Tíminn - 01.12.1977, Page 10
10
Fimmtudagur 1. desember 1977
Fimmta vetrarvika byrjuö,
blóm öll fölnuö viöast hvar. Þó
blómguöust enn rósir, dvergflfl-
ar o.fl. nýlega upp viö hiis I
Vestmannaeyjum. Tún fallega
græn um land aílt í lok október,
enlauf trjda falliö, nema helzt á
gljáviöi. Hann stóö enn meö
grænu laufi 10. nóvember og
hálfvisiö lauf situr lengi á
honum. Aftur á móti laufgast
gljávlðir- seint á vorin. Flest
garöbóm féllu fyrstu viku
nóvember hér i Reykjavlk. Bezt
aö lofa stönglum aö standa til
hliföar, eða taka ögn ofan af
þeim og leggja á moldina. Létt
loftmikiö skýli.jafnar hitannog
rakann I jarðveginum og hllfir
vel laukabeöum og viökvæmum
jurtum öörum. Gott er aö moka
mold upp aö viökvæmum rós-
um, eöa hllfa þeim meö mosa
o.s.frv. Refta yfir ung barrtré,
bæöi til skjóls og varnar ágangi.
Fáar jurtir eru hér grænar allan
veturinn, hann er of harður og
misveörasamur til þess. úti um
hagann spjara sig þó smárunn-
arnir: einir, beitilyng, kradci-
lyng og sortulyng, öll sigræn. Og
I göröum bergfléttan.
Margir hafa séö bergfléttuna,
sem klæöirheilan húsvegg and-
spænis Umferöarmiðstöðinni i
Reykjavlk. Onnur stór berg-
flétta h ylur veggi á húshorni
Garðastrætis 42 I Reykjavík.
Hana gróöursetti séra Jón Auö-
uns fyrir 23 árum og notaöi til
þess sprota (græöling) af berg-
fléttunni miklu gegnt Um-
feröarmiðstöðinni. Sú bergflétta
mun verakominhingaö til lands
frá Bergen i Noregi (en ekki frá
Skotlandieinsog fyrr var taliö).
Hérog hvar munu litlar berg-
fléttur I uppvexti i göröum, en
þær eru ltka vinsælar stofu-
jurtir.
Innijurtum ætti aö halda sem
lengst frá heitum miöstöövar-
ofnunum I skammdeginu, þvi
heitur þurr loftstraumur upp af
Silfurreynir
bakviö
Stjórnarráöiö
(27/6.1977)
reyniberin, en birkifræ smá
sáldrast úr móleitum litlu rekl-
unum. Já, ,,það er dökkt yfir
björkunum dimman vetur, þá
dái ég grenið og furutetur”.
Barrtrén algræn fara mjög vel
viö mjallhvita jörö.
Sumir eru enn aö sækja sér
grænkál og hvitkál út I garðinn.
Þeir leggja káliö I kalt vatn, svo
aö það þiöni hægt, komiö gadd-
frosið Ur kæli náttúrunnar. Þaö
bragðast vel, likt og kál úr
frystihólfi. Grænkál er lang-
harögeröasta og jafnframt fjör-
eínarikasta káltegundin og ætti
að rækta það miklu meira en nú
er gert. Matreiöslukonur þurfa
BLOMIN
KVEÐJA
gróður og garðar
ofnunum getur valdiö visnun og
blaöfalli, þó nóg sé vökvaö. Og
vökvið ekki um of, þvi aö siblaut
mold veröur loftlltil og súr, þaö
veiklar ræturnar. Til eru
aö visu jurtir sem þrilast fast
viö ofnana, þ.e. þykkblöðungar
ýmsir og stöngulsafajurtir, svo
sem tengdamóöurtunga og
flestir kaktusar.
I skammdeginu er birtan litil
og jurtirnar vinna þá miklu
minna af kolefni úr loftinu en á
sumrin. Þaö hægir áem sé á
starfseminni, jurtirnar hvlla
sig, og fer þá bezt um margar
þeirra i svala.
Sólin var lágt á lofti þegar
myndin var tekin I gamla
kirkjugarðinum viö Aöalstræti
8. nóvember. Allt lauf er falliö
af silfurreyninum, en gljáviöir-
inn ber enn „sumarklæði” sln.
Sennilega hefur Schierbeck
landlæknir gróöursett bæöi
þessi tré.
Bakviö Stjórnarráöiö
stendur allstór, lagleg silfur-
reynishrlsla. Hér gefur að llta
tvær myndir af henni. önnur er
tekin aö vorlagi, meöan tréö er
enn i dvala en hin af þvl allaufg-
uðu. Tréö er fallegt bæði klætt
og nakiö.
NU, 19. nóv., er allt hvitt úti
fyrir, fáein lauf hanga visin á
trjám og runnum, eöa skoppa á
snjónum undan strekkingsvind-
inum. Þrestirnir hafa tint flest
aö taka til sinna ráöa og kenna
fólki átiö á þvi. Alltof fáir kunna
aö meta og matreiöa grænkál.
Hægt er að geyma það yfir
veturinn fryst eða þurrkað.
Sumar jurtir eru enn að dreifa
fræjum slnum. Njóli og vall-
humallt.d. standa vlðast upp úr
fönninni, sterkir og seiglr
stönglar þeirra þola vetrarveör-
in. Fræin smálosna og þeytast
eftir fönnunum. Allt er gert til
aö viöhalda ættinni!
t kirkjugaröinum viö Abalstræti Rvlk. gljávlöir t.v. sllfurreynir t.h. Silfurreynir bakviö Stjórnarráöiö (6/4.1977) 23 ára bergflétta Garöastræti
(8/11.1977). 42, RvHi (g/n. 1977)
KORIviAKUR
HÉR
ANDI
Er andinn mikilvægari en
ef nið? Hef ur góður hugur og
fyrirbænir eitthvert gildi?
Skiptir það máli hvernig þú
verð lífi þínu? Þessar
áleitnu spurningar vilja
vefjast fyrir mönnum og
víst á þessi bók ekki skýlaus
svör við þeim öllum> en hún
undirstrikar mikilvægi fag-
urra hugsana> vammlauss
lífs og gildi hins góða. Hún
segir einnig frá dulrænni
reynslu níu kunnra manna>
hugboðum þeirra> sálförum>
merkum draumum og fleiri
dularfullum fyrirbærum>
jafnvel samtali látins
manns og lifandi, sem sam-
leið áttu í bíl. Og hér er langt
viðtal við völvuna Þor-
björgu Þórðardóttur> sem
gædd er óvenjulegum og fjölbreyttum dulargáfum. —
Vissulega á þessi bók erindi við marga> en á hún erindi við
þig? Ert þú einn þeirra, sem tekur andann fram yfir efnið?
f'«4 f/pUÚ*
!*:<i:*>:v< *>; g>:<!« fú>» >;•
::y viJkóí »:>:<
»ff»::v. IuikNA tfip*tovri
>:<»;<:«.:< «( («>!0) >U: (<.»•.
<l«, •• >>v«.>: !:
Ytt .'öÍVMIM
fh'>b>< ■>■<•!
Viðburðarríkt líf
í sjávarplássi
Bókaútgáfan öm og örlygur
hefur gefiö út skáldsögu eftir Má
Kristjónsson og nefnist hún Glöp-
in grimm. A bókarkápu segir aö
þetta sé samtiðarsaga — ef til vill
sönn — úr Islenzku sjávarþorpi.
A bókarkápu greinir einnig frá
helztu sögupersónunum og eru
þær þessar:
Kaupfélagsstjórinn, sem ræöur
bæði ríkjum og ástum undirsát-
anna (sem eru allflestir þorpsbú-
anna), frystihúsverkst jórinn,
sem væntir ásta af tiltekinni
kvenpersónu I réttu hlutfalli viö
skráöa eftirvinnu hvort sem hún
er I raun unnin eöa ekki, smiður-
inn meö naglaröðina milli var-
anna, sem lengi vel bætti barni
viö á hver ju ári og þá einnig nýrri
skúrbyggingu viö hUskofann.
Dóttir hans eykur lánstraust föð-
ur si'ns i viökomandi verzlunarfé-
lagi og þaö jafnvel meö blóðbönd-
um, misheppnaöi listmálarinn,
sem blöur eftir styrk úr menning-
arsjóöi kaupfélagsins til þess aö
geta haldið sina fyrstu sýningu,
afgreiöslustúlkan, sem lét faller-
ast meö svertingja á talsvert af-
drifaríkan hátt og hefur auk þess
veriö örlát á bllöu slna við karl-
peninginn i þorpinu en ris I æöra
veldi I augum „þorparanna”,
þegar nýlega aðfluttur heims-
maður tdcur hana undir sinn
verndarvæng meö ófyrirsjáan-
legum og mjög svo óvæntum
afleiðingum. Ekki má gleyma
bindindispostulanum né prestin-
um og eru þá fæstir nefndir sem
koma við þessa sögu, sem gæti
hafa gerzt I hvaöa Islenzku sjáv-
arþorpi sem er og hefur ef til vill
gerst i einhverju þeirra.
Bókin er sett og prentuð I
Ingólfsprenti hf., bundin í Arnar-
felli hf. og Hilmar Þ. Helgason
teiknabi kápumynd. Bókin er gef-
in út I venjulegu harðbandi og
einnig I kiljuformi.