Tíminn - 28.05.1978, Qupperneq 7

Sunnudagur 28. mai 1978.
7
Útgefandi Framsóknarflokkurinn
Framkvæmdastjóri: Kristinn Finnbogason. Ritstjórar:
Þórarinn Þórarinsson (ábm), og Jón Helgason. Ritstjórn-
arfulltrúi: Jón Sigurftsson, Auglýsingastjóri: Steingrimur
Gislason, Ritstjórnarskrifstofur, framkvæmdastjórn og
auglýsingar Siftimúla 15. Simi 86300.
Kvöldsímar blaftamanna: 86562, 86495. Eftir kl. 20.00:
36387. Verft i lausasölu kr. 100.00. Askriftargjaid kr. 2.000 á
‘mánufti. ' Blaftaprenth.f.
í dag er
lag
í dag riður á að enginn félagshyggjumaður sker-
ist úr leik. 1 dag þarf hvert atkvæði að nýtast
Framsóknarmönnum sem vinna að hag og heill
sinna heimahaga. í dag fæst skorið úr um það
hvert vigsgengi umbótaaflanna verður i sveitar-
félögum landsins.
Það er ekki óeðlilegt að kosningamar i Reykja-
vik veki sérstaka athygli. Þar er enn tekizt á um
það hvort stöðnuðu ihaldi á áfram að haldast uppi
að ráðskast með hagsmunamál borgarbúanna og
hlaða áfram upp hátimbruðu bákni á kostnað
þeirra, eða hvort umbóta- og félagshyggjuöfl
verða leidd til áhrifa og aðildar að stjórnun höfuð-
borgarinnar. Nú skiptir öllu að menn hafi það hug-
fast að miðað við siðustu kosningar veltur það á
einu einasta atkvæði hvort Framsóknarmenn bæta
við sig þriðja borgarfulltrúanum eða ekki.
í dag er tekizt á um staðbundin verkefni og
vandamál. En þrátt fyrir það er spurt um áhrif
samvinnuhugsjónar, félagshyggju og framsóknar-
anda um landið allt. Svarið i dag verður að vera
jákvætt, djarflegt jáyrði umbótum og framförum i
heimabyggðum fólksins hvar sem er i landinu.
Ýmsir hafa reynt i kosningabaráttunni að gera
sveitarstjórnarkosningarnar að undanrásum al-
þingiskosninga. Slikt ber vitni misskilningi á hlut-
verkum frjálsra sveitarfélaga. Hitt er aftur á móti
mála sannast að þjóðfélagslegar hugsjónir eiga
sér ekki siður eðlilegan vettvang i heimahögum en
á vettvangi landsmála.
I þessu ljósi verða allir Framsóknarmenn og
umbótamenn að hafa það hugfast i dag að nú er lag
til að sýna afturhaldsöflunum bæði til hægri og i
hópi sósialista hver styrkur Framsóknarflokksins
er og hver þungi er i framfarasókn þjóðarinnar.
Nú er lag að veita maklega ráðningu þeim upp-
lausnaröflum sem staðið hafa fyrir hraklegustu
árásum og niði undanfarinna áratuga i islenzkri
stjórnmálasögu.
1 dag leggja Framsóknarmenn áherzlu á megin-
markmið sin. Þeir leggja áherzlu á hagsæld i
heimahögum fólksins hvar sem er i landinu, i
borg, við sjó og i sveit. Þeir berjast fyrir framsókn
landsins alls og þjóðarinnar allrar. Kjörorð þeirra
er ráðdeild og ábyrgð, félagshyggja og stöðug um-
bótaviðleitni þjóðinni til heilla.
Framsóknarstefnan á brýnt erindi við alla þjóð-
ina, öll byggðarlög landsins. Ef það á að takast að
hlúa að þvi bezta i islenzkum þjóðmálum og upp-
ræta hið versta verður þunginn i athöfnum félags-
hyggjumanna að vera nægilega mikill. Þótt verk-
efnin séu ólik i sveitarfélögunum gengur þetta eins
og rauður þráður um land allt i þessum kosning-
um. Viða hafa Framsóknarmenn átt gott og giftu-
drjúgt samstarf við aðra aðila um stjórn sveitarfé-
laga. í dag er það aðalatriðið að Framsóknarmenn
vilja drengilegt samstarf um málefni án tillits til
flokkslitar.
En það er ekki samstarfsaðilinn sem er aðal-
atriði, heldur styrkur Framsóknarmanna svo að
slikt samstarf geti orðið sannkölluð framsóknar-
stjórn.
1 dag ganga Framsóknarmenn i glæstri fylkingu
til kosninganna undir merkjum alhliða sóknar.
JS
ERLENT YFIRLIT
í mörg hom aó líta
Auknar viðsjár bæði inn á við og út á við
Siftan um áramót hafa upp-
þot verift daglegt brauft i
mörgum helztu borgum trans,
þegar höfuftborgin ein er und-
anskilin. Vifta hefur herinn
þurft aft skerast i leikinn,
lögreglunni til aftstoftar. Enn
virftist herinn hafa full yfir-
ráð, ásamt lögreglu og leyni-
lögreglu , en margir efa, aft
þaft haldist, ef svo fer sem
horft hefur um skeift. írans-
keisari telur þó að völd hans
séu ekki i neinni hættu og þvi
hélt hann i opinbera heimsókn ’
til Búlgariu og Ungverjalands
um miftjan þennan mánuft, aft
nýloknum miklum óeirftumi
ýmsum borgum, þar sem her-
inn haffti orftift aft koma til sög-
unnar. Meft þessu mun keis-
arinn hafa viljaft sýna, að
hann teldi sig öruggan í sessi.
Margir fréttaskýrendur, sem
hafa fylgzt meft framvindu
mála i tran, telja keisaranum
þó hollast aft álita sig ekki of
traustan i sessi.
Þaft hefur aft sjálfsögöu vak-
iö nokkra athygli, aö óeiröirn-
ar viröasthafa aukizt eftir þaö
aö keisarinn hefur horfiö til
frjálsari stjórnarhátta á ýms-
um sviðum siöan Carter for-
seti heimsótti hann um siðustu
áramót. Carter mun hafa lagt
áherzlu á þetta og talið þaö
þátt i þeirri baráttu sinni aö fá
samherja Bandarikjanna til
að auka mannréttindi. Þess-
um breytingum viröist hafa
verið siður en svo vel tekiö i
íran. Vinstrisinnar segja, aö
þessar breytingar gangi alltof
skammt og séu aöeins sýndar-
mennska. Hægri menn segja,
aö þær leiði til upplausnar og
niðurrifs.
Reza Pahlevi transkeisari.
ÞAÐ ERU einkum tvö and-'
stæö öfl, sem beita sér gegn
keisaranum. Annars vegar
eru afturhaldssamir trúar-
leiötogar Múhameðstrúar-
manna, en um 93% lands-
manna eru Múhameðstrúar.
Afturhaldssamir trúarleiðtog-
ar, sem ekki aðeins halda fast
i gamla siði, heldur vilja taka
fortiðina til fyrirmyndar, hafa
viðamikið fylgi i tran. Ahrifa-
mestur þeirra er Ayatollah
Khomeini, sem hefur veriö
landflótta i' tran siöan 1963, og
Ayatollah Shariatmadari
(Ayatollah er eins konar
biskupsnafn), sem hefur aö-
setur I Qum, sem er talin helg
borg Múhameöstrúarmanna i
íran. Þessir trúarleiðtogar
telja keisarann alltof frjáls-
lyndan og beita þeir sér gegn
flestu þvi, semhannhefur gert
til að draga úr kreddum og
hömlum og taka upp i staöinn
siövenjur og reglur Vestur-
landabúa. Hins vegar eru svo
stúdentar, sem fer sifjölgandi
og hallast flestir til vinstri,
ásamt eldri menntamönnum,
rithöfundum og listamönnum.
Þeir telja keisarann hreinan
einræöisherra, en kemur þó
ekki saman um, hvort heldur
beriað steypa honum alveg af
stóli og koma á lýðveldi, eöa
hvort horfiö skuli að þingræöi
og valdalausum keisara. En
þótt vinstri menn séu þannig
ekki á sama máli og algert
djúp sé milli skoöana þeirra
og hinna afturhaldssömu
trúarleiötoga, viröast þessir
aöilar hafa sameinazt um þaö
i seinni tiö aö brjóta vald
keisarans á bak aftur meö ein-
um eöa öörum hætti. Þess
vegna hafa þeir oft samfylgd i
Taraki, hinn nýi leifttogi I Afghanistan
óeiröum. Fréttaskýrendur
telja, aö þaö sé þessi samstaða
ólikra þjóöfélagsafla, sem geti
reynzt keisaranum hættuleg,
og jafnvel oröið til að fella
hann, en eftir þaö myndu þessi
óliku öfl berjast til þrautar um
völdin.
EN ÞAÐ er fleira en þetta,
sem veldur fylgismönnum
keisarans áhyggjum. Stjórnan-
skiptin, sem uröu i Pakistan á
siöastl. ári, og stjórnarskiptin,
sem nýlega uröu i Afghanist-
an, gera það ekki siöur. Hinn
nýi einræöisherra i Pakistan,
Zia, er mikill afturhaldsmað-
ur i trúmálum og virðist ætla
aö hverfa meira og meira til
fornra irúarsiöa. Þaö er ekki
óliklegt, aö þetta geti oröiö
vatn á myllu hinna afturhalds-
sömu trúarleiötoga i íran. 1
Afghanistan hefur þetta snúizt
á annan veg. Þar virðast rót-
tæk vinstri öfl hafa brotizt til
valda, þótt þau neiti því aö
verakommúnistisk. Þaögetur
átt eftir aö hafa örvandi áhrif
á vinstri öflin i Iran og þau
geta fengiö vaxandi aöstoö
þaðan.
Þótt sambúö Irans og Sovét-
rikjanna hafi veriö sæmileg aö
undanförnu, óttast stjórnend-
ur Irans alltaf þennan volduga
nábúa sinn og telja sér þvi
öruggast aö hafa sterkar
varnir. Vafalaust er þaö lika,
aö Rússar fylgjast vel meö
þvi, sem þar er aö gerast, og
álita ser ekki óhagstætt, þótt
heldur kólnaöi milli Irans og
Bandarikjanna, m.a. vegna
þess, aö iran ereitt oliuauöug-
asta land heimsins. Af sömu
ástæöum láta Bandarikja-
menn sig miklu varða það,
sem þar fer fram. Margt
bendir til, aö þeir séu ekki
áhyggjulausir vegna ástands-
ins i Iran.
Þ.Þ.