Tíminn - 14.12.1978, Qupperneq 17
Fimmtudagur 14. desember 1978
17
Hverju reiddist o
ræöisherra. Stjórn SI fór aB lög-
um Fide og geröi sinar
samþykktir samkvæmt þeim.
Forsetinn nýkjörni leitaði á náöir
útlendinga til aö koma s&ium
„þrumuleik” á framfæri. Nefnum
nú til sögunnar einn af virtustu
forustumönnum I finnsku skák-
hreyfingunni, Eero Helme, sem á
sæti i miöstjórn Fide og hefur
veriö fastafulltrúi sins lands hjá
Fide á annan áratug. Hann sagöi
beinum oröum: „Heföi þurft aö
kjósa á milli frambjóöanda Skák-
sambands Islands og frambjóö-
anda studdum af ööru landi en ls-
landi, var máliö mjög einfalt.
Fide-þingiö heföi aldrei gengiö
gegn tillögum Skáksambands Is-
lands”. Svo einfalt er þetta, bæöi
okkur. hr. Helme, og öörum sem
sækja þing Fide. Siöan má Friö-
rik ólafeson spyrja sjálfan sig
hverjar heföu oröiö málalyktir ef
viö heföum haldiö til streitu lög-
formlegri samþykkt stjórnar SI.
„Lastaranum likar ei
neitt...”
Forseti Fide telur orörétt
„Eftirtektarvert er aö lesa þaö i
ritsmiö SI, hversu mikill er sagö-
ur (auökenni HT) hlutur forseta
SI...” Siöar i greininni er fariö
háöulegum oröum um hlut for-
seta St i' framboösvinnu fyrir
Friörik ólafsson. Eölileg og
mannleg viöhorf til þess starfs,
sem stjórn Sí hefur lagt af hendi
eru gerö aö háöungarefni. Forset-
inn kveöstekki vilja veröa til þess
aö „vanmeta” þaö sem unniö hef-
ur veriö aö hans framboösmál-
um. I öllum viötölum, sem Friö-
rik Ólafsson hefur átt viö fjöl-
miöia hefur hvergi nokkurs staö-
ar komiö fram aö Skáksamband
Islands og stjórnarmennþess hafi
gert eitt eöa neitt til stuönings
hans framboöi, hvaö þá aö slikt
hafi veriö þakkaö. Friörik Ólafs-
son hefur haft þaö af aö ná kjöri,
sem foreti Fide, án þess aö nefna
þaö einu aukateknu oröi aö til
þess studdu hann margir menn,
þeirra á meöal forsetar Sl, sem
ekki töldu eftir sér aö leggja dag
viönótt til þessaö ná sigri. Þaö er
svo kapituli út af fyrir sig hvernig
Friörik vann sjálfur aö s&iu
framboöi.
Gislamál.
Friörik Ólafsson gagnrýnir
stjórn SI mjög harkalega fyrir aö
hafa minnst þáttár Gfela Arna-
sonar i hans framboösmálum.
Þaö er gott aö eiga þægan ljá i
þúfu. Hafi Friörik ólafsson lesiö
greinargerö stjórnar Sí, hlýtur
hann aö sjá aö hún var ekki aö
„vega grðflega” aö Gísla Arna-
syni, vegna stuönings hans viö
Friörik Ólafsson. Hún var aö
áfellast hans félagslegu vinnu-
brögö aö hafa staöiö aö ýmsum
framkvæmdum i sambandi viö
framboö Friöriks ólafssonar i
fullkomnu heimildarleysi og
algjörlega án samráös viö stjórn
SI, forseta þess, þessi maöur þarf
hvorki aö tala viö kóng eöa prest.
Viröing hans og Friöriks Ólafs-
sonar fyrir stjórn SI var ekki
meiri en svo aö hvorugur þurfti
aönefna þaö viö stjórnarmenn aö
hann gæfi kost á sér, enda þótt
slikt hefði aldrei komiö til tals
hér heima, nema þeirra á milii.
Forsetinn lýsir slnu hugarfari og
sinni velvild til Gfela Arnasonar i
ritgerö sinni á þennan veg
„nokkrufyrir forsetakosningu...”
ympraöi Einar á þvi viö mig
„hvort égværi búinn aö gera upp
minn hug um féhirðisembættið.
Svaraöi ég þvi til aö ekki væri
ástæöa til aö hafa áhyggjur af þvi
að svo stöddu, fyrr en úrslit
forsetakosninganna lægju fyrir”.
(auökennt HT)
Enn er veislan i farangrinum.
Þaö átti ekki aö bjóöa fram Gisla
Arnason fyrr en sýnt væri aö
Friörikheföi náö kjöri. Þá átti aö
leika „þrumuleiknum”. En hvaöa
greiöa heldur Friörik ólafsson aö
hann sé aö gera Gisla Arnasyni,
hvilikur hollvinur er hann hon-
um? Er þaöekkiábyrgöarhlutiaö
fara þannig aö velviljuöum
manni aö nota hann til þess aö
vinna meö klækjum gegn sinum
samverkamönnum?
Man — Superman.
Forsetinn hefur mörg orö um
Guömund G. Þórarinsson og hans
framlag. Sist situr á mér, sem er
aö vinna sjálfboöastarf aö mál-
Sföntnn
efaum skákhreyfingarinnar, aö
vanmeta störf Guömundar G.
Þórarinssonar i þágu þeirra
hreyfingar. Guömundur er vel-
. metinn fyrir sin margháttuöu
störf og á viröingu skákhreyfing-
arinnar skildafyrir sittframlag til
þeirra mála. Þeirrar viröingar
nýtur Guömundur G. Þórarinsson
þrátt fyrir vafásama liöveishi
Friöriks Ólafssonar. Mér er mjög
til efe aö Guömundur eöa nokkur
annar maöur geti staöiö undir
þessari yfirlýsingu forseta Fide I
tilvitnaörigrein „einn maöur get-
ur fengið meiru áorkaö á einum
tlma en margir menn á mörgum
vikum”.
Hér er aö sjálfsögöu veriö aö
gera sem allra minnst úr, ekki
margra vikna, heldur hálfs ann-
ars árs. starfi stjórnar S1 og
forseta þess. Snorri haföi einhver
oið um þaö aö oflof væri háö og
Guömundi G. Þórarinssyni er
enginn greiöi geröur meö þvi aö
halda þvf fram aö hann hafi ráöiö
örlögum um framboö Friöriks á
einni klukkustund.
Forsetinn kann ekki viö þaö
oröalag Igrg. S1 aöf jármunum til
farar Guömundar G. Þórarins-
sonar og Gfela Arnasonar heföi
getaö veriö betur variö. Þaö er
sjálfsagt aö rökstyöja þessa full-
yröingu. Löngu áfeir en fariö var
til Argentinu var rætt um þaö i
stjórn SI aö brýna nauösyn bæri
til aö fastafulltrúi S1 hjá Fide færi
ekki einn á þingið til aö vinna aö
framboöi Friöriks ólafssonar,
ásamt meö þeim mörgu störfum,
sem vitaö var aö hann myndi
veröa aö sinna þar syöra. Stjórn
S1 leitaöi allra ráöa til aö gera
þaö kleift aö fleiri færu. Þáttur
Friöriks Ólafssonar i þvi máli er
slikur aö ég kýs aö nefna hann
ekki. A sföustu stundu uppgötvar
Friðrik Ólafsson aö hann stendur
höllum fæti i væntanlegum kosn-
ingum og rekur þá upp rama-
kvein og leitar sér fulltingis Guö-
mundar G. Þórarinssonar. Gott
og vel. En heföi ekki mátt hvarfla
aö stórmefetaranum aö fjármun-
um, sem veittir voru Skáksam-
bandi Islands til aö vinna aö
framboösmálum hans, heföi veriö
betur variö til þess aö fá
Guömund til aölegggja fram sina
kraft allt frá upphafi? Heföi okk-
ur öllum ekki oröiö meira liö í þvi
aö hafa okkur til ráöuneytfe og
samstarfs þennan frábæra mann
þegar I upphafi? Guömundur G.
Þórarinsson litur ekki á sig sem
neinn „superman”, hann er maö-
ur.
Vitni að samsæri.
Forsetinn sproksetur 5 stjórn-
armenn S1 fyrir aö „votta um
atburöi, sem skeöu þeim vfös-
fjarri..” og talar um aö þaö geti
komiö fyrir „beztu menn aö
hlaupaá sig ifljótfærni”. Hvaöer
forsetinnaösegja meöþessu? Er
hann enn aö lesa mönnum lexi-
una? Er þetta sá góði vilji, sem
hann vill hafa I samskiptum viö
sig? Þurfa menn aö vera viö-
staddir landhelgisbrot til aö geta
dæmt um brotiö? Er forsetinn aö
gera þvl skóna aö samstjórnar-
menn okkar séu þaö skyni
skroK>nir aö þeir láti ekki sina
eigin dómgreind ráöa? Þeir uröu
áskynja um „samsæri” og drógu
sinar ályktanir af atburöaráös-
inni, hlutdrægnislaust og eins og
þeir voru menn til. Köpuryröi
Friöriks Ólafssonar um þá menn,
gerir ekki minna úr þeim, en
máske úr einhverjum öörum.
Friðarboðinn
Friörik Ólafsson segir I sfbylju
aö hann vilji fá „starfsfriö”.
Hann ætlar okkur aö gefa sér sinn
friö. Hann ætlar aö höggva á báö-
ar hendur og vega aö okkur, sem
allra manna mest höfum unniö
fyrir hann, aö sliöra sveröin og
láta eins og ekkert hafi gerst. Til
þess vörum viö reiöubúnir. Eftir
að dagblaöiö Vfeir haföi birt rit-
stjórnargrein vegna greinargerð-
ar stjórnar SI, þar sem sjónarmiö
S1 voru hrakalega rangfærö og
rangtúlkuö, án þess aö blaöiö
heföi birt greinargeröina, tók ég
saman greinarkorn til andsvara.
Skilvisir menntjáöu mer aö mitt
andsvar ætti fyllsta rétt á sér, en
höföuöu til þess aö islenskum
skákmálum væri enginn greiöi
geröur meö frekari skrifum um
þessi leiöu deilumál.
Ég fór aö þeirra ráöum og var
allra manna sáttfúsastur. Er ekki
aö orölengja þaö aö ég ræddi viö
Friörik Ólafsson og óskaöi eftir
þvi aö hann kæmi til fundar meö
mér og tveimur valinkunnum
sómamönnum utan skákhreyf-
ingarinnar, sem gætu oröiö báö-
um okkur til trausts og halds. Þar
lagöi ég fram eftirfarandi tillögu,
sem drög aö samkomulagi, þann-
ig aö allir mættu vel viö una. Til-
lagan var á þessa leiö:
„Friörik Ólafsson, stórmeist-
ari, forseti FIDE, og stjórn Skák-
sambands íslands hafa komiö sér
saman um eftirfarandi:
Skáksamband Islands fagnar
kjöri Friöriks Ólafssonar til
embættis forseta FIDE og óskar
honum velfamaöar i starfi. Jafn-
framt óskar Skáksamband Is-
lands góörar samvinnu viö f orset-
ann og alþjóðasamtökin um
ókomna framtiö.
Friörik ólafsson vill flytja
Skáksambandi Islands þakkir
fyrir mikiö starf aö framboöi og
kjöri hans og þakkar sérstaklega
forsetum SI.
Báöir aöilar harma þau skrif,
sem oiðiö hafa i fjölmiölum i
sambandi viö Argentinuförina og
FIDE-þingiö, og telja þar ómak-
lega aö vegiö, sérstaklega aö Ein-
ari S. Einarssyni og Gisla Arna-
syni.
Lýsa aöilar yfir þvi, aö þeir telji
slikar blaöadeilur litt fallnar tíi
aö efla gengi skákhreyfingarinn-
ar á Islandi og hvetja til aö þær
deilur veröi látnar niöur falla, en
unniö veröi saman i sátt og sam-
lyndi meö velferð skákhreyfing-
arinnar allrar aö leiöarljósi”.
Viöbrögö forsetans viö þessu
vöktu nánast furöu viöstaddra.
Hann fleygði frá sér þessum
drögum, hann vildi ekki ræöa þau
efhislega né gera aö heldur nein-
ar tíllögur um oröalags- eöa
efnisbreytingar. Hann stóö upp,
greip frakka sinn .og skrýddist
honum og lét orö falla á þá lund
aö hann heföi ekkert lengur aö
gera á þessum fundi. Skömmu
slöar vék hann af vettvangi og
eftir sátu þrir vonsviknir menn.
Ég dró til baka mina ádeilugrein
vegnaskrifa Vfeis i þeirri von, aö
greinargerö Friöriks Ólafssonar
yröi þaö stórmannleg, aö hún gæfi
ekki tilefni til andsvara. Siöan
rann upp laugardagurinn 2.
desember og öll mogunblööin
höföu fram aö færa hina drengi-
legu ritgerð Friðriks Ólafssonar.
Lái mér hver sem vill aö ég skuli
leita andsvara. Friörik Ólafsson
hlýtur aö veröa gera sér grein
fyrir þvi aö hann er ekki hafinn
yfir gagnrýni, aö hann veröur aö
semja sig að siöum félagshyggj-
unnar og lögum og „formsatriö-
um” sem samfélag okkar byggist
á. Hann hefur engan rétt til aö
nföa niöur skóinn af einum eöa
öörum; hann hefur engan rétt til
aö setja sig ofar lögunum.
Ný þingmál 0
mælingu og skrásetningu lóöa og
landa i lögsagnarumdæmum
kaupstaöa og á skipulögöum
svæöum utan kaupstaöa”.
Vitamál
Rikisstjórnin hefur lagt fram
frumvarp til laga um vitamál.
I athugasemdum viö frumvarp-
iö segir m.a.:
„Elstu lög um vitamál, sem nú
eru I gildi, eru frá árinu 1899, lög
um afhendingu lóöar til vitabygg-
ingar o.fl. Siöan hafa veriö sett
mörg lög og reglugeröir um vita-
málefni og eru flest þeirra oröin
úrelt og samsvara ekki breyttum
timum og viðhorfum”.
Þá segir i athugasemdunum
um lögin frá 1933 um stjórn vita-
mála og vitabyggingar:
„Meginuppistaða laganna var
upptalning á þeim vitum, er
byggja skyldi. A þeim tima, sem
iiöinn er siöan, hafa flestír þeir
vitar veriö byggöir, eöa aörir á
nálægum stöim, er taldir voru
heppilegri. Ýmsar breytíngar á
útgerðarháttum og tækni hafa
auk þess komiö til á timabilinu,
og er þvi þessi meginkafli lag-
anna oröinn úreltur.
1 gildandi lögum og reglum eru
ýmis ákvæði óljós um hlutverka-
skiptingu og ábyrgö viö gerö og
rekstur vita- og sjómerkja. I
frumvarpinu er reynt aö gera
þeim málum slik skil, aö ljóst sé,
hver skuli annast og bera ábyrgö
á hinum ýmsu tegundum sjó-
merkja”.
Ennfremur segir, aö vita-
gjaldiö samkvæmt lögum frá
1972, hafi dregist verulega saman
vegna vaxandi veröbólgu:
„Þvi er gert ráö fyrir þvi I
frumvarpinu, aö vitagjald veröi
aö nokkru breytt, þannig aö þaö
komi jafnar niöur á alla notendur
vitakerffeins, og auk þess sé þaö
ákveöiö meö regíugerö I staö
laga, sem ættiaö gera auöveldara
aö halda gjaldinu eðlilegu”.
Sími 86-300
ry
Hjartans þakkir til allra þeirra er gerðu
mér hinn 10. nóv. s.l. 70 ára afmælisdaginn
ógleymanlegan
Gleðileg jól
Ragnhildur Jónsdóttir
Steiná
+
Elin Dagbjört Einarsdóttir
lést hinn 3. þessa mánaöar aö EHiheimilinu Grund.
Jarðarförin fór fram I kyrrþey aö ósk hinnar látnu.
Fyrir hönd skyldmenna,
Sigriöur M. Gisladóttir,
Þórunn Siguröardóttir.
Maöurinn minn, faðir okkar, tengdafaöir og afi
Skarphéðinn Pálsson
frá Gili I Skagafiröi
veröur jarösunginn frá Sauöárkrókskirkju laugardaginn
16. desember kl. 2.
Elisabet Stefánsdóttir,
börn, tengdabörn og barnabörn.
•:S
f
JDUM
og
ISHAFSÆVINTYRI
Svífðu seglum þöndum —
Ishafsævintýri
Þessar bækur Jóhanns Kúld koma
nú í einu bindi. Þær voru gefnur út
fyrir nærfellt 4 áratugum, seldust
fljótlega upp og þóttu afburða-
skemmtilegar.
Ævintýri Jóhanns eru næsta
furðuleg og alltaf er eitthvað að
gerast sem kemur manni skemmti-
lega á óvart. Það er tæpast fáanleg
æskilegri sjómannabók en þessi.
ÆGISÚTGAFAN