Mánudagsblaðið - 22.12.1969, Blaðsíða 12

DagblöS og styrkir — 70—80 þúsund eintök á dag — Al-
menningur blæðir — Hverjir vilja styrki? — Tap á tap ofan
ÞÁ NÁLGAST jólin, og skammt er til nýárs, en vinsælt hefur
orðið hin síðari árin, að halda nýársfagnaði 1. jan. í hinum
beztu veitingastöðum. Þó er nú rómað, að þessir staðir verði
að gera betur en s.l. ár, því bæði matur og skemmtiefni var
hvergi nærri þeim ákaflega miklu útgjöldum, sem gestir urðu
fyrir. Auk 30% álags á alla þjónustu, þá skvettu hinir ýmsu
matstaðir í gesti lélegum „tilbúnum" mat, ekkert úrval, né
nokkuð til að gera daginn hátíðlegan. Hótelstjórar verða að
muna, að þetta er ekki venjulegur dagur.
ÝMSAR SKÆÐAR tungur hafa haldið því fram, að ritstjóri
þessa blaðs, hafi slæðzt upp á barinn hjá Stefáni barþjóni í
Grillinu, en hann er kallaður í daglegu tali, Astrabar. Eins og
menn muna, þá kviknaði fyrir skömmu í Grillinu og varð af
eldur mikill. Skeði þetta á hátíðisdegi. Ritstjóranum, sem býr
við Tjarnargötu, þótt nóg um er allt slökkviliðið geystist fram-
hjá, auk sjúkra- og lögreglubíla, þegar bruninn varð, og bað
konu sína að skreppa á efri hæð og skyggnast um hvort eldur
væri laus, svo að einhverju næmi. Honum ku hafa alvarlega
brugðið í brún, er kona hans kom aftur ag sagði:
,,Þú verður að sjá þetta, það er' kviknað í skrifstofunni
þinni".
ÞAÐ FER ekki hjá því, að lögreglan hefur all-erfitt þessa dag-
ana. Ný ,,umferð“ er auglýst og ýmsar götúr lokaðar. Þetta
horfir eflaust til bóta, en þó dettur mörgum í hug, að sumir
’af ,,nýju“ lögregluþjónunum, sem nú leysa af, ættu að þekkja
betur störf sín, en þeir gera. Einkennisbúningurinn gefur víst
vald, en hann afsakar hvorki hranalega framkomu, né aula-
leg afskipti af umferð. Of áberandi er, að þeir kunni ekki skil
á starfi sínu.
TALIÐ ER, að Björn á Löngumýri hætti bráðlega þingmennsk
Björn er nú orðinn svo ívafinn alls-kyns veraldlegum auðæf-
um, bæði búskap og útgerð, að hann telur þingmennsku sína
ekki hugsjónir einar, heldur hluta af vera’dlegri effnishyggju,
ekki hugsjónir einar, heldur hluta af veraldlegri efnishyggju,
sem sé ósamboðin hinni virðingarmiklu stöðu sinni. Ekki er
þo enn vitað hvort 'jörn muni n öllu verða . 'huga íbúða-
spekúlasjónum í Reykjavík, eða gefa eignir sínar fátækum.
ÞEGAR SPANSKA veikin geysaði vann Thor Jensen heitinn
sér almennings orð með matar-,,eldhúsi“ sínu, sem gladdi
margan snauðan mann í Reykjavík. Afkomendur hans hafa
ekki látið sitt eftir liggja. Björn blaðamaður Thors er nú orðinn
helzti bjargvætur Biaframanna og átt í útistöðum vegna hins
göfuga málefnis til handa sveltandi og nú hefir systir hans, Sig
ríður, haft forustu um að gefa forsetafrúnni ,,þjóðarpils“, sem
hæfir þjóðhöfðingja. Þetta er göfug hugsjón.
H Bókin skiptist í fjóra aðalhluta: Fró
ýmsum mönnum og atburðum, Dulrœn
fvrirbœri og sjóvarfurður, Jón skrifari
ó Hóli og forneskjusögur og Getið nokk-
urra Bolungavíkurformanna.
H Skemmtileg og fróðleg bók fyrir
alla þó, sem þjóðlegum fróðleik unna.
SKUGG5J & Strandgötu 31 . Hafnarfirði
EMsneytisgeymar
tii ieigu
Frá næstu áramótum eru eldsneytisgeymar Flug-
málastjórnarinnar á Reykjavíkurflugvelli, ásamt til-
heyrandi leiðslukerfi, til leigu.
Geymarnir eru 7 talsins og rúma hver um sig um
500 smál.
Nánari upplýsingar gefur Gunnar Sigurðsson, flug-
vallarstjóri Reykjavíkurflugvallar.
Flugmálastjórinn,
Agnar Kofed-Hansen.
Það er ekkert leyndarmál, að
dagblöðin í Reykjavík, að Morgun-
blaðinu máske undanteknu, eru í
all-miklum vandæðum peningalega,
og eru til þess ýmsar ástæður. Blaða
kostur á íslandi er gífurlegur mið-
að við fólksfjölda, blaðamennska
og útgáfustarfsemi all-fjölmennur
atvinnuvegur-
Á hverjum degi eru í Reykja-
vík gefin út 73—75 þúsund eintök
pólitískra blaða með Morgunblaðið
sem er í fararbroddi eða allt að
helmingi hærra upplag en það, sem
næst kemur.
Þótt Reykvíkingar og landsmenn
almennt séu duglegir við blaða-
kaupin þá er víst, að þrátt fyrir
dugnað þeirra eru öll blöðin rekin
með tapi, styrkt með framlögum
fyrirtækja og einstaklinga og flokk-
anna sjálfra, en sá styrkur dugir
hvergi nærri til. Auglýsingar veira
nokkurn styrk, en þeim fer fækk
andi og mörg blöðin bjóða „niður-
sett" verð fyrir pláss á síðum sín-
um til þes að verða ekki með öllu
af fénu.
Fyrir nokkrum misserum fengu þó
blöðin nokkurn opinberan stytk,
að tilstuðlan alþingis, en þar vann
Benedikt Gröndal einna harðast að
því, að hið opinbera hlypi undir
bagga, enda á hann fyrir að sjá því
blaðinu, sem um áratugi hefur ekki
getað fleytt sér fjárhagslega, þrátt
fyrir ítrekaðar tilraunir bæði flokks
ins sjálfs, einstaklinga og sífeldra
breytinga og tilrauna til umbóta á
blaðinu sjálfu. Alþingi ákvað, að
styrkja blöðin með 2.5 milljóna
króna styrk m.a. kaupa vissan ein-
takafjölda hvers blaðs til dreifing-
ar út um landið og opinberra skrif-
stofa heima og heiman.
Ekki hefur þessi vítamínsprauta
megnað að láta blöðin bera sig
hallalaust og horfir enn verr fyrir
sumum þeirra en áður gerði, ekki
nú sízt þegar gengið var að fá-
heyrðum kröfum prentara um 30
% launahækkun og öðrum fríð-
indum. Við bætist ýmis konar ann
ar kostnaður, sem blöðin hlutu ó-
hjákvæmilega að greiða í dagleg-
um rekstri.
Á alþingi er nú enn ein tillaga
um stvrk og hækkar hann nú um
ca. 140%, úr 2V^ milljón í sex
milljónir. Eru flutningsmenn til-
lögunnar þeir Sigurður Bjarnason,
Magnús Kjartansson, Þórarinn Þór-
arinsson og Sigurður Ingimundar-
son, þrír ritstjórar og einn utan-
garðsmaður en allir flokksmenn,
með útgáfu eigin blaða í huga.
(Tillagan hefur verið samþykkt).
Lengi má deila um rétmæti þess,
að styrkja blöðin. Fyrirmyndin er
auðvitað sænsk, milljónamæringa-
þjóðin styrkir sín blöð og múl-
bindur þau á ýmsan hátt um leið,
eins og um ríkisblöð væri að ræða.
Forsenda fyrir opinberum styrk til
blaða er þó enn alvarlegri og van-
hugsaðri en sjá má í fljótu bragði.
Nú er af sú tíð, sem þjóðin þarfn-
aðist lesefnis þegar úr litlu var að
velja, útgáfa ódýr, og þjóðmálaefn
in mörg- Dagblöðin í dag eru að-
eins gefin út í pólitískum tilgangi,
til þess eins að fegra málstað hvers
einstaks flokks. Fræðiefni er notað
til uppfyllingar en annaðefni, reynd
ar pólitískt, dánarminningar til að
halda ættingjum hins látna góðum,
auglýsingar í fjáraflaskyni, gagn-
rýni og annað eðlileg fjölbreytni
til að jafna efnisvali svo tilgangur-
inn verði ekki eins áberandi. Raun
vérulega mætti skera niður nær 60
% af efni blaðanna, án þess að
hinn almenni lesandi saknaði nokk-
urs úr lesefni sínu. Fullyrt er, að
ÖLL þjóðin lesi Morgunblaðið.
Hvar í flokki sem menn eru, lesa
þeir Moggann. Tryggir og harð-
súnir liðsmenn Iesa Þjóðviljann,
Framhald á 10. síðu.
STÓRGLÆPIR BANDAMANNA:
XXXVII.
//
EiNSDÆ
MY LAI!
Skorinorðir leiðtogar — Júðsk úrkynjunaráhrif — Morðiðn-
aður — Útför „ormsins“ — Líf í Lögum — Calley jr. — Ban-
vænni en eiturslöngur — Dauðadómur — Þegar neyðin er
stærst ... —
til hafa verið táknuð með orðunum
réttlæti, siðgæði, siðmenning, ver-
ið rænd gildi sínu til fulls.
„Skæruliðar! Ráðizt á
þýzku herstjórnarstöðvarn-
ar og hina fámennari her-
skála! Drepið Þjóðverjana
aftan frá til að sleppa við
mótspyrnu og svo að þið
getið haldið áfram að
drepa! Drepið miskunnar-
laust!“.
— Pietro Badoglio (1871—
1956), forsætisráðherra Banda-
manna á Ítalíu (1943—1944),
og Lord Harold Alexander
(1891—1969), yfirhershöfðingi
Bandamanna á Ítalíu (1943
1944):
Úr útvarpsávarpi 7. Júlí 1944.
DRAUMUR MEINDÝRSINS
Þegar leiðtogar stríðsaðila taka
að espa óbreytta borgara til að
varpa öllum viðteknum siðgæðis-lög
málum fyrir róða, skrílinn til að
leysa allar dýrslegustu hvatir sínar
úr læðingi, og hefja úrþvættishátt-
inn í viðurstyggilegustu mynd
sinni upp í dýrðlega hávegu, þá er
draumur nagdýrsins orðinn veru-
leiki, þá er glæpamennskan komin
4 hástig vitfirringarinnar. Hinn
lýðræðis-kommúniski skæruliði er
orðinn hetja dagsins. En þegar síð-
an hælzt er um eftir á, illyrmin lof-
sungin í ritum og ræðum, og þeir,
sem stöðu sinnar vegna og af öðr-
um ástæðum, hafa varið líf sitt og
limi, kembt af sér óværið, eru lagð
ir í einelti og ofsóttir út yfir gröf
og dauða, þá hafa hugtök, er hingað
„Læðizt um götur Rómar
og drepið einfara Þjóðverja
við sérhvert hentugt tæki-
færi! Takið ekkert tillit til
ítalskra borgara. Skjótið þá
hlífðarlaust niður, ef öryggi
ykkar er í veði og þegar
ykkur er veitt eftirför!11.
— Skæruliðaforinginn Enrico
Fenulli: Úr dagskipun 7. Októ-
ber 1943-
CÆSAR UM SVIKARANN
Griðníðingar og brunnmígar,
launmorðingjar og brennuvargar
hafa iðulega verið brúkaðir í styrj-
öldum, en sjaldan með þeim hætti,
að sá, sem slíkum tólum beitti, vildi
við kannast og teldi sér ekki gróf-
lega misboðið, ef hann varð fyrir
hinum minnsta grun í þeim efnum.
Eða eins og Plutark hefir eftir
Cæsar: „Mér þykir vænt um svikin,
en ég hata svikarann." Slík viðhorf
hafa ríkt um aldir alls staðar þar,
sem hugmyndir fyrirmanna um
tign blóðs og æru, göfgi ættar og
kynstofns voru ósnortnar af júðsk-
um úrkynjunaráhrifum lýðræðis og
sósíalisma- Það gerist fyrst fyrir
alvöru í Heimstyrjöld II, síðara
stríðinu „til þess að tryggja lýð-
ræðinu heiminn", að hafinn er
markviss skipulagning og gjörnýt-
ing þeirra frumhvata h'ðsálarinnar,
sem öll siðmenningarviðleitni
mannkynsins hafði beinzt gegn og
leitazt við að bæla niður — allt
frá upphafi vegferðar sinnar um
grýttar slóðir rúms og tíma.
Um það þarf ekki að fara í nein-
ar grafgötur, að launmorðaiðju sína
hófu Bandamenn á Austurvígstöðv
unum árið 1941, er Stalín skipaði
eitt hundtryggasta handbendi sitt,
Nikíta Krústsjev, síðar forsætisráð-
herra Sowjetlýðveldanna, æðsta yf-
irmann launmorðingjasveita þeirra
þar. Mér er ekki kunnugt um að
nokkur hafi látið í Ijós efasemdir
um að Stalin hafi verið heppinn í
því vali sínu, eða að Krústsjev hafi
skilið hlutverk sitt rétt. Að minnsta
kosti varð það eitt hans fyrsta verk
í hinni nýju virðingarstöðu að gefa
verkafólki sínu skorinorða dagskip-
un, þar sem segir m.a. svo: „Hlífið
öllum Þjóðverjum, sem beita íbú-
ana á hernumdu svæðunum harð-
ýðgi, en murkið alla þá, sem reyna
að koma sér í mjúkinn hjá almenn-
ingi, miskunnarlaust niður!" f þess
ari einu, stuttu og meitluðu setn-
ingu, lýsir Krústsjev meginmark-
miði launmorðingjasveita Banda-
manna eins skýrt og frekast verður
á kosið: Stefnið vísvitandi að því,
að líf óbreyttra borgara, sem búa
við erlent hernám, verði óbærilegt
víti!
BARDÉCHE
UM DRIFFJAÐRIR
Hugsunarháttur og baráttuaðferð
ir launmorðingjans áttu greiðan að-
gang að hugum og hjörtum sálu-
félaga Stalins á öllum vígstöðvum,
eins og nærri má geta. Franski bók
menntafræðingurinn, rithöfundur-
inn og prófessorinn Maurice Bar-
Framhald aá 11. síðu.
*
i