Tíminn - 19.11.1975, Qupperneq 1

Löndunarbann
í Bretlandi
OÓ—Reykjavik. — Landssam-
band isl. útvegsmanna fékk i gær-
morgun eftirfarandi skilaboð frá
brezkum togaraeigendum: 1 ljósi
þess að árekstrar halda áfram, og
gerðar eru tilraunir til að klippa á
víra brezkra togara af islenzkum
varðskipum, og ,,til þess að sam-
band milli tslands og Bretlands
versni ekki”, (eins og það er orð-
að) hefur Samband brezkra
togaraeigenda fyrir milligöngu
Félags brezkra útgerðarmanna i
Grimsby, ákveðið, að veita is-
lenzkum skipum ekki aögang að
löndunarbúnaði, fyrr en þessum
árekstrum lýkur.
Þessi skilaboð voru afhent Jóni
Olgeirssyni vararæðismanni ts-
lands i Grimsby. Til stóð að Lárus
Sveinsson SH landaði i Grimsby i
gær, en bátnum var snúið til
Ostende i Belgiu.
Er hér um að ræða alveg sams
konar löndunarbann og sett var á
islenzk skip árið 1952. Þá voru
Islendingum meinuð afnot af
löndunarbúnaði, sem er 1 eigu út-
vegsmanna, það eru löndunar-
kranar, kassar, spil, uppboðssali
og jafnvel hafnarbakkar. Hins
vegar voru það þeir, sém að
lönduninni starfa, sem neituðu að
landa úr islenzkum skipum 1973
er fært var út i 50 milur.
Jón Olgeirsson sagði i viðtali
við Timann i gær, að honum hafi
verið tilkynnt á mánudagskvöld
að löndunarbann væri skollið á og
stæðu fram til að fulltr. brezkra
togaraeigenda héldu fund með
Hattersley, aðstoðarutanrikis-
ráðherra. Sá fundur á að vera i
dag, miðvikudag. Mun Hattersley
gefa þeim skýrslu um hvað gerð-
ist á fundunum i Reykjavik. Var
neitað að landa úr Lárusi Sveins-
syni SH, sem átti að selja afla i
gær, þriðjudag. Ekki er vitað til
að fleiri islenzk skip séu á leið til
Bretlands með afla. Hins vegar
hafa bátarnir selt talsvert i haust
fyrir ágætt verð.
Fyrirmælinum löndunarbannið
komu frá skrifstofu Sambands
brezkra togaraeigenda i Hull, og
mun löndunarbannið jafnt eiga
við höfnina þar.
1 orðsendingunni um löndunar-
bannið var komizt svo að orði, að
löndunartækin stæðu tslendingum
ekki til boða fram að fundinum
með Hattersley. Hvað sem siðar
verður.
Jón sagði, að þungt hljóð væri i
mönnum i Grimsby, og talsverð
vonbrigði vegna þess að fundur-
inn i Reykjavik varð árangurs-
laus. Er svo að heyra, að verði
mikið um viraklippingar aftan úr
brezkum togurum muni út-
gerðarmenn og sjómenn heimta
herskipavernd og að þeir muni fá
hana. Allir virðast samt vera á
einu máli um, að Bretar eigi
sjálfir að taka sér 200 mílna
fiskveiðilögsögu, en ekkert verð-
ur gert i þvi fyrr en eftir haf-
réttarráðstefnu.
Niels P. Sigurðsson, ambassa-
dor i London, sagði, að maður úr
stjórn Sambands brezkra togara-
eigenda hefði tilkynnt Jóni
Olgeirssyni munnlega um
löndunarbannið. Hins vegar hafi
brugðið svo við i gær að samtökin
Þriðji Bretinn
„halastýfður'
innan 200
mina
hafi ekki fengizt til að kannast
opinberlega við að löndunarbann
hefði verið sett á.
Timinn hafði aftur samband við
Niels i gærkvöldi, og staðfesti
hann þá, að löndunarbann væri i
framkvæmd. Þótt Samband
brezkra togaraeigenda hafi ekki
sett bannið sem slikt hafi þeir
góðu menn samt sem áður komið
málúnum svo fyrir, að ekki er
landað úrislenzkum fiskiskipum i
brezkum höfnum.
Staðreyndin er sú, að
neitað var um alla löndunarað-
stöðu i gær, er tittnefndur bátur
átti að selja i Grimsby. Er þvi
löndunarbann i framkvæmd, þótt
togaraeigendur hafi ekki gefið út
opinbera yfirlýsingu um málið.
M.a. segir Austin Laing, að
löndunarbannið væri ekki opin-
bert, en hann vissi ekki hvað þeir
i Grimsby kynnu að gera i hita
dagsins.
Nokkrir brezkir þingmenn og
togaraeigendur hafa beðið um
herskipavernd á tslandsmiðum,
en brezka stjórnin enga ákvörð-
un tekið I þvi máli enn, en bætt við
einum dráttarbáti I verndarflot-
Kristján Þórsteinsson starfsmaður Fiskiþings gæöii
sér hér á hertum kolmunna sem er mjög bragðgóður
Timamynd Gunnar
Kolmunni til Nígeríu
gébé Rvik — Samlag skreiðarframieiðenda, er nú
að ieita fyrir sér með markað I Nigeriu fyrir kol-
munnaskreið, og nú á næstunni verða send nokkur
hundruð kiló til reynslu til Nigeríu. Þetta kom fram
I erindi er Björn Dagbjartsson, forstöðumaður
Rannsóknastofnunar fiskiðnaðarins hélt á Fiski-
þinginu i gær. Björn sagði, að það hlyti að vera
áhugamál fyrir fiskiðnaðinn þegar samdráttur
verður á framboði á hefðbundnum fiskafurðum, að
leita nýrra tegunda. Benti hann á kolmunnann sem
liklegan „kandidat”, en kolmunni er likur að bragði
og efnasamsetningu, og t.d. þorskur.
— Kolmunni finnst bæði fyrir austan og vestan
land sagði Björn, en er nokkuð dreifður, þó hefur
verið talað um að i Norðaustur-Atlantshafi sé stofn-
inn geysilega stór, eða um tiu milljón tonn. Kol-
munninn hrygnir norðvestur af Bretlandseyjum og
safnast þar saman I þéttar torfur, em tiltölulega
auðvelt er að veiða. — Tilraunaveiðar fóru fram s.l.
sumar, sagði Björn, og fengu skipin allt upp i eitt til
tvö hundruð tonn á dag.
Það litla, sem tslendingar hafa hingað til veitt af
kolmunna, hefur allt farið i bræðslu. Björn bauö
þingfulltrúum á Fiskiþingi aö smakka hertan kol-
munna og þótti þeim öllum það hinn bezti matur.
Kolmunninn er litill, verður fullþroskaður um 30-
35 cm langur ogum 150-200gr að þyngd. Sagði Björn
að óhugsandi væri að vinna hann öðruvisi en i vél-
um, og minntist á i þvi sambandi, að breyta mætti
sildarvinnsluvélum þannig að unnt yrði aö vinna
kolmunna i þeim.
Gsal-Reykjavik — Um hádegis-
bilið i gær var klippt á togvira
þriðja brezka togarans frá þvi
bráðabirgðasamningur miili
rikisstjórna tslands og Bretlands
féll úr gildi 13. nóv. s.l. Þriðji
togarinn sem fékk að finna fyrir
klippum varðskips heitir Saint
Giles H-220 og var togarinn um 40
miiur austur af Norðfjarðarhorni,
þegar varðskip klippti á báða tog-
víra hans.
Að sögn Hálfdánar Henrysson-
ar hjá Landhelgisgæzlu voru um
10-15 togarar á þessum slóðum,
þegar atburðurinn gerðist. Hálf-
dán sagði, að togarinn hefði ögrað
varðskipinu með þeim hætti að
kasta trolli sinu beint fyrir fram-
an stefni varðskipsins og ætla sið-
an að hefja veiðar.
Varðskipsmenn svöruðu ögrun
veiðiþjófsins á þann áhrifarika
hátt að skera á báða togvira
togarans.
Hálfdán sagði i gær, að 42
brezkir togarar væru nú á miðun-
um við Island. Kvað hann togar-
ana einkum halda sig norður af
Horni og fyrir Austfjörðum.
A laugardag var klippt á tvo
brezka togara, Þór klippti á tog-
vira Primellu frá Hull á Halamið-
um og Týr klippti á annan togvir
togarans Boston Marauder frá
Fleetwood austur af Hvalbak.
Kærir tónlistarfélagið í Garðahreppi
fyrii * uppsögn og aðdróttun um þjófnað
BH-Reykjavik. — Guðmundur
Norðdahl, sem verið hefur
skóiastjóri Tónlistarskólans i
Garðahreppi frá stofnun hans
eða i 11 ár, hcfur stefnt stjórn
Tónlistarfélagsins á staðnum
fyrir rétt og gerir kröfur um
miskabætur fyrir ólöglega upp-
sögn og aðdróttanir um þjófnað
á hljóðfærum, sem hann segir
koma fram I bréfi frá Tónlisíar-
félaginu, undirrituðu af for-
manni stjórnarinnar, Ragnari
Magnússyni.
Timinn sneri sér I gær til Guð-
mundar Norðdahl og innti hann
eftir málavöxtum, en hann kvað
aðdraganda máls þessa ekki
langan.
— Það gerðist i haust I ágúst-
byrjun, er ég var staddur i
Vesturheimi, á sléttum Sáskat-
chewan, að hringt var til min
héðan að heiman og mér sagt,
að auglýsing hefði komið i dag-
blaði, þar sem starf mitt sem
skólastjóri Tónlistarskólans i
Garðahreppi væri auglýst laust
til umsóknar. Umsóknarfrestur
var heldur ekki nein ósköp,
starfið auglýst á föstudegi og
umsóknarfresturinn útrunninn
á mánudegi! Það vakti og at-
hygli, að auglýsingin var birt af
sveitarstjóranum i Garða-
hreppi, Garðari Sigurgeirssyni.
Guðmundur Norðdahl kvaðst
hafa snúið sér að þvi strax, eftir
heimkomuna að ná einhvers
konar samkomulagi við stjórn
Tónlistarfélagsins, og hafi
skrifað henni bréf i þeim til-
gangi, þar sem hann m.a. benti
á, að honum hefði aldrei verið
löglega sagt upp starfinu.
— Svo fékk ég bréf frá þeim,
undirritað af Ragnari Magnús-
syni, formanni stjórnar Tón-
listarfélagsins, þar sem sam-
komulagstilraunum er alger-
lega visað á bug, en þess krafizt
af mér, að ég skili þeim hljóð-
færum skólans, sem upp á vanti,
og muni vera um helmingur
þeirra! Þá fannst mér mælirinn
fullur og þann 16. október skrif-
aði ég kærubréf til Einars Ingi-
mundarsonar, sýslumanns
Kjósarsýslu, þar sem ég kæröi
stjórn Tónlistarfélagsins fyrir
ólöglega starfssviptingu og
niðrandi aðdróttanir i minn
garð.
Guðmundur Norðdahl kvaðst
siðan hafa búizt við þvi, að bréf-
ið yrði tekið til greina og málið
gengi sinn gang.
— En þvi virðist ekki hafa
verið til að dreifa. Þegar ég
gekk á fund sýslumanns i sið-
ustu viku, kvaöst hann kannast
við bréfið, en þaö hlyti að liggja
hjá einhverjum fulltrúanum.
Þeir,sem ég ræddi við, könnuð-
ust ekki við að hafa það i sinum
fórum. Ég get ekki gert að þvi,
•að þetta finnst mér vægast sagt
furðuleg málsmeðferð.
Guðmundur Norðdahl kvaðst
mundu vinna allt til að máliö nái
fram að ganga, og engan veginn
væru öll kurl komin til grafar
enn. Þetta myndi draga dilk á
eftir sér, þvi að kaupgreiðslur
frá skólanum væru enn ókomn-
ar til sin, og myndi hann ekkert
gefa eftir af þeim.