Mánudagsblaðið - 28.07.1969, Blaðsíða 4

4
Mánudagsblaðið
Mánudagur 28. júlí 1969
Blaó fyrir alla
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Agnar Bogason.
Símar ritstjómar: 13496 og 13975. Auglýsingasimi: 13496.
Prentsmiðja Þjóðviljans.
Stórkostleg miljónatöp
og leiðtogarnir
Það er merkilegt, að þetta þjóðfélag skuli ekki löngu komið
á hausinn, ef dæma má eftir frásögnum blaðanna. Við töpum
milljónum á útgerðinni, síldin hefur enn svikið, ,,með tug-
miljónatapi". Verkföll hafa kostað okkur hundruð milljónir.
Flugmannavitleysan skemmdi fyrir milljónir í gjaldeyri, og nú
upplýsir Tíminn, að júgurbólga í kúm, kosti okkur árlega
milljónir — í tapi. Vart verður sá húsbruni á ári hverju, að
ekki fari í hann milljónir, og atvinnuleysisgreiðslur kosta sín-
ar milljónir. Ef stærstu og afkastamestu fyrirtæki okkar í aðal-
ptvinnuvegunum fá ekki hundruð milljóna í styrki og niður-
greiðslur, tapast enn hundruð milljóna, ef smáiðnaður og
svokallaður útflutningsiðnaður fá enga von um styrki og upp-
bætur, þá fara enn nokkur hundruð milljónir í vaskinn. Það
þarf ekki nein smábein til að standa undir öllum þessum
skaða.
Nú, ekki virðist þessi óskapa taprekstur og skaðar hafa
mikil áhrif. Til þess að bæta upp þennan skaða siglir þjóðin
fyrir hundruð milljóna, ekur um helgar allt sumarið fyrir SlN-
AR milljónir, kaupir listaverk og önnur verk fyrir milljónir,
byggir og lætur allt eftir sér fyrir enn aðrar milljónir. Ríkis-
stjórnin bregst drengilega við og segir ástandið ágætt, hag-
stofan telur það lélegt, stjórnarandstaðan telur hrun í vænd-
um, en krefst um leið stærri framkvæmda, meiri styrkja, lengri
fría og færri vinnustunda.
Þetta er sú dásamlega logikk, sem ræður nú ríkjum hér á
landi. Eiginlega það eitt, eftir blöðunum að dæma, sem við
eigum nóg af — þjóðarstolt blandað þjóðarrembingi. Þar eru
sko ekki vanhöldin. Ekkert má koma í þverveginn við þessum
einstæðu eiginleikum okkar, hvort heldur um andleg eða ver-
aldleg efni. Sögueyjan skal „lifa“ á ritum Snorra og annarra
13. aldar manna og benda stolt á þau, þegar innt er eftir ein-
hverri öfugþróun, einhverri fjarstæðuáætlun eða einhverjum
skringilegheitum í almennri fjármálastjórn og bjargræðishátt-
um almennt. Þá er bent á Snorra — sem reyndar fæstir hafa
lesið — og þjóðinni tókst að drepa á bezta starfsaldri þegar
hann hafði lagt til hliðar flestar veraldlegar deilur.
Það sorglega við þetta er, að almennt er þjóðin dugleg. Það
sést á því, sem hún hefur unnið eigin höndum í byggingum og
framkvæmdum almennt. En það er, eða hlýtur að vera, önnur
skýring á öllu þessu tapi, vanhöldum og óáran hjá okkur.
Hún mun ekki liggja aðeins sjá stjórninni. Hana er mest
að finna hjá svokölluðum leiðtogum hinna vinnandi stétta,
sem fært hafa kröfur sínar út yfir allt velsæmi, ekki skeytt
nokkru um hag þjóðarinnar í heild og sízt af öllu gert sér Ijóst,
að dýrtíðin verður aldrei leyst með kauphækkunum. Þar eru
og bændaleiðtogar ekki síður sekir í sambandi við nær brjál-
æðislegar kröfur um uppbætur. Þar eru og útgerðarmenn,
sem nutu síldarinnar með einhverri vitlausustu byggingadellu,
sem heimurinn hefur séð.
Svona má lengi telja. Ef þessir menn ALLIR koma ekki bráð-
lega saman og reyna að finna annað samkomulag en þessar
brjálæðislegu kröfur, þá fara þeir með allt til helvítis, og
stjórnin verður að gera einhverja úrslitatilraun til þess, að
stöðva þetta ,,milljóna"-flóð niður á við áður en allt er um
seinan.
Þeir, sem vilja koma
greinum og öðru efni
í Mónudagsblaðið
hafi samband við
ritstjóra eigi síðar en
miðvikudag nœstan á
undan útkomudegi.
KAKALI skrifar:

í HREINSKILNI SAGT
Hneykslið í Aðalstræti — Hve lengi á þetta að ganga?
— Trassaskapurinn víðar — Sjónvarpið gaf sig — Óþol-
andi afstaða — Knýja verður fram breytingu — Bing
Crosby á Íslandí — Góð og gagnleg heimsókn — Víð-
frægur þáttur — Vikulega í Keflavíkursjónvarpinu —
Á það var minnzt hér í blað-
inu., að umferðarteppan í Aðal-
stræti væri vegna þess að girt
hefur verið út á miðja götuna
og gert að einsteínuakstri. Á-
stæðan er sú, að þar brann
verzlunarhús í hitteðlfyrra, sem
síðan var rifið. Var þá sagt að
þetta væri nauðsyn vegna þess,
að hefja ætti byggingu á lóð-
inni. Síðan hefur e'kki verið
neitt aðhafzt, en af þessu hafa
hlotizt hin mestu umferðar-
vandræði, því þetta er þó ein
af aðaílgötum miðborgarinnar.
Erlendis, þegar verfð er að
byggja í miðri borg, er far-
ið að á alU annan hátt- Gatan
er ekki „mjókkuð“ heldur ein-
faldlcga svo búið um, að
brciddin héldi sér. Ef nauðsyn
er gangstéttar, þá er hún yfir-
byggð. 1 þessu tilfelli hér, er
alveg óþarfi að hafa þarna
gangstétt, því vísa mætti fólki
á að nota vesturstéttina meðan
á byggingaframkvæmdum
stendur, og þá slíkt yrði má-
ske stundum lítið eitt óþægi-
legt, og kæmi það ekki að sér-
stakri sök, hvergi nærri því ó-
fremdarásigkomulagi og nú
ríkir. Samkvæmt upplýsingum
eins dagblaðanna, þá fást eng-
in svör opinberra aðila um
þetta ófremdarástand né held-
ur hvað hefur tafið þar allar
framkvæmdir.
Þetta er eitt af þessum
ágætu dæmum um slóðaskap-
inn, sem ríkir á sumum svið-
um borgaryfirvaldanna. Hús
þetta, eða rúsfir, stóð lengi ó-
rifið í hjarta borgarinnar öll-
um til leiðinda og skammar-
Og nú þegar það er horfið
kemur næsti „áfangi", mán-
uðum saman hefur ekkert ver-
ið aðhafzt, en samt er teppt
öll umferð. Virðast sumir eiga
stóra hönk upp í bakið á yf-
irvöldunum í þessum efnurn.
Annað af mörgum hneyksl-
um er svo húsræfill, sem lengi
hefur gert hom Hringbrautar
og Framnasvegar stórhættu-
legt, enda skagar skrilflið
langt út í götuna, skyggir fyrir
útsýni og getur þá og þegar
valdið stórslysi- Sagt er að
borgin hafi staðið í stappi við
eigendur, boðið þeim nýja í-
búð í stað sfcriflisins, en akkert
áunnizt. Nú er hér sízt af öllu
mælt með sikerðingu á eign-
arrótti, en þó verður að taka
tillit til þess, þegar skipulag
og hrein hættusköpun eru ann-
arsvegar en ríflega boðið af
yfirvöldum hinsvegar að taka
verður af skarið áður en það
verður um seinan. En nóg
um þetta að sinni, vera má að
úr fáizt bætt.
Það þótti nokkur nýlunda,
að sjónvarpið rausnaðist við
að sýna okkur mynd af ferðum
tunglfaranna, en þó ekki fyrr
en almenningur var orðinn á-
kaflega kröfuiharður í þessum
efnum og að yfirstjórnin þar
skynjaði að leiðindi og alls-
kyns vandræði hlytust af, ef
ekki yrði gerð undanþága í
þassu til/felli, þar sem sjón-
varpsliðið allt er í sumarleyfi.
1 rauninni er þetta síður en
svo þakkarvert, hvorki af sjón-
varpsmönnum eða yfirmönn-
um stofnunarinnar. Það var í
fyrsta lagi og hefur verið frá
upphafi stofnunarinnar hrein
svívirðing, að slík fréttamiðl-
unarstofnun taki sér almennt
frí og stöðvi þannig rekstur-
inn. í margar vikur. Full nauð-
syn er á því, að þessi stofnurt
búi sig 'betur undir sumarið Dg
haldi fullri starfsemi, Þótt
sumir starfsmanna taki sér
eðlilega frí um tíma. Sjón-
varpsstarfsemi hefur margt
fram jrfir útvarpsstarfsemi
bæði varðandi slyis, tilkynn-
ingar og önur alvarleg efni,
lýsimgar eftir fólki og áríðandi
tilkynningar.
Allri ábyrgðarstöðu þessar-
ar opinberu stofnunar er vatrp-
að út í vindinn vegna þess eins
að sjónvarpsmenm „ákveða“ að
þeir skuli hafa frí saman, og
alrmenningi er slíkt algjörlega
óviðkomandi- Þetta er prýði-
legt fordæmi. Því fara efcki
brunaliðsmenn í frí, lögreglu-
menn eða aðrar stéttir. Eina
vinsæla stéttin á lamdinu, færi
hún almennt langt, mjög langt
frí, væri bankamannastéttin.
Visulega er sjónvarpið ekki í
alveg hliðstæðu starfi við lög-
reglu- né elökkviliðsmenn. En
þetta eru þó opinberir starfs-
menn og vissulega hefur komið
til mála, að þessar síðastnefndu
stéttir, lögregla og slökkvi-
liðsmenn ættu réttindi á verk-
föllum.
Afstaða sjónvarpsins í þess-
um efnum er eims einstæð og
hún er óþolandi. Menntaméla-
ráðherra, sem síðustu mánuði
hefur verið undir eilílfu að-
kasti í nær öllum greinum em-
bætisferils síns, hlýtur að
finna það brátt, að ekki er
hægt til frambúðar, að þjóna
tveim tíerrum, fólkinu í land-
inu, sem jafnan situr á hak-
anum og svo fámennum, ill-
skeyttum klíkum, undir beinni
stjórn hans. Það er bans að
berja i borðið ef ekki er hægt,
að koma vitinu fyrir þetta
fólk og það er hans að sýna
firam á, að almenningur er
bséði orðinn þreyttur á al- 4
mennt lélegri þjónustu í þess-
um efnum, svo ekki bætist of-
an á lokun um lengri tíma, en
fólkið hefur greitt ærið fé fyr-
ir þessa þjónustu-

Vomandi lætur ráðherra sér
sikiljast þetta í framtiðinni, að í
það er lika hans eigið fjöregg, ’
sem hann er að leika sér að,
etf svona skal haldið áfram-
Bing Crosby kom og kvaddi
landið, ásamt fimm löxum,
sem hann veiddi og laxaseið-
um sem send verða til Cali-
forníu, Þetita er góð heimsókn.
Crosby er ágætur leikari og
mjög vinsæll söngvari, en
Crosby er einna mestur veiði-
maðurinn og hefur eytt sum-
arleyfúm sínum — ef svo má
kalla þau — við veiðar um
heim allan. Crosby bindur sig
síður en svo við laxveiðar.
Hann starfar við allar vatna-
veiðar og er ágætur skotmað-
'ur.

I Keflavíkursjónvarpinu var
fyrir skömmu, rúmlega hálf-
um mánuði fyrir komu Cros-
bys sýndur hinn vikulegi þáitt-
ur The American Sportsman“
og þar var mættur Crosby, á-
samt fylgdarliði og skaut hann
gæsategund eina, sem óþekkt
er hér. Myndin var frá Ken-
eya, það er með beztu veiði-
löndum heims. Það er mikil og
góð landkynning af kvikmynd
þeirrl sem tekin var af dvöl
Crosbys hér og þakka má þeim,
hvoní innlendum eða erlend-
um, sem komu þessari heim-
sókn til leiðar- Sport, hvort
heldur er laxveiði, fugla- eða
dýraveiði, er vinsælt um allan
heim, enda ekki langt frá eðli
mannsins. Þar eru hvorki
emjandi kerlingafélög, skandi-
navisk „góðmennska", né vein-
andi dýravinir á ferð. Svo
sjálfsögð, sem starfsemi dýra-
vinafélaga er, þá er nokkur
öfgamennska hér á Iandi
sambandi við .skotmenn. En
hvað um það. Heimsókn Bing
Crosbys er happaskot í garð
okkar Islendinga, því hann
kom, sýndi sportið og nafnið
hans og mannorð í heiminum
er meira virði en margt af því
mislukkaða landkynningar-
prjáli, sem verið er að böggl-
ast við hér heima. Megi fleiri
hans líkar heimsækja okkur.

Margir segja að gamni sínu
hvort efcfci megi breyta nafn-
giftinni „A land Of fire and
ice“ í „Lovely Xceland — land
of salmon“ eins og meistari
Bing syngur í nýja laginu um
landið, sem brúfcað verður í
myndinni.