Fréttablaðið - 30.12.2006, Blaðsíða 41
Allir þekkja vel þær væntingar
sem gerðar eru til áramótanna.
Flestir leggja sig mikið fram við
að eiga skemmtileg áramót. Oftar
en ekki verður þó eftirvæntingin
skemmtuninni að bráð og margir
farnir að þekkja hinn súra bömm-
er sem oft fylgir þessu kvöldi.
Vilji fólk tryggja að kvöldið
verði sem skemmtilegast er best
að negla niður hvað á að gera og
með hverjum það skal gert. Hóið
saman þeim vinum sem þið kjósið
að eyða áramótunum með og
ákveðið að hittast heima hjá ein-
hverjum þeirra. Þaðan verður svo
ekki farið í neina aðra gleði heldur
verður gleðin haldin þar. Um leið
og þið farið að eltast við stuðið út
um allan bæ eru miklar líkur á að
þið missið af því.
Áramóta-
veislan
Uppruni áramótabrenna og álfadans.
Víða erlendis tíðkast að kveikja í bálkesti við
ýmis tækifæri, en flest bendir til að áramóta-
brennur séu séríslenskt fyrirbrigði.
Fyrstu heimildir sem geta um áramótabrenn-
ur hérlendis eru frá ofanverðri átjándu öld.
Fyrsta brennan sem um getur er frá árinu 1791
þegar skólapiltar úr Hólavallaskóla söfnuðu
saman tunnum og timbri og kveiktu í, að því er
talið er á Landakotshæð.
Tæpum fimmtíu árum síðar voru áramóta-
brennur orðnar mjög algengar hérlendis og var
þá farið að dansa svokallaðan álfadans í kringum
bálköstinn. Sá siður er talinn kominn frá skóla-
piltum við Lærða skólann, sem frumsýndu árið
1871 leikritið Nýársnótt þar sem álfar áttu hlut
að máli. Nemarnir klæddu sig síðan upp sem
ljós- eða svartálfa ásamt stúdentum og gengu
niður að Tjörninni með blys og dönsuðu og sungu
álfasöngva.
Áramótabrennur séríslenskt fyrirbrigði
Margs konar þjóðtrú tengist
áramótunum, einkum nýárs-
nótt og þrettándanum.
Þá eru kýr sagðar geta talað en
varasamt getur verið að reyna að
liggja á hleri, því kýrnar eru sagð-
ar æra þá sem það gera. Einnig er
talað um að þá flytji álfar til nýrra
heimkynna. Í þjóðtrúnni eiga
menn að liggja úti á krossgötum á
nýársnótt, þaðan sem sér til fjög-
urra kirkna.
Þá munu álfar þyrpast að úr
öllum áttum, biðja manninn að
fylgja sér og bjóða honum gull og
gersemar, klæði, mat og drykk.
Ekki má þó þiggja boð álfanna né
svara þeim því þá heillast menn
og verða vitstola. Standist menn
hins vegar þrautina og haldi út
fram að dagrenningu án þess að
ansa álfunum segir trúin að allir
álfar hverfi en álfaauðurinn verði
eftir og verði þar með eign manns-
ins.
Ýmiss konar hjátrú um veður-
far fylgir jafnframt áramótunum.
Menn töldu að ef fyrsti dagur í
janúar félli á sunnudag yrði vetur-
inn spakur og staðvindasamur,
sumar þurrt og heyskapur mikill,
gnægð og friður. Væri fyrsti jan-
úar á laugardegi væri hins vegar
ekki von á góðu, því þá ferst sauð-
fé og gamlir menn deyja.
Þegar álf-
arnir flytja
Hverjir eru bestir?
- í snakkinu okkar er 100% sólblómaolía
- mun hollara en frá erlendum framleiðendum
- aðeins 3% mettuð fita
- engin hert fita
- engar transfitusýrur, sem er mjög gott
- 30% minni fita en í kartöfluflögum
- þess vegna erum við bestir
Í nýlegri bandarískri könnun fékk íslenska Stjörnusnakkið sérstaklega góð meðmæli.
Umfjöllunin er á vefsíðunni: http://www.taquitos.net. Sjá einnig krækju á www.snakk.is
www.snakk.is
Hol
lara
sna
kk
með
100
%
sólb
lóm
aol
íu