Tíminn - 27.11.1975, Blaðsíða 16

Jens Evensen, hafréttarráðherra Noregs:
Hugsanlegt að Norðmenn fylgl fordæmi
íslendinga og færi einhliða út f 200 mílur
Aðstoðarvarnamálaráðherra Breta:
Vona að fiskveiðideilan
við Islendinga spilli ekki
samstarfinu í Nato
Reuter/London — i Reuters-
fréttum í gær segir, að Jens Ev-
ensen, liafréttarráðherra Nor-
egs, hafi ekki útiiokað þann
möguleika, að Norðmenn færðu
fiskveiðilögsögu sina út i 200
milur, áður en niðurstaða haf-
réttarráðstefnunnar um viðáttu
auölindaiögsögu strandrikja
lægi fyrir. Þá segir og, að Even-
sen hafi látið þau orö lalla, að
einhliða útfærsla islendinga i
200 milur væri fordæmi, sent
Norðmenn muni hugsanlega
fylgja.
Evensen, sem stjórnað hefur
samningaviðræðum Norð-
Ntb/Reuter/Paris. Frakkar
sprengdu i gær neðanjarðar-
kjarnorkusprengju i tilrauna-
skyni, að þvi er varnamálaráðu-
neytið franska upplýsti i gær. Átti
tilraunin sér stað sunnarlega á
Kyrrahafinu.
Tilkynningu varnamálaráðu-
neytisins um sprengjutilraunina
sagði, að hún hefði verið fram-
kvæmd i friðsamlegum tilgangi,
en frekari upplýsingar vildi ráðu-
neytið ekki gefa.
Fyrstu tilraun sina með kjarn-
orkusprengingar neðanjarðar
framkvæmdu Frakkar 5. júni sl.
og bar sú tilraun heitið Achilles.
Talsmaður varnamálaráðu-
neytisins sagði i gær, að nýjasta
manna við aðrar þjóðir um
fyrirhugaða útfærslu Norð-
manna, sagði, að einhliða út-
færsla væri ekki útilokuð, ef
sjónarmiðum Norðmanna i haf-
réttarmálum yrði sýnt algjört
skilningsleysi.
Þá segir og i frétt Reuters i
gær, að Dough Anthony, aðstoð-
arforsætisráðherra i bráða-
birgðastjórninni i Astraliu, hafi
sagt i gær, að ef að bráðabirgða-
stjórnin fengi umboð frá þjóð-
inni i næstu kosningum til þess
að stjórna landinu, myndi
stjórnin styðja áform um út-
færslu fiskveiðilögsögu landsins
úr 12 i 200 mllur.
tilraunin hefði borið nafnið
Hektor.
Frakkar hófu að framkvæma
kjarnorkusprengingar sinar
neðanjarðar vegna þeirra
kröftugu mótmæla, sem borin
voru fram á alþjóðavetttvangi
vegna fyrirhugaðra sprengjutil-
rauna þeirra á Kyrrahafi. Astra-
liumenn, Japanir, Ný-Sjálending-
ar og Perúmenn voru meðal
þeirra, sem mótmæltu sprengju-
tilraunum Frakka hvað ákafast.
I kjölfar þessara mótmæla tók
Valery Gisgard d’Estaing Frakk-
landsforseti þá ákvörðun, að
kjarnorkusprengjutilraunir
Frakka skyldu framvegis fram-
kvæmdar neðanjarðar.
Reuter/London — Brezkur ráð-
herra lýsti þvi yfir I gær, að hann
vonaðist til að fiskveiðideilan
milli islendinga og Breta yrði
ekki til þess að skaða varnarsam-
starf vestrænna ríkja.
William Rodgers, aðstoðarráð-
herra i brezka varnamálaráðu-
neytinu, endurtók i gær þá ósk
Breta, að samningaviðræðunum
við Islendinga, sem væru banda-
menn þeirra I Nato, yrði haldið
áfram. Jafnframt lýsti ráðherr-
ann þvi yfir, að freigáturnar Fal-
mouth og Brighton færu frá Ros-
yth i Skotlandi á morgun, og
myndu þær halda áleiðiS til Is-
lands og slást i hóp þeirra skipa,
er nú veittu brezkum togurum
vernd á tslandsmiðum.
Falmouth og Brighton verða
komnar til Islands á laugardag-
inn n.k., en fyrir er á miðunum
freigátan Leopard, auk dráttar-
báta þeirra, sem brezka stjórnin
hefur sent á miðin.
Brezka stjórnin fyrirskipaði
flotavernd, er brezku togara-
sjómennirnir hótuðu að sigla út
fyrir 200 milna mörkin, ef þeir
fengju ekki þá vernd, sem þeir
hefðu beðið um.
Rodgers gaf i skyn, að tslend-
ingar ættu næsta leik. Roy Hatt-
ersley, aðstoðarutanrikisráð-
herra Breta, sagði á þingi i gær,
að það hefði hugsan'ega varpað
öðru ljósi á samningaviðræður
Breta og tslendinga, ef íslending-
ar hefðu boðið Bretum hlutfalls-
lega sama aflamagn og þeir buðu
Vestur-Þjóðverjum.
Portúgal:
Skotárás á indverska
stjórnarfulltrúann í Dacca
Reuter/Nýju-Deli — Mikil
óvissa rikir nú um það, hvernig
framtiðarsamskiptum Bangla-
desh og Indlands verður háttað,
eftir að sex vopnaðir menn
skutu á indverska stjórnarer-
indrekann i Dacca, höfuðborg
Bangladesh, i gær, er hann steig
út úr bifreið fyrir framan skrif-
stofu sina i Dacca i gær. Nafn
stjórnarerindrekans er Samar
Sen.
Fjórir árásarmannanna, sem
tilheyra munu samtökum rót-
tækra stjórnarandstæðingá,
voru skotnir til bana eftir árás-
ina á Samar Sen i gær. Hinir
tveir særðust alvarlega og náð-
ust eftir tilræðið. Tveir öryggis-
verðir stjórnarerindrekans, og
fimm innfæddir lögreglumenn,
særðust einnig alvarlega.
t yfirlýsingu stjórnar Bangla-
desh i gær sagði, að árásar-
mennirnir, sem eru á aldrinum
20 til 25 ára, hefðu haft i hyggju
að ræna indverska stjórnarer-
indrekanum, sem er 61 árs að
aldri. Indverska stjórnin segir
hins vegar, að það hafi verið
ætlun árásarmannanna að ráða
stjórnarerindrekann af dögum.
Indverska stjórnin sagði i
yfirlýsingu sinni, að hún liti
árás þessa mjög alvarlegum
augum og fordæmdi hana harð-
lega.
Samar Sen, sem tók við starfi
stjórnarerindreka i Dacca i júli
i fyrra, fékk kúlu i gegnum aðra
öxlina, og brotnaði herðablaðið.
Hann var fluttur i sjúkrahús
samstundis og kúlan fjarlægð. 1
yfirlýsingu sjúkrahússins sagði,
að hann væri nú úr hættu.
Frakkar sprengja kjarnorku
sprengju í tilraunaskyni
Stjórnin grípur
til enn harðari
ráðstafana
Reuter/Lissabon. Fregnir frá
Lissabon herma, að herstjórnin i
Portúgal hafi gripið til frekari
ráðstafana til þess að koma I veg
fyrir uppreisnartilraunir vinstri-
manna. Auk útgöngu- og funda-
haldabannsins, sem sett var á i
gær, hefur stjórnin bannaö
óbreyttum borgurum að bera á
sér vopn, og nú mun heimilt að
handtaka óbreytta borgara og
gera hjá þeim húsleit án úrskurð-
ar.
Tilgangurinn með þessum
ákvörðunum stjórnarinnar mun
vera sá, að koma i veg fyrir að
vinstrisinnaðir hermenn geti
vopnað verkamenn þá, sem þeim
fylgja að málum.
Hersveitir hliðhollar herstjórn-
inni réðust i gær inn i búðir her-
lögreglunnar, samkvæmt skipun
herstjórnarinnar, þar sem yfir-
maður herlögreglunnar hafði
neitað að koma til fundar við
Francisco da Costa Gomes for-
seta. A.m.k. fjórir biðu bana og
fimm særðust.
Stjórnin virðist nú hafa töglin
og hagldirnar i Lissabon, þvi að
þar var allt að öðru leyti með
kyrrum kjörum. Fólk mun hafa
haldið til vinnu i gærmorgun eins
og ekkert hefði i skorizt. t tilkynn-
ingu herstjórnarinnar I norður-
hluta landsins sagði, að vigbún-
aður við landamærin hefði verið
aukinn, en allar landamæra-
stöðvar væru opnar. Flugvöllur-
inn i Lissabon var einnig opinn i
gær, og var starfsemi þar með
eðlilegum hætti.
Fjórar sprengjur sprungu i
Oporto i gær, og þar var einn
maður skotinn til bana.
Perúmenn hætta útflutn-
Ingi á lýsí og fiskimjöli
Þ.Ö.-Reykjavik. Rikisstjórn
Perú tilkynnti I gær, að hún
hefði ákveðið, að frekari út-
flutningi á fiskmjöli og lýsi yrði
þegar i stað hætt. ÁStæður þessa
munu vera þær, að verulega
hefur drcgið úr ansjósuveiðum
Perúmanna siðustu tvo mán-
uðina.
Til marks um það, hversu le-
leg veiðin hefur verið, má
nefna, að vikuna 17.-26. nóvem-
ber veiddu Perúmenn aðeins
5.586 tonn af ansjósu, en úr þvi
aflamagni fengu þeir ekki nema
1226 tonn af mjöli og rúmlega
200 tonn af lýsi. Sala Perú-
manna á mjöli og lýsi hefur
hingað til ávallt haft mikil áhrif
heimsmarkaðsverð þessara
tveggja vörutegunda, eins og
kunnugt er.
Perústjórn tók hins vegar
skýrt fram, að staðið yrði við
allar þaér söluskuldbindingar, er
gerðar hefðu verið um afhend-
ingu þessara afurða i nóvem-
bermánuði, en sagði jafnframt,
að frarhtið frekari útflutnings
fiskmjöls og lýsis yrði algjör-
lega háð veiðunum nú á næst-
unni.
Of snemmt er að spá nokkru
um það, hver áhrif þessi
ákvörðun Perústjórnar kann að
hafa á útflutningsmöguleika ts-
lendinga á fiskmjöli og lýsi, og
hafa sérfræðingar um þau mál
engu viljað spá um það að
óathuguðu máli.
Þó er ekki fráleitt að ætla, að
þessi ákvörðun Perústjórnar
kunni einhver áhrif að hafa á
ákvörðun heimsmarkaðsverðs-