Mánudagsblaðið - 06.10.1969, Blaðsíða 1
BIclÓ fyrir aíla
21. árgangur
Mánudagur 6. október 1969
15. tölublað.
Fimm milljón króna luxusreisa
Sölumiðstöðvarinnar
Óþarfur luxus S.H. — 90 manns í gagnslausri ferð —
Hver réði? — Voru erlendir aðilar settir hjá
— Auglýsing vestra gulls ígildi
Það munar sko aldeilis um það þegar Sölumiðstöð hrað-
frystihúsanna fer á stúfana. Fyrir nokkrum misserum snýkti
hún litlar 50 milljónir til að reisa eigin umbúðaverksmiðju, þótt
fullkomin verksmiðja, sérlega vel rekin, væri fyrir, og annaði
allri þörf landsmanna og flutti út að auki. Fékk S.H. þetta fé,
þrátt fyrir öflug mótmæli ýmissa þingmanna, jafnvel Einar Ol-
geirssonar, sem sá hvilíkt óþarfa bruðl var um að ræða. Tals-
verður styr hefur staðið um það hvort eyða mætti nokkrum
hundruðum þúsunda í fiskileit af fé S.H. en allar líkur benda
til, að svo verði ekki, og þó.
TÓBAKSMÁLIÐ:
Jón Kjartansson, forstjóri
ÁTVR lýsti yfir í sjónvarpi,
að tekjur ríkissjóðs af tó-
bakssölu væru allt að 900
milljónir króna á ári (toll- og
söluskattur). Langmest af
seldu tóbaki á íslandi er frá
Bandaríkjunum.
Alþingi setti lög í fyrra
um merkingu pakka, þ. e.
hættu á krabba- og hjarta-
sjúkdómum vegna tóbaks-
neyzlu.
Fulltrúi J. Reynolds To-
bacco Co. lýsti s.l. föstu-
dag, að fyrirtæki sitt myndi
aldrei fallast á að pakkarn-
ir yrðu merktir samkvæmt
íslenzku lögboði. Forstjóri
ÁTVR segir merkinguna
alltof dýra. Semsagt s.l.
föstudag, 3. okt. hafði ekk-
ert miðað í samkomulags-
átt.
Spurningin er sú, hvort
ríkissjóður hefur nokkur
efni á að tapa kr. 900 millj-
ónum vegna tæknilegs at-
riðis um aðvörunartextann
utan á pökkunum. Það er
sjálfsagt, ef hægt er, að
komast nú þegar að sam-
komulagi um þetta atriði,
enda virðist aðvörun sú,
sem prentuð er á pakkana
vestra, ætti fyllilega að
nægja hér heima.
störf þarna, þótt þeir hefðu einna
helzt átt erlndi vestur, og banka-
stjórar þekkja S.H. af ákaflega lit-
ríkri reynslu, þótt máske ekki eins
ánægjulegri.
Aðeins bruðl
Staðreyndin er sú, að hér var að-
eins um gylliboð, luxusboð að ræða,
eins óþarft og það var dýrt. Stjórn
Sölumiðstöðvarinnar anaði þarna út
í algjörlega óþörf útgjöld, eyddi, að
sagt er ekki minna en fimm millj-
ónum króna í algjörlega tilgangs-
lausa ferð, á þeim tímum, sem verst
stendur á hjá fyrirtækinu. Það er
ekki gott að segja hver átti upphaf-
ið, en samþykki stjórnarinnar hefur
hann fengið. Um helgina var um
40 manna hópur kominn heim aft-
ur en ýmsir áttu eftir langar reis-
ur um Bandaríkin, og ekki séð í
kostnað.
Framhald á 8. síðu
Eitt herlegt partý
Fyrir hálfum mánuði spratt
svo upp algerlega ný lind. í þetta
skipti þótti snjallræði að bjóða 90
manns til Ameríku til að skoða á-
gæta starfsemi dótturfyrirtækis S.
H. vestra, Coldwater o. fl. Flestir
gesta voru „tengdir iðnaðinum", en
auk þess bankamenn, fjármála-
menn, blaðamenn og „gestir". Til-
efnið var kynning á störfum fyrir-
tækjanna í Maryland, sameiginlegt
fiskát, ferðalög, hlýleg cocktailparty
og annað góðgæti. í tilefni dagsins
báru gestir hvíta „báta" á höfði,
með einkennisstöfum fyrirtækisins,
jafnframt því, sem sýna átti inn-
fæddum vestra að hópurinn væri í
ætt við þorskinn.
Styrkþegi
Nú væri svosem ekki mikið við
þetta að athuga, ef S.H. væri mik-
ið og veglegt, fjárhagslega sjáif-
stætt fyrirtæki án nokkurrar opin-
berrar fyrirgreiðslu. En svo var
ekki. Meðlimir S.H. eru efnamenn,
en fyrirtækið sjálft er enti komið
upp á almannafé, örlæti ríkisins.
Sjálfsagt hefði verið, ef öðruvísi
hefði verið ástatt að láta slíka
reisu með öllu afskiptalausa, enda
óviðkomandi almenningi ef um ó-
styrkta einkaeign væri að ræða.
Hver var tilgangurinn?
En spyrja má þó: „Hver er til-
gangurinn? Við fullyrðum, að ALL-
1R þeir, sem eru meðlimir S.H.,
hafa og höfðu fulla vitneskju um
starfsemina vestra, sem ku vera með
eindæmum ágæt, undir stjórn Þor-
steins Gíslasonar og Eyjólfs Ey-
fells, sem báðir komu fram í „fjöl-
miðlunartækjum þjóðarinnar" eins
og kallað er í dag. En aftur: hvers-
vegna allt þetta boð, öll þessi út-
gjöld til þess eins að sýna þeim
sem vissu, hvað starfað væri í Vest-
urheimi? Austfirðingar, Vestfirð-
ingar, Suðurnesjamenn o. s. frv.
vissu gjörla um starfsemina, og
tirðu einskis vísari eftir hina miklu
ferð. Blaðaipenn vissu vel um flest
Sólnes bankastjóri
stjórnar heiminum
Landsbanki Akureyrar höfuðlaus —
Fást ekki minni menn í innkaupa
ferðir hjá S.Þ.?
Fulltrúaskrípaleikurinn okkar í sambandi við þing Samein-
uðu þjóðanna hefur löngum verið tilefni allskonar athuga-
semda hjá alþýðu manna. Hafa þangað jafnan valizt, utan
fastamanna, gæðingar flokkanna héðan og hefur þjóðin frítt
lið, .m.k. fjölmennt, til að ráða bót á alþjóða kvillum. Má full-
yrða, að þetta sé einskonar kaupuppbót hjá þessum gæðing-
um fyrir trygglyndi þeirra við hina ýmsu flokka.
Blaðið
hækkar ekki
ennþá
Það er ekki nýtt, að varn-
ingur hækki í verði, en ekki
er það þó algild regla „á
þessum síðustu og verstu
tímum“ eins og almenning-
ur kallar það. Mánudags-
blaðið ækkar ekki a.m.k.
ennþá, þótt kostnaður við
blaðið hafi hækkað um lít-
il 30% eftir samninga prent-
ara og prentsmiðjueigenda.
Þetta kallast á biblíumáli
fórnfýsi að láta sig engu
skipta eigin hag ef með-
bræður vorir njóta góðs af.
Mánudagsblaðið mun enn
kosta aðeins kr. 20 — tutt-
ugu — í lausasölu, áskrift-
ir koma ekki lengur til
greina. Það verður því vart
annað sagt um okkur félag-
ana dr. Bjarna og ritstjór-
ann hér, að þeir reyna eftir
megni að halda niðri verð
laginu, svo lengi sem stætt
er á því. Lesendur þurfa
ekki annað en að kaupa
blaðið, þá bjargast þetta
allt saman.
Mánudagsblaðið
Er það satt, að nýbyrjaður
starfsmaður Reykjavíkurborg-
ar hafi flutt skrifborð sitt á
karlaklósett stofnunarinnar —
því að þar vissu allir hvað þeir
voru að gera?
SANA-kappinn
Nú virðist Sjálfstæðisflokkurinn
þurfa sérstaklega að hygla Sólnes
nokkruin bankastjóra frá Akur-
eyri, en hann hefur komið talsvert
við sögu viðskipta nyrðra. Eitt
mesta afrek hans var að styðja með
ráðum, dáð og almannafé SANA-
verksmiðjuna, sem síðan fór hrein-
lega á hausinn. Samkvæmt hlut-
hafatölu var Sólnes ekki hluthafi,
en þó ekki fjarri hluthöfum því
að kona hans ku liafa verið þar
all-stór hluthafi.
Ríkissjóður tekur við
Svo vel fór þó, að fjármálaráð-
herra barg fyrirtækinu á alveg ein-
stæðan hátt með því ágæta bragði
að taka að sér rekstur verksmiðj-
unnar og koma málum þannig í
höfn, að ALLIR urðu ánægðir, enda
ekki mikill vandi að reka fyrirtæki
með svo tryggan bakhjarl og sjálf-
an ríkissjóð. En þetta mun nú búin
saga og máske gleymd flestum.
Heimurinn eða bankinn
En spyrja má: hvaða sérmennt-
un hefur hr. Sólnes til þess að
gegna störfum við S.Þ. Það þykir
ærið verkefni að stjórna einni
stærstu deild þjóðbankans utan
Reykjavíkur og ætti það að vera
nægjanlegt hverjum meðal manni.
Framhald á 8. síðu
Austfirzkir athafnamenn
í Reykjavík
Alli ríki og Ásgrímur
Hornfirðingur í viðskiptum
Tveir Austfjarðajarlar sjást nú mikið saman hér í
Reykjavík, en þeir eru Ásgrímur Halldórsson, kaupfé-
lagsstjóri á Hornafirði og Aðalsteinn Jónsson, fram-
kvæmdastjóri á Eskifirði. Hafa þeir nú dvalið hér
nokkra stund, en talið er að þeir krúnki hér um nokkur
viðskipti.
Sagt er, að Ásgrímur sé að kaupa verksmiðju af
Aðalsteini, en viðskipti þessi hafa lengi verið í bi-
gerð, og minntist eitt Reykjavíkurblaðanna á þau fyrir
u.þ.b. ári og var þá talið að kaupverðið væri allt að 18
milljónum króna. Nú segja menn, að heildarkostnaður
við uppsetningu verksmiðjunnar á Hornafirði, muni
nema allt að kr. 40 milljónum.
Aðalsteinn, (Alii ríki) er vel kunnur hér í Reykjavík
fyrir athafnir sínar eystra, en Ásgrímur er ekki síður
umsýslumaður, þótt minna þekktur af almenningi og
mun reka eitt af fáum kaupfélögunum á landinu, sem
ekki aðeins bera sig en hafa stórefnast í öllum fram-
kvæmdum undir stjórn Ásgríms. Hvorutveggja menn-
irnir eru vinsælir hér syðra, eins og reyndar flestir at-
hafnamenn af fjörðum austur, gleðimenn í góðum hópi,
harðskeyttir og útsjónarsamir í viðskiptum, og gætu
verið fyrirmynd ýmissa „athafnamanna“ hér í höfuð-
staðnum, sem svo kallast.