 30 ára enn. Hann fæddist i
Miinchen árið 1946 og lagði
stund á leiklistarnám, en gerð-
ist svo kvikmyndastjóri aðeins
21 árs, og hefur siðan gert að
jafnaði tvær myndir á ári, auk
þess sem hann hefur gert þætti
fyrir sjónvarp og leikstýrt sjón-
varpsmyndum, svo sem
„Heddu Gabler” og „Briiðu-
heimili” eftir Ibsen fyrir þýzkar
sjónvarpsstöðvar.
Flestar myndir Fassbinders
fjalla um daglegt lif — leiðindi
og tómleika daglegs lifs, sem
fær loks Utrás með ofsalegum
hætti. Og sú mynd, sem
Háskólabió hefur nú fengið og
verður sýnd næstu mánudaga,
Avaxtasalinn, sameinar þessi
atriði og hugleiðingar Fassbind-
ers um frelsi og kúgun — sem
eru einkar fróðlegar á svo-
nefndu „kvennaári” og svo
skömmu eftir kvennadaginn
fræga.
Fassbinder hefur raunar
sagt: „Þessi eilifi þvættingur
um frelsun kvenna vekur
gremju mina, þvi að lifsbarátt-
an er ekki háð af körlum gegn
konum, heldur snauðum gegn
rikum, kúguðum gegn kúgur-
um. Og i heiminum eru ná-
kvæmlega eins margir kúgaðir
karlmenn og konur.”
Þessi mynd Fassbinders fjall-
ar i' stuttu máli um gæflyndan
mann, sem er kúgaður
miskunnarlaust af hverri konu,
sem hann kemst i einhver kynni
við, móður sinni, sem sendir
hann i menntaskóla, þegar hann
vill verða iðnaðarmaður,
vændiskonu, sem verður til
þess, að hann er rekinn úr lög-
reglunni, ástinni sinni miklu,
sem vill ekki giftast honum, af
þvi að hann hefur neyðzt til að
verða ávaxtasali og slikan
mann er ekki hægt að kynna
fyrir foreldrum sinum, konu
sinni sem elskar hann ekki og
dregur ekki dul á, hversu leiðin-
legur hann er, og loks systur
sinni.sem tekur lengstum mál-
stað hans, en bregzt honum þó,
þegar honum liggur mest á.
Hér er á ferðinni óvenjuleg
mynd, sem kvikmyndahúsgest-
ir munu ekki gleyma — bæði
vegna boðskapar og leiks. í
aðalhlutverkunum eru þekktir
þýzkir leikarar, svo sem Hanna
Schygulla, Margrethe von
Trotta, Ingrid Caven. Katrin
Schaake, Karl Scheydt, Harry
Bar, Kurt Raab og fleiri.
AUGLYSIÐ
í TÍMANUM
Hljómleikar
Kammersveitar
Reykjavíkur
2. nóvember
Þessir tónleikar tókust afar
vel. Kammersveit Reykjavikur
hefur sýnilega tekizt á stuttum
ferli að hasla sér völl sólarmeg-
in i hinni reykvisku tilveru, þvi
hinn stóri salur Menntaskólans
við Hamrahlið var þvi sem næst
fullsetinn. Er það til marks um.
vaxandi tónmennt íslendinga,
sem er allt i senn afleiðing batn-
andi menningar almennt, bættr-
Íar tónlistarkennslu og vaxandi
velmegunar.
Auk Kammersveitar Reykja-
vikur, sem er samtök hljóð-
færaleikara, starfa ýmis fél-
ög tónlistarunnenda með
miklum blóma: Kammer-
músikklúbburinn heldur fyrstu
tónleika vetrarins 16. nóvem-
ber, Tónlistarfélagið stóð ný-
lega fyrir frægum konsert Arna
Kristjánssonar og Erlings Blön-
dals Bengtsonar, og Tónleika-
nefnd Háskólans hefur hálfs-
mánaðarlegar hljómlistarsam-
komur i Félagsstofnun stú-
denta.
Kammertónlist og hljóm-
sveitarverk eru eins og ljóð og
episk skáldsaga. I kammertón-
listinni birtist kjarninn
kristallstær, án vifilengja, útúr-
dúra og umbúða. Hún er æðsta
form tónlistar, og jafnframt hið
skemmtilegasta, a.m.k. fyrir
þátttakendur. Hitt er annað, að
aðalform kammertónlistar,
strengjakvartettar, heyrast hér
alltof sjaldan. Virðist svo sem
blásarar og slagverkamenn séu
mun áhugasamari en streng-
leikararnir, en vonandi rætist úr
þessu þegar fjölgar i strengja-
liðinu.
Á efnisskrá Kammersveitar-
innar voru fjögur verk, tvö fyrir
blásara, og tvö fyrir pianó og
hljómsveit. Blásaraverkin,
Serenada eftir Mozart og Oktett
eftir Stravinsky, voru sérlega
kærkomin, þvi slik músik (önn-
ur en lúðrasveitatónlist) mætti
heyrast hér oftar. Vladimir
Ashkenazy stjórnaði tónleikun-
um og lék auk þess einleik i
pianóverkunum, sem voru
Rondó i B-dúr eftir Beethoven
og Pianókonsert i C-dúr eftir
Mózart. Slagverkskúnst
Ashkenazys er hafin yfir alla
gagnrýni. Mér er sagt að tækni-
vandræði séu honum ókunn
þrátt fyrir smávaxnar hendur,
og tónminni hans er sýnilega
frábært, enda lék hann bæði og
stjórnaði blaðlaust. Það mun
hafa verið Jósef Haydn sem tók
upp á þvi að leika einleik og
stjórna i senn úr sæti sinu. Siðan
hafa margir tekið þetta upp,
a.m.k. vestan hafs, einkum
pianistar sem þykir tjáningar-
mætti sinum skorinn þröngur
stakkur við nótnaborðið.
Ashkenazy tókst þetta ágætavel
sem vænta mátti og hélt fullri
virðingu i þessu annars háska-
lega hlutverki. Annarra hljóð-
færaleikara skal ekki getið hér
sérstaklega, þótt freistandi
væri, enda byggist kammer-
músik ekki á einkaframtaki
snillinga heldur á öguðu sam-
spili. Góður strokkvartett, sem
að auki er undirstaða kvintetta,
trióa o.s.frv., verður t.d. aðeins
til þannig að sömu menn spili
saman að staðaldri i langan
tima og „læri hver á annan”.
Einhver hefur sagt að áhuga-
menn spili fyrir listina en at-
vinnumenn fyrir peninga.
Kammersveit Reykjavikur mun
vera rekin með áhugastarfi
hljóðfæraleikara úr Sinfóniu-
hljómsveit íslands, og kannski
er þar að finna lykil að ágæti
þessara hljómleika. Formaður
Kammersveitarinnar og kon-
sertmeistari er Rut Ingólfsdótt-
ir fiðluleikari, Páll P. Pálsson
er aðalhljómsveitarstjóri, en
impresarió Þorkell Helgason.
Sigurður Steinþórsson
Jörðin Ásbúðir
i Skagahreppi i A-Hún.er til sölu. Hlunn-
indi: æðarvarp og reki.
Upplýsingar i sima 41942 i Kópavogi og
hjá Rögnvaldi Steinssyni á Hrauni simi
um Skefilsstaði.
BRÚÐUVAGNAR
Búðarverð
kr. 7.950 -
Heildsölu-
birgðir:
INGVAR HELGASON
Vonarlandi v/Sogaveg, símar 84510 og 84510
Frímerkjasafnarar
Skákáhugamenn
TafHólag Reykjavíkur
Skéksamband íslands
SVA.OAMÓT I SK.ÁK * $f«l K> 0>.rCM.« ■ 11 MOV. >«T!> IgtSUianl
mm VlNNINöURi t*£C.C> U.NÖVtM8£lt Vtxo K*. VXK Umlcrð 15 ■
GILDIH SEM MAPI’ORA.TTISMIDI
Frimerkjaumslög með teikningum eftir Halldór
Pétursson og stimpli Svæðamótsins.
Veggplattar með mynd af Friðrik Ólafssyni.
Sendum i póstkröfu.
Svæðamótið í skák
SÖLUDEILD — HÓTEL ESJU
Menntamálaráöuneytið
5. nóvember 1975
Laus staða
l.cklorsstáöa i enskum bókmenntum við heimspeki-
deild tláskóla tslands.er laus til umsóknar.
Laun samkvæmt iaunakerfi starfsmanna rikisins.
Umsóknir með itarlegum upplýsingum um ritsmiðar
og rannsóknir svo og um námsferil og störf, sendist
menntamálaráðuneytinu, Hverfisgötu 6, Reykjavik,
fyrir 10. desember n.k.
Lögmannafélag
íslands
heldur almennan félagsfund i Þingholti
föstudaginn 21. nóvember nk. kl. 17.15.
Félagsstjórnin.
Barnavinafélagið Sumargjöf
^fj.) Fornhaga S. — Simi 27277
\ VhTvV 'A"' /
1
Starf forstöðukonu
við dagheimilið Ffrihliö er laust til um-
sóknar.
Fóstrumenntun áskilin. Laun skv. kjara-
samningi borgarstarfsmanna.
Umsókn sendist skrifstofu Sumargjafar
fyrir 25. nóvember.
Stjórnin.