Tíminn - 17.12.1975, Blaðsíða 6
6
TÍMINN
Miðvikudagur 17. desember 1975.
Unga fólkið, félagslífið
og skattarnir
Þegar ungt fólk úti á landi er spurt að þvi, hvernig
félagslif sé í þess heimabyggð, er svarið yfirleitt
alltaf það sama lélegt. Það er að segja lélegt á vetr-
um, en ágætt á sumrin. Og þetta er ein af ástæðun-
um fyrir þvi, að allt of mikið af ungu fólki fíytur
burt úr sinni heimabyggð á haustin, flýgur þangað
sem meiri glaumur og gleði rikir, likt og far-
fuglarnir fljúga til heitari landa.
Að visu fer margt af þessu fólki til að afla sér
menntunar, sem ekki er hægt að fá heima fyrir, en
margt af þvi fer einnig burt til þess að vera þar, sem
meira félagslif er.
Er félagslif úti á landsbyggðinni þá svona miklu
lélegra yfir vetrarmánuðina heldur en á sumrin?
Nei, þegar allt kemur til alls, er mun meira
félagslif á veturna. Þá er starfsemi ýmissa félaga
og klúbba mjög blómleg, og i raun ættu allir að geta
fundið eitthvað við sitt hæfi. Hins vegar er mun
minna um einn þátt félagslifsins, þ.e. miklu færri
dansleikir eru haldnir.
Og þar komum við að stóra punktinum.
Staðreyndin er sú, að það félagslif, sem fjöldi ungs
fólk getur ekki verið án, eru dansleikir. Það verður
að komast út til að dansa, og blanda þannig geði við
vini og kunningja.
Ástæðurnar fyrir þvi, að ekki er meira um dans-
leiki út á landi á veturna, eru einkum þrjár:
í fyrsta lagi er þá færra fólk til að sækja þá, og þvi
erfitt að láta þá bera sig fjárhagslega.
I öðru lagi er þá oft erfitt að fá hljómsveitir, aðal-
lega vegna óöruggra samgangna.
í þriðja lagi leiða erfiðar samgöngur það af sér,
að á hvern dansleik, sem haldinn er kemst eingöngu
fólk af mjög takmörkuðu svæði.
Á þessu sést, að til að auðvelda þeim aðilum, sem
vilja halda uppi fjölbreyttara félagslifi, og þar með
freista þess að halda fleira ungu fólki heima yfir
vetrarmánuðina, þarf einkum að gera tvennt.
Annars vegar þarf að bæta samgöngukerfið og
hins vegar að gera þessum aðilum fjárhagslega
kleift að halda dansleiki.
Um fyrra atriðið verður ekki fjallað hér, en
drepið á hinn háttinn. Það er dýrt að halda ball. Það
þarf að kaupa hljómsveit, leigja hús og sitthvað
fleira. Og til þess að fyrirtækið beri sig, þarf að
selja mjög dýrt inn i húsið.
Það er orðið algengt, að aðgangur að dansleik úti
á landi kosti 1000 kr, og jafnvel meira. Á sama tima
er algengast að selt sé inn i danshús i Reykjavík
fyrir 150 .kr. Þetta er gifurlegur munur. En hvað
gerir rikissjóður til að auðvelda aðilum úti á landi
að halda dansleiki?
Ekkert, sem i sjálfu sér væri alveg i lagi, ef hann
sleppti þvi að skattleggja þá jafn gifurlega og gert
er. Það þarf að greiða söluskatt af öllum seldum
aðgöngumiðum á dansleiki — 20% söluskatt. Úti á
landi greiðir fólk þvi meira i söluskattinn einan, ef
það fer á dansleik, heldur en sem nemur aðgangs-
eyrinum að danshúsi i Reykjavik.
í könnun, sem gerð var á vegum fjórðungssam-
bands Norðurlands á sl. vetri, kom þetta atriði mjög
vel fram. M.a. kom þar fram, að Ungmennasam-
band Austur-Húnvetninga aflar rikissjóði tekna
sem skipta hundruðum þúsunda ár hvert. Aðallega
er það með dansleikjahaldi, og aflar sambandið
rikissjóði mun meiri tekna en allur styrkur rikisins
til alls iþrótta- og æskulýðs starfs i héraðinu er.
Þetta er atriði, sem ráða verður bót á. Það er ekki
endalaust hægt að skattleggja þá, sem úti á landi
búa. Það verður að beita raunhæfum aðgerðum til
þess að jafna aðstöðumuninn milli þeirra sem búa
úti á landi, og hinna, sem byggja höfuðborgina.
MÓ.
Aðalfundur FUF í Austur-Húnavatnssýslu:
Enga undanlátssemi í samningum
um fiskveiðar annarra þjóða
— Blönduvirkjun til hagsbóta fyrir kjördæmið
AÐALFUNDUR FUF i Austur-
Húnavatnssýslu var haldinn 17.
nóv. að Hótel Blönduósi, Fundinn
setti formaður félagsins, Magnús
Ólafsson, og gerði hann grein
fyrir störfum félagsins á siðasta
ári. Einnig kynnti hann mjög it-
arlega starfsemi SUF. Á fundin-
um kom fram mikill áhugi á
orkumálum, og var gerð eftirfar-
andi ályktun:
Aðalfundur FUF i Austur-
Húnavatnssýslu lýsir ánægju
sinni með, að nú hilli undir að
leystur verði sá mikli orkuskort-
ur, sem verið hefur á Norðurlandi
vestra. Skorar fundurinn á þing-
menn kjördæmisins og aðra ráða-
menn að fylgja fast eftir áform-
um um fyrirhugaða virkjun i
Blöndu, enda verður virkjun i
Blöndu til ómetanlegra hagsbóta
fyrir kjördæmið. Jafnframt skor-
ar fundurinn á ráðamenn að gera
áætlun um uppbyggingu iðnfyrir-
tækja, sem viðast um kjördæmið,
til þess að nýta hina miklu orku,
sem úr Blönduvirkjun fæst.
Siðar urðu allmiklar umræður
um landsmálin almennt. Land-
helgismálið var þar mest rætt, og
fyrirhugaðir samningár við er-
lendar þjóðir. I lok umræðnanna
var eftirfarandi ályktun sam-
þykkt einhljóða:
Fundurinn lýsir yfir fullum
stuðningi við þá ákvörðun stjórn-
valda að færa landhelgina út i 200
milur, og hvetur alla tslendinga
til að standa fast saman um á-
kvörðun þessa réttlætismáls.
Fundurinn telur,-að hér sé um að
ræða lifshagsmuni þjóðarinnar,
sem beri að vernda, og telur, að
með tilliti til nýútkominnar
skýrslu hafrannsóknanefndar,
sýni rikisstjórnin enga undanláts-
semi i samningum við aðrar þjóð-
ir. Fundurinn fordæmir einnig
brot islenzkra fiskiskipa á reglu-
gerðum um fiskveiðar.
Formaður félagsins var kjörinn
Björn Jónsson, Köldukinn, en
aðrir i stjórn voru kjörnir: Valdi-
mar Guðmannsson Bakkakoti,
Jón Geir Jónatansson Blönduósi,
Sigurður H. Ingþórsson Blönduósi
og Kristján Jónsson Köldukinn.
Nokkrir ungir framsóknarmenn á kjördæmisþingi framsóknarmanna I Norðurlandskjördæmi vestra
sem haldið var i Miðgarði 22. nóv. sl.
Islpi '■wMÍM: Kfl' ■■'Iá W fcjdm — 1» $ *
i HB m ■ yfl ■ % ■
Aðalfundur FUF í Skagafirði:
Herstöðinni á Keflavíkurflug-
velli á að loka, ef NATO kemur
ekki í veg fyrir brezkt ofbeldi
skattbyrðinni verður að jafna réttlátar á þegnana en nú tíðkasf
AÐALFUNDUR Félags ungra
framsóknarmanna i Skagafirði
var haldinn 20. nóv. sl. Gunnlaug-
ur Steingrimsson, Hofsósi setti
fundinn og stjórnaði honum, A
fundinum ræddu fundarmenn
bæði héraðsmál og landsmál, og
þar voru samþykktar itarlegar á-
lyktanir, sem verða hér birtar.
Aðalfundur FUF i Skagafirði
fagnar útfærslu landhelginnar i
200 milur, og vonar að rikisstjórn-
in fylgi útfærslunni eftir af festu
og öryggi með þvi að gæta allrar
varúðar i samningum við erlend-
ar þjóðir um veiðiheimildir innan
landhelginnar, ef nauðsynlegir
reynast, og bendir þar á ný út-
komna skýrslu Haírannsókna-
stofnunarinnar um minnkandi
fiskigengd á Islandsmiðum og há-
marksafla, er ætti að miðast við
265 þús. tn. Fundurinn telur, að
allir samningar, sem kunni að
vera gerðir við útlendinga, feli i
sér takmörkun á veiðum Islend-
inga sjálfra i eigin landhelgi.
Einnig ályktanfundurinn að
bregðast skuli hart við, ef Bretar
gera alvöru úr hótun sinni um að
senda herskip á íslandsmið og
slita þá þegar stjórnmálasam-
bandi við þá. Og einnig skuli loka
herstöðinni á Keflavikurflugvelli
ef NATO kemur ekki i veg fyrir
slikt vopnað ofbeldi bandalags-
þjóðar við smáþjóð.
Fundurinn ályktar að brýna
nauðsyn beri til að flýta fyrir
virkjun á Norðurlandi vestra, og
tryggja landshlutanum þannig
næga orku áður en skapast al-
gjört ófremdarástand i þessum
málum.
Fundurinn ályktar að stefna
beri að þvi, að flýta fyrir upp-
byggingu skólamannvirkja á
Sauðárkróki, og hefja sem fyrst
framkvæmdir við iðnskóla fyrir
Norðurland vestra, svo fullkomin
iðnfræðsla megi hefjast i kjör-
dæminu sem fyrst.
Fundurinn harmar, að ekki var
unnt að halda áfram þeim áform-
um, sem uppi voru i fyrri rikis-
stjórn að láta herinn hverfa af
landi burt, og krefst þess, að flýtt
vprði fyrir aðskilnaði varnariiðs-
ins og almennrar umferðar um
Keflavikurflugvöll.
Fundurinn fagnar þeim fram-
kvæmdum, er átt hafa sér stað
við flugvöllinn á Sauðárkróki, og
skorar á þingmenn kjördæmisins
að sjá til þess, að fé verði ekki
skorið niður til þeirra fram-
kvæmda á næsta ári, svo fullgera
megi völlinn sem fyrst.
Fundurinn lýsir yfir furðu sinni
og vanþóknun á skrifum Jónasar
Kristjánssonar ritstjóra um
landbúnaðarmál I Visi, og telur
vitavert, að menn skulu reyna að
rifa svo niður virðingu fyrir ein-
um af undirstöðuatvinnuvegum
þjóðarinnar.
Fundurinn fagnar tilkomu hins
nýja grunnskóla i Varmahlið i
Skagafirði, og þakkar þingmönn-
um kjördæmisins góðan og heilla-
Umsjónarmenn:
Helgi H. Jónsson
og Pétur Einarsson