Tíminn - 23.12.1975, Blaðsíða 11

Þriðjudagur 23. desember 1975.
TÍMINN
11
Útgefandi Framsóknarflokkurinn.
Framkvæmdastjóri: Kristinn Finnbogason. Ritstjórar:
Þórarinn Þórarinsson (ábm.) og Jón Helgason. Rit-
stjórnarfulltrúi: Freysteinn Jóhannsson. Fréttastjóri:
Helgi H. Jónsson. Auglýsingastjóri: Steingrimur Gisla-
son. Ritstjórnarskrifstofur i Edduhúsinu við Lindargöty,
simar 18300 — 18306. Skrifstofur i Aðal&træti 7, simi 26500
— afgreiðslusimi 12323 — auglýsingaslmi. 19523. Verö I
lausasölu kr. 40.00. Askriftargjald kr. 800.00 á mánuði.
-■— ■: Blaðaprent jT.ff
Framkvæmdastefna
I fjárlögunum fyrir árið 1976, sem Alþingi af-
greiddi fyrir jólaleyfið, er gert ráð fyrir nokkrum
samdrætti framkvæmda frá þvi, sem verið hefur
siðustu árin. Samdráttur þessi stafar vitanlega
fyrst og fremst af þeim efnahagsörðugleikum, sem
hlotizt hafa af hinum versnandi viðskiptakjörum,
sem þjóðin hefur búið við siðustu misserin. Miðað
við efnahagsástandið, er áreiðanlega gengið eins
langt i framlögum og fyrirhuguðumlántökum til
framkvæmda og framast er hægt. Þvi verður ekki
með sanni sagt, að neinn ihaldssvipur sé á fjár-
málastefnu rikisstjórnarinnar. Það er þvert á móti
stefnt að þvi, að framkvæmdir séu eins miklar og
kostur er og reynt að tryggja þannig, að Island
verði áfram eina vestræna landið, þar sem heims-
kreppan núverandi hefur ekki leitt til atvinnuleysis.
Af hálfu Alþýðubandalagsmanna er reynt að gera
áróðursefni úr þvi, að framkvæmdir verði nú eitt-
hvað minni en i tið vinstri stjórnarinnar. Vinstri
stjórnin var vissulega mikil framkvæmdastjórn og
átti Framsóknarflokkurinn drýgstan þátt i þvi. En
hér er ólikri aðstöðu saman að jafna. Vinstri stjórn-
in tók við af ihaldssamri stjórn, og gat þvi sýnt
mikla aukningu framkvæmda i samanburði við
fyrirrennara sinn. Núverandi rikisstjórn tók við af
framkvæmdasamri stjórn, sem gerði eins mikið og
framast var hægt. Vinstri stjórnin fór með völd,
þegar viðskiptaárferði fór sibatnandi og gat þvi
leyft sér mikið. Núverandi stjórn hefur búið við si-
versnandi viðskiptaárferði, og er þvi neydd til að
draga saman seglin. Þegar þetta tvennt er haft i
huga, stenzt núverandi rikisstjórn alveg samanburð
við vinstri stjórnina. Báðar hafa stefnt að eins mikl-
um framkvæmdum og uppbyggingu og aðstaðan
hefur framast leyft hverju sinni.
Þannig mun lika jafnan verða stjórnað, þegar
Framsóknarflokkurinn á þátt i þvi að móta
stjórnarstefnuna. Stefna hans hefur verið frá upp-
hafi að stuðla að sem mestri framför lands og þjóð-
ar. Þeirri stefnu mun flokkurinn jafnan fylgja, en
aðstæður hljóta hinsvegar að ráða miklu um það,
hvað mikið er unnt að gera hverju sinni.
Gallaghan óminntur
Ensk blöð skýra frá þvi, að siðastliðinn miðviku-
dag hafi verið haldinn fundur I flokksstjórn Verka-
mannaflokksins brezka, þar sem þorskastriðið á Is-
landsmiðum hafi borið á góma. Á fundinum var
samþykkt tillaga, þar sem lýst var fylgi við 200
milna efnahagslögsögu, og jafnframt lýst áhyggj-
um vegna þorskastriðsins, sem hefði harðnað vegna
ihlutunar brezka flotans. Einn ráðherranna, sem á
sæti i flokksstjórninni, frú Shirley Williams, taldi
tillöguna óheppilega fyrir Gallaghan utanrikisráð-
herra og reyndi að breyta henni á þann hátt, að
einnig væri minnt á þátt islenzku varðskipanna.
Það fékk ekki nægan hljómgrunn. Það mun einkum
hafa verið Eric Heffer, sem vék úr stjórninni vegna
ágreinings á siðastl. sumri, er beitti sér gegn
breytingatillögu frúarinnar og kom i veg fyrir að
hún væri samþykkt.
Þetta er eitt af mörgum dæmum þess, að Gallag-
han hefur ekki brezku þjóðina að baki sér i þorska-
striðinu við íslendinga. Islendingar eiga vafalitið
marga góða stuðningsmenn i Bretlandi um þessar
mundir og er mikilvægt, að bæði opinberir aðilar og
einkaaðilar ræki sambandið við þá meðan brezka
stjórnin er ekki viðtalshæf sökum óbilgjarnar
kröfugerðar um veiðar á Islandsmiðum.
Þ.Þ.
Fréttaviðtal trá APN:
Jólakveðja frá patrí-
arkanum í Moskvu
Sagt frá starfi rétttrúnaðarkirkjunnar í Rússlandi
Þótt leiðtogar kommún-
ista i Sovétrikjunum lýsi sig
andviga trú og kristindómi,
hafa þeir ekki hindrað
kirkjulega starfsemi, sem
semur sig að lögum og regl-
um rikisins. Margt bendir
til að kirkjuieg starfsemi
hafi frekar aukizt i Sovét-
rikjunum að undanförnu,
einkum meðal ungs fólks.
Valdhafarnir munu telja sig
þurfa að taka vaxandi tillit
til þessa, og þvi sýnt kirkju-
legri starfsemi meiri viður-
kenningu en áður. Um það
vitnar m.a. eftirfarandi við-
tal, sem fréttamaður APN
hefur átt við patriarkann i
Moskvu og blaðinu hefur
borizt i islenzkri þýðingu frá
skrifstofu APN i Reykjavík.
,,ÉG FLYT kristnum mönn-
um hjartanlegar árnaðaróskir
i tilefni komandi jóla og óska
þess að sérhver, er trúir á
frelsara okkar, leggi af mörk-
um verðugan skerf til eflingar
kærleika, gagnkvæms skiln-
ings og friðar með þjóðun-
um,” sagði Pimen, patriarki
yfirMoskvu og öllu Rússlandi,
i viðtali, er fréttaritari APN
átti við hann i ibúð hans i mið-
borg Moskvu. Það er stór og
falleg tveggja hæða bygging
með bókasafni, borðsal, mót-
tökusölum og kapellu. Fjöl-
margar helgimyndir eru lýst-
ar upp með marglitum ljós-
um.
Á stóru tjaldi i hásætisher-
berginu eru málverk af 13
patriörkum, forverum
Pimens. Er rússneski ein-
valdurinn Pétur mikli afnam
patriarkaembættið, var
zarinn yfirmaður kirkjunnar i
nálega 200 ár, unz patriarka-
embættið var endurreist.
Pimen patriarki, sem tók við
embætti 1971, er 65 ára. Hann
var áður erkibiskup af Kur-
titsi og Kolomna. Hann svar-
aði nokkrum spurningum
fréttaritara APN.
— HVERNIG er háttað
starfsemi rússnesku rétt-
trúnaðarkirkjunnar i USSR?
— Hún byggist á fornri hefð
og er fjölþætt og margbreyti-
leg. Biskupsdæmin eru 76, og
lúta þau stjórn erkibiskupa og
biskupa. Fjöldi biskupsdæma
er óbreyttur frá þvi sem var
fyrir byltinguna.
— Hvernig er sóknunum
stjórnað?
— í hverri sókn annast
presturinn ieiðsögn utan
kirkju, en kirkjuráð safnaðar-
ins stjórnar öllum fjármálum
sóknarinnar.
— Geta börn sótt kirkju?
— Bæði fullorðnir og börn fá
kristilega fræðslu i kirkjunni.
1 flestum kirkjum eru dagleg-
ar guðsþjónustur kvölds og
morgna. í kirkjunum geta
menn einnig fengið viðtal við
prestinn. Dyr þeirra standa
öllum opnar, og sérhver
trúaður maður getuð iðkað
þar trúarathafnir ótrufiaður.
— Eru munkar i Sovét-
rikjunum?
— Það eru munka- og
nunnukláustur i mörgum
biskupsdæmum, þar sem þeir
sem vilja geta helgað sig
munklifi.
— Hvaða stofnanir mennta
presta?
— Yfir 1100 manns stunda
nám i kirkjulegum háskólum,
er mennta presta.
— A kirkjan eigið útgáfu-
fyrirtæki?
— Að sjálfsögðu. Timarit
okkar fjalla um starfsemi
kirkjunnar og trúarleg vanda-
mál. Ýmiss konar trúarlegar
bókmenntir eru gefnar út
reglulega. Á sl. fimm árum
var biblian gefin út tvisvar og
ný útgáfa af Nýja testament-
inu er i undirbúningi.
TELJIÐ þér sannar fregnir i
vestrænum blöðum um, að i
Sovétrikjunum sæti menn
fangelsun fyrir trúarskoðanir
sinar?
— Ég veit, að vestræn blöð
birta reglulega slikar fjar-
stæðufréttir. Ég get ábyrgzt,
að i Sovétrikjunum eru þess
engin dæmi, að menn séu
kallaðir fyrir rétt eða varpað i
fangelsi fyrir trúarskoðanir
sinar. Sovézk lög heimila ekki
refsingar fyrir „trúarskoðan-
ir”. Það er persónulegt mál
hvers og eins i Sovétrikjunum,
hvort hann er trúaður eða
ekki.
— Hver eru tengsl kirkjunn-
ar og rikisins?
— Staða kirkjunnar i landi
okkar er ákvörðuð með til-
skipun sovézku rikisstjórnar-
innar frá 23. janúar 1918 „um
aðskilnað kirkju og rikis og
skóla og kirkju.” Þessi tilskip-
un tryggir rússnesku rétt-
trúnaðarkirkjunni frelsi, svo
og öllum öðrum kirkjum og
trúarbrögðum i Sovétrikjun-
um. Trúfrelsi er tryggt i
stjórnarskrá Sovétrikjanna.
011 trúfélög eru jöfn gagnvart
rikinu og lúta eigin stjórn. 1
USSR er engin skráning töl-
fræðilegra upplýsinga um trú
ibúanna. Við ráðningu manna
i vinnu, útgáfu vegabréfa
o.s.frv. er ekki spurt um
trúarbrögð. Stjórnarskráin
kveður á um ströng viðurlög
gegn skerðingu borgaralegra
réttinda trúaðra, m.a. presta.
Menn, sem aðhyllast hin ýmsu
trúarbrögð, svo og prestar,
eru fullgildir sovézkir borgar-
ar og taka þátt i stjórnmálum,
efnahagslifi og félagslegu
starfi i landinu.
— A HVERN HATT tekur
rússneska rétttrúnaðarkirkj-
an þátt i baráttunni fyrir friði?
— Rússneska rétttrúnaðar-
kirkjan litur á þátttöku i
friðarbaráttunni sem kristi-
lega skyldu. Að baki friðar-
baráttu okkar býr vilji allrar
sovézku þjóðarinnar. Hin
erfiðu ár heimsstyrjaldarinn-
ar siðari varð þjóð okkar að
þola miklar skelfingar, þján-
ingar og missi. Þess vegna
mun baráttu okkar fyrir friði
aldrei linna, hvorki nú né i
framtiðinni.
Fundur yfirmanna og full-
trúa kirkna og trúfélaga i
Sovétrikjunum var haldinn i
klaustri heilagrar þrenningar
og heilags Sergiusar 29. sept.
1975. Á fundinum kom fram
tiliaga um að halda fund
stuðningsmanna Heimsfriðar-
ráðsins i Moskvu — fund full-
trúa kirkna og trúfélaga um
heim allan, þar sem fulltrú-
arnir gætu rætt viðfangsefni
friðarbaráttunnar. Ég held, að
slikur fundur myndi stuðla að
framkvæmd samþykkta
Evrópuráðstefnunnar um
öryggis- og samstarfsmál og
leggja verulegan skerf af
mörkum til málstaðar friðar-
ins.
Pimen patriarki yfir Moskvu og öllu Rússlandi