Ísafold - 11.10.1877, Blaðsíða 4

104
að bera hvortveggja ritin saman. Vjer
höfum að eins lauslega litið yíir hið
17. bindi, sem nú er nýkomið út, og
fundið hátt á annað hundrað af kon-
ungsúrskurðum og stjórnarbrjefum, sem
allt þangað til i sumar hafa verið hul-
inn helgidómur öllum landsmönnum,
bæði embættismönnum og öðrum, og
af skjölum þessum eru sum næsta merki-
leg og áríðandi á ýmsan veg, bæði fyrir
hina veraldlegu embættisstjett yfir höf-
uð, er á að þekkja og beita lögunum
og úrskurðum stjórnarráðanna, og eins
fyrir þá, er vilja kynna sjer til nokk-
urrar hlýtar stjórnarhagi landsins um
þessi ár, er þetta bindi safnsins nær
yfir. Rúmið leyfir eigi að leiða ítarleg
rök að þessu áliti, enda gjörist þess því
síður þörf, sem hver og einn á hægt
með að bera bæði söfnin saman og á
þann hátt kynna sjer alla málavöxtu.
f>ess viljum vjer að eins geta, að fyrir-
sagnirnar um uppsprettur þær, erlaga-
boðin eru runnin af, sem útgefandinn
hefir samið og látið prenta á undan
sjálfum lagaboðunum, eru að vorri ætl-
an eitt hið mesta þarfaverk, og mgnu
spara bæði vísindamönnum og embætt-
ismönnum margfalda mæðu og fyrir-
höfn um ókominn tíma, því með þeim
hefir útgefandinn eins og lagt fram
lyklana að öllum hirzlum þeim, er þeir
þurfa að rannsaka og kynna sjer, er
vita vilja með vissu sögu hvers laga-
boðs eða þurfa að rannsaka einhver
atriði þess nákvæmlega. Vjer höfum
leyft oss að taka þetta atriði sjerstak-
lega fram, því vjer ætlum, að slík vand-
virkni og nákvæmni sje stök í sinni
röð, og vjer þekkjum að minnsta kosti
engin slík dæmi frá hinum almennu
dönsku lagasöfnum. Vjer skulum að
eins geta þess, að vjer fáum eigi betur
sjeð, en að hin fyllsta ástæða sje til að
halda hinu íslenzka lagasafni áfram, með
sama fyrirkomulagi og sama sniði, sem
að undanförnu, allt fram að þeimtíma,
er Stjórnarcíðindin frá 1874 taka við,
og vjer viljum af alhuga óska þess, að
hinum heiðraða útgefanda mætti end-
ast aldur og heilsa til að ljúka við hið
merkilega lagasafn, sem fyrir óþreyt-
andi starfsemi hans og atfylgi hins ann-
ars útgefanda, meðanhans naut við, er
nú þegar svo langt á leið komið; því
viljum vjer og öfluglega treysta, að al-
þingi enn sem fyr haldi fram upptekn-
um hætti um fjárveitingu þá, sem nauð-
synleg er til framhalds þessu fyrirtækí.
HITT OG ÞETTA.
— Svo er sagt, að meðal-göngumað-
ur gangi í hægðurh sínum 16 000 fet á
klukkustundunni á sljettum vegi. Hann
leggur undir sig 30V2 þumlung í einu.
þetta var reynt einhverstaðar fyrir eigi
löngu á 60 mönnum í einu, og lagði sá
stórstígasti undir sig 34 þuml., en hinn
smástígasti 26V2 þuml.; hann gekk
14 400 fet á klukkustundunni, en hinn
17 600.
— þ>ýzkur læknir einn nafnkenndur
segir, að meðalmaður sje þumlung styttri
á kvöldin en á morgnana, og að heil-
brigður maður sje að jafnaði 3 pundum
ljettari á sumrin en á veturna. Engin
sköpuð skepna hefir jafnstóran heila og
maðurinn, að tiltölu við annan vöxt;
heili í manni, sem vegur 15 fjórðunga,
er 6 pund, en í hundrað fjórðunga nauti
er heilinn ekki nema 1 pund. þ>að er
því eigi um skör fram, að talað er um
„nautheimsku11. I likama mannsins eru
alls^ag bein; 60 í höfðinu, 67 í boln-
um, 62 í handleggjunum og höndunum,
og 50 í fótunum. Hjartað dregst40oo
sinnum saman á klukkustundunni. Blóð-
ið í líkamanum vegur 15—25 pund og
fer það allt saman 18 sinnum gegnum
hjartað á klukkustundunni, með i25feta
hraða á mínútunni að minnsta kosti, Á
heilbrigðum manni fullorðnum slær líf-
æðin 80—90 sinnum á minútunni, en á
gömlum mönnum miklu sjaldnar, marg-
opt eigi nema 60 sinnum. Enskur nátt-
úrufræðingur segir, að á Englendingum
vegi heilinn að meðaltali 4 7.-0 únzíur,
á Frökkum 44.38, og á f>jóðverjum 42.gs.
En auðsjeð er, að það er Englending-
ur, sem komið hefir upp með þessa
speki.
— Árið 1876 bárust meira enþúsund
miljónir sendibrjefa gegnum hendurnar
á póststjórn Breta, og verður það 32
brjef á manníöllu Bretlandi hinu mikla
og írlandi. Enn fremur 87 miljónir
spjaldbrjefa (,,póstkort“) og 208 miljónir
bóka- og blaða-böggla. Brjefunum hafði
fjölgað um 5 af hundraði frá því ár-
ið áður, og póstkortunum um 12 af
hundraði.
— Tyrkir eru kunnir að því síðan ó-
friðurinn hófst í vor, að neyta allra
bragða til að láta eigi fijettast, er þeir
verða fyrir einhverjum áföllum í við-
skiptunum við Rússa, og eins hefir sú
raun á orðið optar en einusinni, að þeir
skrökva upp sigurvinningum sjer til
handa. í hvorumtveggja herbúðum,
þeirra og Rússa, var í sumar framan
af fullt af frjettariturum utan um allan
heim, og er það sannfrjett, að Tyrkir
meinuðu þeim ef þeir gátu að segja
frá öðru í hraðfijettaskeytum, en efRúss-
ar urðu fyrir einhverju áfelli eða biðu
ósigur, svo að mennirnir komuzt í stand-
andi vandræði, og urðu að koma sjer
burtu úr herbúðunum. þ>að hefir jafn-
vel sannazt á Tyrki, að þeir lugu upp á
Rússa alls konar níðingsskap og hryðju-
verkum, settu undir söguna nafn ein-
hvers frjettaritara og sendu svo blaði
hans. Var þessu svo trúað fyrst hjer
norður í álfu, þangað til svikin komu
upp síðar. Stundum gátu þó frjettarit-
ararnir komið fram vilja sínum með
vjelum. Meðal annars er frá því sagt,
um einn Englending, er var staddur í
herbúðum Tyrkja í Asíu í júnímánuði
í sumar og þurfti að láta stjórnarherra
Breta í Miklagarði vita af ósigri, er
Tyrkir biðu þar eystra um þær mundir
(16. júní). Hann vissi, að ef hann segði
tiðindin með berum orðum, mundu
Tyrkir ónýta skeytið á leiðinni, og hugs-
ar sjer það ráð, að hann ritar í staðinn
þessi orð : „Lesið 11. versið í 11. kapí-
tula í Samúels bók“. Stjómarherranum
þótti þetta hálfskritið skeyti, en hugsar
þó að jafngott sje þótt hann fletti upp
í biflíunni. þar stendur þá á hinum til-
vitnaða stað, að Sál konungur hafi skipt
liði sinu í þrennt og sigrað Ammóníta.
Stjómarherrann rjeð undireins gátuna;
það þurfti eigi annað en setja „Rússa“
fyrir „Sál“ og „Tyrki“ fyrir „Ammón-
íta“. En svo leið hálfur mánuður, að eigi
bárust aðrar fregnir af þessum ósigri
Tyrkja, því stjórn þeirra leynir bæði
soldán sjálfan og aðra slíkum tíðindum
sem lengst hún getur. Annars furðaði
menn á, að Tyrkir slcyldu þó lofa þessu
skeyti að komast, og ímynduðu sjer
helzt, að það væri því að þakka, að
Tyrkir hefðu haldið, að þessi Samúel
væri einhver voldugur peningakaupmað-
ur, en þá eru Tyrkir all-smeykir við;
þeir þora eigi öðru en koma sjer vel
við þá, með því að þeim liggur opt á
„krít“ hjá þeim.
Leiðrjettingar. í miðdálki á 93- bls. 42.
línu að neðan stendur: einnig skýrt frá efni þeirra,
en á að vera einnig skýrt frá efni nokk-
urra þeirra, ogí fremsta dálki á sömu bls.
18. 1. a. n. Allt hvað þú oss og vera f. Allt
hvað þú oss varst og vera. A 91. bls.
miðdálki Ql. línu að ofan 4 af þúsundi fyrir 4 a f
hundraði.
Auglýsingar.
KARBÓLSÝRA verður fyrst um sinn
seld í Apótekinu með lækkuðu verði,
semsje: i—io pund 50 aura (pundið),
11—20 pund 45 aura, 21—40 pund 40
aura. Ilát fást í Apótekinu og verða
tekin aptur með sama verði. Notkun-
arleiðbeining fæst ókeypis.
*
* . * .
—Jeg undirskrifaður hefi bæði brúk-
að karbólsýru og olíusætu („Glycerin-
dip“) á roitt fje, og er reynzla mín sú,
uð hin fyrri er miklu kröptugra varnar-
meðal gegn óþrifum í kindum en hin
síðari. í það einasta skipti, sem við
skoðun hefir fundizt færi- og fellilús í
mínu íje, hafði jeg um haustið við haft
olíusætu en ekki karbólsýru.
Bessastöðum, 2. október 1877.
Grímur Thomsen.
—Af böðum þeim, sem hjer hafa
verið við höfð, bæði gegn kláða og ó-
þrifuni á kindum, álít jeg karbólsýru-
baðið sem eitthvert hið einfaldasta og
óhultasta. Reykjavíjc, 26. sept. 1877.
Jón Hjaltalín
landlæknír.
—Eptir þeirri þekkingu og reynslu,
sem vjer höfum á þeim baðlyfjum, sem
hafa flutzt hingað til landsins, erum
vjer sannfærðir um, að karbólsýra blönd-
uð svo sem dýralæknir Snorri Jónsson
hefir fyrir lagt, eru hin beztu baðlyf á
sauðíje, hvort heldur er til lækninga
eða þrifa. Reykjavík, 25. sept. 1877.
H. K. Friðriksson.
Ritstjóri: BjÖM JÓnSSOII, cand. philos.
Prentsmiðja „ísafoldar11.— Sigm. Guðmundsson.