Tíminn - 16.01.1976, Blaðsíða 3

Föstudagur 16. janúar 1976.
TÍMINN
3
Ástandið óðum að batna
segir Kristján Ármannsson á Kópaskeri
Klukkan i húsi kaupféiags-
ins á Kópaskeri ber glöggt
vitni um það, hvenær jarð-
skjálftinn hófst á mánudag.
Hún hefur stöðvazt klukkan
13.32. Timamynd: G.Sal.
Gunnar Salvarsson-Kópaskeri.
Það er ógerningur að spá um það,
hvenær allt verður komið hér i
eðlilegt horf aftur, sagði Kristján
Ármannsson, kaupfélagsstjóri,
formaður almannavarnanefndar
hér, i viötali við Timann. Það er
Unnið að flutningi á kjöti úr
frystihúsinu á Kópaskeri i
gær.
Unnið að skipulagningu
og samræmingu aðgerða
HHJ—Rvik. — Vatnsskorturinn
er það, sem nú háir þeim einna
mest sem eftir eru á Kópaskeri.
Almannavarnancfnd Kópaskers
og fulltrúar Almannavarna rikis-
ins komu i gær saman til fundar á
Kópaskeri til þess að skipuleggja
og samræma nauðsynlegar að-
gerðir og þar á meðal var áætlun
um viðgerðá vatnsveitu þorpsins.
Þá var einnig haldið áfram leit
að þeim stöðum, þar sem vatns-
leiðsla þorpsins hefur rofnað, en
Unnið að viðgerð
á vatnsveitunni
G.Sal. Kópaskeri. — 1 gær var
unnið að viðgerð á vatnsveitunni,
en ljóst er að það verður bæði
erfitt verk og tfmafrekt.
Friðrik Jónsson, oddviti, sagði i
samtali við Timann i gærkvöldi,
að viðgerðin á vatnslögninni
myndi að minnsta kosti taka tvær
vikur, þviskipta þarf um rör á 50
metra kafla. Þarf að fá plaströr i
stað asbeströra sem nú eru.
Friðrik sagði að efni til þessara
framkvæmda væri væntanlegt
um helgina, en asbeströrjp eru
líklega farin i sundur á mörgum
stöðum.
það er seinlegt verk vegna snjó-
þyngsla.
í dag verður reynt að miðla
vatni til fólks á staðnum. Slökkvi-
bill fer um þorpið á ákveðnum
tfmum og úr honum verður dælt
vatni i ilát manna.
Könnun á húsum leiddi i ljós, að
eitt hús er með öllu óibúðarhæft,
og þrjú önnur þarf að styrkja og
brjóta þar niður hættulega veggi,
áður en óhætt verður að hafast við
i þeim.
Útskipun á kjöti er haldið
áfram af fullum krafti. Ráðgert
er að ljúka henni i einni lotu, en
við útskipunina vinna 30
björgunarsveitarmenn frá Húsa-
vik.
Almannavarnanefnd Kópa-
skers biður alla þá, sem til þorps-
ins koma og frá þvi fara, að til-
kynna nefndinni komu sina eða
brottför.
Sum barnanna frá Kópaskeri
hafa ekki enn jafnað sig eftir
ósköpin, sem yfir staðinn dundu,
og er fólk beðið að koma ekki með
þau börn sin, sem enn sýna
merki skjálftahræðslu.
engum bannað að koma heim, en
menn eru hins vegar ekki hvattir
til að koma eins og sakir standa.
Einna mest hefur mætt á
Kristjáni hér á Kópaskeri eftir að
jarðskjálftinn mikli varð hér á
mánudag, en allt frá þvi jarð-
skjálftinn varð, skömmu fyrir há-
degi og þar til i gærmorgun, stóð
Kristján vakt fyrir stjórnstöð al-
mannavarna ásamt Nielsi Lund
skólastjóra. Ástandið hér er nú
óðum að batna, sagði Kristján. 1
dag hefur megináherzlan verið
lögð á viðgerð á vatnsveitunni, en
þó mun enn óvist hvenær viðgerð
lýkur. Ef svo er sem marga grun-
ar, að vatnslögnin til kauptúnsins
sé viða brotin og skemmd, þá sé
ég ekki annað til úrbóta, en að
leggja bráðabirgðaleiðslu ofan-
jarðar frá vatnsbólinu. Það er
einnig trúlegt, að frárennslis-
leiðslur og rör séu meira og
minna skemmd eftir jarðskjálft-
ann og fullnaðarviögerð á þeim
verður trúlega ekki gerð fyrr en i
vor. Hins vegar verður reynt að
gera við þetta allt til bráðabirgða.
Eins og greint var frá i Timan-
um i gær, var Július Sólnes verk-
fræðingur væntanlegur hingað til
Kópaskers til að dæma um hættu-
ástand húsa. Þar sem mér skilst,
sagði Kristján, að búast megi við
jarðskálftum hér allt að 5 stig á
Richterskvarða, verður fyrst og
fremst að meta húsin með tilliti
til þess, hvort þau hafi nægjanl.
burðarþol til að mæta svo snörp-
um jarðskjálftum en mér er tjáð,
að við megum búast við skjálftum
næstu vikur og jafnvel mánuði.
Kristján kvað öruggt, að eitt
ibúðarhús i kauptúninu væri
óibúðarhæft til frambúðar, en
nokkur önnur væru sennilega þaö
illa farin, að fólki væri ekki ráð-
legt að vera þar fyrr en skjálfta-
hrinan væri um garð gengin.
— Hvernig finnst þér ibúarnir
hér hafa tekið þessum náttúru-
hamförum?
— Það hafa ákaflega margir
oröið fyrir áfalli, enda er það
skiljanlegt, þar sem viðurkennt
er að engar náttúruhamfarir fari
jafnilla meö fólk, á likama
og sál, eins og jarðskjálftar.
Þeir ibúar Kópaskers, sem urðu
hér eftir, ber-það með sér að þeir
eru ákaflega taugaslappir, ef svo
má að orði komast, og ég sé
greinilega mun á ykkur aðkomu-
mönnum og heimamönnum i
þessu tilliti. Það er erfitt að lýsa
þvi, hvernig þessi skjálfti hefur
farið með fólk, menn hljóta allir
að hafa fengið einhvers konar
taugaáfall. Kristján sagði, að
hann hafi heyrt það eftir lækni,
að svona náttúruhamfarir kæmu
verst við börn á aldrinum 4-8 ára,
og nefndi i þessu sambandi, að
skólastjórinn á Kópaskeri teldi
ekki ráðlegt að hefja kennslu á
næstunni enda væri skólahúsið
gamalt. Kristján sagði, að ekki
væri búið að kanna skemmdir á
skólahúsinu, en i fljótu bragði
virtust þær ekki vera miklar.
Okkur hefur verið boðin aðstoð
hvaðanæva að, og það eru allir
reiðubúnir til þess að rétta okkur
hjálparhönd. Svo sem kunnugt er
býr Kópasker við þann ókost að
engin vararafstöð er i kauptún-
inu. Kristján sagði, að þeir hefðu
rætt um þetta vandamál við al-
mannavarnir rikisins og lagt á
það rika áherzlu, að fá vararaf-
stöð i kauptúnið. Við höfum ekki
fengið svar við þessu, en við telj-
um það ákaflega þýðingarmikið,
að fá vararafstöð, enda er alltaf
sú hætta yfirvofandi að raf-
magnslaust veröi hér.
A þessum tima i fyrra þjáði raf-
magnsskortur okkur hér, og þarf
ekki aö ræða um það ömurlega
ástand, sem skapazt heföi, ef raf-
magnsskortur hefði fylgt i kjöl-
far jarðskjálftans á mánudaginn,
sagði Kristján.
Kvöldið eftir jarðskjálftann
mikla brast á stórhriö á Kópa-
skeri, og gat Kristján þess i við-
talinu, að ástandið hefði orðið
mun verra ef jarðskjálftinn hefði
komið 12 timum siðar i stórhrið,
og meðan fólk var i fastasvefni.
A mánudagskvöldið var hluti
ibúa Kópaskers fluttur á Leir-
hafnarbæina, sem eru nokkuð
noröan við Kópasker. Daginn eft-
ir fengum við þær fregnir að færi
svo að annar skjálfti kæmi, þá
yrði hann hér nokkru norðar,
sagði Kristján, og þvi lögðum viö
áherzlu á að koma fólkinu áfram
til Raufarhafnar.
Ragnar Stefánsson, jarð-
skjálftafræðingur, telur hins veg-
ar nú, eftir að hafa dvalið hér við
athuganir, að ósennilegt sé að
annar snarpur jarðskjálftakippur
muni eiga upptök sin hér beint
fyrir norðan, heldur norð-vestur
af Kópaskeri. Af þeim sökum höf-
um við ekki brýnt fyrir fólki á
Leirhafnarsvæðinu að yfirgefa
hús sin, en hins vegar vitum við,
að eitthvað af fólkinu þar hefur
fært sig um set, sagði Kristján að
lokum.

Þessi mynd var tekin yfir Kópaskeri f gær. Ljósafoss liggur við bryggju. Kaupfélagshúsiö, þar sem
stjórn almannavarnanna hefur bækistöð sfna, er beint upp af bryggjunni og lengst til hægri er frysti-
húsið. Timamynd: Gunnar.
12-13 ára
drengir játa
8 innbrot
gébé—Rvik. — Hópur drengja á
aldrinum 12-13 ára er nú f yfir-
heyrslum á Seyðisfirði, vegna
innbrotsfaraldurs, sem þar hefur
geisað undanfarnar vikur. Móðir
eins drengsins fannst grunsam-
legt, hve mikla peninga hann
hafði undir höndum, og komst þá
upp um hann og félaga hans. Hafa
þeir brotizt inn á átta stöðum
siðan f desember. Mest hafa þeir
stolið af sælgæti og sigarettum,
en lftið fengið af peningum upp úr
krafsinu.
Samkvæmtþví sem fréttaritari
blaðsins á Seyðisfirði, Ingimund-
ur Hjálmarsson, sagði, hafa
drengirnir yfirleitt notað sömu
aðferð til að komast inn i verzlan-
ir þær á staðnum sem þeir hafa
stolið úr. brotið gler i hurð til að
komast að lásum. Litlum
skemmdum öðrum ollu þessir
ungu athafnamenn. Kaupfélag
Héraðsbúa virðist vera einn
uppáhaldsstaður þeirra, þvi að
milli jóla og nýárs brutust þeir
þar inn tvisvar sama sólarhring-
inn, svo og siðastliðið þriðjudags-
kvöld.
ÞINGMENN FRAMSOKNARFLOKKSINS Á KÓPASKERI:
Sannfærður um að Kópa
sker verður endurreist
SEGIR INGVAR GISLASON, ALÞINGISMAÐUR
V.S. Reykjavfk Alþingismennirnir Ingvar Gislason og Jngi Tryggvason
fóru til Kópaskers og kynntu sér verksummerki þar. Timinn náði tali af
Ingvari Gislasyni og spurði hann frétta úr ferðinni.
— Ég kom til Kópaskers upp úr klukkan hálfeitt á miðvikudaginn,
sagði Ingvar. Ég kom með flugvél, en Irigi Tryggvason kom á bil að
heiman frá sér seinna um daginn. Við Ingi fórum svo um sveitirnar i
kring um Kópasker, áttum tal við fólk og kynntum okkur aðstæður. A
Kópaskeri vorum við fram undir kvöld og skoðuðum það sem þar var
að sjá. Satt að segja var aðkoman ekki glæsileg. Mér virðist, að þær
blaða- og útvarpsfréttir sem ég hef heyrt, gefi nckkuð rétta mynd af
ástandinu, þar er vist ekkert ofsagt. Ég held, að tvisýnt sé um að fólk
geti tekið upp eðlilegt heimilislif á Kópaskeri i bráð. Því veldur ekki
sizt vatnsleysið og óvissan um hvar skemmdirnar á vatnsleiðslunum
eru. n
Ég gat ekki betur séð, en að hvert einasta hús á Kópaskeri væri
meira eða minna skemmt, — ýmist húsin sjálf eða innanstokksmunir,
— og sum húsin mega heita ónýt. Aðalbyggingar Kaupfélagsins eru þc
óskemmdar, bæði verzlunar- og skrifstofuhúsið, vöruskemma og
frystihús. Þeir, sem eftir eru á staðnum, reyna að bjarga þvi sem
bjargað verður ogkoma hlutum isamtlag, eftir þvisem hægter.
Eg er alveg sannfærður um að Kópasker verður endurreist, og þar ei
eins og áður miðstöð héraðsins, sagði Ingvar Gislason að lokum.
Ingi Tryggvason
Ingvar Gislason