Tíminn - 23.11.1975, Blaðsíða 26
26
TÍMINN
Sunnudagur 23. nóveniber 1975
KVIKMYNDIR — KVIKMYNDIR — KVIKMYNDIR — KVIKMYNDIR — KVIKMYNDIR
TONABIO:
ÁSTFANGNAR
KONUR
Með afbrigðum langdregin og
leiðinleg mýnd.
Tilgangsleysi hennar er ein-
stakt i sinni röð, þvi hún gegnir
hreint engu hlutverki.
Það sem hæst ber i myndinni
eru samskipti þeirra Alan Bates
og Oliver Reed, sem óneitanlega
eru athyglisverð á stundum. Skil-
greiningar þeirra á vináttu og
viðbrögð þeirra við henni eru
allrar athygli verðar, en það er
hreint og klárt óhóf að eyða yfir
tveim klukkustundum til reikuls
káfs á engu, ef afraksturinn er sá
einn.
Það hefði þá mátt beina athygl-
inni meir að þvi sem i vináttunni
felst, en minna að öðru.
Það er nú það.
KVIKMYNDA
HORNIÐ
Umsjónarmaður
Halldór
Valdimarsson
Þægileg stund
FATÆKLEG FYNDNI
i góðu skapi og langar verulega til
að hlæja, getur skemmt sér nokk-
uð vel framan af myndinni.
Þá má og kumra ofurlitið yfir
lokaatriðum hennar, þó ekki væri
nema af feginleik vegna fyrirsjá-
anlegs endis.
Nýja bió
Ævintýri meistara Jakobs
Aðalhlutverk: Luois De Funes
Frönsk.
„Mynd þessi hefur alls staðar
farið sannkallaða sigurför og var
sýnd með metaðsókn bæði i
Evrópu og Bandarikjunum
sumarið 1974”, segir i auglýsing-
um Nýja Biós i dagblöðum, um
kvikmyndina „The mad ad-
ventures of Rabbi Jacob”.
Ekki ber að efa það. Auglýsing-
ar islenzkra kvikmyndahúsa eru
þekktar fyrir sannleiksgildi sitt
og áreiðanleika. Það skrifast þvi
á smekkleysi undirritaðs og
tregðu til að taka þátt i athöfnum
samborgara sinna, að hann feng-
ist ekki með nokkru móti til að
blanda sér i skrúðgönguna þá.
1 fyrsta lagi er ekki að fullu
ljóst af hverju myndin ber nafnið
„Ævintýri meistara Jakobs”.
Jakob kemur ákaflega takmark-
að við sögu og lendir sjálfur i fá-
um ævintýrum.
1 öðru lagi gengur myndin
heimskulega i ö.fgar. Heimsku-
legar myndir eru slæmar, öfga-
kenndar ekki skárri að neinu
marki, og þegar hvorttveggja
einkennir eina og sömu mynd,
fyllist mælirinn alveg.
Til að gæta fullrar sanngirni
skal þó tekið fram, aö vel hvildur
og afslappaður áhorfandi, sem er
Það er þó hálfgerð skömm að
svona skuli hafa til tekist, þvi
efniviður myndarinnar býður upp
á nokkra möguleika, einkum þó i
höndum Frakka, sem þora öðrum
fremur að gefa imyndunaraflinu
lausan tauminn.
Fáir sérstöðuhópar eru jafn vel
til þess fallnir og gyðingar að gert
sé að þeim ofurlitið grin. Þeir
hafa enda þann eiginleika að
hlæja alltaf sjálfir að lokum og
hlæja þvi best.
Engir eiga heldur meir skilið að
að þeim sé gert gys en þeir sem
leggja krafta sina og lif i
heimskulega baktjaldabaráttu
um fánýt völd. Þeir menn kunna
sjaldnastað hlæja og er þvi vel til
fallið að hlæja að þeim.
Luois De Funes ber þjóðerni
sitt utan á sér og i öllu látbragði
sinu. Honum hefur oft tekist
nokkuð vel upp i kvikmyndum
sinum — mun betur en i þetta
sinn.
Útkoman er þvi sorglega fátæk-
leg.
— HV
RETT SKAL RETT VERA
Athygii undirritaðs hefur verið
vakin á þvi, að i grein um Emma-
nuelle, siðastliðinn sunnudag, var
ekki að fullu rétt meö staðreyndir
farið.
tslenskir embættismenn höfðu
engin afskipti af samförum
þeirra Emmanuelle og Bee,
hvorki I fossinum, né annars
staðar. Það atriði er sýnt eins og
það kom af klippiborðum er-
lendis.
Aftur á móti var annað atriði
myndarinnar klippt úr henni hér,
samkvæmt fyrirmælum fulltrúa
lögreglustjórans i Reykjavik. Það
atriði var seinna i myndinni og
meiddi að einhverju leyti vel-
sæmiskennd viðkomandi fulltrúa.
Það skal skýrt tekið fram, að
athugasemd þessi hnikar á engan
hátt ummælum um kvikmynda-
eftirlit i viðkomandi grein. Það er
jafn mikill hroki og sjálfbirgings-
háttur að klippa úr verkum kvik-
myndagerðarmanna, hvert sem
atriðið er.
Það er enn jafn æskilegt að is-
lenskir kvikmyndaeftirlitsmenn
leggi ira ser skærin og dusti þess i
stað rykið af skynseminni.
Einnig hefur komið fram,
vegna greinar þessarar, að það
eru ekki skipaðir meðlimir kvik-
myndaeftirlits rikisins, sem
fyrirskipa klippingar kvikmynda.
Þeir skoða aðeins myndirnar,
en tilkynna til lögreglunnar, ef
þeim þykir eitthvað á mörkum
velsæmis i þeim. Að þvi loknu þvo
þeir hendur sinar, en fulltrúi lög-
reglustjóra geysist fram á völlinn
til verndar augum okkar og eyr-
um. Það . er hann sem beitir
skærunum.
Reynt hefur verið að skjóta
kvikmyndaeftirlitinu undan
ábyrgö með þessum hætti, en án
árangurs, þvi um leið og fulltrúi
lögreglustjóra fremur skæraaf-
glöp sin, er hann orðinn aðili að
kvikmyndaeftirliti.
„Það var ekki ég sem stal kök-
unum, heldur Palli bróðir. Ég
njósnaði bara um mömmu þegar
hún faldi þær og sagði svo Palla
hvar þær væru.”
Gamla Bió
Hefðarfrúin og Umrenningurinn.
Stjórnendur myndgerðar: Hamil-
ton Luske, CÍyde Geronimi og
Wilfred Jackson.
Raddir: Peggy Lee, Bill Bancom,
George Givot, Alan Reed,
Barbara Luddyj Dallas
McKennon, Larry Roberts, Verna
Felton, Lee Miller, Stan Freberg,
Bill Thompson, The Mello Men.
Framleidd af Walt Disney
Það þarf ekki mörgum orðum
að fara um þessa mynd, fremur
en aðrar teiknimyndir frá Walt
Disney kvikmyndaverinu. Hún
hefur flest það til að bera, sem
prýtt getur þægilega teiknimynd
og hefur þann stóra kost, að þótt
hún vekji ef til vill ekki verulega
til umhugsunar, eða valdi breyt-
ingu á hugarfari áhorfenda, þá er
hún með öllu skaðlaus afþreying
og það er meir en hægt er að segja
um afþreyingu yfirleitt.
Þægileg tillitssöm og næm
kimni, hæfilega blönduð við-
kvæmni, einkenna gjarna dýra-
myndir Disneys og svo er einnig
um þessa. Lýsingar hennar á lifi,
vandamálum og ánægjuefnum
dýra — þar sem sannleikanum er
hagrætt til áhrifaauka — svo og
skoðun á atferli mannsins frá
sjónarhóli húsdýra hans, vekja
það besta i hverjum manni. Að
visu aðeins um stund, þar sem við
eru fljót að ná okkur og verða
skepnur á ný, en þó eitt augnablik
og við erum rikari eftir.
Þegar við bætist frábær vinnsla
myndarinnar er tryggð ánægju-
leg stund fyrir hvern sem er.
Engan skyldi undra, þótt siðari
STJÖRNUBÍÓ:
EMMANUELLE
Mynd þessi er af mörgum talin
ein af bestu kvikmyndum Frakka
og stendur hún fyllilega undir þvi
áliti.
1 henni kemur fram nokkuð
greinagott yfirlit um skoðanir og
kenningar um kynlif, sem undan-
farna áratugi hafa haft áhrif á
bæði leikmenn og fræðimenn.
Emmanuelle tekst að lýsa
mikilvægi kynlifsins og mögu-
leikum likama okkar til að breyta
jörðinni úr táradal i paradfs, án
þess hún beiti klámfengnum að-
ferðum eða óhreinki á nokkurn
hátt uppáhaldsafþreyingu flestra
mannvera.
Emmanuelle er einn af gim-
steinum kvikmyndaframleiðslu,
sem því miður heldur sig um of i
skitnum. Hún ris yfir flestar aðr-
ar myndir og verður vonandi að
vopni i baráttu mannsins við að
losna undan fargi heimskulegra
siðaboða þröngsýnna og valda-
gráðugra kirkjupreláta, sem trúa
ekki meir en svo á guð sinn, að
þeir telja sköpunarverk hans sið-
laust.
tima rannsóknir sýndu, að Walt
Disney hafi verið einn ötulasti og
árangursrikasti geðiæknir sam-
tiðar sinnar og næstu áratuga á
eftir.
Mynd þessi fær' hin bestu
meðmæli. Hún setur sér takmörk
og nær þeim fullkomlega. Tak-
mörk hennar liggja á valdsviði
hins góða i heimi mannsins og
annarra dýra og það gefur henni
aukið gildi.
IIV
LEIÐINLEG
OFURKVENDI
Hafnarbbió
Sheba, Baby
Leikstjórn: William Girdles
Aðalhlutverk: Pam Grier, Austin
Stoker, Durville Martin Rudy
Challenger, Dick Merrifield.
Bandarisk.
Ofurmennin eru að renna sitt
skeið á enda i bandariskum kvik-
myndum. Þeir hafa verið vegnir
og léttvægir fundir og falla þvi nú
sem fis til jarðar.
Arftakar þeirra eru ofur-
kvendin. Glæsilegar kynbombur,
sem kunna sitthvað fyrir sér utan
svefnherbergisins og eru ekki
háðar vernd karlmannsins.
Þvert á móti. Þær taka við i
baráttunni við illmenni glæpa-
heimsins, þar sem karlmenn og
karlmannastofnanir, svo sem
lögregluna, brestur kjark og
áræði.
Vopnaðar töfrum sinum, áræði,
meðfæddri skarpskyggni og öðr-
um baráttutólum, — svo sem vél-
byssum, þekkingu á karate og
fleiru — vaða þær fram fyrir
skjöldu og ygla sig framan i illsku
heimsins.
Frammi fyrir þeim verður allt
að smjöri. Jafnvel harðsvir-
uðustu karlmenn guggna og flýta
sér að játa syndir sinar — auk
þess að skýra vendilega frá sýnd-
um annarra — til þess að forða
sér frá ægilegum refsivendi
þeirra.
Þegar þær hafa svo tvistrað
glæpaklikunum, koma karlmenn-
irnir og skrapa upp leyfunum.
Það er gott til þess að vita, að á
þessum siðustu og verstu timum,
meðan lög og réttur er á skipu-
legu- eða óskipulegu undanhaldi
um allan heim, skuli hinn al-
menni borgari þó njóta verndar á
hvita tjaldinu.
Ekki er það verra að verndar-
arnir eru kvenkyns, þvi við getum
þá öll orðið börn á ný. Móður-
verndin teygir arma sina yfir
okkur og við getum sofið i ró.
Reigingur?
Ekki verður þó með góðri sam-
visku haldið fram að ofurkvendin
taki sig sérlega vel út á tjaldinu.
Kvikmyndir þær sem um ævin-
týri þeirra og afrek fjalla, eru i
flestum tilvikum einstaklega lé-
legar, illa gerðar og leiðinlegar.
Það þyrfti með eindæmum góðan
vilja til að sjá i þeim ljósan punkt.
Sú spurning vaknar, hvort
engum hafi dottið i hug að gera
góða glæpamynd með konu i
hetjuhlutverkinu. Svar við þeirri
spurningu verður erfitt að finna,
liklega jafn erfitt og að fá úr þvi
skorið hvers vegna áhorfendur
láta bjóða sér drasl af þessu tagi
— að þvi er virðist endalaust.
Skýringarinnar á lélegum gæð-
um kvenhetjukvikmynda gæti þó
verið að leita i reigingi karlkyns-
ins, einkum og sér i lagi á
kvennaárinu sjálfu. Yfirgangur
„veika <?)” kynsins þykir vist
nógur samt, þótt þær njóti ekki
jafnréttis á hvita tjaldinu.
En nóg um það.
öll einkenni
Kvikmyndin um hana Shebu
Baby er léleg og ódýr glæpamynd
og ber hún öll einkenni sinnar teg-
undar. Hvergi viröist einu sinni
votta fyrir tilraun til að gera hana
annað og meira en lélega glæpa-
mynd. Meir að segja leikurinn er
með afbrigðum lélegur.
Hafi ætlun aðstandenda verið
sú að koma við félagsleg vanda-
mál með söguþræðinum, þá
rennur það algeriega út i sandinn,
vegna þess hve óvandaður hann
er.
Sumsé, tilgangslitil mynd og
með afbrigðum leiðnleg. uv