Mánudagsblaðið - 11.08.1969, Blaðsíða 4

4
Mánudagsblaðið
Mánudagur 11. ágúst 1969
KAKALI skrifar:
Blaó fynr alla
Ritstjórl og ábyrgðarmaSur: Agnar Bogason.
Simar ritstjórnar: 13496 og 13975. Auglýsingasími: 13496.
Prentsmiðja Þjóðviljans.
Borgarstiórn og knattspyrnu-
málin - í annan öldudal?
Samkvæmt upplýsingum Alberts Guðmundssonar, for-
manns KSÍ, verður ekkert úr fyrirhuguðum landsleikjum við
Luxemburg og V.-Þýzkaland. Þá mun Island ekki leggja á-
herzlu á að fá aðild að Norðurlandamótinu í knattspymu. Á-
stæðan virðist vera, að sögn formannsins, sú, að engir pen-
ingar séu fyrir hendi og aðstoð hins opinbera bæði lítil og
með öllu ónóg.
Islenzk knattspyrna hefur tekið geysilegum framförum á
síðasta ári. Knattspyrnumenn okkar hafa æft betur og skipu-
legar en nokkru sinni fyrr og agi ráðið þar sem áður var hálf-
kæringur og agaleysi. Almenningur hefur geysilegan áhuga á
knattspyrnumálum og hafa stóru leikirnir sýnt, að ekki er það
hans sök, að ekki er betur búið að þessari grein íþrótta, en
raun er á.
Nú er sýnt, að ef ekki er skjótlega brugðið við og knatt-
spyrnunni sýndur fjárhagslegur sómi, þá muni knattspyrnan á
Islandi einangrast ef ekki daga uppi með öllu. Það má heita
undarlegt, að borgaryfirvöldin hafa ekki sýnt nokkurn teljandi
áhuga á málum knattspyrnunnar. Vissulega hafa verið byggð-
ar hallir og laugar, en miður sýndur áhugi á þeirri nauðsyn,
að íslenzku liðin þurfa að kynnast og keppa meira við ná-
granna okkar og aðrar þjóðir sem skara fram úr í knattspyrnu
en verið hefur. Um heim allan, þar sem knattspyrna er leikin,
er hún lang-vinsælasta grein íþróttanna, að öðrum ólöstuðum.
Á Islandi hefur almenningur mestu ánægju af knattspyrnu,
kappleikir vel sóttir og menn muna, að þá laugardaga, sem
ensk knattspyrna var sýndi sjónvarpinu hélt stór hluti borgar-
búa sig við sjónvarp sitt og gilti það um yngri sem eldri.
Þumbaraháttur borgarstjórnarinnar og framtaksleysi er með
öllu óskiljanlegt. Við höfum nú sem formann KSÍ einn reynd-
asta mann veraldar í þessum málum, fornan „stórmeistara",
sem enn nýtur geysiálits ytra þótt nær tveir áratugir séu síðan
hann lét af keppni. Fyrir milligöngu hans höfum við fengið
hingað heimsfrægt lið, séð knattspyrnu eins og hún gerist
bezt ytra. Knattspyrnufrömuðir, útlendir, hafa farið lofsamleg-
um orðum um leikmenn okkar og allt benti til um tíma, að
knattspyrna á fslandi væri að hefjast úr þeim öldudal, sem
hún of lengi var í.
Hversvegna er þá þetta skeytingarleysi borgarinnar varð-
andi knattspyrnu? Hér mun mestu um ráða borgarstjóri sjálfur,
sem vel gæti hrundið þessum málum í lag ef hann beitti sér
fyrir því. Það yrði illa ef svo færi, að knattspyrnan einangrað-
ist á Islandi. Víst má telja, að við misstum af leiðsögn Alberts
og af því myndi leiða áhugaleysi og deyfð, sem endanlega yrði
banamein íslenzkrar knattspyrnu. Borgarstjórn ber skylda til
að hiú að þeim gróanda, sem verið hefur undanfarið í þessum
málum. Nú er þess eins beðið hvernig Geir og borgarstjórn
bregst við þessari sjálfsögðu og almennu kröfu.
Og spyrja mætti: Hver er afstaða forseta ÍSl til þessara
mála?, en hann er eins og kunnugt er einn af áhrifamönnum
borgarstjórnar Reykjavíkur.
Þeir, sem vilja koma
greinum og öðru efni
í Mónudagsblaðið
hafi samband við
ritstióra eigi síðar en
miðvikudag nœstan á
undan útkomudegi.
í HREINSKILNISAGT
Að drepast úr ættjarðarást — Iðnaðarmenn landflótta —
Hörmulega leikin stétt — Hverjir flýja? Lauahæstu stétt-
irnar — Flugkempur hyggja á flótta — Lið glæsimenna
riðlast — Að fórna öllu 100% — Mikil samúð — Stinnu
brjóstin í kjölfarið, máske? — í guðs friði. —
Það er segin saga, að þegar
einhver íslendingurinn ferðast
eða flytur til údanda, þá gleym-
ist ekki að gera einhverskonar
ástarjátningu til landsins. Þessir
„Iandflóttamenn" eins og Þjóðv.
kallar þá, hefja allt í einu upp
raunarugl sitt, persónulegt aðal-
Iega, um fátæka, sveltandi fjöl-
skyldu og önnur vandræði á
veraldlega sviðinu. En rúsínan
í pylsuendanum er svo hinn sári
söknuður. að hverfa frá landinu,
sem hefur fóstrað þá og alið,
fjöllunum, loftinu, sólarlaginu
að ógleymdum hverum og
hrauni. „Við söknum alls
heima, en Iandið gat ekki fætt
okkur og stjórnin sveik" liggur
venjulega á bak við raunatölur
þessara „flóttamanna".
Nú og jæja. Við skulum nú
athuga hverjir það eru, sem
landið eru að flýja. Ekki þarf
lengi að Ieita unz í Ijós kemur,
að það eru launahæstu stéttir
landsins, sem nú flýja unnvörp-
um, hlaupa burtu, eða hóta brott
för. Fremstir í flokki flótta-
manna eru auðvitað iðnaðar-
menn. Ef farið er eftir götunum
eilítið lengra, þá eru það ekki
aðeins iðnaðarmenn almennt,
heldur og sá hópur innan vé-
banda þeirra. sem langmestar
tekjur hafa haft undanfarna ára
tugi, sannkallaðir milljónamær-
ingar hins vinnandi manns. Það
eru nú eitt til tvö ár, síðan að
draga fór saman hjá þessum ætt
jarðarvinum og, þótt enn væru
verkefni, þá var ekki lengur
hægt, fyrir þá, að notfæra sér
aðstöðu sína á þann hátt, sem
áður þótti sjálfsagt og áður var
praktiserað kinnroðalaust. Flótta
menn þessir þoldu einfaldlega
ekki eðlilegt ástand á íslandi en
kröfðust þess að það þjóðfélags-
óeðli, sem skapaðist eftir stríð
og hefur haldizt nokkuð jafnt í
fimmtán ár — auk feykilegra
góðæra til lands og sjávar, upp-
gripa í síldveiðum, og markaðs-
verði upp úr öllu hófi — héldi
áfram svo þeir gætu haldið uppi
„sínum" standard. Þegar það
brást, eins og allir vissu að yrði,
þá brugðust þessir ættjarðarvin-
ir einnig og flúðu af hólmi. Og
vitanlega tóku Svíar við þeim,
sem er vorkunn, því þeir eru „í
hönk" um stund, og nýta alla
hjálp og greiða vel fyrir. Til
landsins hafa svo borizt fréttir
af þeim sjálfum og eftir þá
sjálfa um hversu lifandis ósköp
duglegir þeir séu og hvílík víta-
mínsprauta það hafi orðið sænsk
um iðnaði að fá til sín slíka af-
reksmenn og snillinga. Vera má
að satt sé, því það er töggur og
dugnaður í íslendingum, jafnvel
hinum fróma iðnaðarmanni —
á flótta. Að vísu hafa ekki enn
verið sungnar messur né saknað
arljóð í tilefni þess mikla manna
missis, en Þjóðv. hefur oft látið
í ljós samúð með flóttamönnum,
en sú samúð hefur jafnan verið
blandin nokkurri gleði, því þar
liggur „tækifæri" til að kenna
ríkisstjórninni um.
Þá er það hinn flokkur flótta-
mannanna. Flugmenn hafa tíð-
um þótt einskonar primadonnur
vinnustétta landsins, ef frá eru
dregnar flugfreyjur, sem þykja
sætari með bátana sína Iitlu og
stinnu brjóstin. í kringum 1930
þóttu það ekki litlir afreksmenn,
bílstjórarnir í gömlu rútunum,
sem fóru aleinir í farartækjum
sínum niður hlykkjótta Kamb-
ana. Farþegar gengu en mörg
stúlkan horfði hugfangin á þess-
ar hetjur með kaskeytin og
gylltu borðana um kollinn.
Næsti ofurhugahópurinn, sem
landið fékk urðu flugmenn.
Spengilegir og beinvaxnir, lík-
amlega ódrepandi, stigu þessar
hetjur upp í farkosti sína, ekki
til að renna niður Kamba, held-
ur svifu þeir í loft upp. Þótti
þetta ganga næst göldrum svo
ekki væri talað um hugdirfðina.
íslenzka alþýðupían mátti varla
vatni halda er hún eygði þessar
glæsilegu sveitir einkennis-
klæddra kappa, sem svifu um
loftin blá og lentu óskemmdir
niður á jörðu. Gekk svo um ára
bil. En flugið náði þroska, flug
félög voru stofnuð, vélakostur
batnaði með ári hverju, tæknin
gerði flugið einna hættu-
minnstu atvinnu veraldar í sam
bandi við ferðalög. Ekki fór þó
svo að æfintýra- og hetjuljómi
hyrfu af flugmönnum algjör-
lega. Gallinn varð bara sá, að í
stað þess að alþýðan héldi hrifn-
ingu sinni á flugköppum, þá
gerðu þeir það aðallega sjálfir,
jafnvel slógu út hrifningu stúlkn
anna, eins og hún þekktist mest.
Og ,flugið" á íslandi hélt áfram
að þróast, tvö stór félög héldu
Ieiðsögninni en mörg smærri
hófu sérleyfisferðir og atvinna
var nóg í stéttinni, allir fengu
vinnu og stéttinni óx fiskur um
hrygg. Velmektarárin keyrðu
um þverbak, peningaflóðið óx,
samtök flugmanna styrktust og
allt Iék í Iyndi. Flugmenn urðu
ein al-tekjuhæsta sétt landsins,
sumir flugmanna höfðu nær tvö
faldar ráðherratekjur, þótt ekki
sé talað um lágtekjumenn eins
og bankastjóra.
En um leið og dofnaði yfir
velmektarárunum, samkeppni
harðnaði og almenningur gat
ekki leyft sér peningaausturinn
jafn-ótt og fyrr, þá urðu sum
félögin að draga saman segl.
eins og gerist í siðuðu þjóðfé-
lagi. en flugmenn voru nú alls
ekki á þeim brókunum og það
í þess orðs fyllstu merkingu. Þeir
upphófu sitt alkunna „buxna-
stríð", brugðu einkennisbrókum
sínum í mótmælaskyni og köst-
uðu af sér bláum einkennisjökk-
unum og borðalögðu húfunum,
Urðu þeir að almennu athlægi í
erlendum flughöfnum og var lit-
ið á þá, sem bítla eina eður
hippys, en stjórnir flugfélag-
anna léru þá afskiptalausa um
langa stund og höfðu í Iaumi
gaman af tiltektum þessum.
Sárreiðir hugðu flugmenn á
hefndir miklar og það tókst. Eft
ir að hafa krafizt allt að því 100
% kauphækkana og ýmissra
ívilnana, gerðu þeir alvöru úr
hótun sinni og hófu eitt af þess-
um alræmdu villikatta-verkföll-
um, mitt á mesta annatímanum.
Var þeim fast fylgt eftir af
smurningsmönnum og öðrum
olíusjeffum viðgerðadeildanna.
Tveggja daga verkfall hófst, túr-
istar, óttaslegnir að verða kyrr-
settir á eyjunni okkar, og geta
enga björg sér veitt þutu burtu
á öllum fáanlegum farartækjum,
afpöntuðu hótelherbergi, hættu
við að eyða fríjum sínum á ís-
landi og báru út sögur ytra, að
hér væri á engu mark takandi,
því verkföll gætu þá og þegar
dunið yfir og enginn von bjarg-
ar vegna Iegu og einangrunar
landsins. Kostnaðurinn varð
milljónir, mikið í gjaldeyri, ó-
orð komst á ferðaþjónustuna og
skaði mikil fyrir félögin sjálf.
Málið var sett í gerð, en þaðan
er enn ekki Iausn fengin. í
skottið á flugmönnum komu
svo flugfreyjur, sem þóttust af-
skiptar, en þó slapp flotinn við
að stöðvast þeirra vegna.
Nú upplýsir flugmannafélag-
ið, að margir flugmenn hyggi á
Iandflótta af því nokkrum mönn
um er sagt upp. Vera má, að
flótti sé eina haldbæra lausnin.
Að vísu varaði félagið ekki verð
andi flugmenn við því, að hætta
yrði á samdrætti næstu árin, ef
ekki brygði til hins betra, en
máske er það ekki innan verk-
efnis flugmannasamtakanna að
vara við slíku. Kaupkröfur flug
manna, voru eins og að ofan
getur, allt að 100% hækkun.
Miðað var við kaup flugmanna
hjá ríkustu þjóðum og lang-
stærstu félögum heimsins. Vera
má, að flugmenn eigi einhverja
leiðréttingu inni hjá félögum
sínum, en þvílíkar kröfur náðu
engri átt.
Nú virðist svo, að við megum
vænta þess, að flugmenn okkar
svífi í japönskum skýjum eða
mettuðu lofti meginlands Ev-
rópu, því margir hugsa sér flótta
sem eina úrræði, og ekki bregst
þeim stuðningur Þjóðv., sem
myndi þjóðnýta þá ef sá mögu-
Ieiki væri fyrir hendi.
„Við munum -sakna landsins
okkar, fjallanna, björtu nóttanna
og félaga og ættingja" sagði
einn dapureygur flugmaður sorg
mæddum rómi, „en fjölskyldan
má ekki fara á vergang, litlu
Framhald á 6. síðu.