Fréttablaðið - 13.11.2006, Síða 59

Þýðandi:
Anna María Hilmarsdóttir
2,4,8,16...31
ÓSÝNILEGIR GLÆPIR EFTIR GUILLERMO MARTÍNES
Á METSÖLULISTUM UM ALLAN HEIM.
PLANETA BÓKMENNTAVERÐLAUNIN
Í ARGENTÍNU.
„Stærðfræði og morðgáta. Þú færð ekki betri kokkteil.“
- Guardian
FRÁ HÖFUNDI
DA VINCI LYKILSINS
HRINGUR TANKADOS EFTIR DAN BROWN
ÓUMDEILDUR MEISTARI HINNAR
ÚTHUGSUÐU SPENNUSÖGU
„Heimurinn sem Hringur Tankados lýsir er því miður ekki
fjarri raunveruleikanum.“
- MacDonnell Ulsch, forstjóri Öryggisráðs Bandaríkjanna
SELD Í
MEIRA
EN
1.000.0
00
EINTÖK
UM
Það kostar borgarbúa tæpar 200
milljónir á hverju vori að endur-
nýja malbikið eftir slitið á nagla-
dekkjum yfir veturinn á undan.
Gróflega reiknað geta það því
verið um fimm þúsund krónur
sem hver bíll á nagladekkjum
kostar borgarbúa. Það finnst
kannski einhverjum lítið og öðrum
mikið. Mér finnst það mikið því
það er svo sannarlega hægt að
nota tvö hundruð milljónir á ári í
margt skemmtilegra en malbik.
Það mætti t.d. efna til alþjóðlegrar
stuttmyndasamkeppni, efla sjálf-
stæðu leikhúsin, greiða niður frí-
stunda- og íþróttastarf eða byggja
upp hjólastígakerfi borgarinnar.
Kostnaður borgarinnar af nagla-
dekkjanotkun er dæmi um óbein-
an kostnað sem fellur ekki á
notandann heldur á samfélagið.
Alvarlegri óbeinn kostnaður af
notkun nagladekkja er samt þáttur
þeirra í svifryki sem er ógn við
heilsu fólks. Malbiksagnir tætt
upp af nagladekkjum eru lang-
stærsti einstaki þátturinn í svif-
ryki borgarinnar eða um fimmtíu
til sextíu prósent þegar svifryk er
mest. Á þessu ári hefur magn svif-
ryks í andrúmslofti farið 24 sinn-
um yfir heilsuverndarmörk.
Í Svíþjóð hafa verið gerðar rann-
sóknir á loftgæðum og áhrifum
svifryks á heilsu fólks. Niðurstaða
þeirra er að jafnvel lítið magn svif-
ryks í andrúmslofti hafi áhrif á
heilsuna og að svifryksmengun
fækkar lífdögum Stokkhólmsbúa
meira en umferðarslys í borginni.
Í nýjasta blaði FÍB er ítarleg
úttekt, og samanburður á ónegld-
um vetrardekkjum, byggð á
erlendum prófunum óháðra aðila.
Þar er borinn saman fjöldi
afbragðsgóðra dekkja en hin svo-
kölluðu loftbóludekk sem margir
þekkja eru í efsta sæti að mati
þeirra sem framkvæmdu rann-
sóknirnar í ár. Betra grip, styttri
hemlunarvegalengd og meiri
stöðugleiki í beygjum eru dæmi
um árlegar framfarir en þróun í
hönnun naglalausra vetrardekkja
hefur verið mjög hröð og bestu
dekkin í dag eru umtalsvert betri
en bestu dekkin fyrir fimm árum.
Því miður hefur þróunin ekki orðið
mikil í nagladekkjum af þeirri ein-
földu ástæðu að þau eru mjög víða
bönnuð og á flestum
stöðum afar illa séð.
Íslendingar hafa engu að
síður lengi haft tröllatrú
á negldum dekkjum og
talið þau öruggari en
ónegld dekk. Staðreynd-
in er samt sú að um nokk-
urra ára bil hafa ónegld
dekk verið öruggari við
langflestar vetraraðstæð-
ur. Einungis á sléttum
og blautum ís hafa negld
dekk betra grip en góð
vetrardekk. Þetta eru aðstæður
sem aðeins skapast örfáa daga á
hverjum vetri. Við allar aðrar
aðstæður eru nagladekk verri,
hemlunarvegalengd lengri og grip
í beygjum verra. Valið ætti því að
vera auðvelt á milli aukins öryggis
flesta daga eða fáa
daga.
Sumir aka á nöglum
allan veturinn af því
að þeir þurfa af og til
að fara út á land og
telja hættu á að lenda
í aðstæðum þar sem
nagladekk veita
meira öryggi en góð
vetrardekk. Erfitt er
að fullyrða að svo
geti ekki verið í einhverjum tilvik-
um en rétt að benda á að í lang-
flestum vetraraðstæðum utan
þéttbýlis veita góð vetrardekk
betra grip en nagladekk. Áralöng
reynsla FÍB af því að halda úti
ónegldum þjónustubíl um allt land
í öllum veðrum er sú að aldrei var
þörf á nagladekkjum.
Fyrir þá sem vilja vera vel búnir
í ófærð býður FÍB upp á dekkja-
sokka, eins konar keðjur úr næloni
sem auðvelt er að setja á dekkin í
ófærð. Þetta er skemmtileg nýjung
og hlýtur að verða jólagjöfin í ár til
þeirra sem vilja vera vel útbúnir í
akstri utan þéttbýlisins.
Í nýlegu umhverfisátaki Umhverfis-
ráðs Reykjavíkurborgar var
hreint andrúmsloft persónugert í
ungum manni sem kallaður var
Hreinn Loftur. Sjálfur er ég mikill
aðdáandi hreins lofts en verð að
viðurkenna að stundum hef ég
efast um heilsubót mína af því að
hjóla í vinnuna að vetrarlagi þegar
negldir bílar í þúsundavís aka
framhjá mér og spæna upp mal-
bikið. Ég held því að ég tali bæði
fyrir munn minn og Hreins Lofts
þegar ég bið fólk að hugsa sig
vandlega um áður en það setur
undir bílinn nagladekk sem menga
loftið og veita langflesta daga
vetrarins minna öryggi í umferð-
inni en góð vetrardekk með betra
grip.
Höfundur er varaborgarfulltrúi
Samfylkingarinnar og fulltrúi í
umhverfisráði.
Hreinn Loftur og nagladekkin
Einungis á sléttum og blautum
ís hafa negld dekk betra grip
en góð vetrardekk.