Mánudagsblaðið - 03.11.1969, Blaðsíða 1
21. árgangur. Mánudagur 3. nóvember 1969 19. tbl.
LAXNES RASSSKELLIR
SKÁLDA-MAFÍUNA
Geðheilindi dregin í efa —
Háð H. K. L. fellur í frjóan jarðveg
Ef nokkur hópur manna hefur hlotið verðskuldaðan rass-
skell, þá er það rithöfunda-mafían, sem síðustu vikur hefur
haft sig allmjög í frammi, heimtað styrki og allskyns fríðindi
sér til handa, bæði heild og einstaklingum. Það neyðarlega
er, að það er einn úr þeirra hópi, að vísu alvörurithöfundur,
sem greiddi þeim höggið, en Halldór Laxness var ómyrkur
í máli um brölt þeirra og umstang í tilefni rithöfundaþingsins,
sem nýlega er lokið. Sjónvarpið átti stutt viðtal við Gljúfra-
steinsbúann, er hann kom að utan, og lýsti skáldið sig í senn
undrandi og hvumsa yfir þeim atburðum, sem skeð hafa.
afköst hans og gæði verkanna.
Það er stór ástæða að þakka Lax-
ness þetta óvænta innlegg, enda
vart um annað meira talað nú, en
afstöðu hans til freklegra krafna
mafíunnar. Þá ber og að þakka
honum rúsínuna í pylsuendanum er
hann í logandi háði brá við skiln-
ingsleysi sínu á þeirri ósk rithöf-
unda, að klína nafni Ara fróða og
Snorra í Reykholti á betlistyrki
sína og sjóði. Brá Halldór grönum
er hann lýsti undrun sinni á þess-
um væntanlegu tiltektum mafíunn-
ar í garð vel metinna sagnfræð-
inga sem þjóðin hefur tekið ást-
fóstri við — styrkjalaust.
Sjálfsmorð auk-
ast — tilraunir
mistakast
Sjálfsmorð og sjálfsmorðs-
tilraunir fara nú mjög í vöxt.
enda er þetta tíminn til slíkra
athafna, að sögn lækna. Þá
ku vera ískyggilega algengt
að þessar athafnir misheppn-
ist og vinnur Slysavarðstofan
drengilega að því að lífga
þessa klaufa við, sem hvorki
skot, eitur eða henging virð-
ast bíta á.
Ástæður til þessa „æðis"
virðast á reiki, en fjármála-
áhyggjur, ástir og skamm-
degið eiga drjúgan þátt í
þessum lífsleiða.
Nú er af sú tíð, að menn
drápust eða drápu sig, létu
brenna hræið og sendu það í
eldspýtustokki til fjármála-
ráðuneytisins með orðunum:
„Hér hafið þið restina" —.
BLAÐIÐ KOSTAR
KR. 20.00 I ÚTSÖLU.
— OKKAR ÁNÆGJAN
YKKAR ER GRÓÐINN
Verzlunarmenn hóta dr. Bjarna
Feiknar óánægja meðal kaupmanna —
Frjáls verzlun hótar afarkostum verði
ekki breytt um stefnu
Jæja, loksins er komið að því. Málpipa verzlunar- og at-
hafnamanna hefur nú hótað Sjálfstæðisflokknum og þá sér-
staklega dr. Bjarna Benediktssyni, forsætisráðherra, afar-
kostum, ef ekki skipast, nú þegar á þessu þingi, eitthvað já-
kvætt í málum verzlunarmanna. Frjáls verzlun, 9. tbl. 1969,
hótar því í leiðara, að „Verzlunarstéttin sé búin að sætta sig
nógu lengi við að vera hornreka og sæta ákúrum fyrir skort
á þjóðhollustu. Verði ekki afgreitt frá næsta Alþingi stjórn-
arfrumvarp, sem leiðréttir málefni verzlunarinnar, getur ríkis-
stjórnin ekki búizt við stuðningi verzlunarinnar í komandi
sveitarstjórnar- og þingkosningum.“ Má heita að flokkurinn
hafi aldrei fengið jafnákveðna yfirlýsingu frá stétt, sem til
þessa hefur verið álitin auðsveipur leppur Sjálfstæðisflokks-
ins.
Yfirfullar bókahallir
í sambandi við þá fáránlegu ósk,
áð ríkið kaupi fimm hundruð ein-
tök verka þeirra, sem svokallaðir
rithöfundar unga út, sagði skáldið,
að reynslan væri sú, jafnvel í nafn-
greindu himnaríki kommúnista, að
stór hús væru þar full af bókadóti,
sem enginn vildi lesa, þrátt fyrir
tilraunir viðkomandi stjórnarvalda
að troða þessu í haus borgaranna.
„Idíótar“ eður ei?
Þá /agði skáldið jrá Gljúfrasteini
áherzlu á það, að áður en nefnd
yrði skipuð til að dcema einstök
verk ungra skálda, yrði fyrst að
ganga úr skugga um það hvort við-
komandi vœri með fullu viti, þ.e.
brjálaður, áður en bafizt yrði handa
að veita honum opinberan styrk
eða kaupa tonn af verkum bans.
Um sjóði handa skáldum kvað
hann gott eitt að segja, en taldi þó
öruggustu leiðina að beinlínis launa
þá, sem sýnt hefðu að eitthvað
byggi í þeim á sviði skáldlistarinn-
ar, boðskapur, áhugamál, einlcegni
o. s. frv.
Grín að mafiunni
Ekki er því að leyna, að skáldið
hæddist allmjög að öllu brambolti
rithöfundafélaganna, en að hann
gerði ekki púra grín að öllu sam-
an má þakka, að enn hefur hann
ekki lesið hinar brjálæðislegu
greinar og óra Einars Braga né yf-
irlýsingar sumra félaga hans í rit-
höfunda-mafíunni. Myndi jafnvel
radikala eins og Laxness ofbjóða
þær yfirlýsingar allar og þá hlá-
legu drauma, sem þar sáu dagsins
Ijós.
Ekkert gæðamat — óþarfur
fjáraustur
Það er auðvitað hlutverk ríkis
og þings að slá niður þessa hugar-
óra, jafnvel þótt dr. Gylfi og önnur
prófessionell styrkja og úthlutunar-
flón þingsins, þyki sjálfsagt að
neyða almenning til fjárútláta til
þessa lióps. Allur almenningur er
algjörlega andvígur slíkum „gjöf-
um" til handa þessum hópi, ekki
sízt vegna þeirrar ósvífnu afstöðu,
að þjóðinni komi alls ekki við
hæfileikar styrkþegans né heldur
Náð hámarki
Það er alkunna, að um árabil
hefur verzlunarstéttin verið algjör-
lega hunzuð af ráðamönnum Sjálf-
stæðisflokksins. Svo langt gekk
fyrir röskum áratug, að í alvöru
var áformað að stofna flokk til höf-
uðs íhaldinu, en úr því varð þó
ekki. Nú hefur óánægjan hinsveg-
ar náð algjöru hámarki, eins og yf-
irlýsing blaðsins bendir til.
Það má í rauninni heita furða
hve lengi kaupmenn hafa unað
undir því regin óréttlæti, sem
flokkurinn hefur boðið þessum
sterka hryggjarlið sínum upp á.
Síðari árjn hefur þó keyrt um þver-
bak, og hefur flokkurinn nær ein-
göngu verið í makki við verka-
lýðinn, sósíalista og aðra höfuðó-
vini hins frjálsa framtaks, bein-
línis gengið að öllum óskum komm
únista og fylgifiska þeirra um nær
allar takmarkanir á athafnasviði
kaupsýslumanna. Árangurinn er
þegar kominn í Ijós, því stéttin í
heild býr við féleysi, heftar álögur,
missi fyrirtækja og önnur viðlíka
afhroð.
Dr. Bjami í hættu
Því verður ekki neitað, að sam-
starfið við krata á hér drjúgan
þátt, ekki síður en óheillindi
flokksstjórnarinnar. Dr. Bjarni er
orðinn algjör einræðisherra og fjöl-
Framhald á 6. síðu.
Kynlífs- og klámsýningin „Sex '69" í Khöfn
Geysilga vel heppnuð — Fyrsta opin-
bera klámsýning í veröldinni — Kyn-
villa karla og kvenna, kynorka, pynt-
ingatæki og allskyns fróðleikur
Kynlífs- og klámmyndasýningin, sem haldin var í Kaup-
mannahöfn á dögunum og nýlega hætti, hefur vakið heimsat-
hygli. Gestir hafa komið alla leið frá Japan, en frá meginland-
inu, t. d. V-Þýzkalandi, hafa hópar leigt sér stóra ferðabíla til
að missa ekki af dýrðinni. Kaupmannahöfn, hin fagra, getur
nú státað af því, að vera hið sanna höfuðból, sýningarhöll
klámmynda og ýmissa verkfæra, sem nýtt eru til afbrigðilegra
kynmaka. í fyrrasumar þegar danska stjórnin aflétti öllum
bönnum og takmörkunum í þessum málum, hafa danskar blað-
og bókasölur verið yfirfullar af þessum bókmenntum, einkum
þó sérstaklega til að seiða amerizka, brezka, og þýzka og
aðra ferðamenn og selja þeim myndir og bækur sem lýsa kyn-
lífi í öllum sinum margþættu myndum.
Stórgróði
En jafnvel þetta virtist ekki
nægja hinum athafna- og uppfinn-
ingasömu frumherjum kynlífisbók-
menntanna. Fyrir skömmu opnuðu
þeir fyrstu „heimssýninguna" í
þessum efnum, hreina viðskipta-
sýningu, sem nefnist „SEX ’69".
Sýningarstaðurinn var badminton-
bygging, og ef ekki kom annað til,
þá var sýningin geysilegt fjárhags-
legt gróðafyrirtæki.
Frá Japan og Kanada
í sex daga streymdu þangað, í
þúsundavís, ungir og gamlir, ein-
mana gamalmenni, ungar giftar
konur með börn á handlegg, ung
hjón og krakkax, sem þakklát
greiddu kr. 150,00 til þess að fá
að gramsa í gullinu. Þeir lengst að
komnu voru frá t. d. Kanada og
Japan, en þarna voru allra þjóða
kvikindi. M.a. mættu 300 blaða-
menn, fleiri en mættu þegar Krús-
joff hinn rússneski heimsótti Dani
árið 1964.
„Nakin og nauðgað"
Orgel og Dixieland-músík dundu
meðan gestir liðuðust milli skær-
málaðra básanna, og sýningarstað-
anna, en til leiðbeiningar voru
brjóstaberar danskar stúlkur.
Klukkustundum saman blöðuðu
gestir í tímaritum, sem nefndust
m.a. „Freisting", „Nakin og nauðg-
að" og „Kynlífsskýringar", eða
handfjötluðu kynorkumeðöl, eins
og listaverk væru.
Sænskar syndir
Einn básinn var t.d. sérlega inn-
réttaður fyrir kynvillubókmenntir,
annar skreyttur æsandi náttldæðum.
Jafnvel var svo langt gengið, að
ýmsir gripir, sem notaðir eru í sa-
distiskum tilgangi eða til sjálfs-
píningar — og teoretískt eru bann-
aðir á sýningunni — t.d. lurkar,
liandjárn fyrir handleggi og fætur,
svipur og ótæmandi birgðir af
gúmmífötum og grímum. Aðrir
básar sýndu ,klám"-gulldjásn fyrir
karla og konur, kymörfandi tæki o.
fl. Fyrir þá sem óskuðu þess voru
Framhald á 6. síðu.