Fréttablaðið - 26.11.2006, Page 16

S
tykkishólmur liggur undir snjó-
hulu þegar blaðamann ber þar
að garði og rennir upp að stóru,
rauðu timburhúsi, merktu Tang
& Riis, þar sem aðsetur fyrir-
tækisins Agustson ehf. hefur
verið síðan 1933.
Rakel tekur á móti blaðamanni og ljósmynd-
ara Fréttablaðsins með kaffi og bakkelsi í
notalegu umhverfi þessa gamla húss, sem
byggt var árið 1890.
„Tengdafaðir minn, Sigurður Ágústsson,
keypti eignir Tang og Riis á uppboði árið
1933 en þá var fyrirtækið hefðbundin
bændaverslun,“ segir Rakel um upphaf fjöl-
skyldufyrirtækisins sem gekk undir nafn-
inu Sigurður Ágústsson ehf. þar til um síð-
ustu áramót. „Sigurður hafði verið að vinna
fyrir fyrrum eigendur ásamt því að reka
eigin útgerð, minka- og refabú. Síðar bætt-
ist fleira við reksturinn, til dæmis bifreiða-
stöð, fiskimjölsverksmiðja og bakarí. Það
var gjarnan þannig í svona þorpum á þess-
um tíma að menn voru bara í öllu. Árið 1942
byggði hann frystihús í Hólminum en fór
síðan á þing árið 1949 og hélt rekstrinum
áfram með aðstoð góðra manna.“
Eiginmaður Rakelar, Ágúst Sigurðsson,
kom frá námi í Bandaríkjunum árið 1957
og tók þá við rekstrinum ásamt öðrum en
Rakel kom síðan inn í það með honum eftir
að hún kom í Stykkishólm. „Hann féll síðan
frá árið 1993 en hafði átt hugmyndir að
mörgum nýjungum sem fyrirtækið tókst á
hendur eins og skelveiðum.“
Rakel kynntist Ágústi í skátaskóla við
Úlfljótsvatn en sjálf er hún sjómannsdóttir
úr Keflavík. „Ég kom til Stykkishólms árið
1963 og byrjaði fljótlega að vinna með
Ágústi, manninum mínum, en hann rak þá
bíóið á staðnum og lítið veitingahús sem
kallaðist Tehúsið og sló alveg í gegn á þess-
um tíma,“ segir Rakel brosandi. „Ég byrj-
aði á að vinna með honum í þessu þegar ég
flutti í Hólminn, seldi miða í bíó og
afgreiddi í Tehúsinu, sem var með allt öðru
ívafi en venjuleg sjoppa.“
Rakel segir Ágúst óneitanlega hafa
komið með nýja strauma inn í samfélagið í
Stykkishólmi. „Hann var í Bandaríkjunum
í tvö ár og kynntist ýmsu þar en hann var
líka mjög hugmyndaríkur alla tíð. Hann
breytti til dæmis versluninni í sjálfsaf-
greiðsluverslun, sem þótti á þeim tíma
mjög framúrstefnulegt.“
Verslunina seldi Sigurður árið 1967 en
hélt húsakynnunum en í verslunarhúsinu
hafa skrifstofur fyrirtækisins alla tíð
verið. Um áramótin eru komin fjörutíu ár
síðan Rakel hóf störf í þessu skemmtilega
húsi sem upphaflega var byggt sem pakk-
hús fyrir Gramsverslun. „Ég hef sinnt
ýmsu hjá fyrirtækinu þessa áratugi og
þrátt fyrir að ég hafi alltaf verið lítið fyrir
titla þá er ég nú skráður stjórnarformað-
ur í dag. Ég hef verið mikið í fjármálun-
um, bókhaldinu og er í raun ekkert óvið-
komandi.“
Agustson hefur alla tíð verið í eigu sömu
fjölskyldunnar og er Rakel nú eigandi að
fyrirtækinu ásamt börnunum sínum. „Það
hafa fjórar kynslóðir starfað við fyrirtækið
og sú fimmta er að stíga sín fyrstu skref
innan þess,“ segir Rakel og heldur áfram:
„Þegar Ágúst lést árið 1993 þá komu tvö af
börnunum okkar hingað heim; Ingibjörg,
sem er í bókhaldinu og fjármálunum með
mér og Sigurður, sem tók við framkvæmda-
stjórastöðu, en er nú fluttur til Danmerkur
og heldur utan um reksturinn okkar þar en
er líka að starfa með okkur hér.“
Rakel segir ástæðuna fyrir því að nafni
fyrirtækisins var breytt úr Sigurður Ágústs-
son ehf. í Agustson ehf. vera að fyrirtækið
hóf útrás til Danmerkur árið 2002. „Við
keyptum þá verksmiðju í Hirtshals á Norð-
ur-Jótlandi. Fyrirtækið var og er að leggja
niður skelfiskafurðir í saltlög, sem er þekkt
vinnsluaðferð í Danmörku. Þetta fyrirtæki
vinnur úr 15-16 hundruð tonnum af skel-
fiskafurðum á ári en kaupir afurðirnar víðs
vegar að, til dæmis frá Asíulöndum og Kan-
ada. Útrásin hélt áfram og í fyrra keyptum
við fyrirtæki í Vejle,“ segir Rakel en það
fyrirtæki heitreykir regnbogaurriða úr 6.000
tonnum á ári. „Þar eru unnin 20-25 tonn á dag
af silungi sem kemur lifandi inn í verksmiðj-
una en hann er ræktaður af bændum í
nágrenninu. Þetta er stærsta fyrirtækið í
heitreykingu á silungi, að minnsta kosti í
Danmörku. Við vinnum silunginn í neytenda-
pakkningar, mest fyrir þýskan markað, en
vörurnar fara líka annað.“
Þegar Agustson keypti verksmiðjuna
fylgdi henni hús sem ekkert hafði verið
notað í nokkur ár. „Þetta var verksmiðjuhús
í mjög góðu ásigkomulagi og þangað flutt-
um við í sumar kavíarverksmiðju sem við
höfðum rekið í Stykkishólmi í tuttugu ár,“
segir Rakel en öll þessi fyrirtæki eru í dag
rekin undir nafninu Agustson ehf. og
Agustson A/S. „Heildarvelta okkar á ári er
3,5-4 milljarðar.“
„Til skamms tíma rákum við rækjuverk-
smiðju hér í Stykkishólmi en hættum að
pilla rækju um síðustu áramót. Núna flytj-
um við inn pillaða rækju frá Kanada og
pökkum henni í smápakkningar fyrir breska
og franska smásölukeðju,“ segir Rakel en
einnig á fyrirtækið öfluga skelfiskverk-
smiðju. „Hér hafa þó ekki verið leyfðar
skelveiðar um hríð en þetta er fjórða kvóta-
árið sem skelveiðar eru bannaðar í Breiða-
firði vegna hruns í stofninum sem á rætur
að rekja til ákveðinnar sýkingar sem varð í
stofninum hér.“
Fyrirtækið hefur alla tíð verið í einhverri
útgerð og var áður fyrr mikið í bolfiski og
saltfiski og rekur í dag eitt línuskip. „Þar
sem við rákum kavíarverksmiðjuna áður
erum við nú búin að setja upp öfluga salt-
fiskverkun og erum því farin að vinna salt-
fisk aftur, fyrst og fremst af þessu línu-
skipi.“
Þrátt fyrir að vera upprunalega sjómanns-
dóttir úr Keflavík segist Rakel fyrst og
fremst líta á sig sem Hólmara í dag. „Ég
Hef mjög sterkar taugar
til samfélagsins
Rakel Olsen er stjórnarfor-
maður útgerðarfyrirtækisins
Agustson ehf. í Stykkishólmi
sem er í eigu fjölskyldu henn-
ar. Sigríður Hjálmarsdóttir
heimsótti Rakel í Hólminum
og ræddi við hana um fyrir-
tækið og lífið í Stykkishólmi.