Mánudagsblaðið - 30.06.1969, Blaðsíða 4

4
Mánudagsblaðið
Mánudagur 30. júní 1969
Bla6Jynr alla
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Agnar Bogason.
Símar ritstjórnar: 13496 og 13975. Auglýsingasími: 13496.
Prentsmiðja Þjóðviljans.
SAM - þingmennirnir og humorinn
ÞAÐ verður ekki af honum SAM-i okkar skafið, að oft tekst
honum bráðvel upp, einkum þegar hann á við að etja saklaus-
ar sálir og einlæga draumamenn. Síðasta afrek SAM-s er það,
að láta 42 þingmenn undirrita áskorun til Evrópuráðsins um
það, að þeim kæmi betur ef stéttarbræður þeirra í Grikklandi
fengju aukið frelsi eða yrði sleppt úr haldi. Það er nú svo.
Næst ættu þessar frelsiskempur að reyna að ná Shiran hin-
um arabíska úr tugthúsinu fyrir að myrða Kennedy, því eflaust
leiðist honum þar.
En gamni sleppt, af hverjum er verið að spottast. Allir þing-
menn kommúnista undirirtuðu þetta skjal. Og kommúnistar,
eftir l’affair Tékkóslóvakía, fyllast nú brennandi áhuga á því,
að komma-þingmenn í haldi eða útlegð, hverfi aftur til heima-
lands síns, jafnvel í gömlu sætin. Ef einhver er enn þeirrar
trúar, að kommúnisti, undir hvaða nafni, sem hann dulbýr sig,
sé hugsjónamaður frelsis og jafnréttis, þá skyldi sami rann-
saka ráð sitt alvarlega, ella heita pólitískur auli. Kratar undir-
rituðu engum að óvörum og grunur er á að a.m.k. sumir þeirra
annarra en plaggið undirrituðu héldu til skamms tíma, að
Akropolis, væri ekki annað en ný tegund þvottaefnis.
Það eru tveir aðilar í heimsmálunum, sem sífellt eru að
mótmæla. Annarsvegar Skandinavar en hinsvegar blökku-
þjóðirnar í Afríku, en þar búa þær allar, nær undantekningar-
laust við algjört og ofast svívirðilegt einræði, en hver stjórnar-
byltingin þar er annarri blóðugri, og þar fjúka hausar oftar en
bábiljurnar úr þingmönnunum hér heima.
Gríska stjórnin er eflaust harðhent á andspyrnumönnum
sínum. En gríska þjóðin, ef frá er talin hálfvitlaus leikkona og
flóttamenn nokkrir, lætur sér þetta í léttu rúmi liggja, og
hundruð þúsundir túrista í Grikklandi, hafa vart séð þjóðina
í glaðara bragði.
SAM tókst laglega að teyma meirihluta þingmannanna okk-
ar á asnaeyrunum. Til hvers hann gerir það skal ekki fullyrt,
en maður er smátt og smátt að komast á þá skoðun, að SAM
sé mestur húmoristi íslendinga, og aldrei hafi honum tekizt
betur upp en einmitt nú.
Mikið úrval af
enskum ullar- 09
„teryline"-frökkum
hatU&nÍAko
HER RA D E I LD
Á rápi með rítstjóranum
Hótel Valhöll — Eldhætta en næturvörzlulaust — Yfirsjón,
sem gæti orðið hættuleg — Biskupinn og prestastefnan
— Trúleysi — hver er sekur?
Ég brá mér um helginia síð-
ustu austur í Valhö-11, gisting-
arstað Þingvallargesta. Það
er gott að koma í Valhöll, hý-
býli bafa verið endurnýjuð og
allur sómi er bar að veitinga-
starfsemi allri. Þjónusta er
lipur, marercttað á borðum
og „ristaður silungur" hið
mesta lostæti.
Það er ekki oft, að athafna-
menn bregði sér í sumarfrí •—
einn sólarhring — en svo er
það með okkur, sem meinað
er að gera verkföll eða standa
í verkbönnum og öðrum
brögðum hiinnai, sem betur
eru settir. Þó finnst manni, að
slík hvíld sé ekki ofrausn, því
heimkeyrsila frá Þingvöllum á
sunnudagseftirmiðdegi er slík,
að heita má að hvíld eystra
hverfi eins og dögg fyrir sólu
þegar ökumenn hafa staðið í
akstrinum heim aftur til
Reykjavíkur.
Ragnar Jónsson, hóteleig-
andi Valhallar, hefur ýmislegt
margt gott gert fyrir veitinga-
stað sinn þairoa á slóðum
feðra vorra. Herbergi hafa
verið betur úr garði gerð en
fyrr, miatsialiir endurbættir,
stofnaðar bafa verið ýmsar
búðir bæði til öifanga, pylsna
og minjaigripa, umhverfi lag-
að og hreinsað og aðkoma öll
hin snyrtilegasta.
Eins og ég drap á fyrr, er ég
heldur morgunmaður en hitt,
líkt og Skallagrímur á Borg,
fer snemma í rekkju en rís
árla, og er sá háttur oftast lík-
uir með framámönnum.
Þetta er nokkrum vand-
kvæðum bundið í Valhöll.
Gristist'aðurinn hefur, að því
bezt varð séð, ekki nætur-
verði að kalla- Klukkan sjö
um morguninn ákvað ég að
ganga um búðairrústirnar
frægu, fara í labbitúr áður en
alþýða risi úf rekkju. bæði til
heilsubótar og fróðleiks. En
viti menn:
Klukkan sjö á sunnudags-
morgnj var ég hreint fangels-
aður í hótel ValhiiII. Útilok-
að var að komast út, ekki
mannvera á vakt og í ekkert
hús að venda, nema með því
að vekja upp einhvern starfs-
mann, sem manni, satt bezt
sagt, veigrar við. Þarna ráf-
aði ég veglaus um veitinga-
sali, en sá enga sál, heyrði
ekki annað en svefnlæti gisti-
liúsgesta. Sól var vel komin
á loft, fagurt að sjá yfir vatn-
ið og ána, stillt veður og fugl-
ar flögrandi. Ég settist hví við
gluggann, framan við mót-
tökuherbergi og skrifstofu hót-
elsins, kveikti mér í sígarettu
os starði út til þeirra er við
frjálsræði bjuggu. Á brúnni
yfir Öxará, þar sem bílalest-
irnar trana allan daginn, sá
ég tvær veiðibjöllur í hörku-
slagsmálum, börðust af heipt,
en með engum árangri. Minnti
það á þá Ormstungu og Hrafn,
sem bannað var einvígi á
hólmanum fyrir neðan Lög-
réttu á sínum dögum, enda
var árangurinn sá sami, fugl-
arnir hættu báðir ósárir og
mættu þó veiðibjöllur gjarna
eigast betur við svo þar fækk-
aði heldur liðinu.
En í einmanalcik mínum
var mér hugsað til eins.
Hvernig færi, ef meðal hinna
fjölmörgu gesta, sem þessa
nótt og morgun, sváfu á sínu
græna eyra, svefni djúpum,
ef eldur yrði laus? Ef inn-
an þeirra hefði leynst
einhver pyroman, brennu-
vargur, sem skriðið hefði til
verka sinna snemma morguns,
einbeittur í því, að brenna
inni allan gestalýðinn.
Vínþrunginn svefn, er djúp-
ur, a.m.k. fyrstu tíniana, og
eflaust í Valhöll, eins og öðr-
um gististöðum, hafa sumir
fallið í svefu seint nætur og í
vímu liðins kvölds. Þeir finna
ekki, þótt reyk leggi um her-
bergi þeirra og eru, oft, úr-
ræðalausir og utangátta, þótt
vaktir séu. Brennuvargi, geð-
veikum, hefði eflaust vel tek-
izt að brenna þarna inni
fjölda manns, og er þó skað-
ans sjálfs ekki getið.
Flest hótel í Reykjavík hafa
næturverði. Þessir menn vaka
yfir líkamlegu öryggi gesta,
stjana við þá, sem seint ber að
garði og greiða fyrir þeim.
En, því miður var hér ekki
um slíkt að ræða. Húsið hefði
getað brunnið upp eða stór-
skemmst af eldi, án þess, að
ábyrg næturvarzla hefði getað
komið þar til teljandi hjáipar.
Þetta tel ég mjög hættulegt á-
stand. Það þarf ekki brennu-
varg til. Alveg eins gæti ein-
hver gesta sofnað frá sígar-
ettu og valdið eldsvoða.
Spurningin er sú: Getur hót-
eleiganda, á gististað, sem
byggður er úr timbri einu
saman, leyfst að hafa ekki
næturvörzlu? Það er of seint
að byrgja brunninn, þegar
barnið er fallið í hann. Þótt
Valhöll veiti ágæta og oft frá-
bæra þjónustu, er staðurinn
svo vinsæll helgargestum, að
hér er um háskalega ógætni
að ræða. Það myndi vel nægja
þótt ekki væri annað cn strák-
lingur eða smástúlka, sem
sæti og vekti um nætur í því
skyni, að tryggja öryggi
þeirra, sem á herbergjum sofa.
Ragnar hóteleigandi hefur
drifið Valhöll upp úr lág, gef-
ið staðnum gott orð og bætt
þar alla þjónustu og fyrir-
greiðslu almennt. Vitanlega
getur honum yfirsézt, eins og
öðrum, en vona mætti og
krefjast verður, að þetta vin-
sæla gistihús verði ekki að
eldgildru fyrir þá, sem vilja
njóta þar gistingar og viður-
gernings um helgar.
Ekki tóksit biskupi okkar
fimlega á prestaráðstefnunni
uim daginn, fremur en Guð-
mundi Arasyni í Sk-agafirði
þegar höfðinigjar nyrðra vildu
ekki veita hcmum grið á Hól-
um.. f ræðu sinni skammaði
hann Rússa, öfgastefnur,
Bandiaríkjamenn og vestræna
menninigu, og síðast en ekki
sízt, fslendinga fyrir eindæma
lélega kirkjusókn og trúleysi
almennt. Komst prestastefnan
að þeirri niðurstöðu, að
Grímseyjarbúar sæktu mest
tíðir en Reykvikingar verst.
Átaldi hann þjóðina, hóflega,
fyri-r sinnuleysd. vanmat á
Kristi 02 öðrum himnafeðr-
um.
En við lestur ræðu hans og
viðbröigð hjarðarinmar, þ. e.
prestanma, var hvergi minnzt
á, að vera mætti, að ástæðan
vaeri ekki einungis trúarskort-
ur heldur hinn almenni skort-
Ur á hæfum og röggsömum
prestum. Ef dæma ber eftir
ræðum presta, er um harla
andlausa stétt að ræða. Ræð-
ur þeinra eru blælausar, and-
leysið og meðalmennskan
ráða þar miklu, og svo afbrýð-
in milli þeirra, sem ráða, tveir
eða fleiri í sömu prestaköll-
um, fræ-g að endemum. Þeir
„mappa“ sér í jarðarfarir.
fermimgar og skírmir, eins og
beztu heildsialar, sem kepp-
ast um umboðin sín, em eru
varla á viðtalsvettvangi hver
við annan.
Full þörf virðist að næsta
prestastefna brýndi fyrir með-
limum sínum, að kveða harðar
að orði, hætta helgislepjunni
og brýna fyrir mönnum guðs-
ótt.a og góða siði, eins og þeir
MEINTU það en ekki i nú-
verandi tóni. Prestar eru nú
ekki annað en háskólagengn-
ir menn, kosnir af nokkrum
sókniarbömum og ákaflega
breiskir og mannlegir eins og
háskólamenn eru gjarnan.
Biskupintn okkar, sem er
virðulegur og gáfaður maður
en engin undantekning. En
hann er yfirmaður hinmar op-
inberu kirkju, sem alls ekki á
neitt sameiginlegt með Gvöndi
hinum góða né þeim trúartil-
finningum. sem hér réðu á
öndverðri Sturlungaöld. Reiði-
og umbótalestur hans kom því
heldur spanskt fyrir sjónir, og
það eitt að skella allri skuld-
inni á trúleysingja í dag, var
ákaflega misheppnað skot í
garð okkar fslendinga.

—J.

Láti ið Mánudags blaðið sj d um auglýs tinguna
r