Mánudagsblaðið - 07.07.1969, Blaðsíða 4
4
Mánudagsblaðið
Mánudagur 7. júlí 196ö.
Ritstjóri og ábyrgSarmaSur: Agnar Bogason.
Simar ritstjórnar: 13496 og 13975. Auglýsingasími: 13496.
PrentsmiSja ÞjóSviljans.
Pétur Benediktsson látinn
„Hann var í senn heimsborgari og mikill íslendingur11 —
þannig fórust gömlum þingmanni orð, er hann frétti hið svip-
lega og óvænta fráfall Péturs Benediktssonar, alþingismanns
og bankastjóra. Fráfall Péturs Ben., eins og hann var kall-
aður í daglegu tali, var bæði ótímabært og skyndilegt. Þar
kvaddi heiminn ekki aðeins vinsæll frammámaður í íslenzku
þjóðfélagi, heldur og einn persónuríkasti maður í íslenzku
þjóðfélagi í dag.
Pétur var, sem er þó ótítt um bankastjóra á íslandi, bæði
vinsæll og vel metinn. Hann var glæsimenni í útliti, lipur og
léttur við hvern mann, glaðvær og reifur, en hafði þó þá al-
vöru til að bera, sem vel sómdi slíkum merkismanni.
Snemma voru honum falin trúnaðarstörf fleiri en almennt
gerist. Þótti mönnum, sem málefnum sínum væri vel borgið,
ef Pétur sýslaði um. Þjóðarleiðtogar okkar komu og skjótt
auga á kosti og hæfileika hans. Fulltrúi þjóðarinnar, sendi-
herra, fjármálafulltrúi hjá stórþjóðum, bankastjóri og ráðgjafi
var hann; þingmennsku tók hann í kjördæmi Ólafs Thors,
tengdaföður síns, í þann mund sem kjördæmið var í mikilli
hættu.
Eins og búast mátti við, þá var Pétur umdeildur maður, en
þótt sumir gagnrýndu skoðanir hans, þá báru þeir óskipta
virðingu fyrir einbeittni hans, málafylgju og einarðleik. Klám-
högg greiddi hann ekki og öllum undirmálum var hann ?nd-
vígur.
Þótt Pétur lifði langa starfsævi ytra var ísland jafnan efst í
huga hans. Hann unni íslenzkum kveðskap og íslenzkum fræð-
um. Bókmenntir íslenzkar voru yndi hans, jafnvel grá forn-
eskja islenzkrar þjóðsögu, var honum bókmenntalegur fróð-
leikur, sem ekki mátti tapast. Tilfinningamaður var hann mikill
og hreifst af því sem gott var gert og vel sagt.
Þrátt fyrir miklar annir gaf Pétur sér tóm til gamanstunda;
þá ræddi hann persónuleg áhugamál sín, óskir og vonir. Gleði-
mennska var honum í blóð borin, hann ræddi málin án full-
yrðinga, hlustaði eftir skoðunum viðstaddra, mældi og vó orð
þeirra og álit.
Bankastjórar standa jafnan í styr nokkrum, þeirra hlutverk
er að vega og meta aðstæður þeirra er til þeirra sækja. Eru
þeir jafnan undir lofi eða aðkasti þeirra, sem til úrlausnar
koma. Þar tókst Pétri að halda vinsældum og virðingu. Á al-
þingi stóð styr um Pétur; hann var ekki múlbundinn og eng-
inn veifiskati. Sannfæring réði, þótt oft kostaði það tíma-
bundna óhægð í forustu flokks þess er hann fylgdi að málum.
Aldrei urðu þó þessar óþykktir langvarandi. Menn sáu þar,
að málin voru flutt vel og einarðlega og hugur og hugsun
fylgdi málflutningi.
Nú er Pétur fluttur „til betri veiðilanda" einsog gömlu kemp-
urnar í Vesturheimi sögðu um látna forfeður sína. Það er
söknuður að fráfaili slíks manns, sem svo ótímanlega var brott
kaliaður. Reiðarslagið er mest fyrir konu, börn og ættingja,
en það er það ekki síður fyrir þjóðina, sem á að baki að sjá
góðum dreng, afbragðs starfsmanni og ágætum íslendingi.
Við höfum sjaldan getið þess hér á okkar siðum, þótt góðir
menn hafi fallið í valinn. Sá er ekki háttur okkar. Aðrir verða
til, sem bera munu réttmætt lof á starf Péturs, bæði vinir og
andstæðingar.
Á rápi með rítstjóranum
Fegurðarkeppnir út um sveitir — 300 þúsund fegurðardís-
ir — Hver er krafan? — Guðsótti og góðir siðir — Ung-
frú Mykjunes o.s.frv. — Róbert og rakkarnir góðu —
Hundalíf ... og dauði — Að gjalda hvers? — Gunnar og
Sámur á Hlíðarenda — Óþrifnaður, öfgar og réttlæti.
„Ég er ungfrú Mykjunes, en
ég ungfrú Suður-Múlasýsla'1
og álíka björt og fögur orða-
til tæki verða Islendingar að
þola innan skamims þ-e.a.s.
naes-ta árið þegar „alheims-
keppni" fegurðardísa á fs-
landi verður haldin. 1 sum-
ar verða kosnar 25 fegurðar-
dísir í sýslum, kauptúnum og
öðrum merkisstöðum, en síð-
an verður hópnum smalað
saman í Reykjavík og valið
úr hvað líklegast verður til
ásetnings.
Hverri fegurðarsamkeppni
fylgir dans og önnur saklaus
skemmtan. Fegurðarkeppni fs-
lands var, í eina tíð mjög
virðulegur atburður. Þá voru
kjörnar stúlkur, sem sumar
hverjar, vöktu athygli ytra,
komust í arðbærar stöður sem
fyrirsætur og vöktu jafnframt
athygli á landi og þjóð. Hin
síðari ár hefur þetta breytzt
nokkuð þ-e. þær hafa hvergi
unnið, og mun fegurðarskort-
ur valda eða þá það, að al-
þjóðadómurum mun þykja fs-
land hafa fengið sinn skerf
af fegurðardísum.
Ameríkumenn, sú fróma
þjóð, er vitlaus í fegurðar-
keppnir. Auk almennra ríkja-
keppni, þá eru þar blóma-
drottningar, epladrottningar,
og kartöfluuppskerudísir.
Ef þeir hins vegar gripu
til aðferða oikikar hér á ís-
landi yrðu þar u.þ.b- þrjú
hundruð þúsund fegurðar-
dmttningar, sem velja ætti úr
til að fá „MLss America", og
fullyrða má, að það yrði
hverjum meðalmanni, þótt
kvenmaður væri, ofraun, að
dæma um slíkan hóp kvenna,
þegar, í þokkabót, þær allar
væru nervösar og titrandi á
smáum beinum sínum.
Mér er ókunnugt hin síðari
ár, hversu þessum keppnum
er varið, og skiptir það reynd-
ar engu máli. Ytra eru það
fegurðarsérfræðingar, þekkt
nöfn í heimi tízkulífs og leik-
listarlífs, listamenn aðrir og
máske einn þekktur tíztou-
blaðamaður, sem dæma um
endanfega lausn þessarra
vandamála. Gaman væri að
vita hverjir eða hverjar hafa
úrslitavaldið hér út umsveit-
ir og þorp. Eru það sérfróð-
ir menn frá Reykjavík, eða
er það æpandi „ball“-liðið á
sveitaskemmtununum, sem
þannig heiðra innfæddar blóma
rósir? Hvort heldur er, þá er
þetta orðið dálítill, en ef-
laus, skrípaleikur.
Nú er það eitt erlendis, þeg-
ar til heimsátafca kemur í
þessum efnum að stúlkur þær
sem keppa, verða að vera
vammlausar, siðprúðar, kunna
góða hegðan, framkomu etc.
áður en hinir strömgu dómar-
ar fella endanlega dóm. Allir
þessir kostir verða að vera
til staðar a.m.k. á yfirborð-
inu. Það myndi sko alls ekki
duga, að t-d. ungfrú Þing-
eyjarsýsla, ef sigursæl yrði,
þyldi ferskeytlur eftir „heims-
frægan", sfcáldmæltan frænda
sinn, né myndi heldur duga
þótt t.d. unigfrú Húnavatnis-
sýsla vitnaði um ættir sínar
samkvæmt dómabókum þar í
sveit.
Vera má„ að ég „kyniker"
eins og útlendir orða það, en
sannast sagt, þá hef ég tak-
markaða trú á þessu vali út
um sveitir. „Saklaus sveita-
stúlka‘‘ er orðtak, sem hvarf
með allsnægtarárunum og
saklaus kaupstaðarstúlka er
orðtak, sem aldrei þótti hald-
gott né satt- „Fávísar" stúlk-
ur úr sveit og kaupstað eru
algengar. Um siðpiýðina skal
ekki rætt, en mimna má þó
á hinar ágætu pillur, sem
koma í veg fyrir afleiðingar,
sem ýfa myndu brýrnar á
hinum ströngu dómurumytra.
Svo segja blöðin, að árið
1970 komi allur hópurinn, 30
talsins utan Reykjavíkur hing-
að til keppni. Þetta verður
spennandi augnablik — þrjá-
tíu píjur á bikini, eftir hálfs-
mánaðar mannasiðanám í
höfuðstaðnum og síðan beint
til Beirut, Long Beach eða
Florida. Mikið djöfuis góðir
business-menn hljóta þeir að
vera, sem nú standa fyrir
þesssum fegurðarkeppnum.
*
Sá ágætis-listamaður Róbert
Arnfinnsson, er maður óragur
ef dæma má eftir sbrifum
hans um bumdamorð í Mbl.
Telur Róbert, að yfirvöldin
í Kópavogi séu líkust naz-
ins'tum, en fórnardýrin, negr-
ar og Gyðingar ytra, en hund-
ar hér á íslandi. Það er gam-
an að vita til þess að hundar
skuli nú, fyrir alvöru, eiga
upp á pallborðið á Islandi.
Stór hópur manna á sér heim-
ilishunda, rækta sérstök
hundakyn og hafa mikla á-
nægju af. Eins er og rétt,
sem Róbert bendir á, að hund-
ar eru góðir leikfélagar bama.
séu þeir góðir hundar, en ekki
grimmir-
Svona breytist veröldin. Líf
hundanna á íslandi hefur ver-
ið ærið misjafnt. Sámur Gunn-
ars í Hlíðarenda er þjóðhetja,
enda hafa alltaf á þeim bæ
humdar verið, sem borið hafa
nafn þessa merka forföður
síns. Reyndar er mér óskilj-
anleg frægð Sárns. Hann
kemur tvisvar við sögu, fyrst
þegar Gunnari er gefin rakk-
inn og svt> þegar hundurinn er
drepinn eftir minnsverða dauða
stunu, nokkra áður en hús-
bóndi hans var drepinn af
Gissuri og félögum hans. En
álit íslendinga hefur verið
ærið misjafnt á humdinum í
heild eins og ramm-íslenzk
orðtök sína. „Hundalíf“
„hundshelvíti“, „tíkarsonur"
og annað góðgæti haifa löng-
um verið uppáhaldsskammar-
yrði þjóðarinnar og þó hef-
ur víst ekkert orðtæki náð
eins miklum vinsældum, sem
skammaryrði, en þegar einhver
var kal'laður „danskur hund-
ur“ hér fyrr á árumf. Og 'Svo
hver gleymír þeim ágæt.u
fram'tiðarvpnum drykkju _____
og ólánsmanmsins „að fára í
humdana".
Mér finnst að hundar, séu
þeir siðprúðir eins og feg-
urðardrottningar, eigi fullan
lífsrétt hér í Reykjavík og
Kópavogi, og þótt víðar væri
leitað. Þetta eru heimsk, auð-
sveip kvikindi, líkt og Krat-
ar, þiggja með dinglandi skotti
ef biti er réttur að þeim.
Það er því ákaílega grimm
ráðstöfum hins opinbera, að
elta uppi hvem rakka með
byssu í hendi, þrífa þá af
heimilum og bana þeim „vopn-
lausurn" eins og Róbert orð-
ar það- Ástæðan er sú, að
hundar séu óþrifnir, að sögn.
Sjálfur hef ég ekká stigið á
hundaskít frá því ég var í
sveit, en hins vegar hef ég
oft stigið í þann skít, sem
íslenzka æsfcan — erfingi
landsins — lætur eftir á göt-
um og á þjóðbrautum, eftir
hátíðahöld sín. En þetta er
víst veröldin. Agalausri æsku
skal þyrmt, löggan skömmuð
fyrir að reyna að hemja hana,
en hundsgreyið skal aflífa, tek-
ið fyrir að sinna framþörf
sinni.
Lútið Mánudugsbluðið sjá um uuglýsingunu
En taka viljum við undir þau orð konungs Norðmanna er
fslendingur lézt í hirðvist hjá honum — hér er fallið og í jörðu
lagt eitt vort bezta sverð, sem sannlega prófaðist vel í hverri
AUGLÝSINGASÍMI: 13496
raun.