Ísafold - 28.10.1877, Blaðsíða 3

115
óskaði að hann hlutaðist til, að þær
yrðu sóttar, ásamt þvi, sem jeg vonaði
að við mundi bætast úr öðrum hrepp-
um sýslunnar, og gat jeg þess jafnframt,
að sýslumaður Sverrisen mundi fara á
flot kindagjöfum til Sunnlendinga við
Bæhreppinga í Strandasýslu, og hvatti
jeg því heldur til að maður væri send-
ur í Bæjarhrepp og vestustu hreppa
Húnavatnssýslu. — þ>egar allt þetta
gjörðist, var tíðin góð, en skömmu síðar
kom norðangarður með talsverðri fönn,
og mun þá almenningur hafa orðið því
með öllu afhuga, að kindur gætu kom-
ist suður, og því mun þetta hafa verið
miður undirbúið en vera þurfti þegar
mennirnir komu að sunnan, enda verð-
ur því ekki neitað, að sumir oddvitar
hreppanefndanna munu ekki hafa reynzt
eins ötulir hvatamenn í þessu máli eins
og menn vonuðust eptir.
þegar mennirnir komu, sendi jeg
einn þeirra (Benidikt) norður að Bæ,
en annan hinna til hreppsnefndanna í
Laxárdal og Saurbæ, og hinn til hrepps-
nefndanna í Hvammssveit á Fellsströnd
og Skarðsströnd. — þ>egar Benidikt
kom að Bæ, sagði hann Sverrisen, að
hann tæki ekki í mál að reka kindur
yfir Laxárdalsheiði (og þó gengu fjár-
rekstrar yfir heiðina sömu dagana), svo
sýslumaður sá ekki til neins að safna
saman þeim kindum, sem hann hefði
þá getað fengið kringum sig, heldur
rjeði það af, að reyna að safna pening-
umsíðar, þó slíkt sje mjög örðugt vegna
peningaeklunnar. — þeir sem vestur
fóru komu' '* með nokkrar kindur úr
Hvammssveit', 20 kr. í peningum frá
Guðbrandi í Hvítadal, kind frá prófast-
inum í Hjarðarholti og 10 krónur í pen-
ingum frá Kristjáni hreppstjóra á J>or-
bergsstöðum. — Að svona gekk nú dauf-
lega þar vestra, að fráteknum þessum
einstöku mönnum, held jeg að hafi
mest komið af því, að þetta hafi aldrei
þjóðlitirnir.
£>að er kunnugt, að þá er ítalir
börðust sjer til frelsis, fyrir 17 árum,
og komu þjóðinni úr ánauð og undir
forustu hins frjálslynda konungs Sard-
ininga, Viktor Emanúels, með aðstoð
Napóleons Frakkakeisara, varð Fen-
eyjaland (Feneyjarog landskiki nokkur
fyrir botni Adriaflóa) eptir í klóm Aust-
urríkismanna, og undu landsmenn því
stórilla, og þráðu sáran þá stund, er
þeim auðnaðist að losast úr þeim hin-
um illa læðingi og komast í löguneyti
við bræður sína, þegna Ítalíukonungs,
sem og tókst 6 árum síðar. þeir hlífð-
ust og eigi við að láta í ljósi á ýmsan
hátt, hvað þeim bjó ríkast í skapi, hve-
nær sem færi gafst. Um þessarmund-
ir bar svo til einhverju sinni, að ítölsk
dansmey, er var mesta fyrirtak í sinni
mennt, var fengin til að sýna íþrótt
sína á leikhúsinu í Mantova (Mantúa),
einni helztu borginni f Feneyjalandi.
það er siður á leikhúsum, að áhorf-
endur bæði „klappa lof í lófa“, er þeim
getzt að leikendum, og henda til þeirra
blómsveigum, inn á leiksviðið, ef þeim
finnst mjög um leik þeirra. í sveiga
verið nógu vel undirbúið af hreppsnefnd-
unum vegna undangenginnar ótíðar, en
þær munu ætla sjer að safna gjöfum í
peningum og ýmsu öðru, sem í kaup-
stað getur gengið, því vildi almenning-
ur lofa gjöfum í kaupstaðarvörum næst
komandi sumar, og helztu menn í hverri
sveit lofa að ábyrgjast að borga það til
sunnlenzkra spekúlanta á Stykkishólmi
eða Brákarpolli næsta sumar, þá erjeg
viss um að kaupmenn syðra lánuðu mat-
björg upp á það í vetur handa hinum
bágstöddustu, þegar þeir hefðu fengið
í höndur ábyrgðarskjölin.
þegar sunnan sendimennirnir fóru
vestur um lofuðu Miðdælingar að gjöra
Hörðdælum og Haukdælum aðvart, svo
ef nokkuð kæmi þaðan í kindum, þá
gæti það komizt í veg fyrir þá ásamt
því sem lofað hefði verið úr Miðdölum
— og komu úr Hörðudal, sem er hinn
fátækasti hreppur í þessari sýslu, að
mínu áliti sómasamlegar gjafir, og þó
voru sumir bændur þar ekki heima,
þegar Ásmundur hreppstjóri á Hamra-
endum fór þar um til að veita gjöfun-
um viðtöku. — En til hreppsnefndar
oddvitans í Haukadal sendi jeg strax
með brjef þau, er mjer voru send með
sendimönnunum að sunnan, og bað hann
að styðja þetta mál sem bezt við Hauk-
dæli, ef hann væri ekki þegar búinn
að því, og yrði nokkur árangurinn í
kindum, þá að koma þeim ofan í Mið-
dali í veg fyrir sunnanmennina. — En
jeg tók það fram við allar hreppsnefnd-
irnar, að þeir sem gæfu peningaþyrftu
alls ekki fremur en þeir vildu að senda
þá fyr en með næstu póstferð. — En af
því jeg hafði ekkert svar fengið frá
Haukadal, þegar Benidikt kom norðan
frá Bæ, sendi jeg hann til hreppsnefnd-
aroddvitans þar — en jeg hefifrjett síð-
an jeg kom heim (af sýslufundi), að
þaðan hafi engar kindur komið, og
vona því að þaðan komi peningar eða
þessa eru bundin saman blóm, með ýms-
um litum, og litunum ýmislega raðað
niður, bæði til fegurðar, og eins til þess
að tákna með því eitthvað, svo sem t.
a. m. einkunnarliti einhverrar þjóðar
(þ. e. litina, sem þjóðin hefir í merki
sínu). Nú þarf eigi þess að geta, að
dansmeynni væri fagnað í meira lagi,
er hún kom inn á leiksviðið; hún var
ítölsk sjálf, dansaði frábærlega vel og
söng undir ítalskt þjóðsöngslag. þ>að
rigndi ofan yfir hana blómsveigum úr
öllum áttum, og voru þeir flestir með
þjóðlitum ítala. Hún tekur upp einn
blómsveiginn af hinum ítölsku og kyssir
á blómin (litina). Nú ætlaði húsið alveg
ofan af fagnaðarlátum lýðsins. Daginn
eptir var dansmeynni stefnt fyrir lög-
reglustjóra borgarinnar, er var frá
Austurríki, sem aðrir embættismenn
þar í landi, og stjórnhollur mjög og
dyggur þjónn húsbónda síns, Austur-
ríkiskeisara. Hann veitir henni þung-
ar ávítur fyrir tiltæki hennar kvöldinu
áður, kallar slíkt ganga landráðum næst,
að láta svo dátt með þjóðliti fjand-
manna keisarans; hún espi jafnvel með
því landslýðinn til uppreisnar. Bannar
peninga ígildi siðar, þvi það eru þó
nokkrir efnamenn í Haukadal og þeir
gjörhugulir greiðamenn, Haukdælingar,
bæði ríkir og fátækir.
Jeg vona nú að þeim sem í góðri
meiningu gengust fyrir byrjun þessa
fyrirtækis, verði ekki ámælt fyrir þetta
tiltæki sitt, hvern árangur sem það hef-
ur, því ekki er ætlandi að neinn sann-
gjarn maður telji þeim til lýta, þó þeir
vonuðust eptir að alþýða manna mundi
takaþessu vel, og að helztu mennsveit-
anna, einkum oddvitar hreppsnefndanna,
gengjust ötullega fyrir því. Jeg vona
því alls hins bezta enn þá í þessu til-
liti, og vona staðfastlega, að allarsýsl-
ur landsins, sem notið hafa næst und-
anfarin ár góðs árferðis, sjái ráð til að
rjetta vorum bágstöddu bræðrum á Suð-
urlandi hjálparhönd sem fyrst, þó ekki
væri nema svo sem fyrir tíunda hlutann
af munaðarvöru þeirri, sem menn ætla
sjer að brúka í vetur.
Jeg vona einnig, að landsstjórnin
finni ráð til að útvega fje sem fyrst til
að koma upp sem flestum þilskipum
handa Sunnlendingum að bjarga sjer á,
ef aflaleysið innfjarðar helzt framvegis.
Sauðafelli, 28. október 1877
Jakob Guðmundsson.
Að norðan og austan komu póstar
21. þ. m. (vestanpóstur ókominn enn),
og sögðu harðindaveðráttu mikla, og
skaða á mönnum og fje, einkum eystra.
6. f. m. var manndrápsveður víða um
land. þ>að var þá, að upp sleit
skipið á Grafarós, er getið er í síðasta
bl. þ>að hjet „Lucy“, 94 smálestir að
stærð, og skipstj. Larsen. Við Seyðis-
fjörð tók út 10 báta, þar af 5 á ein-
um bæ, Brimnesi, hjá Jóni Hall, sem
þar býr, og 7 í Vopnafirði, og talsvert
af fiski, sem Færeyingar og aðrir áttu.
Hákarlaskip af Langanesi strandaði við
Seyðisfjörð. Kvennmaður varð úti við
Eskifjörð, og annar í Vopnafirði. 11 f.
m. gerði stórhríð með talsverðu frosti.
Urðu þá víða skaðar á fje, einkum í
Uthjeraði, Fellum og Jökuldal. þá varð
hann henni harðlega að gjöra slíkt
nokkum tíma optar. Hún skuli láta
sem hún gjöri hvorki að heyra nje sjá,
hvernig áhorfendurnir láti; og þó verið
sje að henda til hennar blómum, skuli
hún eigi skipta sjer hót af því, heldur
halda áfram að dansa og hirða eigi
þótt þauverði undir fótum hennar. Að
öðrum kosti muni henni bannað að
halda áfram og leikhúsinu lokað. —
Næsta kvöld var leikhúsið troðfullt og
sömu fagnaðarlætin í lýðnum og áður,
nema hvað nú kom enginn blómsveig-
ur inn á leiksviðið, utan einn; en hann
var ekki ítalskur, heldur með þjóðlit-
um Austurríkismanna. Stúlkan hlýddi
boði lögreglustjórans og það rækilega;
hún hagaði svo dansinum, að sveigur-
inn varð fyrir fótum henni, og spark-
aði hún honum í ýmsar áttir, og tróð
hann loks undir fótum sjer með grimmi-
legasta heiptarsvip og svo níðangalega,
að hann tættist sundur ögn fyrir ögn.
Nærri má geta, hvemig áhorfendunum
hafi komið þetta; þeir ætluðu að verða
ærðir af fögnuði. En þetta var f síð-
asta sinn, sem dansmærin fjekk að leika
í borginni, og var leikhúsinu lokað.