Tíminn - 10.12.1975, Qupperneq 20
20
TÍMINN
Miövikudagur 10. desember 1975.
Guðni Þórðarson:
Óskar rannsóknar
ríkissaksóknara á
öllu saman
EFTIRFARANDI afhenti Guðni
Þdrðarson, forstjóri Ferðaskrif-
stofunnar Sunnu og Air Viking,
á fundi með fréttamönnum i
gær.
Arásir þær sem gerðar hafa
verið á Air Viking, ferðaskrif-
stofuna Sunnu h/f og Guðna
Þórðarson persónulega munu
ekki eiga sér neina hliðstæðu i
viðskiptalifi á tslandi.
Reynt er með fólsku-leynirógi
og dylgjum að leggja i rúst um-
fangsmikinn atvinnurekstur
með þvi að eyðileggja á hinn
svivirðilegasta hátt allt við-
skiptatraust.
Sakargiftir eru engar til. öll
viðskipti min sem hér um ræðir
eru fullkomlega eðlileg og lög-
leg.
Það svivirðilegasta i sam-
bandi við þetta mál, frá þjóðfé-
lagslegu og réttarfarslegu sjón-
armiði, er að til rógsherferðar-
innar er stofnað af bankastjór-
um Seðlabanka tslands og
málsreksturinn allur rekinn úr
þeirra smiðju. tskjóli drottnar-
valds sins hafa þeir siðan rekið
og neytt aðra aðila til vægast
sagt vafasamra aðgerða, i
trausti þess, að þannig sé hægt
að fela fyrir almenningi for-
ustuherferð Seðlabankans i
þessari glórulausu ofstækisað-
för. En þeim mun ekki verða
kápan úr þvi klæðinu að þessu
sinni.
Ég mun snúa mér til saksókn-
ara rikisins, og krefjast opin-
berrar rannsóknar, sem leiða
mun i ljós, að það eru banka-
stjórar Seðlabankans sem eru
höfundar og stjórnendur þess-
ara ofsókna, og munu þeir verða
dregnir til ábyrgðar gagnvart
réttvisinni fyrir öllu þvi mann-
orðs- og fjártjóni, sem þessar
gerræðislegu aðgerðir þeirra
óumflýjanlega valda.
Saga þessa máls hefur átt sér
nokkurn aðdraganda. Má raun-
ar rekja hana til ársins 1970,
þegar ferðaskrifstofan Sunna
hóf flugrekstur sem fór vel af
stað, og ávann sér þegar i upp-
hafi viðskiptatraust bæði innan-
lands og utan.
Skjólstæðingar Seðlabanka-
stjóranna i flugrekstri, urðu af-
ar áhyggjufullir og þáverandi
samgönguráðherra svipti fyrir-
tækið flugrekstrarleyfi haustið
1970 á löglausan hátt. Olli þetta
fjárhagstjóni sem vart er undir
hundrað milljónum með vöxt-
um, og er þá ekki tekið tillit til
margfaldrar smækkunar krón-
unnar siðan.
Þetta tjón liggur ennþá óbætt
á herðum okkar, en dómur er
væntanlegur i þessum mánuði.
Þrátt fyrir þetta áfall og álits-
hnekki sem þvi fylgdu, tókst að
hefja aftur flugrekstur og
snemma árs 1974 voru keyptar
tvær Boeing þotur sem reynzt
hafa frábærlega vel i öllum
rekstri.
Reynt var á sinum tima að
koma i veg fyrir flugvélakaupin
og þarf vfst ekki að taka fram
hverjir þar voru að verki.
Bankastjórar Seðlabankans
hafa alla tið siðan, synjað
þessum flugrekstri um þá eðli-
legu fyrirgreiðslu sem um hefur
verið beðið, og reynt með ógn-
unum að hræða frá viðskiptum
við fyrirtækið. Siðustu fréttir
sýna að þeir hafa nú gert alvöru
úr þeim ógnunum sinum.
Flugrekstur Air Viking h/f
hefur gengið mjög vel. A þessu
ári ferðastmeð flugvélum fyrir-
tækisins fjórði til fimmti hver
tslendingur sem fer á milli
landa. Auk þess hafa flugvélar
félagsins flutt nokkur þúsund
erlendra ferðamannaog skapað
þvi stórfelldar gjaldeyristekjur.
Flugvélarnar hafa og flogið
mikið erlendis tyrir útlenda
aðila, bæði i Evrópu og öðrum
heimsálfum og áunnið sér við-
skiptatraust fyrir stundvisi og
góða þjónustu.
Á siðastliðnu ári var svo kom-
ið fyrir skjólstæðingum Seðla-
bankastjóranna iflugmálum, að
þeir gátu ekki haldið starfsem-
inni áfram nema að til komi
stærsta fjármagnsfyrirgreiðsla
tslandssögunnar, um fjögur
þúsund milljónir króna.
Seðlabankastjórarnir hlupu
um lönd og álfur, vinum sinum
til hjálpar, og börðust fyrir þvi
að sjóðir almenningsyrðusettir
að veði fyrir þessu vafasama
fyrirtæki. Eftir þessa blóðgjöf á
siðastliðnu vori, lækkuðu sólar-
landaferðir þeirra niður fyrir
tilkostnað um tiu til fjórtán þús-
und krónur pr. farþega, i þeim
tilgangi einum, að reyna að
þrýsta Air Viking út úr viðskipt-
um á innanlandsmarkaði, þar
sem þeir jafnframt i gcgn um
yfirstjórn bankamála, ætluðu að
tryggja það að eingin lánastofn-
un þyrði að vinna sér það til
óhelgis að fjármagna þá tima-
bundnu rekstrarerfiðleika sem
þessar aðgerðir ullu Air Viking.
Að sjálfsögðu varð ekki hjá þvi
komist að þarna sköpuðust
erfiðleikar fyrir þá sem ekki
áttu i opinbera sjóði að sækja.
Olli þessi óheiðarlega sam-
keppni Air Viking tekjumissi
sem nam tiu til fjórtán þúsund
krónum á hvern farþega, sem
voru um sjö þúsund talsins.
Þegar séð var að blóðgjöfin
mikla og samkeppni af þessu
tagi. gátu ekki stöðvað starf-
semi Air Viking, skapaðist mik-
ið vandamál. — Og nú voru góð
ráð dýr.
Verndarenglarnir, þ.e.a.s.
Seðlabankavaldið, var búið að
flækja sér i botnlausan flug-
rekstur, glórulaust fen, þar sem
flugflotinn þurfti að vera á lofti
fullskipaður farþegum dag og
nótt, til þess að hafa möguleika
til að standa skil á vöxtum og
afborgunum einum saman.
Óskabörn Seðlabankavaldsins
iflugmálum,hafa beðiðum 70%
hækkun á flugfargjöldum milli
tslands og Norður-Evrópu. En
draumurinn getur ekki ræzt, og
dæmið gengið upp, nema ein-
asta samkeppnisaðilanum sé
rutt úr vegi.
Og nú erum við komin að
þeim kapitula sem yfir stendur,
hinni fólskulegu árás, sem
Seðlabankavaldið og óskabörn
þeirra hafa sett á svið til að
eyðileggja, ekki aðeins starf-
semi og fjárhag fyrirtækjanna
Air Viking og Ferðaskrifstof-
unnar Sunnu, heldur einnig
mannorð mitt.
1 skjóli valds sins yfir banka-
kerfinu, hefur Seðlabankinn
lagst a Alþýðubankann og
stjórnendur hans með kúgunar-
aðferðum sem miðast að þvi
fyrst og fremst að gera rekstur
fyrirtækja okkar tortryggilegan
og stöðva eðlilega bankafyrir-
greiðslu. Ekki veit ég i
einstökum atriðum, hvaða
aðferðum hefur verið beitt til
kúgunar, en réttarrannsókn
mun óumflýjanlega leiða það i
ljós við vitnaleiðslur, þvi engum
heilvita manni dettur i hug að
halda að fýrirtæki þau sem ég
veiti forstöðu séu þau einu sem
notið hafa lánafyrirgreiðslu
bankans.
Mér er einnig kunnugt um það
að Seðlabankinn hefur gengið
svo langt að seilast inn I Sam-
gönguráðunetytið, i leit að að-
stoð og stuðningi við að koma
fram ofstækisaðgerðum sinum.
Eins og að framan greinir,
munum við óska eftir rannsókn
rikissaksóknara á þessu máli,
og alveg sérstaklega þætti
Seðlabankans i þvi.
Hjá þvi verður ekki komizt að
sú rannsókn leiði i ljós ávirðing-
ar sem skapa ofbeldisforkólfun-
um skaðabótaskyldur sem þeir
verða vafalaust menn til að
greiða úr sjóðum almennings þó
háar verði.
Og ef nokkurt réttlæti er til i
þessu landi, fá slikir ofbeldis-
seggir ekki lengi að sitja i stól-
um sinum eftir það. Eða eru það
slikir menn sem islenzka þjóðin
vill fela forsjá mála sinna.
Ég mun sjálfur krefjast
Loftleidir iceLandic sais that air viking and sunna traveL are
near a bank rubtcy and that everybody in iceLandic traveL
business is taLking about this matter during the Last few week,
what do you say? we are Looking forward your fair answer.
thanks'and best regards.
e. dxetrich / qeneraL manager / imhoLz traveL zurich
n.
;r
20fí1 sunna is
Y7h/t? imho ch
A blaðamannafundinum I gær
skýrði Guðni Þórðarson svo frá,
að honum hefði borizt telex frá
einni stærstu ferðaskrifstofu i
Sviss, en við þessa ferðaskrif-
stofu hefði Air Viking verið búið
að gera samning um ferðir
Svisslendinga til íslands og
hljóðaði sá samningur upp á 200
þúsund Bandarikjadali.
— Þetta telex er eins og
neyðaróp og hljóðar þannig i is-
lenzkri þýðingu:.... Loftleiðir
Icelandic segir, aðAir Viking og
Sunna séu að verða gjaldþrota
og að allir viðriðnir islenzk
ferðamál hafi talað um þessi
mál siðustu vikurnar. Hvert er
yðar álit? Við biðum eftir hrein-
skilnu svari yðar....
— Sém sagt, sagði Guðni
Þórðarson, þar sem talað er um
nokkrar vikur hefur Seðlabank-
inn verið búinn að ákveða allan
þennan málatilbúnað, áður en
nokkuð var greint frá þessu hér
heima. Þetta sannar það, sém
égheld fram um ofsóknir Seðla-
bankans á hendur fyrirtækjum
minum.
Þess má og geta, að Guðni
kvað Air Viking alls vera búið
að gera samninga um flug fyrir
ýmsa erlenda aðila upp á 300
millj. króna eða rúmlega það.
rannsóknar á öllum banka-
viðskiptum minum og fyrir-
tækja þeirra sem ég veiti for-
stöðu, til þess að fá tækifæri til
að sanna óheilindi þau sem að
baki þessara ofsókna liggja.
Ósk min er að rannsakað
verði hvers vegna afskipti
Seðlabanka tslands beinist
fremur að viðskiptum minum
við Alþýðubankann h/f en
annarra stórra viðskiptaaðila
bankans. Rannsakað verði
hvort afskipti Seðlabankans af
málefnum Air Viking kunni að
standa 1 sambandi við hagsmuni
hans (Seðlabankans) við aðra
aðila i flugrekstri, þar sem
stöðvun á rekstri mundi skapa
þeim einokunaraðstöðu i Is-
lenzku utanlandsflugi.
Rannsakað verði hvort
Seðlabanki tslands hafi með
þessum sfðustu ofbeldisaðgerð-
um sinum og kúgunum misbeitt
valdi sinu.
Rannsakað verði hvort Seðla-
bankinn hafi beitt Alþýðubank-
ann, bankaráði og stjórn A.S.Í.
þvingunum til að fá fram að-
gerðir gegn Air Viking og þá á
hvern hátt þeim þvingunum hafi
verið beitt.
Rannsökuð verði ýmis atriði
sem verði talin máli þessu
viðskiptalega tengd, svo sem af-
skipti og fyrirgreiðsla banka-
stjóra Seðlabankans við bygg-
ingu Hótel Esju og afhendingar
hótelsins siðar á silfurfati án út-
borgunar. Þar sem ofan á tert-
una var lagt þar að auki
rekstrarlán, sem á núverandi
gengi nemur um þrjú hundruð
milljónum króna. Rannsakað
verði til að sanna misbeitingu
valds, fyrirgreiðsla Seðlabank-
astjóranna við ýmis fyrirtæki
sem upp verða talin. Svo sem
Alafoss, sem njóta mun lána-
fyrirgreiðslu sem nema mun
allri árlegri umsetningu fyrir-
tækisins.
Ofsóknarmál þetta gegn mér
og fyrirtækjum þeim sem ég
veiti forstöðu eru með þeim ein-
dæmum að marga hefur sett
hljóða. Þó ofsókn þessi sé af
þeim toga sp,unnin að hún valdi
mér persónuiega og fyrirtækj-
unum óbætanlegu mannorðs- og
fjárhagstjóni, vona ég samt að
hún leiði það af sér að augu al-
mennings i landinu opnist fyrir
þvi ofurvaldi sem bankastjórar
Seðlabankans hafa til sin hrifs-
að án þess að verða til neins
trúnaðar kjörnir af þjóðinni sem
slikir.
Eins og sjást mun af þessu of-
sóknarmáli, hafa þessir valda-
menn aðstöðu til þess að benda
á svo til hvaða fyrirtæki og þjóð-
félagsþegn sem er i landinu,
kveða upp yfir honum fjárhags-
og mannorðslegan dauðadóm ef
duttlungar þessara valdsmanna
eða viðskiptahagsmunir skjól-
stæðinga þeirra þurfa á þvi að
halda að ryðja keppinautum úr
vegi.
Það er sannarlega kominn
timi til þess að stjórnvöldum og
löggjafa sér komið til hjálpar af
almennum borgurum landsins
með þvi að fletta rækilega ofan
af og opinbera ofsóknir og vald-
niðslu þessara valdagráðugu
aðila.
Út af fyrir sig get ég sætt mig
við það hlutskipti að biða tjón á
mannorði minu og fjármunum,
ef það gæti til þess orðið að sam-
borgarar minir losnuðu undan
þeim ægishjálmi ofurvalds sem
þessir aðilar hafa aðstöðu til að
beita með svipum sinum og
valdi.
Ég trúi þvi fastlega að hér
hafi verið gengið það langt út
fyrir allt velsæmi i glóruausum
ofsóknum og valdniðslu, að ekki
verði hjá þvi komizt að þessir
herrar hafi nú reitt sina eigin
öxi sjálfum sér til falls i nafni
réttlætis og laga. — Úr þvi mun
verða skorið á næstu vikum og
mánuðum.
Tvö ný
veiðifélög
— alls 130 veiðifélög hér á landi
gébé Rvik — Lögboðið er að
stofna veiðifélag um ailar ár og
vötn i landinu og komu fyrir-
mæli þessi til sögunnar árið
1970, en fyrir þann tima gátu 2/3
veiðieigenda stofnað tii félags-
skapar, sem gæti ráðstafað
veiði á öllu sinu svæði. Við
ieituðum frétta hjá Veiðimála-
stofnun um fjölda veiðifélaga og
fleira og varð Einar Hannesson,
fulltrúi fyrir svörum.
Hann sagði okkur að nú væru
tæplega 130 veiðifélög i landinu,
en auk þess væru mörg félög i
undirbúningi viðsvegar um
land. Um siðustu helgi var
stofnað veiðifélag um vatna-
svæði Kjarlaksstaðaár á Fells-
ströndogá þriðjudaginn verður
stofnfundur veiðifélags um
vatnasvæði Markarfljóts I
Rangárvallasýslu. Einar taldi
að alls myndu verða tæpl. 200
veiðifélög i landinu, þegar búið
væri að fullnægja sómasamlega
þvi ákvæði laga að veiðifélag
væri um allar ár og vötn i land-
inu.