Mánudagsblaðið - 28.07.1969, Blaðsíða 8
Gamalmennska í útvarpi — Júlíus og minnið — Dagbókin —
Rigning bjargar ryki — Næturklúbbar í uppsiglingu — Ný
tegund næturlífs.
SEM DÆMI um afturhaldið, sem enn ríkir í útvarpinu a.m.k.
í sumum deildum virðist útilokað að fá „beinar fréttir jafnvel
þó að litlu máli skipti. Hádegisútvarpið skýrir venjulega frá
veðri, hitastigi o. s. frv. um fréttatimann. Ekki er verið að
líta á hitamælinn eða hringja á veðurstofuna, því iðulega ef
ekki alltaf er skýrt frá hitastigi á ýmsum stöðum á landinu t.d.
Reykjavík —frá kl. níu þann morgun, en EKKI eins og er þeg-
ar lesið er. Þetta er búraháttur, næstum jafn gamall stofnun-
inni. Þetta er máske ekki mikilsvert en ósköp smáboruleg
fréttamennska.
BLAÐIÐ KOSTAR
KR. 20.00 i ÚTSÖLU.
YKKAR ER GRÓÐINN
— OKKAR ÁNÆGJAN
BleLÓfynr alla
Mánudagur 28. júlí 1969
Greiðasala í lögregluríki
FURÐULEGAR AÐGERÐIR GEGN KAFFISTOFU
KLUKKUSTUND OF SNEMMA!!!
OPNAÐI
JÚLÍUS HEITINN HAFSTEIN gat verið manna gamansamastur
og hafði oft gaman af að spaugast um sjálfan sig og aðra. Eitt
sinn sat hann á ,,gáfumanna“-tali og ræddu menn gáfur og
minni og varð misjafnt að orði. Júlíus hlustaði um stund, en
sagði svo glottandi:
,,Eg þekki nú þrjá minnugustu menn landsins sem núna eru
uppi, en það eru, ég sjálfur, hann Jóhann sonur minn — en
ég man ekki hversá þriðji er“.
MARGIR MINNAST á það við okkur, hvers vegna við séum
að bæta ,,Dagbók Cianos greifa" við þær greinar, sem hér
hafa birtzt um nazismann. Sannleikurinn er sá, að öll mál hafa
tvær hliðar og Ciano var enginn sérstakur vinur manna Hitlers
og lét óspart svo í Ijós í dagbók sinni, sem er hin merkasta
heimild um lífið í einræðislöndunum og alla þá leynd og
mannasvik, sem þar voru, afbrýði og róg, sem á milli gekk.
Dagbókin er auk þess hin skemmtilegasta aflestrar.
ÞAÐ ER RIGNINGARTÍÐINNI en engu öðru að þakka a.m.k.
hér á Suðurlandsundirlendinu, að ferðafólk kafnar ekki í vega-
rykinu. Sennilega hefur aldrei verið eins mikil vegatraffik og
nú, því margir spara sér utanferðir og skoða eigin land heldur,
en EKKERT hefur verið gert til að rykbinda fjölförnustu leiðir.
Vei ferðamönnum, ef til margra sólardaga drægi.
SAGT ER, að enn hugsi nokkrir næturklúbbanna á endur-
opnun, þótt erfitt sé að sjá hvaðan þeir fá nú heimild. Erlendir
ferðamenn spyrja mjög um slíka klúbba, og trúa því varla,
að borg, með jafn tryllt og frjálst næturlíf skuli ekki hafa
bein í sér til að halda uppi tveim þrem slíkum stöðum. Akur-
eyringar eru sagðir hafa vinninginn þar og kvisazt hefur um
að í Reykjavík starfi nú einn slíkur, en sá sé munurinn á hon-
um og þeim sem lokað var, að þar sé alit fullt af óeðlilegheit-
um, og sé ennþá verri í öllu en hinir, sem margir voru ágætis-
skemmtistaðir og vel reknir, — en full leynd yfir.
Veitingastofa ein á Grandagarði hefur um árabil haft þann
sið að opna dyr sínar klukkan fimm að morgni, selja kaffi,
brauð, gos og álíka hressingu. Þarna mæta sjómenn, sem eru
að koma að, fisksalar, sem eru að sækja fisk í búðir sinar,
bílstjórar sem verið hafa á næturvakt og fá sér hressingu
áður en morgunaksturinn byrjar, venjulega um sexleytið,
hótel, flugvöllur o. s. frv. Um næturhrafna er minna en ekkert
og íbúðarhús eru víðs fjarri.
MUNAR KLUKKUSTUND I þjóðin að kafna úr smásmugu-
Nú bregður svo við að lögreglan j hætti og óþarfa sleitirckuskap.’
mætir þarna cinn morgun, rekur Umferðarmiðstöðinni er leyft að
gesti út og segir bannað að opna hafa „opið“ næturlangt — kafli
fyrr en SEX, þ.e. klukkustundu og öl o-s frv. Selt út um lúgu!! —
síðar. Hvcr er svo meiningin? Er En kona sem leggur á sig miklar
næturvökur tit að selja sjómönn-
um, fisksölum og öðrum starfandi
mönnum greiða snemma morguns
í húsaskjó'li er hundelt. Svona ó-
svífni og hártogun vltlausrar
reglugerðar er bókstaflega móðg-
un við alla aðila.
AFBRÝÐ?
Hver gaf þessa skipun vitum
við clvki. Víst er að lögregluþjón-
ar hafa ekki tckið hana upp hjá
sjáll'um sér. Hér er annað hvort
um einhverja afbrýði að ræða, eða
embættismann, sem misskilið hcf-
ur hlutverk sitt. Hvort sem cr, þá
ciga yfirvöld að hverfa frá þessu
óráði.
Maður á sjó-
UNGLINGAR, piltar og stúlkur ku nú hafa myndað sér anzi
nýtízkulega klúbba, sem hafa mörg menningarmál á döfinni.
Sumir hafa tryllta músíkk og einhver eiturlyf í fórum sínum,
,,gestir“ afklæðast til að sýna frjálslyndi sitt, og enn aðrir
halda bara venjulegar ,,orgíur“ sem skapaðar eru eftir erlend-
um fyrirmyndum. Allt slíkt er bein afleiðing hinnar heimsku-
legu og hættulegu ,,bann“-stefnu, sem hið opinbera er ófáan-
iegt til að hætta við.
STAÐREYNDIR — sem ekki mega gleymast:
(31)
LYÐRÆDISLEG VIÐBROGÐ
Á HÆTTUSTUND
Heppilegur vígvöllur — „Hlutleysi11 — Brotni riffillinn —
Tukthúslimir og landvarnir — Þverröndóttir liðsforingjar —
„Stjórnin“ sefur, sefur, sefur! — Hugsa dýrin?
„Sú skoðun, sem , nú er
prakkað í fólk, að meiri-
hluti norsku þjóðarinnar hafi
frá upphafi verið andvígur
Þjóðverjum og flokki Vidkun
QuLslings, er villandi og í al-
geru ósamræmi við staðreynd-
irnar. Norðmönnum fannst
miklu fremur heiður að því,
að Alfred ■ Rosenherg skyldi
telja þá „götúgan kyn'þátt"
Fram að þeim tíma höfðu
Norðmenn yfirleitt aldrei haft
nein kynni.af kynþáttamálum-
En hinn greinilegi munur á
framkomu Þjóðverja gagnvart
Norðmönnum annars vegar og
öðrum þjóðum, t.d. Pólverjum,
hins vegar, efldi með Norð-
mönnum vissa tilfinningu um
að þeir væru eins konar úrval,
en það var viðhorlf, sem þeim
gekk misjafnlega vel að til-
einka sér. Þrátt fyrir það
leiddi þessi lífisskoðun til þess,
að yfirgnæfandi meirihluti
norsku þjóðarinnar tók vin-
sam-lega hlutleysisafstöðu til
þýzku hersetningarinnar".
— Werner Brockdorl'f:
KOLLABORATION ODER
WIDERSTAND (Verlag
Welsehmuhl, Múnohen-
Wels, 1968), bls. 52.
Skynsamleg ráðstöfun
Hernaðarátökum lýðræðisríkj-
anna og Þjóðverja um Noreg lauk
sem kunnugt er með fullnaðar-
sigri hinna síðarnefndu enda þótt
frumkvæði lýðræðisríkjanna og
allur undirbúningur þeirra hafi
átt sér lengri aðdraganda. Astæð-
an til þess, að Noregur varð
stríðsvettvangur í Heimsstyrjöid
II, var aðallega sú, að einmitt
Noregur bauð upp á ákjósanleg
skilyrði til þess að lýðræðisrikin
gætu búizt við glæsilegum árangri
þeirrar stefnu sinnar, að útbreiða
stríðið sem mest, hasla Þjóðverj-
um völl á sem flestum vígstöðv-
um samtímis. Allir, sem hafa
gert sér það ómak, að hugleiða
hina gjörólíku hernaðarlanda-
fræðilegu aðstöou stríðsaðila,
hljóta að' viðurkenna, að álform
lýðræðisríkjanna um að gera Nor-
eg að vígvelli mjög snemma í
stríðinu voru hreint ekki óskyn-
samleg: Með því að hefja- hem-
aðaraðgerðir í'Noregi neyddu þau
Þjóðverja til gagnaðgerða, þeir
hlutu að verða að dreifa kröftun-
um, verða verr búnir undir vænt-
anleg átök - á vesturvígstöðvunum
og hin lífsnauðsynlegu verzlunar-
viðskipti þeirra við Norðmenn, að
ógleymdum flutningaleiðum
þeirra með sænska járngrýtið frá
Narvik um norska landhelgi,
hlutu að-verða fyrir alvarlegu ,ef
ekki afgerandi áfalli.
Lýðræðisríkin höfðu og fulla á-
stæðu til þess að gera sér sterkar
vonir um skjótan og varanlegan
sigur. Með hliðsjón af lögum
landsins og hinum gífurlega flota-
styrk sínum, var ekker't eðlilegra
en að þau teldu sig fullkomlega
fær um að efla vígstöðu sína með
hernámi Noregs án teljamdi fórna-
Þau höfðu ennfremur örugga vissu
fyrir, að norska stjórnin myndi
greiða fyrir þeim eftir megni,
Noregur hafði allt frá stofnun
Þjóðabandalagsins verið eitt auð-
sveipasta leppríki Versailles-veld-
anna og stjórn sú, sem að völdum
sat, halfði sjaldan sleppt tækifæri
til þess að sparka í Þjóðverja.
Auk þess hafði það verið eitt
helzta stefnuskráratriði norskra
ráðamanna um tveggja áratuga
skeið, að landið væri hervarnar-
laust, þannig að óþarfi var að
búast við svo mikið sem mála-
myndatilraun af hennar hálfu til
þess að verja hlutleysi landsins,
en einmitt „hlutleysi“ hafði ver-
ið þungt áherzluorð í munni
norskra leiðtoga- Af þessu og
ýmsu öðru, sem ekki er ástæða
til þess að rekja nánar hér, verður
það deginum ljósara, að herhlaup
lýðræðisríkjanna til Noregs, sem
hófst með því, að Bretar tóku að
leggja tundurduflabelti í norskri
landhelgi hinn 8. apríl 1940. auk
þess sem þeir höifðu þegar gert
sig þar heimakomna áður við
mörg tækifæri, var langt frá þyí
að vera nokkur fásinna, og ef það
hefði heppnazt, þá. myndi það
ugglaust hafa með réttu verið tal-
ið hernaðarlegt snilldarbragð-
En það mistókst, að öðru leyti
en, því, að Þjóðverjar neyddust
til þess að halda setuliði í Nor-
egi til stríðsloka.
Ein lýðræðisleg hugsjón
Það er annars ekki ætlun mín
núna, að fjalla frekar um ástæð-
ur lýðræðisríkjanna fyrir því að
gera Noreg að vettvangi bardaga
og blóðsúthellinga í upphaíi
Heimsstyrjaldar II. 1 stað þess
ætla ég að gera stutta grein fyrir
því ofurkappi, sem norskir lýð-
ræðisjafnaðarmenn lögðu á
varnarleysi Noregs um tveggja
áratuga skeið, og ennfremur því,
hvernig þeir bi-ugðust við, þegar
árangur iðju þeirra var afhjúpað-
ur og þjóð þeirra hefði öllu öðru
fremur þurft á forystu allsgáðra
manna að halda.
Að varnarleysi Noregs hafi ver-
ið norskum lýðræðisjafnaðar-
mönnum nokkuð annað en eitt
þeirra allrahjartfólgnasta hug-
sjónamál, var þegar af flokks-
merkinu hafið upp yfir allan eifa.
Flokksmerkið var brotinn riffill,
og borið af foringjum jafnt sem
fylgifé við öll möguleg og ómögu-
leg tækifæri- Trygve Lie, Einar
Gerhardsen og Halvard Lange
báru gullslegnu, brotnu rifflana
sína af sérstökuni reigingi eins og
Framiiald á 7. síðu.