Tíminn - 23.11.1975, Blaðsíða 17

Sunnudagur 23. nóvember 1975
TÍMINN
17
Læknar og aðstoðarfólk við uppskurðinn
Abdul segist vera 68 ára, en
veit ekki nákvæmlega, hvenær
hann fæddist. Hann er hirðingi að
atvinnu. Þaðer að segja hann var
hirðingi, þangað tilfyrir nokkrum
árum, að sjón hans fór að hraka
unz hann missti hana alveg.
Hann er eitt af mörgum fórnar-
lömbum veiki, sem læknar kalla
„trachom”, en hún er betur þekkt
undir nafninu egypzka augna-
bólgan. Þessi augnsjúkdómur,
em getur til dæmis borizt með
flugum, er útbreiddur i Afriku og
Asiu. Aðalorsökin er skortur á
hreinlæti, en þurra loftið, sandur-
inn og glampandi sólin hafa sin
áhrif.
Trachom-veikin er læknanleg,
ef nógu snemma er tekið eftir
henni, og hin glerkenndu gráu
korn, sem myndast fyrst á
augnslimhúðinni, hafa ekki
skaddað homhimnuna.
En nákvæmlega það hafði gerzt
hjá Abdul. I Evrópu, eða annars
staðar i heiminum, hefði senni -
lega verið grædd hornhimna úr
manni á auga hans, úr lifandi eða
dánum gefanda. En i Dubai er
það ekki hægt af trúarlegum
ástæðum, þó að nóg sé af læknum
og sjúkrahúsum til að fram-
kvæmda slika aðgerð.
Hann hefði sem sagt sennilega
orðið að vera blindur það sem
hann átti eftir ólifað, ef ekki hefði
verið fyrir atbeina pakistanska
læknisins, dr. Moinul Haq, sem er
45 ára og settist að sem augn-
læknir i Dubai fyrir fimm árum,
eftir að hann hafði unnið á vegum
Sameinuðu Þjóðanna að út-
rýmingu á trachom-sjúkdómn-
um.
Við rannsóknir sinar hafði dr.
Haq komizt að þvi, að nota mætti
hornhimnu úr vissum fisktegund-
um i stað hornhimnu manns-
augans. Læknirinn, sem nú hefur
fyrir löngu sannað kenningar
sinar i reynd, réðst i fyrstu i
græðinguna eftir margar
tilraunir.
Sérstök karfategund, sem
innfæddir fiskimenn kalla
„Hamoor” og þykir óvenju
harðgerð, lagði til hornhimnuna.
Karfinn er deyfður með sprautu
skömmufyrir uppskurðinn. Augu
hans eru siðan skorin varlega úr.
Skurðgerðarmaðurinn fjarlægir
slimhúðina, sem liggur utan á, og
þannig fæst fullkomlega gerla-
snauð hornhimna.
Þá er röðin komin að sjúklingn-
um. Læknirinn tekur burt horn-
himnuna, sem orðin er ógegnsæ,
og þar með ónothæf. I staðinn
kemur tilsniðin þynna hornhimn-
unnar úr karfaauganu, sem er
saumuð með örmjóum þræði við
leifar hornhimnunnar i manns-
auganu. Þannig er fyrst annað,
siðan hitt augað meðhöndlað.
Þremur dögum seinna, þegar
umbúðirnar eru teknar frá aug-
anu, getur sjúklingurinn aftur
séð. Að visu ekki íyllilega skýrt,"
en samt sem áður er þetta mikil
bót. Siðan 1972 hefur dr. Haq
framkvæmt 25 slikar aðgerðir, og
allar með góðum árangri. Það
sem merkilegast má telja, er, að
likaminn hefur ekki i einu einasta
tilfelli hafnað fiskhornhimnunni
sem getur leitt til þeirrar álykt-
unar, að ónæmiskerfi þessarar
karfategundar sé að minnsta
kosti mjög likt þvi, sem er hjá
mönnum.
Nákvæmar tilraunir á rann-
sóknastofum verða að gefa
upplýsingar um þetta fyrirbrigði.
En Abdul og öðrum sjúklingum,
sem gengið hafa undir árangurs-
rikanuppskurð, er sama um það.
Þeim er nóg að sjá aftur i gegnum
tæra hornhimnu fiskaugans.
VARMAL-ofninn er gerður úr stálrörum og áli
og framleiddur með nýtísku aðferðum, sem
tryggir gæða framleiðslu og lágt verð.
BILALEIGAN
EKILL Ford Bronco
Land-Rover
Cherokee
Blazer
Fíat
VW-fólksbílar
Nýtt
vetrarverð.

SÍMAR: 28340-37199;
Laugavegi 118
Rauðarárstígsmegin
DATSUN .
7,5 I pr. 100 km
Bilaleigan Miðborg
Car Rental | Q A oni
Sendum I-V4-92I
AUGLÝSIÐ
Í TÍMANUAA

iXÍJf.
VARMAL-ofninn
hefur 3/8“ stúta,
báða á sama enda
og má snúa ofninum
og tengja til hægri
eða vinstri að vild.
HAGKVÆMNI * ÖRYGGI • HEIMILISPRÝÖI
Merki Ofnasmiójunnar
tryggir yóur gædin
W HF. OFNASMiaiAN
HÁTEIGSVÉGI 7 - REYKJAVÍK - PÓSTHÓLf 5091 - SfMt 21220