Alþýðublaðið - 17.08.1922, Blaðsíða 2

a
AL»*ÐOBL4Ð1B
(Statsanstalten for LiYsforsikring),
Það tilkýonist hér naeð, að herra pósttitari O. P. Blönda!
(Stýrimannastfg 2) er settur umboðsmaður stofnunarinnar í Reýkjavik.
Stjórn ofannefndrar stofnnnar,
hinn 27. júií 1922.
faa menn — eigendur framleiðshi-
taekjanna. En hagur þeirra og
þjóðarinnar — fjöidans — fara
ekki saman. Það er hagur fjöld
ans að framleiðslutækin séu not-
uð, að togararnir séu ekki bundn-
ir uqj háiumarið.
ttlenzka þjóðin sefur. Henni er
er ennþá ekki Ijóst að hagur henn-
ar krefst að framleiðsiutækin, og
fyrst og fremst togararnir, þurfa
að verða þjóðareign. En hún er
að vakna. Þeir sem ganga atvinnu-
lausir núna um há bjargræðistím-
ann, þeir skilja hvílfk fjarstæða
það er að einstakir menn eigi
íramleiðslutækin. Þeir skilja að
atvinnuleýsi er ólag, sem hverfur
um leið og þjóðin eignast fram-
leiðslutækin, en heldur ekki fyr.
Einir.
Margæsir.
Sumir hafa ekki viijað trúa þvf
að gæsir séu skynsamar, Iikiegast
af því að orðið gæs er haft sem
skammaryrði. En satt er það nú
samt; gæsirnar éru skynsamastar
alifugia og vafaiaust með skyn-
samari fuglum svona yfirleitt, enda
i miklu uppáhaldi hjá þeim, sem
elska vilta náttúru, svo sem sjá
má æf ritgerð hins fræga enska
náttúruvinar W. D. Hudson um
gæsirnsr, eða ritgerð ameríska
náttúruvinarins Wiiiiam J. Long
um heisingjana.
Þessir tveir menn sem nefndir
voru, teljast báðir, þó aldraðir
séu, tii ungu kynslóðarinnar sem
segir að betri séu tveir fuglar i
skógi en einn i hendi, eða með
öðrum orðum álltur að skemtun-
in af lifandi fuglum sé langtum
meiri en gagnið af þelm dauðum.
Þessi sskoðun er nú einnig að
ryðja sér rúm á íslandi, þó hægt
fari, en það er í hennar anda að
álítirnar hafa verið gerfriðaðar, og
fieira gert i þá átt.
Hér um daginn var ég stadd
ur á Vesturgötu, kl. 5 að morgni.
Veðrið var fagurt og sólin skein.
Heyrði ég þá einkennilegan hvin
i loíti, og 32, er ég leit upp, eitt-
hvað fjórtán fugia yfir höfði mér;
þeir voru stórir og sýndust svart
ir, nema á kvið. Datt mér íyrst
i hug að þetta væru skaríar, þó
aldrei hafi ég séð þá fljúga i hóp.
Hinsvegar sýadust mér þeir líkir
gæsum sð iögum, en af því þeir
flugu ekki oddaflug, og af þvi
mér virtust þeir svo dökkir, þá
ætiaði ég varia að trúa því að
þetta væru margæsir, og langaði
mig þó til þess, að fá þessa kveðju
frá Grænlandi.
Það var ekki nema brot úr
mínútu, sem ég sá fuglana, en
það var þó nóg til þens að sann-
færa mig um að þeita væru gæs-
ir, og þsð gat þá ekki verið um
aðrar tegundir verið zö ræða en
margæsina, þó ótrúiegt væri, að
hún væri búfn að unga út, 'og
afkvæmíð orðið fæit tii íerðalagæ
ins yfir hafið svona snemma, —
þetta var 12. ágúst.
Þegar ég kora heim fór ég að
athuga hvaða iitur væri á mar-
gæsinni, og sá þá að vel gátu
þessir fuglar Iitarins vegna verið
það sem ég ætiaði. Og i bók
Kolthoffa og Jágerskiölds um nor
ræna fugls, sá ég að margæsin
flýgur ekki oddaflug. Viasi ég þá
þegar að þetta vsr ekki í fyrsta
skifti em ég sá margæsir, því
sacmcna í acaí í vor, sá ég um
kvöid, hátt uppi á háiídimmum
vornætu’.himninum, tvo flokka aí
stóíuœ, dökkum íuglam. Nú veit
ég að það hafa verið margæsir á
leið tii G.æ-.;!anás
Vor og haust fljúga um iand
vort nokkrar tegundir fugia sem
eru á Íeið til varpianda sinna i
Grænlandi, eða á teið þaðan. Af
samuíB tegundenum verða nokk
ur pör eftir og verpa hér, t. d.
af þórshananum. Aðrar tegundir
fara sigeriega fram bjá án þess
að verpa hér, og er meðai þeirra
margæsln, sem einnig tr nefnd
hrota eða promp* — isvorttveggja
hijóðeftirltkizigar. Sá danskur norð
urfari hana um sumar, nyrst
Austur Græniandi, og mun hún vera
með þeim fuglum sem fara lecgst
norður allra, til þess að verpa.
Haftyrðiilinn, setn e? Iftii svart-
fugistegund, sem kemur til Norð-
uriands á vetrin, verpir < sfórum
breiðum þarna norðurfrá. Einstaka
haftyrðil! hefif verpt ( Grimsey,
en er nú vist úhýoat sem varp-
fugli, af þvi hátt verð var boðrd
fyrir eggin, af þeim sem hafa
þann ósið að safna eggjum fugla,
og aækjast eftir sjaidgæfum teg
undum.
Ef tii vill mundu nokkur pör
af margæsinni verpa hér, ef allir
fuglar ættu hér friðhnd. En það
verður þi síðar. Því áreiðaniega
komast tslendingar að lokum á þá
skoðun, að einn dauður fugi (hendi
sé lítils virði móti tvcim lifandi á
þaki. Náttúruskoðarinn.
„Tarzan“.
Þegar neðanmálssaga kemur útr
sérprentuð úr einhverju blaði, íylgja
þeim vanaiega mikiar auglýsingar
um ágæti bókarinnar, að »húa
sé sú bezta sem gefia hafi verið
út á ísienzku* og svo framvegis
ásaaat viðeigandi bvötum að kaupa
bókina. Engar siíkar auglýsingar
hafa verið um .Taizan*, og er
ástæðan sú, að bókin selst svo
ört, a3 erfitt er að fealda ( þau
eintök sem eftir eru ósókt af áskrif-
endum. Enn eru nokkrir eftír, sem
eigi bafa vitjað um bókina, og ero
þeir, sem ekki hafa gert aðrar
ráðstafanlr, beðnir að vitja bók-
arinnar hið alira fyrsta.
Sömuleiðis eru þeir aðrir, seat
hafa hug á að eignast bókiaa
beðair að sækja bana heidur fyr
en seinna,
Upplagið með betra pappír (4.
kr.) er löngu upp pantað, en nokk
ur stykki eftir af 3 krónu upp>
laginu. .