Tíminn - 29.03.1978, Blaðsíða 7

Tíminn - 29.03.1978, Blaðsíða 7
Miövikudagur 29. marz 1978 7 1 Útgefandi Framsóknarflokkurinn. Framkvæmdastjóri: Kristinn Finnbogason. Ritstjórar: Þórarinn Þórarinsson (ábm.), og Jón Heigason. Rit- stjórnarfulltrúi: Jón Sigurðsson. Auglýsingastjóri: Stein- grimur Gislason. Ritstjórnarskrifstofur, framkvæmda- stjórn og auglýsingar Siðumúla 15. Simi 86300. Kvöldsimar blaðamanna: 86562, 86495. Eftir kl. 20.00: 86387. Verð i lausasölu kr. 90.00 Askriftargjald kr. 1700 á mánuði. , Blaðaprent h.f. Skjól og prýði Vitt um sveitir landsins eru risin falleg hús, sem menn leggja rækt við að mála svo að þau taki sig sem bezt út. Að sjálfsögðu gætir þó viða gamalla mistaka við gerð bygginga þvi að búskapur er ekki sú veltigrein um tekjuöflun að menn geti leyft sér að brjóta niður og leggja fyrir róða hús sem nothæf eru, þótt ankannaleg kunni að vera. Aftur á móti er það undarlega óviða sem fólk hefur lagt rækt við umhverfi sveitabæja til dæmis komið þar upp trjá- lundi eða görðum til skjóls og prýði. Þó er mikill héraðamunur og sveita þar á. Þeir sveitabæir eru vitaskuld til þar sem slikt er miklum vandkvæðum bundið eða jafnvel ógerlegt, einkum á andnesjum, þar sem veðurlag er svalast. En á þorra sveitabæja i landinu fer þvi fjarri að slikt sé nein frágangssök og i rauninni auðvelt á miklu fleiri stöðum en það er torvelt. Frumskilyrðin eru örugg friðun fyrir ágangi búfjár og siðan um- hirða. Að þessum skilyrðum fullnægðum, ásamt hæfilegum áburði, vex það, sem gróðursett er, ár frá ári ef trjáplönt urnar eru réttilega valdar eftir landshlutum og tiðarfari þar — kannski hægt fyrst i stað en siðan hraðar, er rótarkerfi hefur náð þeim vexti, sem fæðuöflunin i jarðveginum útheimtir. Trjágarður gerir hvern bæ hlýlegri. Hann glæðir fegurðarskyn barna og unglinga og kemur þeim i enn nánari snertingu við náttúruna. Hann lifgar upp og laðar að sér fugla. Hánn er vaxtarstaður blóma sem draga til sin skordýr er þangað sækja fæðu sina og það er aftur nokkurs konar kennsla i þvi sem nú er kallað fæðukeð jan i riki náttúrunnar og leiðarvis- ir umþað sambýli ólikra liftegunda er öllum riður svo mjög á að menn geri sér grein fyrir. Og trjágarður er ekki aðeins hlýlegur fyrir augað. Hann veitir vernd og veðrahlé, þar sem þvi verður við komið að velja honum stað andvindis og þannig getur hann jafnvel beinlinis gert hlýrra i húsum inni, þegar veður er stritt og dregið úr kostnaði við upphitun. Fyrst og fremst er þetta þó menningaratriði, á sinn hátt eins og öll umgengni utan húss og innan. Það segir sérhverjum vegfaranda sina sögu um hugarfar og einn þátt lifsviðhorfa þeirra sem heima eiga á þessum eða hinum bænum, alveg á sama hátt og óhrjáleg umgengni talar sinu máli. Fyrir nokkrum áratugum voru sum þorp landsins næsta berangursleg enda að meginhluta ávöxtur af striti fátæks fólks sem löngum varð öllu að tjalda til þess að hafa til hnifs og skeiðar. En þar hafa viðast hvar orðin stakkaskipti. Það eru ekki aðeins nýju einbýlishúsin sem mynda stór hverfi heldur eru þar garðar, sem samsvara annarri prýði, langt oftast sjálfsagður hlutur, eftir þvi sem staðhættir leyfa. Gatnagerð sú, sem þar hefur verið lagt kapp á þennán áratug, rekur smiðshöggið á útlitið og um- hverfið. Á likan hátt þyrfti að koma til búningsbót i þeim sveitum er ekki hafa nægjanlega fylgzt með á þessu sviði að þvi marki sem veðurfar leyfir. Það er einn þátturinn og ekki veigalitill i þvi að gera sveitimar hugþekkar og aðlaðandi — einn þátturinn i þvi að halda uppi áliti þeirra og virðingu og auka þar við. Sumir hafa fyrir löngu unnið stórvirki i þessu efni-, og hefur Múlakot lengst verið frægt af þvi. Kirkjubæjarklaustur talar máttugu máli til þeirra sem þangað koma. Aðrir gætu gefið býlum viðlika róm. ERLENT YFIRLIT Breytt stefna Kin- verja í alþjóðamálum Auka samskipti við aðrar þjóðir BERSÝNILEGT þykirnú að veruleg breyting sé að verða á utanrikisstefnu Kinverja. Sið- ustu valdaár Maós hneigðist utanrikisstefna Kina meira og meira til einangrunar. Kin- verjar drógu frekar úr stjórn- málaskiptum við aðrar þjóðir en hið gagnstæða. Þeir sóttust ekki heldur eftir aukinni verzlun við aðrar þjóðir og lögðu minni kapp á það en áður að afla tækniþekkingar utan frá. Stefnan var sú að Kina ætti sem mest að byggja áeigin rammleik og vera óháð samskiptum viðönnurriki. Nú er þetta breytt. Kinverjar vinna nú markvist að þvi að auka utanrikisverzlunina og að afla sér tækninýjunga utan frá til þess að geta hraðað uppbyggingu i landinu. Jafn- hliða þessu leggja þeir orðið meiri stund á stjórnmálaleg samskipti en áður. Sérstak- lega virðast þeir leggja áherzlu á aukjð stjórnmála- legt samstarf við nágranna- riki sin. Af þvi draga margir þá álykjun að þeir muni stefna að þvi i framtiðinni að auka áhrif sin i Asiu og taka þar upp samkeppni við Sovétrikin sem hafa reynt að treysta itök sin þar. GREINILEGASTA ■ dæmið um þetta er viðskipta- samningurinn milli Japans og Kína sem var undirritaður i Peking 15. febr. siðastl. Þessi viðskiptasamningur gildir til átta ára og munu viðskipti landanna samkvæmt honum nema a.m.k. 20 milljörðum dollara á samningstimanum. Kinverjar munu aðallega fá stórar verksmiðjuvélar frá Japönum og jafnframt munu Japanir aðstoða þá við að hanna og reisa verksmiðjur þær þar sem ætlað er að nota vélar þessar. Þannig fylgir raunverulega mikil tækni- þekking kaupunum. Japanir fá i staðinn oliu og kol frá Kina og ýmis hráefni. Það eru aðal- lega einkafyrirtæki sem hafa annazt þessa samningsgerð af hálfu Japana. Til viðbótar er að sjálfsögðu gert ráð fyrir aukinni verzlun utan ramma samningsins. I kjölfar þessa samnings er gert ráð fyrir auknum stjórn- málasamskiptum milli land- anna. Þvi er talið að Rússar liti þessa samningagerð horn- auga. Það þykir glöggt dæmi um aukna stjórnmálalega sókn Kinverja i Asiu að sjálfur Teng Hsiao-ping fór i heim- sókn til Burma og Nepal nokkru eftir áramótin e n siðar hefur Li Hsien-nien sem er varaforsætisráðherra eins og Teng og náinn samstarfs- maður hans, heimsótti bæði Filippseyjar og Bangladesh. Megintilgangur þessara ferðalaga er að treysta við- skiptalegt og stjórnmálalegt samstarf við þessi riki. Þá hefur kinversk sendir nefnd sem heimsótti Nýju Del- hi i byrjun þessa mánaðar boðið indverska utanrikis- ráðherranum, Atal Bihari Vajpayee að heimsækja Pek- ing. Grunnt hefur verið á þvi góða milli Kinverja og Ind- verja siðan i landamærastyrj- öldinni 1967 þegar Kinverjar lögðu undir sig um 15 þús. fer- milna landsvæði sem Indverj- ar höfðu gert tilkall til. Eftir það leituðu Indverjar aukins samstarfs við Rússa sem styrktist i stjórnartið Indiru. Hin nýja stjórn Indlands hefur lýst yfir þvi að hún muni leggja áherzlu á nána sam- vinnu við Rússa áfram. Til að árétta það fór Desai forsætis- ráðherra i heimsókn til Moskvuá siðastl. sumriog var það fyrsta utanför hans sem forsætisráðherra. Með þvi vlldi hann árétt að stefna Ind- ver ja væri óbreytt i þessu efni. Indverska stjórnin hefur hins vegar tekið þvi vel að Vajpayee hefur verið boðið til Peking og mun fór hans þangað og viðræðum hans við kinversku stjórnmálamenn veitt veruleg athygli. Vajpayee hefur veriö boöiö til Peking. EN KINVERJAR beina nú sjónum sinum viðar en til ná- búa sinna i Alsir. Ekki sizt virðast þeir hafa mikinn áhuga á auknum skiptum við Vestur-Evrópu. 1 byrjun febrúar var undirritaður fyrsti viðskiptasamningurinn milli Efnahagsbandalags Evrópu og Kina sem gerir ráö fyrir vaxandi viðskiptum milli þessara aðila. 1 sambandi við það dreifðu Kinverjar bæklingi þar sem lýst var heimsmynd Maós eins og hún kom honum fyrir sjónir siðustu ár hans. Hann skipti heiminum i þrennt. 1 einum flokknum voru risaveldin tvö, sem. hvort um sig stefndu að heimsyfirráðum. 1 öðrum flokknum voru þróunarlöndin með Kina i fararbroddi þótt það teldi sig jafningja hinna þrátt fyrir stærð þess. I þriðja flokknum voru löndin sem standa hér á miili en þau voru Vestur-Evfópurikin. Kanada og Japan. Þessi riki þurftu jafnt að verjast yfirgangi frá Bandarikjunum og Sovét- rikjunum og höfðu þvi þörf fyrir vinsamleg skipti við Kina og þróunarlöndin. Þess- vegnaværu góð samskipti eðli- leg milli Kina og Vest- ur-Evrópu. Þ.Þ. Teng hefur heimsótt Burma og Nepal —JH

x

Tíminn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tíminn
https://timarit.is/publication/50

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.