Tíminn - 27.08.1976, Síða 1

Tíminn - 27.08.1976, Síða 1
Aætlunarstaðir: Blönduós — Sigluf jörður Búðardalur — Reykhólar Flateyri — Bíldudalur Gjögur — Hólmavík Hvammstangi — Stykkishólm- ur — Rif Súgandaf j. Sjúkra- og leiguflug um allt land Símar: 2-60-60 & 2-60-66 Stjórnlokar Olíudælur Olíudrif ■BSCS1Q3ISH Síðumúla 21 Sími 8-44-43 Greinargerð jarðfræðinga um Kröflusvæðið: GOSHÆTTAN VERÐUR MEST Á FYRSTU MÁNUOUM NÆSTA ÁRS, EF HELDUR SEM HORFIR O.Ó-Rvik. —Kröfluvirkjun, Kisil- iðjan og þéttbýliö viö Reykjahliö getur veriö i yfirvofandi hættu ef svo fer —sem sterkar llkur benda til — aö eldgos brjótist út á þvi svæöi, sem þessi mannvirki standa á. Hættan á gosi eykst stöðugt, samkvæmt þeim mæl- ingum sem geröar hafa veriö þarna undanfarna mánuöi og þeim ályktunum, sem af þeim má draga. Ef heldur sem horfir er goshættan mest á fyrstu mánuö- um næsta ár. Ef fylgzt er ná- kvæmlega meö jaröskjálftamæl- um, sem komiö hefur veriö upp á svæöinu, veröur hægt aö gera viö- vart um gos meö einhverjum fyr- irvara.en vera má aö hann veröi ekki nema hálftima til tvo tima. Þetta kemur fram i greinar- gerö um jaröfræöilegt ástand Kröflusvæðisins og ályktanir varö andi hættu á eldgosi, sem fjórir jaröfræðingar hafa samiö. Eru þaö þeir Guömundur E. Sigvalda- son, Eysteinn Tryggvason, Karl Grönvold og Páll Einarsson, en þeir hafa allir unniö aö rannsókn- um á þessu svæöi siöan smágos varð þar I desember sl. Það, sem gerir ástandið svo Iskyggilegt sem raun ber vitni er, að hraun- í dag Umsjónar- maður frí- merkjaþátt- ar Tímans fær verðlaun fyrir hann ------► o Reykjavíkur- skákmótið: Friðrik vann Westerinen ------► o kvika safnast saman undir Kröflusvæðinu og landrisiö þar er stöðugt, sem bendir til að sifellt bætist við kvikuna, og um áramót veröur landið búiö aö ná sömu hæö og þaö var fyrir sigið eftir slðasta gos. Þá er hættan mest á að jarðskorpan láti undan og hraun brjótist út, en hraunkvikan er aöeins 2900 metra undir yfir- borði jarðar. Alyktanir af jarðfræðirann- sóknunum eru þær helztar, aö kvikþró liggur undir allstóru svæði við Kröflu og eru vestur- mörk þróarinnar við Leirhnúk, en suðurmörk nálægt stöðvarhúsi Kröfluvirkjunar. Miðja þróarinnar er nálægt Viti og er hún næst yfirborði jarðar norðan stöövarhússins. Inn i kvikuþróna hefur streymt þunnfljótandi kvika siöan I marz 1976. Aöstreymiö er um 370 fer- metrar á dag. Meö vissu er ekki vitað hvaðan hraun streymir að kvikuþrónni, en likur benda til, að kvikan komi upp um sprungu þá er gaus i Mývatnseldum á 18. öld, en flæði til austurs úr sprungunni er á 3 þús. m dýpi. Þegar hraun tók að flæða inn i kviku- þróna i marz sl. komst nokkurt magn af hrauni svo hátt I jarð- skorpuna, að gas úr þvi komst i jarðvatnið. Þá rnun hafa legið nærri að gos hæfist. Undir Kröflusvæðinu liggur nóg hraunkvika á litlu dýpi til að gos geti hafizt. Stööugt bætist við kvikuna, sem eykur möguleika á langvarandi gosi. t ályktunum sinum segja jarð- fræðingarnir, að ekki veröi sagt með neinni vissu, hvort gos hefst á Kröflusvæöinu á þessu ári, eöa næstu árum, eða hvenær slikt gæti helzt orðið, en mælingar benda til þess að goshætta fari si- fellt vaxandi. Fari svo aö gos hefjist að nýju, þá verður það sennilega annað hvort á gos- sprungu er liggur frá Leirhnúk að Bjarnarflagi eða I botni Hliðar- dals rétt norðan við stöðvarhús Kröfluvirkjunar. Meö núverandi rishraða mun land við Kröflu ná sömu hæð og fyrir gosið i des. sl. á fyrstu mán- uum ársins 1977. Landris umfram fyrri landhæð má túlka sem merki um yfirvofandi goshættu. Verði gos benda llkur til að þaö geri boö á undan sér með snöggri aukningu á tiðni jarðskjálfta, sennilega hálfri til tveim klukku- stundum áður en gos hefst. Vakt- menn við jarðskjálftamæla munu væntanlega geta sent út viðvörun áður en gos hefst. Að lokum benda jarðfræð- ingarnir á, að frásagnir af Mý- vatnseldunum 1724-1729 gefi til kynna að eldgos á þessu svæði Fari svo aö gos hefjist viö Kröflu, veröur þaö sennilega annaö hvort á gossprungu frá Leirhnúk aö Bjarnarflagi eöa I horni Hliöardals rétt noröan viö stöövarhús Kröfluvirkjunar. Þessi mynd er frá gosinu I Leirhnúk og er reyndar fyrsta myndin, sem tekin var af þvi gosi. geti veriö langvarandi en slitrótt. meö slitróttri virkni unz stórgos 1 Mývatnseldum liðu nær þrjú ár hófst i ágúst 1927. Loðnuaflinn orðinn 55 þúsund lestir: Samsvarar að verðmæti d annað hundrað þúsund lestum d síðustu vetrarvertíð -hs-Rvik. Heldur betur rættist úr meö loönuveiðina fyrir Noröurlandi I fyrradag, en þá um kvöldiö höföu öll skipin, sem voru á miöunum fyllt sig. Alls voru þaö 17 skip, sem tilkynntu loðnunefnd um afla, samtals 5800 lestir og var þá heildar- loðnuaflinn á sumarvertiöinni oröinn tæplega 55 þúsund tonn. Verömæti þessa afla samsvarar þó á annaö hundraö þúsund tonnum, ef miöaö er viö vertiö- ina s.l. vetur, aö sögn Andrésar Finnbogasonar hjá loönunefnd. Nokkrir viðmælenda blaðsins hafa látið I ljósi ugg, um að sumarveiðarnar kunni að koma niður á næstu vetrarvertið. Við bárum þetta undir Andrés I gær, og sagði hann, að sannarlega væri hugað að þvi að loðnan yröi ekki ofveidd, en vegna þess, hve sáralitiö brot af vetrarloðnunni væri veitt, þá væri taliö meö nokkurri vissu, að þessar veiðar ættu ekki að koma að sök. Það kom ennfremur fram I viötali við Jakob Jakobsson fiskifræð- ing fyrir skemmstu, að fiski- fræöingár álitu, að þetta ætti ekki að koma niður á vetrar- veiöinni og nefndi hann sömu ástæður ogAndrés, að stofninn væri svo geysilega stór og lltill hiuti hans veiddur a hverjum vetri. Jakob benti ennfremur á það, að afurðir sumarloönunnar væru miklu betri heldur en vetrarloðnunnar. Hún væri miklu feitari, en horaðist eftir þvi sem nær drægi hrygning- unni. Hann tók það ennfremur fram, að hafa yröi allan vara á við þessar veiöar. Skipin, sem tilkynntu um afla til loðnunefndar frá þvi I fyrra- dag og til dagsins i gær, voru: Eldborg 300, Arsæll 180 Loftur Baldvinsson 300, Harpa 320, GIsli Arni 550, Sæberg 250, Arsæll Sigurðsson 170, Svanur 320, Bjarni ólafsson 70 (bilaði blökk), Asgeir 360, Hilmir 530, Rauðsey 440, Hákon 400, Sigurður 500, Súlan 500, Ásberg 320 og Arni Sigurður 300. Skipin fóru öll meö aflann til Siglufjarðar, utan þriggja, sem fóru á Raufarhöfn, eins sem fór til Krassaness og eins sem fór til Bolungarvikur.

x

Tíminn

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.