Mánudagsblaðið - 10.11.1969, Blaðsíða 8

úr EINU
EINS OG kunnugt er, þá er dálítill rígur milli Loftleiða og Flug-
félags Islands, einkum í sambandi við flugvélakostinn. Nýlega
hittust þeir Dagfinnur Stefánsson, flugstjóri Loftleiða og Jó-
hannes Snorrason, yfirflugstjóri F.í. á Keflavíkurflugvelli, en
þá voru þar staddar þota F.l. og ein af Rolls Royce-vélum
Loftleiða. Gljáðu fluggripirnir þarna báðir á vellinum, og horfðu
þeir félagar á þá um stund: ,,Er þetta drasl ekki allt úr sér
gengið, farið að bila og slitna?" spurði Jóhannes og horfði
glottandi á ,,Leif Eiríksson'1 og gætti nokkurrar stríðni í rödd-
inni.
„Onei, ekki svo mikið" svaraði Dagfinnur, ,,það eru bara
aðallega sætin".
★----------------------------
EITT AF ÞVI fáa, sem Lárus Sigurbjörnsson ekki náði í, þegar
hann var á yfirreið sinni um höfuðborgina í að safna gömlum
merkum gripum fyrir muna- og húsasafnið að Árbæ, voru
verzlunarbækur. Zoéga-fyrirtækisins við Vesturgötu, en þar
er til húsa m.a. Naustið (sjá afmæli). Þetta eru fyrstu bæk-
urnar sinnar tegundar sem færðar eru á íslenzku og því merk
heimld, en sagt er, að aðrir merkir gripir úr sögu höfuðstað-
arins séu þar enn geymdir. Það er með öllu ótækt, að núver-
andi eigendur fyrirtækisins geyma þessa gripi næstum því á
glámbekk í timburhúsi, þar sem þeir yrðu þegar eldi að bráð
ef í kviknaði. Látum vera þótt Zoéga-fjölskyldan vilji geyma
gripi sína, en óskandi væri að þeim yrði komið fyrir í eld-
traustri geymslu.
★--------*-------------------
MARGT GOTT kemur frá Akureyri, að sögn kunnugra, hrein-
læti með afbrigðum, iðnaður blómstrar, frúrnar á staðnum
með afbrigðum skírlífar, svo ekki sé minnzt á æskuna, og
allir þekkja þar hina opinskáu náttúru innfæddra, en þar er
nær öllum gestum og gangandi fagnað af alúð og þegar í stað
boðið í opið skaut gestrisninnar, og verða aðkomumenn
næstum þegar innstu koppar í samkvæmis- og heimilislífi þar
nyrðra. En Ijóður er á ráði þar. Hingað senda þeir okkur ná-
kvæmlega með öllu óæta lifur í niðursuðu, sem er illmeti og
markaði almennt til helberrar skammar. Þessi niðursuðuvarn-
ingur þeirra er bæði ramur, harður, þurr og óaðgengilegur
og íslenzkum iðnaði til skammar og ófrægðar í hvívetna. Eftir-
litið ætti að smakka þennan óþverra og banna framleiðsluna
unz fyrirtækið nyrðra bætih ráð sitt.
★----------------------------
ÞAÐ ER EKKI oft, að þessi aðfinnslu- og gamanþáttur hefur
tilefni til að hæla einstökum fyrirtækjum, en þó kemur slíkt
fyrir. Skóviðgerðarfyrirtæki eitt til húsa í svokölluðum MIÐ-
BÆ, v. Miklubraut, en þar er verzlanatorg allmikið, er eitt
vandvirkasta og skjótasta fyrirtæki sinnar tegundar, og öll
þjónusta með afbrigðum lipur, og ættu menn, sem skóaðgerðir
þurfa, að beina þangað viðskiptum sínum .... Þá er hinu-
megin við götuna, þ.e. Miklubrautina, annað fyrirtæki, Slátur-
félag Suðurlands við Háaleitisbraut einnig alveg frábært í
sinni röð. Þangað sækja menn til matarkaupa úr allri Stór-
Reykjavík, jafnvel af Seltjarnamesi vestur og suður í Kópa-
vog, enda er fjölbreytni óvenjulega mikil, gæðavara til sölu,
frábært hreinlæti og lipurð. Slík fyrirtæki eru borginni til sóma
og verzlunarstéttinni til heiðurs og mættu sum önnur taka
þau til fyrirmyndar.
★----------------------------
S. H. SKRIFAR: „Allir tala um aukna túristaþjónustu, hækkað
hótelverð og bættan aðbúnað hjá erlendum gestum. En hvers-
vegna minnist enginn á sjálfa þjónustuna á þessum stöðum.
Þótt þjónar séu lærðir þá er síður en svo, að þeir nýti þessa
þekkingu sína í öllum tilfellum a.m.k. ekki hvað íslendinga
snertir. Sum hótelin eru langt á eftir í allri þjónustu, þjónar
óhreinir til fara, þjónusta léleg og slíkur losarabragur á öllu,
að úr öllu hófi gengur. Góð þjónusta er aðalsmerki hvers
veitingastaðar, en ýms beztu hótel borgarinnar eru orðnar
hreinar svínastíjur, hlaða á sig rónum eða yfirhlaða sali sína
um helgar þannig, að næstum útilokað er að athafna sig við
borð eða bar vegna þrengsla og „sláttumanna", sem setjast
að í hverju horni. Svona lýð verður að útiloka. Hann á heima
annarsstaðar en í fallegum sölum veitingastaðanna".
★----------------------------
EKKERT virðist skorta á leiðbeiningar og tilsagnir í umferð-
inni og er það vel. En hafa umferðaryfirvöldin athugað nokkuð
„gulu" Ijósin á bifreiðum, sem æ fjölgar hér í Reykjavík?
Þessi bílljós eru einhver versti óvinur bílstjórans, sem á móti
þeim ekur, algjörlega blindandi og stórhættuleg. Það er und-
arlegt, að þau skuli leyfð hér í þéttbýlinu og hafa áreiðanlega
valdið fjölda slysa, þótt aðrar aðstæður h.afi verið sagðar
skýra einstök slys eða árekstra.
Mánudagur 10. nóvembei’ 1339
Þáttur Svavars lofar
góðu —
Stendur til bóta
Þuríður og Tatarar —
Árni og Vernharður —
Ýmislegt —
Hvimleiðir siðir —
VARP
Hinn nýi þáttur Svavars Gests
hljóp af stokkunum um s.l. helgi,
en það er sannarlega kærkomið ný-
næmi, að fá einhverja tilbreytingu
frá þessari stofnun, ekki sízt þegar
um gamanþátt er að ræða. Gera
má ráð fyrir, að menn hafi búizt
við of miklu þegar Svavar átti í
hlut, því hann er að góðu kunnur
úr þáttum sínum í útvarpi, en þar
náði hann miklum vinsældum.
Þrátt fyrir ýmsa byrjunarörðug-
leika, formgalla, og skiljanlegr-
ar „frumsýningar"-taugaveiklunar
Svavars, þá lofaði þátturinn samt
svo góðu, að.telja verður, að.Svav-
ar, og þá væntanlega þátturinn, eigi
nokkuð trygga framtíð á skermin-
inum, ef ekki neitt óvænt ber við.
Sýnilega var útvarpsreynsla.Svav
ars aðalstoð hans í. þesari frum-
raun aukþess sem hann hefur vendi
lega skoðað og lært þá tekníkk,
sem liann hefur séð í Keflavíkur-
sjónvarpinu, en þar eru, oft í viku,
sýndir heimsfrægir og dýrustu sjón
varpsþættir heims, sem fátækari og
fámennari þjóðir heims keppast
um að fá til sýninga. Svavar er í
senn það praktiskur, raunsær og
heimsborgari, að telja sig ekki yfir
það hafinn, að læra af sér reyndari
mönnum (sérstaklega Johnny Car-
son og Joey Bishop), en þættir í
því formi, sem þessi íslenzki, eru
allajafna mjög Jíkir í sniðum og
„kopieraðir" um heim allan.
Þess vegna, þrátt fyrir ýmsa
mikla galla, þá get ég fullyrt, að
þeir eru þó þess eðlis, að þeir, sem
slíkir, gefa mikla von um bata,
þegar reynsla og æfing ná hald-
betri tökum á stjórnanda þáttarins.
Svavar er enn bundinn þeirri ó-
sýnilegu en áþreyfanlega tækni
hljóðvarpsins, sem gerðu hann vin-
sælan. Svipbrigði hans voru nokk-
uð þvinguð, auk þess, sem hann
átti í nokkru stríði við meðfædda
kæki, sem hann komst þó eiginlega
miklu betur frá í frumraun sinni
en við mátti búast, þó, eins og að
framan segir, áhorfendur hafi búizt
við meiru af Svavari, en gert hefði
verið ef óreyndur hefði átt hlut
að máli. Svavar mætti, að skað-
lausu, fara í læri hjá leikara, og fá
undirstöðuatriðaþekkingu í lát-
bragði, því löng hljómsveitar-
reynsla og stjórn útvarpsþáttar eru
ekki nægjanlegt nesti á þessari
nýju braut, sem menn fastlega vona
að eigi eftir að verða bæfði löng og
farsæl.
Svavar var einkar heppinn, að
njóta hæfileika Árna Tryggvasonar
í þesum byrjunarþætti sínum, því
Árni stóð sig vel, fór skínandi vel
með texta og leik, hvorttveggja
samvizkusamlega samið og unnið.
Þuríður Sigurðardóttir (Ólafsson-
ar, söngvara og hestamanns) vann
hug áhorfenda með einkar þekki-
legri rödd, auk meðfædds fríðleika,
helzti svipbrigðalaus, klæddist vel
og ,smart", bauð af sér hinn bezta
þokka. Hér má skjóta inn, að sér-
lega athygli vakti upptaka liljóm-
sveitarinnar, tónn og fylling. Hljóm
sveitin TATARAR tók hressilega
til „máls" en þeir ungu menn eru
alveg í stíl við óskir æskunnar,
flinkir menn í starfi sínu. Skoðanir
talsmanns hljómsveitarinnar varð-
andi afstöðuna til „umhverfisins",
„frjálsræðis" kann að orka tvímæl-
is, en með tilliti til þess, að æskan
krefst þess, að hafa skoðanir, er
máske ekkert við því að segja.
Gestur þáttarins, Vernharður
Bjarnason, sá eini „reynslulausi" í
showman-ship stóð sig með ágæt-
um, óundirbúinn, en hvergi smeyk-
ur, eins og gestir oft vilja verða.
Sú staðreynd blasir við, að Svav-
ar verður að vanda miklu betur
spurningar gagnvart einstakling-
um, auka fjölbreytni og undirbúa
sig stórum bemr í þeim efnum.
Hann verður að laða fram áhuga
og líflegri viðbrögð hjá þeim, sem
spurðir eru, koma ölium viðstödd-
um í stuð, sem sennilega næst bezt
með því, að „verma" bæði þá og
viðstadda áheyrendur skömmu fyr-
ir þáttarbyrjun.
Örn Sveinsson og Gunnar Rún-
arsson sáu um myndatöku, sem var
ósköp litlaus og viðvaningsleg, og
er álitamál hvort sakast má um
það við þá eða stjórnanda upptök-
unnar, Andrés Indriðason. Vélarnar
voru hvergi nærri nógu fljótar eða
lifandi og alltof almenns eðlis x
tökunum.
Hér er á ferð þáttur sem afrækt-
ir sjónvarpsáhorfendur hafa mik-
inn áhuga á, að blessist og dafni.
Raunar mætti hafa hann á ekki
minna en 3ja vikna fresti (en ekki
mánaðar), jafnvel oftar er fram í
sækir. Slíkir þættir eru ekki auka-
vinna, né tómstundagaman þáttar-
stjóra, ættu að greiðast vel og hon-
um gefnar rýmilegar upphæðir til
þarfa sinna, gegn því ófrávíkjan-
',4- L /vbj Wu
Framhald á 4. síðu
SJON
STÓRGLÆPIR BANDAMANNA-
XXXI!!.
,VIÐ HOFUM HAÐ SMAN-
ARLEGT STRÍÐ"
Framtíðarhorfur sigraðra — Júðinn Jackson — Eins og hjá
siðlausum villiþjóðum — Fróðlegur samanburður — Leit,
sem verður að hefja!
„Hvers konar stríð heldur al-
menningur eiginlega að við
höfum háð? Við skutum fanga
að yfirlögðu ráði, þurrkuðum
út sjúkrahús, sökktum björg-
unarbátum, drápum cða mis-
þyrmdum óbreyttum borgur-
um af þjóðernum fjandmanna,
stútuðum særðum óvinum,
fleygðum hinum deyjandi í
gryfjur mcð hinum dauðu, og
á Kyrrahafsvígstöðvunum suð-
um við holdið af hauskúpum
óvinanna til þess að gera úr
þeim borðskraut handa unn-
ustúm okkar, cða tálguðum
bréfhnífa úr beinum þeirra-
Við rákum smiðshöggið á gjör-
eyðingarloflárásir okkar og
fjöldamorð okkar á óbreyttum
borgurum með því að varpa
kjarnorkusprengjum á tvær
næstum því varnarlausar bórg-
ir, og settum þar með mann-
kynssögumet í f jöldahraðslátr-
un“.
— Edgar L- Jones, bandarísk-
ur Maðamaður og hermaður á
Kyrrahaífsvígstövunum (1941-
1945): „ONE WAR IS EN-
OUGH“ (grein í „The Atlantic
Monthly", New York; Febrú-
ai’hefti 1946).
Allsherjarreglur
Telja má nokkurn veginn víst,
að allir helztu stjórnmála- og hem
aðar-leiðtogar hinna sigruðu úr
næstu heimstyrjöld, muni hljóta
sömu meðferð og andstæðingar
lýðræðiis og kommúnisma- urðu
að þola af há'lfu Ghurchill/Roos-
velt-nýsiðabótarinnar í Niirn-
berg Tokio og víðar að Heims-
styrjöld II afstaðinni. Ennfremur
hlaut sú allsherjarregla einróma
staðfestingu sigurvegaranna, að
eignir borgara sigi'aðs ríkLS falli
sigurvegui’unuim sjálfkrafa og
bótalaust í skaut- Stríðsifangar,
sem ekki ei-u af nógu göfugum
ættum eða hafa gegnt nótgu tign-
um stöðum til þess að verða tald-
ir verðugir réttarhalda — og þar
af leiðandi dómsmorða —, hafa
allar líkur með sór til að hljóta
það hlutskipti að verða látnir
inoa þrælkunarvinnu af höndum
í þágu siguirvegai’anna um óákveð-
inn lengri tíma- A-m.k- lagði Ro-
bert H- Jaokson (Júði), aðalákær-
andi Bandarí'kjanna við Ohurc-
hill/Rossevelt-glæpadómstólinn í
Núrnberg alveg sérstaka áherzlu
á að þessi atriði yllu engum mis-
skilningi, þegar hann komst þann-
ig að orði í inngangsræðu sinni
þar hinn 21- Nóvember 1945:
„Eeyfið mér að taka skýrt
fram: Þessari löggjöf (Júðinn
á við Churchill/Rooseveltreg'l-
urnar, sem „rétturinn“ jók og
„endurbætti" eftir þörfum.
Innsk. mitt- JÞÁ) verður að
vísu fyrst beitt gegn þýzkum
árásaraðilum, en hún felur
einnig í sér, og hún vcrður
að fela í sér, ef hún á að koma
að gagni, fordæmingu á árás
sérhverrar annarrar þjóðar, að
þeim þjóðum, sem hér sitja
til dóms, ekki undanteknum“.
Það er fremur ólí'klegt, að Rúss-
ar muni gleyma, hvernig „þess-
ari löggjöf“ verð haganlegast beitt
til þess að hún megi „koma að
gagni“; en ef svo skyldi vilja
Framihald á 7- síðu.