Mánudagsblaðið - 24.11.1969, Qupperneq 1

JjlcbS fyrir alla
%laðiS
21. árgangur
Mánudagur 24. nóv. 1969
22. tölublað
Verður einn ,toppanna' rekinn
úr póstþjónustunni?
Líkur fyrir milljónatapi vegna óstjórnar — Fjögur
frímerki á bréf — Stimpilvélar í sveitum geta ekki
unnið — Málið hjá ríkisendurskoðuninni.
Allar líkur benda til þess, að á næstunni fari fram rann-
sókn vegna óstjórnar hjá póststjórninni, en mál þetta hefur
verið talsvert til umræðu í blöðum, einkum Tímanum, sem upp-
lýst hefur mikið um þetta einstæða mál. Fullvíst er talið, að
pósturinn tapi milljónum vegna þessarar óreiðu, sem er aðal-
lega í sambandi við útgáfu 4 og 5 krónu frímerkja, en þau eru
algengust í notkun, en í stað þeirra verður að frímerkja hvert
bréf með smærri einingartölum, þannig að í stað eins frímerk-
is verður að setja 3—4 frimerki á hvert bréf. Við þetta bætist
svo að póststofur út um land hafa ekki vélar til að stimpla svo
langa röð frímerkja og má gera ráð fyrir, að handstimpla
verði öll merkin.
Ekki nýtt
Þetta er ekki alveg nýtt hjá póst-
þjónustunni, því svipað atvik e'ða
óstjórn kom fyrir, fyrir nokkrum
árum og hlutust af mikil vandræði.
Um all-langan tíma hefur það ver-
ið vitað mál, að mikillar óánægju
gætti innan póstmálastjórnarinnar
vegna þessarar óreiðu. Hafa nú svo
snúizt málin, að hafin er rannsókn
á starfi eins háttsetts starfsmanns,
og mun ríkisendurskoðunin starfa
í henni þessa dagana, og af fullum
krafti nú þegar „topparnir" sem
verið hafa ytra eru nú komnir í
heimahaga.
Illur kurr
Starfsfólk póstþjónustunnar hef-
ur kurrað illa vegna hegðunar eins
tiltekins starfsmanns. Kemur þar
ýmislegt til og má vera að öfund-
ar gæti nokkuð svo ekki skal full-
yrt að allar þær ásakanir hafi við
rök að styðjast. Hins verður að
geta, að ekki er enn á nokkurn
hátt verið að drótta því að einstök-
um starfmönnum æðri eða lægri,
að um persónulega auðgun hati
verið að ræða.
„Sjálfseignabændur11
Mikið er og rætt um, að innan
skamms muni einn háttsettur starfs
maður verða látinn víkja vegna
óstjórnar, og mun úr skorið bráð-
lega hvernig þau mál ljúkast.
Það hefur löngum legið í láginni
en þó verið vitað meðal almenn-
ings, að einhver óregla hefur rið-
ið í garð hjá póststjórninni, ein-
staklingar hafa þar litið á sig sem
sjálfseignabændur og farið sínu
fram á kostnað fyrirtækisins.
Hefur þetta að vonum valdið
nokkurri gremju.
Alvarlegt mál
Frímerkjamálið mun vera eitt al-
varlegasta sinnar tegundar, því fyr-
irsjáanlega mun það baka stofnun-
inni milljónatjóni, en menn trúa
varlega afsökunum um galla í
steypu frímerkjanna nýju, sem
fram komu við prentun. Þykir
mönnum slælega að gengið ef allt
slíkt hefur ekki verið athugað áð-
ur en nú, en næstum ár er síðan
þessir gallar, sem nú hafa komið
málum þessum í óefni, hefðu átt
að koma fram. Er hér á ferðinni
mjög alvarlegt mál og útilokað að
spá hversu því lýkur enn sem kom
ið er.
Á það má benda að málið er
mikið rætt og úrslita vænzt.
BLAÐINU
VerSa íþróttaafreksmenn
vanskapningar eftir 20
ár? —
(Sjá 7. síðu).
Jónas Árnason, revíu-
höfundur og þingmaður
— hatræmt vigamenni
eða dýrlingur?
(Sjá KAKALA).
Hvað er EFTA — Svör
sem ekki fást.
(Leiðari).
Sjónvarpsgagnrýni.
Úr Einu í annað.
Járntjaldið o. m. fl.
Þá er lesendum bent á
að lesa gaumgæfilega
hinar mörgu auglýsingar.
Sálarlæknir skýrir „athafnir
Birnu Þórðardóttur
Hassis vinsæiast
Sí og æ berast okkur frásagnir af notkun eitur-
lyfja, en segja verður hvern hlut eins og hann er,
flestir vilja jafnan aðeins segja frá en felast bak við
vegg dulnefnis. Það er á allra vitorði, að hér á
landi verður notkun eiturlyfsins ,,hassi“ æ algengari
og ungir sem gamlir neyta þessara lyfja bæði af fikti
og sem forfallnir neytendur, viðþolslausir án þess.
Ungri stúlku, staddri á hótel Loftleiðum, var boðin
„amerísk sígaretta" sem hún þáði. Henni varð ,,ó-
glatt" — eitthvað skrítin, en félagi hennar spurði gef-
andann hvaða tegund tóbaks þetta væri. „Hassis",
svaraði dóninn hlæjandi — og vissulega var þetta
tegund eiturlyfs.
Lögreglan varð fyrir óvæntri hjálp frá dönsku lög-
reglunni á dögunum og kom upp um ,,dope“-partý hér
í borg. Undarlegt er, að ekki skuli hafa komizt upp um
fleiri slík partý, því nóg mun af þeim.
Það er enn full ástæða til að hvetja löggæzluna að
hafa opin augun, rannsaka hvern orðróm og grun og
krefjast fullrar skýringa af þeim, sem handteknir eru
í slíkri vímu. Svona ástand er enn alvarlegra en al-
menningur ætlar.
Þorgerður, kona Páls, prests Sölvasonar í Reykholti, var
svo grimm í skapi, að með ódæmum mátti kalla. Þegar maður
hennar og Hvamms-Sturla, faðir Þórðar, Sighvats og Snorra
sátu á sáttafundi, hljóp kerlingin skyndilega upp í æði með
hníf í hendi og ætlaði að reka augað úr Sturlu. Þegar menn
Sturlu vildu hlaupa upp og hefna áverkans, sagði Sturla með-
al annars, að menn skyldu láta þetta frumhlaup kyrrt ,,því
konur kunna með ýmsu máti að tjá ást sína, enda vinfengi
okkar Þorbjargar jafnan verið mikið". Eitthvað þessu líkt
dettur manni í hug þegar lesið er um athafnir stúlku einnar,
Birnu Þórðardóttur, en þær hafa verið mjög spottaðar undan-
farna daga i sambandi við brölt hennar á mannfundum og
þó sérstaklega við heimsókn óvita og rumpulýðs í bækistöðv-
ar sjónvarpsstöðvarinnar á Keflavíkurflugvellinum.
Blaðið hafði samband við mann,
lærðan í sálfræði, og innti hann
eftir skýringu á þessu broslega
brölti stúlkunnar, sem sýnilega er
unnið undir áhrifum „ættjarðarást-
ar", misskilinnar meðaumkunar
með Viet Cong hryðjuverkamönn-
um Viet Nams, djúpri þrá til að
láta bera á sér, og einhverri sjúk-
legri ósk um að vekja athygli, eink-
um karlmanna.
„Þetta er mjög skiljanlegt", sagði
sálfræðingur vor, „og skýringar
ekki all-fjarri ef leitað er þeirra í
sálarfylgsnum stúlkugapans. Þær
gætu verið ýmskonar, slungnar,
en flestir munu þó hallast að því,
að hér sé um kynferðislega útrás
af vissri tegund að ræða. Brjótast
þessar földu tilfinningar út á ólík-
legasta hátt t. d. í ofsaaðgerðum á
ýmsan hátt, einkum í fjölmenni,
venjulega litríkri tilgerð, t. d. í
klæðaburði, persónulegum áburði,
taugaveikluðum útbrotum í skap-
gerð, óeðlilegri vergirni eða öðru
„abnormaliteti" á mörgum svið-
um.
Rakið til meðgöngutímans
En í þessu tilfelli?
„Það skal ekki fullyrt, því leita
ber xnjög langt aftur, jafnvel til
þess tíma er stúlkan var í móður-
kviði. Bæði amerískir og evrópsk-
ir sálfræðingar hafa komizt að
þeirri niðurstöðu, að atvik, sem
ófrískar mæður lenda í um með-
göngutímann, hafa viss áhrif í
sumum tilfellum. Ef ófrísk kona
sker sig t. d. á dós með niðursoðnu
sultutaui, þá má vel verða, að barn-
ið verði óhemjuhrætt við blóð, allt
sitt líf. Ef væntanleg móðir verður
fyrir góðu atlæti dýra t. d. hesta
eða nautgripa, getur lundin orðið
viðkvæm. •
Á hinn bóginn má ætla að eins
og í flestum tilfellum, að hér sé
um að ræða það, sem við lærðir
menn köluðu „sexual frustration",
einskonar kynferðilegt los, upp-
reisnar og vonbrigða, sem út brýst
á ótrúlegasta hátt. Þessi stúlka hef-
ur sýnilega þörf til að Iáta bera á
sér. Upphlaup hennar á afmælis-
hátíð Laxness, innan um rösklega
900 manns, gefur henni þá von og
þá tilfinningu, að NÚ verði tekið
eftir henni. Að einhver karlmaður
í þessum stóra hópi, hljóti að fyll-
ast aðdáun á þessum veikbyggða,
dömulega, varnarlausa kroppi, titr-
andi vörum og andliti ljómandi af
stríðsblossa og sannfæringu.
Vekur þráða eftirtekt
Hér gæti líka verið tun keðju-
verkun að ræða, samræmdar að-
gerðir. Hugsum okkur, að þessi
stúlka þjáist af ást á mönnum af
filippsku kyni, smávöxnum, gul-
leitum, heldur hjálparvana piltum,
en getur ekki, vegna pólitískra
skoðana fengið sig til samneytis
við þá, og því síður vegna þess, að
þeir klæðast bandarískum sjóliða-
búningi. Filippínar og Viet Nam-
I búar eru ekki ósvipaðir í útliti og
vegna þessa þjóðareinkennis setur
| stúlkukindin þá á bekk saman.
Ýms málaefnabarátta
Á hinn bóginn, og jafnvel eins
líklegt er, að þjáning stúlkunnar
sé almenns eðlis, dulin þrá til alls
þess, sem karlkyns er. Þetta er
næsta algengt og á til að sýna sig
á ótrúlegasta hátt. Flestar stxilkur
bæla þessa þörf niður, bíða átekta
eða deyfa hana með lyfjum eða
áfengi. En vissulega ekki þessi
stúlka. Hennar þörf er meiri en
svo, og athafnir hennar fá skjöld
siðferðis og öfgatrúar á vissum
málefnum dagsins. Þessi stxilka
gæti t. d., ef svo bæri undir, barizt
með oddi og egg gegn ómannúð-
legri meðferð sjómanna á þorski
eða síld, hvatt til útrýmingar al-
mennra sláturhúsa eða krafizt refs-
inga yfir börnum, sem drepa eða
limlesta flugur. Allir þessir mögu-
leikar eru fyrir hendi, en eins og
stendur virðast Laxness og Viet
Nam handhægust til að vekja á
sér áburð. '
Furðulegar ástríður
Fyrir þessu eru engin takmörk.
Til mín hafa t. d. komið stxilkur,
sem ekki átti heitari ósk en að
sparka í Stefán Jóhann, klóra dr.
Bjarna Ben. „knúsa" dr. Gylfa í
rúminu, leggjast út í Herðubreið-
arlindum með Jónasi Árnasyni, eða
annarri álíka ónáttúru, hugsandi
sér alla þessa menn afvegaleidda
eða vanrækta á einn eða annan
hátt. En spurningu yðar um Birnu
Þórðardóttur get ég ekki svarað.
Vera má, að hún heyri ekki undir
nein afbrigði þessa andlegu ástr-
íðna, sem skapazt af kynferðisleg-
um þorsta, að bezt verður séð.
Aðeins eina aðvörun. Gerið ekki
spott að þessu. Meðan þetta sálar-
ástand ríkir í hverjum sem er, þá
er hættulegt að spotta það eða
hæða á nokkurn hátt. Snúið því í
aðdáun, hrósið tiltektum hennar,
„muntrið" hana upp, eins og við
segjum á fræðimáli. Þá mun henn-
ar pund eflaust aukast og marg-
faldast og enda með því að hún
verður, ekki síður en aðrir, gegn
þjóðfélagsþegn. Sælir".