Mánudagsblaðið - 03.11.1969, Blaðsíða 4
4
Mánudagsblaðið
Mánudagur 3. nóvember 1969
Ritstjórl og ábyxgðarmaSur: Agnar Bogason.
Sími ritstjómar: 13496- — Auglýsingasími: 13496.
Verð í lausasölu kr. 20.00 — Áskriftir ekki teknar.
Prentsmiðja Þjóðviljans.
Bændur, óþurrkar og betl
Það er nú víða að koma í Ijós, að kvein bænda á óþurrka-
svæðinu hefur a.m.k. í sumum tilfellum verið ákaflega orðum
aukið. Forustumenn bænda lýsa yfir, að slátrun hafi verið
álíka mikil og venjulega og framkvæmdastjóri búvörudeildar
SÍS telur allt óvíst um að stórgripaslátrun verði venju meiri
í ár. I sama viðtali lýsir hann einnig yfir, að sauðfjárslátrun
hefði verið minni en búizt var við.
Ýmsir forkólfar bænda og fréttaritarar blaða og útvarps á
óþurrkasvæðinu hafa fjasað um það í allt sumar, að fella
þurfi stóran hluta bústofnsins hér syðra og bætt því við, að
sýnilegt sé, að margir bændur muni bregða búi. Það hefur
þegar sýnt sig, að þetta er hrein fjarstæða, því þótt áföll hafi
orðið vegna óþurrka, þá hafa sumir bændur kveinkað sér úr
hófi fram, og ætla sér sýnilega að gera bú sín út á ríkissjóð,
þiggja styrki og gjafir með þeirri afsökun, að illa hafi heyjast.
Það er orðin almenn sannfæring, að helzti mikið hafi verið
hlaðið undir bændur í þessum málum. Þeir hafa, eiginlega frá
upphafi velmegunarinnar, haft uppi óheyrilegar kröfur á hend-
ur ríkissjóði varðandi búreksturinn, og einskis svifizt í bar-
lómi og kvörtun og gráti.
Spurningin ersú: hve lengi á þetta kvabb bænda að standa
yfir og hve lengi ætlar ríkisjóður og aðrir þeir neyðarsjóðir
sem bændur ráða yfir, að ausa fé í búskussa, en stór hópur
þessara kvabb-manna falla ekki undir aðra ,,deild‘‘, en bú-
skussanna. Á óþurrkasvæðinu eru tugir, ef ekki hundruð
bænda, sem sýnt hafa einstakan dugnað og útsjónarsemi,
þótt óbyrlega hafi blásið á heyjannatímum. Þessir bændur
hafa náð inn nær ölum heyjum sínum og eru allvel byrgir fyr-
ir veturinrt, jafnvel þótt um rniklar innistöður verði að ræða.
Allir réttsýnir menn skilja og þekkja hve mikilsverður hlutur
bænda er í þjóðarframleiðslunni. Bændur búa hér við hin
ágætustu kjör og ekki stendur á búnaðarmálaráðherra að sjá
hag þeirra sem bezt borgið. Bændur eiga allt gott skilið.
En það þýðir ekki, að hver skussi geti gengið taumlaust í
hverja hirzlu ríkisins og fengið þaðan ótakmarkað fé vegna
eigin ódugnaðar og harmagráts, sem ekki hefur stoð í veru-
leikanum.
SJÖNVARPIÐ
Viggó Oddsson skrifar frá Rhodesíu
Ísland ennþá stórglæsilegt
— en þó er margt að
Frarríhald af 8. síðu.
þjófnað bréflega- Út af þessu
spinnst svo sem eMd neitt, skvald-
ur og misskilningur, ástamál og
venjulegt grín, en allt heldur ó-
merkilegt-
Verkinu fór ekki fram í flutn-
ingi. Yfir honum hvildi þvílíkur
losarablær að undrun sætti- Leik-
stjórinn, Flosi Ólafsson, reynir á
heldur kjánalegan og einkar barna
legan hátt, að færa þessa vitleysu
i umgerð stórverka a-m.k- byrjun-
ina, isingangurinn með skyndi-
myndum, kynningum og öðru sem
minnir nokkuð á líyrjanir stór-
mynda — hvað tilburði snertir, en
er allt ósköp fátæklegt og rauna-
legt fyrir augað- Ýmsir lausir end-
ar eru í verkinu t.d- hvað varð af
Hrólfi í lokin, reið hann aðeins
eins og ven julegur cowboy út í sól
arlagið? Eða bíður hans „æðri“
hefnd fyrir álygamar En það
skiptir raunar enn minna máli-
Það er ekki nýtt, að okkar menn
taki að sér lítilræði eins og stjórn
sjónvarpskvikm-, enda hafa þeir
Keflavíkurkrílið til eftirmyndar-
Spaugilegast er þó, að áhrif vall-
arsjónvarpsins gætir éinna mest
hjá Flosa, þegar hann endar þátt-
inn á einskonar eftiröpun Beverly
Hillbillies-þáttanna syðra, en þar
eru ólík gæði-
Það eina, sem græða mó, en
fáir taika þó eftir, á þessu verki
Sigurðar Péturssonar, er, að á-
hrifa hans gætir mjög glöggt í
verkurn seinni höfunda bæði
Skugga-Sveini og jafnvel hjá Jóni
Thoroddsen í Manni og konu, en
báðir höfundar hafa sýnilega haft
pata af verki Sigurðar
I heild var ekkert tilefni til
uppfærzlu þessa verks, því það
var -upprunalega lélegt en græddi
skkert í „umgjörð og umbótum”
Flosa, sem enn býr yfir litlu nema
þessairri himnesiku blöndiu leik-
skrýdds boemisma og algjöns
kæruleysis- Tómas Guðmundisson
skáld sagði einu sinni í skopi,
að Njála hefði aldrei verið rituð,
ef hesturinn hefði ekki hnotið
með Gunnar á MarkarBIjótsaur-
um. Hrólfur hefur þá veiku af-
sökun, að blesótti klárinn í mynd-
inni, var eini Ijósi punkturinn í
klukfcustundarleiðindum.
Pjs- sagt er að börn hafi skemmt
sér vel, og ekfci úr vegi, að sýna
þetta óvitum-
Flóttinn frá Islandi
f örstuttri skyndiheimsófcn tii
íslands í ár, komst ég að þeirri
niðurstöðu að fsland vseri betra
og glæsilegra en r.okkru sinni
fyrr, en helfði nokkur vandamál
við að stríða sem tækju manns-
aldur að laga. íslendingar ættu að
vera kyrrir í sínu landi
Á íslandi er einhver heiftarleg-
asta ritskoðun og skoðanakúgun í
víðri veröld, samt eru 2-3 blöð
sem halda uppi heiðri lýðræðisins
en það skiptir litlu máli þótt veik
rödd heyrist stöku sinnum sem er
ósammála stjómmálaflokkunum
til hægri eða vinstri, fólk virðist
vera orðið dofið, framtakslaust og
sljótt, það gerir ekkert í neinu-
Dýrtíðin vex skattarnir eru fárán-
legir og allir þegja eða rnuldra
í hlýðni- Sumir tautandi „nú fer
ég til útlanda.“
Meinsemdin
Árið 1965 gerði ég nokkurt
uppistand með dreifibréfi til fs-
lands þar sem ég benti á að fs-
lendingar gæfu bændum og milli-
liðum þeirra andvirði 6-7 Kefla-
víkurvega á ári í styrki af öllum
gerðum, auk þess sem framleiðsla
landbúnaðarins væri almennt 2-5
sinnum dýrari en erlendis, þessa
fjár var aflað með söluskatti og
2/s af innflutningstollunum og um
helmingi hærri sköttum en er-
lendis, laun eru almennt mun lægri
á íslandi en í öðrum löndum-
Þétta ófremdar ástand bætti fólk
sér upp með að vinna til mið-
nættis, svfkja undan sikatti eða
flytjast til útlanda-
Flóttinn
Ég benti á það, 1965, að ef eng-
in breyting yrði á, myndi fólk
hrekjast í útlegð í þúsundatali,
þetta virðist því miður hafa kom-
ið fram, fjöldi af ungu og dug-
miklu fólki hefur dreifzt út um
allar heimsálfur, og hafa flestir
dafnað vel og getið sér gott orð
svo ég viti til. Ég er þó fremur
andvígu-r því að íslendingar séuað
þvælast til útlanda til langdvala,
einkum fjölskyldumenn, það er
nóg til af meðal-mönnum I hcim-
inum en það er slegizt um þá
beztu, það er oft örðugt fyrir
meðal-menn með takmarkaða
málakunnáttu að brjóta sér leið í
ókunnu landi-
Að vera heima
er einna bezt, a.m.fc fyrir þá
sem eru í lögvernduðum fjöl-
mennum atvinnuigreinum, þótt
kaupið sé lágt, þá er samt lög-
vemdað öryggi um lágmarks af-
komumöguleika í elli og sjúk-
dómum sem er óhjákvæmileg af-
leiðing af verðhruni krónunnar,
verðhruni sem á sér fáar hlið-
stæður erlendis, þar sem stöðugt
verðlag gerir almenningi kleift að
lifa ábyrgu lifemi án ríkis-að-
stoðar- Á fslandi er almenningur
orðinn svo háður Rí'kinu að hann
er orðinn eins og eiturlyfjaneyt-
andi sem er orðinn ólæknandi
sjúklingur og eiturlyfjaþræll-
Þetta er því kallað velferðarríki-
Undantekningarnar
En af hverju er fólk að flytj-
ast úr landi? Mér hefur lengi
verið það ráðgáta, þar til ég varð
sjáffur að taka mína ákvörðun.
Ég varð að hætta í mínu sérfagi
eða fara úr Iandi. Ef fólk getur
ekki lifað mannsæmandi lífi
(ungt, einhleypt og reglusamt) af
7-8 tíma vinnu, þá er eitthvað al-
varlega að, að þræla fram á nótt
og svíkja undan skatti, ef hægt er,
er ekki neitt líf, bara til að gefa
einni stétt manna 6-7 Keflavíkur-
vegi á ári fyrir ekkert (þ.e-a.s-
landbúnaðinum). Það eru margir
sem hafa rætt við mig um þetta
og sagt að það sé ekki hægt að
Iifa heiðarlegu lífi á Islandi. Ég
get nefnt dæmi þar sem skattstof-
an hefur gert heiðarlega fram-
teljendur að svörnum óvinum,
ekki bætir úr þegar fréttist er-
lendis frá að fslendingar með
75-000 kr. mánaðarlaun borgi af
750 kr- í skatta (5-manna fjöl-
skylda).
Að hætta eða fara
Að verða að hætta í sínu sér-
námi eða fara úr landi, það er
stóra spurningin. íslendingar hafa
oft gabbað ungt fólk útá sémém
með ættjarðar væli, „að gera
landið sjálfbjarga“ á þessu sviði
eða hinu, í þessari nýju tækni,
þegar til kemur getur maður ekki
lifað af starfinu útaf einokiunar-
aðsitöðu atvinnuveitandans, og
ekkert fyrirtæki annað i landinu
sem getur nýtt þekkinguna sem
maður býr yfir, oft eru gömlu sér-
fræðingarnir sem stöðnuðu í sinni
tækni, andvígir þeim yngri og af-
kastameiri og hefur öfund og ill-
girni þeirra oft hrakið færustu
tæknimenn íslands til annarra
landa. Aif stjómmálaástæðum fá
margir ungir menn óbeit á fs-
landi og kjósa fremur að búa í
„alræmdasta lögregluríki heims“
og una sér þar vel-
Þótt ég sé framur mótfallinn
brottför fólks frá íslandi, er ég
eindregið fylgjandi að sem ílestir
ungir menn og konur reyni að
setjast að erlendis í lengri eða
skemmri tíma, til náms og full-
komnunar í sínu fagi, til að kynn-
ast ókunmum þjóðum, svo dæmi
séu nefnd- Við heimkomuna síasit
örlítið af heilbrigðri skynsemi útí
afganginn af landsmönnum svo
á einum mannisaldri ættu íslend-
ingar að hafa yfirstigið flesta af
sínum stærstu göllum, einn
mannsaldiur er ekki langur tími
í æfi einnar þjóðar, en það get-
ur verið þreytandi að taka þótt
í þeim mannsaldri og fá litlu eða
engu áorkað, nema sikæðadrífu af
fúkyrðum yfir sig, frá þeim sem
eru óánægðir með að vera vaktir
upp og bent á að það sé leki kom-
inn að skipinu .
Ég er þó ósmeyfcur um að fs-
lepdingar klári sig akkiL ég„
þekki margt af ungu fólki á ís-
landi, það verður að vera ágeng-
ara, í áJhrifastöður til ag ýta ^frá
þeim ráðamönnum sem hafa
staðnað í sinni trúnaðarstöðu sem
þjóðin fól þeim, Isannske er „lýð-
ræðið“ komið út í öfgar. Hvaða
gagn er að stjórn sem er hrædd:
við að gera það sem rétt er? Held-
ur uppi fjölmennum óarðbærum
atvinnugreinum og hriflsar um
hefming tekna fólks í skatta og
hrekur því margt atf sinu bezta
fólki til útlegðar eins og í upphafi
landnáms, á dögum Haralds ihár-
fagra- VO-
NÝJAR
BÆKUR!
Út eru komnar nýjar bækur í öllum
unglingabóka-flokkum LEIFTURS.
Allir unglingar þekkja
LEIFTUR-bækurnar,
þeir vita líka að þær
eru ódýrastar og
skemmtilegastar.
FÁST í ÖLLUM BÓKABOÐUM.
LEIFTUR HF. HÖFÐATÚNI 12