Tíminn - 20.11.1975, Page 8

TÍMINN
Fimmtudagur 20. nóvember 1975.
Fimmtudagur 20. nóvember 1975.
TÍMINN
Haustsýningin
1975
Hin árlega haustsýning
Félags islenzkra myndlistar-
manna var opnuð um helgina i
Norræna húsinu, og mun'sýn-
ingin standa til mánaðamóta.
Auk þess hefur verið tckin upp
sú nýbreytni að nú cr lika sýnt á
vinnustöðum viðs vegar um
borgina, og eru verk eftir 32
listamenn hengd upp i kaffistof-
um og matsölum á einum
fjórtán stöðum hjá stofnunum
og stórfyrirtækjum.
Á haustsýninguna bárust 210
verk, en sýnd eru 96 verk eftir 50
höfunda, 29 félagsmenn i FIM
og eftir 21 utanfélagsmann. Niu
þeirra sýna i fyrsta sinn á
haustsýningu, en það eru þau
Brynhildur Ósk Gisladóttir
(1940), Gunnar I. Guðjónsson
(1941), Helgi Vilberg (1952),
Kjartan Ásmundsson (1950), Óli
Geir Jóhannsson, Sólveig Helga
Jónsdóttir (1945), Bragi
Hannesson (1932), Steingrimur
E. Kristmundsson (1954),
Þetta fólk sýnir oliumálverk,
vatnsliti og teikningar.
Enginn skúlptúr barst frá
utanfélagsmanni, en 4 félags-
menn sýna þarna skúlptúr og
auk þess eru glermyndir og
vefnaður á sýningunni.
Af félagsmönnum FIM sýna
margir af kunnustu málurupi
félagsins, en marga vantar þó i
Norræna húsið, þeir eiga á hinn
bóginn margir verk á hinum
ýmsu vinnustöðum, sem áður
var getið um.
Á sýninguna völdu verkin átta
manna sýningarnefnd FIM, en
formaður nefndarinnar er
Ragnheiður Jónsdóttir Ream.
Er megin reglan sú, að utan-
félagsmenn senda fimm verk til
nefndarinnar og hún velur siðan
og hafnar, ýmist öllu, eða hluta
verkanna, en félagsmenn
komast af með færri myndir,
sem virðist ekki ósanngjörn til-
högun, þótt vissulega kæmi
einnig til greina að menn sendu
færri verk og nefndin tæki eða
hafnaði, svo listamennirnir
gætu i rauninni sjálfir ákveðið
hvað þeir sýna almenningi, —
fyrst og fremst. En nóg um það,
menn fara eftir sýningarregl-
um, sem kynntareru fyrirfram,
og eru þvi kunnar frá upphafi.
II.
Haustsýning FIM er að vanda
fjölbreytt og kennir þar margra
grasa, en sýningar þessar hafa
verið fastur, árlegur viðburður i
starfi félagsins, a.m.k. svo langt
sem undirritaður man, þóttef til
vill hafi einhver ár fallið úr.
Sýningin gæti að sumu leyti ver-
ið þverskurður af islenzkri
myndlist eins og hún er i dag, en
það eð margir frægir og þekktir
málarar eru ekki með i
Norræna húsinu, vantar þó
nokkra hringi i hinn gilda stofn
islenzkrar myndhefðar.
bað, sem manni kemur fyrst i
hug eftir að maður hefur opnað
augun i ofbirtu listahafsins, eru
orð skáldsins: ,,Hvar er Island i
þessum saung?”, en þá var rit-
að um söngför hjá þekktum
söngflokki, sem fór til útlanda
og söng aðeins, eða að mestu
erlend lög. Manni virðist að sýn-
ingin i Norræna húsinu gæti allt
eins vél verið eftir fólk viðs
vegar að úr heiminum, og ekk-
ert sérstaktbendir til tslands, ef
undanskilin eru örfá verk, sem
virðast islenzkari en önnur. I
þessu sambandi minnist ég sýn-
ingar á verkum færeyskra
Skulptúr eltir Sigurjón Ólafsson,
málara, sem sýndu verk sin á
sama stað fyrir nokkrum árum,
þar stigu hiriar fögru fjáreyjar
upp úr kafinu með einhverjum
hætti. Þetta er sér á parti
athyglisvert, þar eð hreinum
afstraktmálverkum hefur fækk-
að og menn hafa snúið sér meir
að figurativum myndum. Þó er
rétt að hafa það i huga, að ekki
er óhugsandi að útlendingum
kunni að finnast annað, að
erlendir menn kæmu auga á
einhver atriði sem tengdu þessa
list við tsland sérstaklega, en
það er mér þó til efs. Listin er
vissulega að verða alþjóðlegri
og þá ekki si'zt myndlistin, þvi
að menn nema nú yfirleitt mið-
svæðis i listheimi, en ekki i
„túninu heima.” Tilraunir til þess
að skapa raunsæja, þjóðlega
myndlist hafa ekki gefið góða
raun, ekki sizt hjá þeim stór-
þjóðum er það hafa reynt. Þó vil
ég i þessu sambandi minna á
vefnað Ásgerðar Búadóttur,
sem virðist sameina erlenda
formbyltingu ogali'slenzka hefð.
Það sama má eftil vill segja um
tréstaurinn ,,Mýkt”eftir Sigur-
jón ölafsson. Hann gæti alveg
eins hafa komið svona á land,
eftir að hafa velkzt i briminu
lengi, innan um skerin og trjá-
maðkinn.
Við nánari athugun er okkur
það ekki einu sinni ljóst lengur
hvort það sé i rauninni áhuga-
vert að eignast þjóðlega mynd-
list, einhverja strjálbýlislist,
lágvaxnar kræklóttar hrislur,
sem halda sér dauðahaldi i kalt
grjótið mestan part ársins og
áræða ekki að laufgast fyrr en
komið er langt fram á sumar.
Það er þvi aðeins spurningin um
það, hvort landið eigi að gleym-
ast alveg eða ekki.
III.
Hér verður ekki fjallað mikið
um steinstaka menn, til þess
höfum við ekki rUm. Höfundar
myndverkanna eru 50 talsins.
Þó má reyna að fara einn hring
og stikla þá á stóru.
1 forstofunni hittum við fyrst
Hjörleif Sigurðsson, sem sýnir
tvær vatnslitamyndir, sem mál-
aðar eru á kfnverskan (?)
pappir. Þetta eru sérkennilegar
myndir, sem koma skemmti-
lega á óvart: eru i framhaldi af
þeim, er hann sýndi um árið i
Hamragörðum. Þessa bliðu
tóna er að visu erfitt að greina
fjölefli þvi, er annars rikir á
þessum stað.
Þegar inn i sjálfan salinn er
komið, og haldið er með sólu,
verða fyrst fyrir þeir Jöhannes
Geir og Einar G. Baldvirisson.
Jóhannes er með þrjár myndir,
oger sú í miðjunni bezt, i hinum
tveim er hann enn ekki laus úr
pastelmyridunum, og þar skort-
ir ýms þau sérkenni, er áður
fylgdu oliumálverkum hans.
Einar G. sýnir tvær myndir,
sem segja má aðséu dæmigerð-
ar fyrir list hans, og verður
hann að teljast vera einn þeirra
málara, er ekki hafa verið
metnir sem skyldi.
Magnús Kjartansson kemur
mest að óvörum af yngri mönn-
um og sýnir þrjár myndir,
klipptar og skornar upplim-
ingar, og við fyrstu sýn virðist
hann ná góðum árangri i þessari
listgrein.
Þá taka við Ásgerður Búa-
dóttir, sem áður var búið að
Lengst til vinstri er mynd Sigurðar örlygssonar, ein af tveim, þá taka við myndir Einars Þorlákssonar, en þær eru
þrjár. Myndirnar tvær lengst til hægri eru eftir Arnar Herbertsson.
...„Hvar er ísland
í þessum saung..?"
minnast á, og svo kemur Hring-
ur Jóhannesson.
Hringur sýnir þrjár myndir,
og er sú er hann nefnir „Þotu-
flug” ahugaverðust. Þarna
blandar málarinn saman á
skemmtilegan hátt súrrealisma
og venjulegu málverki.
Myndin verkar á tvennan
hátt, sem litur og form og sem
myndefni til umhugsunar.
Kontraskýin segja okkur frá
þotunni, sem æðir yfir himininn,
er rofabarðið stendur kyrrt —
samt getur moldin rokið, en þó
ekki i logninu.
Eyborg Guðmundsdóttir sýnir
Titrandi strengi, sem „ekkert
titra,” eins og einhver sagði á
sýningunni, stórar mypdir og
fallegar, mjög vel gerðar.
Gunnar örn er nú kominn út
fyrir holdrosuna og innyflin, er
orðinn mildari allur. Dökk lina.
sem mótar maga kvenmannsins
spillir stóru myndinni.
Gunnar örn heldur stil-
einkennum sinum á nýjum leið-
um.
Björg Þorsteinsdóttir er með
stóra mynd, vel gerða og
fagmannlega, Bragi Hannes-
son, bankastjóri i Iðnaðarbank-
anum, á þrjár vatnslitamyndir
á sýningunni. Ljóðrænar og vel
gerðar.
Myndir Hrings Jóhaunessonar og höggmynd eftir Guðmund Benediktsson.
Sýningarnefnd FÍM.Taliðfrá vinstri, Hallsteinn Sigurðsson, Þorbjörg Höskuldsdóttir, Hringur Jóhannesson, Guömundur
Benediktsson, Ragnheiður Jónsdóttir Ream (form.) og Hrólfur Sigurðsson.

„Klippt og skorið” eftir Magnús Kjartansson.
Ein af myndum Jóhannesar Geirs á sýningunni.
Bragi hefur ekki áður sýnt
opinberlega eftirsig myndir, að
ég muni, en hann hefur málað
um alllangt skeið, að þvi er mér
hefur verið sagt. Myndir hans
standa sig furðu vel með
ögrandi litiallt um kring. Bragi
er fyrsti bankastjórinn, sem
sýnir myndir, en merkilegir
málarar hafa verið i röðum
yfirmanna bankakerfisins, og
nægir að minna á Magnús heit-
inn Jónsson prófessor, sem um
árabil var formaður bankaráðs
Landsbanka tslands. Hann var
ágætur og afkastamikill málari,
án þess að þetta komi málinu
nokkuð við, hvað snertir mynd-
list Braga Hannessonar.
Þorbjörg Ilöskudsdóttir er
með tvær myndir, sem eru
sömu ættar og hún hefur áður
sýnt. Ef til vill ætti hún að mála
nákvæmar, en litirnir eru göðir.
Valtýr Péturssoner með tvær
myndir með mjög skemmtileg-
um litablæ, og virðist sá eini af
hinum eldri kempum, sem hætt-
irsér ofan í þennan almennings-
kjallara félagsins. Myndir hans
nálgast nú aftur að vera figúra-
tivar.
Þar næst taka við myndir
Jóns Reykdal (f. 1945), mjög
áhugaverðar og mildar teikn-
ingar.
Vilhjálmur Bergsson á tvær
sérkennilegar myndir, sem
hann nefnir „Bjarma,, bauga og
hvel” og „Upphaf”.
Vilhjálmur er alltaf sér á
parti, og dularfullar eru margar
myndir hans. Hann sker sig úr
um frágang mynda sinna, þvi
hann kann til verka.
Teppið „Narfakotssystkini”
eftir Barböru Árnason gefur
sýningunni góðan blæ, leggur
henni dálitið lið. Um Agúst
Petersen hefur nýlega verið
fjallað, en hann á þarna tvær
myndir.
örlygurSigurðssonsýnir tvær
Tvær vatnslitamyndir eftir Jónas Guðmundsson.
Gisli Sigurðsson gerði þessa kröftugu mynd af sjómönnum.
nýjar oliumyndir, „Ot i bláinn”
og „Fornar fleytur”. örlygur
Sigurðsson var einn þeirra
málara, sem drógu sig í hlé
meðan gjörningaveður form-
breytinganna gengu yfir af hve
mestum krafti. örlygur kaus þá
að stunda sina listmálun án
sýningahalds, lengstum.
örlygur er með sina
uppáhaldsliti i þessum mynd-
um, blátt, rafgult og vinrautt,
og myndir hans hafa i sér þá
kjölfestu, sem aðeins löng skól-
un megnar að gefa.
Ragnheiður Jónsdóttir Iteam,
formaður sýningarnefndarinn-
ar er með tvö litrik verk, hún
einfaldar formin og málar þau
upp i sannfærandi og björtum
litum. Ekki verður gert upp á
milli mynda hennar á þessari
sýningu.
Eyjólfur Einarssoner þar við
hliðina með tvær fallegar
myndir og er mikið upp á óra-
viddir og stjörnufræði, eins og
svo oft. Ekki er samt nein
vatnslitamynd á sýningunni, en
vatnslitamyndir þessa af
komanda séra Árna á Stóra-
hrauni eru góðar og gefa oliu-
málverkinu ekkert eftir.
Eyjólfur hefur verið á sjó und-
anfarið, en er nú aftur tekinn til
við myndlistarstörf af fullum
krafti.
Á vesturhlið innri salar hanga
myndir eftir Akureyringana
Örn Inga, Öla G. Jóhannssonog
Helga Vilberg.
Frh. á bls. 15
mmm®
Myndir eltir Akureyringana
Öla Jóhannsson og Örn Inga.
Neðri myndin er eitir hinn
siðarnefnda.