Ísafold - 30.11.1877, Blaðsíða 2
118
sem Rússar efldust þvf meir að liði, sem
lengra lengra leið fram, fór liðskostur
Tyrkja þverrandi, því þeim vannst eigi
aflinn til að fylla f skörðin eptir orust-
urnar. í byrjun októbermánaðar hafði
Michael stórfursti, eða hershöfðingi
lians Loris Melikoff, 70 þúsundir manna
til sóknar á hendur Múktar pasja,
en hann mun vart hafa haft meira
en 35—40 þúsundir. þegar hann
varð þess var, að Rússar fóru að
skjóta fram fylkingum sínum að stöðv-
um hans, leitaði hann þegar að komast
f nánd við kastalann. En áður það
tókst, sló f bardaga f námunda við fell
eitt, er Alladjar Dagh heitir. Miðfylk-
ing Tyrkja stóð uppi á fellinu, en hjelzt
þar ekki við fyrir áhlaupunum og stór-
skotahríðinni. Rússar nutu hjer liðs-
munar og tókst þeim að flevga her
Tyrkja í tvo hluti. Sótti þá nyrðri og
vinstri armur fylkingarinnar upp að
Kars, og veittu Rússar þeim sveitum
eptirför og felldu og handtóku af þeim
ærinn fjölda. Sveitimar í hægri arm
— eða hjer um bil þxjár höfuðdeildir1 —
hröktust undan i aðra átt og urðu að
kveldi umkringdar af Rússum. Hjer
handtóku Rússar allan þorra þess liðs,
og voru þar á meðal 7 pasjar. Her-
fanginu fylgdu 32 fallbyssur. þ>ó greini-
legar sagnir vanti enn af þeim úrslit-
um sem urðu, þá er í öllum fregnum
svo talið, að Tyrkir hafihjer látið rúm-
an helming höfuðhers síns þar eystra.
það mun sannfrjett, að Múktar pasja
hafi náð að komast inn í kastalann,
sem fyr var nefndur, en hafi þótt þar
ótraust hæli og þvf kosið að leita lengra
vestur, eða að Erzerum, öðrum höfuð-
kastalanum f Litlu-Asiu. Seinustu frjett-
ir segja, að Rússar hafi stöðugt elt
hann og hent meira af mönnum hans.
ísmael pasja hvarf lfka af sfnum stöðv-
um í miðjum október, og lenti liði hans
í bardaga á ýmsum stöðum við herdeild-
ir Tergúkosoffs, sem hjer veitti eptirför.
Ismael hraðaði svo ferðinni vestur, sem
hann gat, til að sameina lið sitt við
herleifar Múktars. petta mun hafa
tekizt, því hraðfregnir, sem blöðin bera
í því er vjer ritum þetta, segja svo frá,
að Tergúkosoff og sá hershöfðingi
fyrir herdeildum af vesturher Rússa
(her I.oris Melikoffs), sem Heimann
heitir, hafi fyrst ráðizt á sveitir Múkt-
ars 2. nóvember og hrakið miðfylking
hans af stöðvum. J>ví er bætt við, að
hann hafi fengið skeinur í bardagan-
um. Fjórum dögum síðar hafi Rússar
veitt áhlaup á stöð þeirra Múktars og
Istnaels við bæ, er Deve-Bojúr heitir
og hrakið lið þeirra á flótta, en náð
bæði herbúðum þeirra og vopnum.
í ’essi orusta á að hafa staðið í q stund-
ir. Ef allt sannast svo, sem af er sagt,
þá er bágt að sjá annað, en að vörn
J) Höfuðdeitdir 7'yrkja jnunu vart nema meiru
en helmingi eða þrjðjungi deildanna hjá öðr-
um þjóðum, er svo kallast (d i v i s í ó n i r) í
hermáli.
Tyrkja sje þrotin að mestum hluta þar
eystra. Höfuðher Rússa umkringir
Kars, og menn ætla, að kastalinn eigi
skammt til uppgjafar. Frá Erzerum
frjettist, að Kósakka-sveitir (riddaralið)
sveimi þar f grennd við borgina, og
þykjast borgarmenn afþví vita, að um-
sáturstfmar fari í hönd. Af því öllu
saman, er vjer höfum að framan sagt,
má sjá, að mál Tyrkja i Armeníu og
Litlu-Asíu er komið í mesta óefni. og
hitt eigi síður, að allt hefir heldur dreg-
ið fyrir þeim í óvænna horf á vígsvæð-
inu í Evrópu. Plevna er umhorfin ó-
vígum her (120 þúsundum manna), en
þar til varnar vart meira en 50 þús-
undir, svo að Rússum er kostur á að
bíða þess, að hungur og skortur neyði
Osman pasja til uppgjafar. Austurher
Tyrkja er í klömbrum milli hersveit-
anna, sem sækja suður eptir Dobrúd-
sja, og hers keisaraefnisins, og í Sjípka-
skarðinu hafa Rússar slagbrandað
Tyrkjum leiðina til fulls og alls, en
lúka þá upp þegar meiri her ræðst til
innrása suður í Rúmilíu. Við það er
og komið í sögnum blaðanna, að Rúss-
ar safni nú hersveitum saman fyrir
norðan skarðið (70 þúsundum), en all-
mikið lið er þar þegar fyrir, og verð-
ur afli Tyrkja þá rýr til varnar, sem
þeir hafa í sunnanverðu skarðinu, ef
sú herskriða ríður að þeim að norð-
an. Menn ætla, að hjer að komi þó
vart fyr en Plevna er á valdi Rússa-
hersins. Ofan á allt þetta bætist, að
Svartfellingar hafa unnið Niksik, þann
kastala, sem þeir hafa svo lengi barizt
til, og hafa nú tekið til sóknar á önn-
ur vígi Tyrkja í Albaníu norðanverðri;
að Serbarbúa svo lið sitt í ákafa, sem
með þeim og Tyrkjum hafi engi friður
komizt á, og að Grikkir hafa sama
fyrir stafni. það er sem „smalmennið“
vilji ekki standa hjá, þegar „skógar-
maðurinn“ verður að velli lagður, þvi
annars mundi ósýnt hvað af hryti
hverjum til handa, þegar fjeránsdóminn
skal heyja.
(Sakir rúmleysis verður niðurlag
útlendu frjettanna að bíða næsta blaðs.
Höfuðtíðindin í þeim kaflanum er ó-
sigur stjórnarinnar á Frakklandi, Mac
Mahons ográðaneytis hans, íþingkosn-
ingunum í haust, 14. okt. Tjóðvalds-
menn urðu það liðfleiri, að munar 120
atkvæðum. -— Með Dönum hefir það
orðið tíðinda, að flokkur vinstri manna
hefir i fólksþinginu sundrazt nokkuð,
og fjárlög komizt á að oddvitum þeirra
nauðugum).
PÓstskipið Valdemar (Ambrosen)
kom í gærmorgun; fór frá Höfn 11.
þ. m., en kom þangað 4. Farþegjar:
konsúl Smith, Einar Hjörleifsson skóla-
piltur, Jónatan frá Eyðum (frá Ameríku)
og 2 aðrir íslendingar frá Vesturheimi.
-— Díana kom til Hafnar 26. f. m. —
Engin póstskipsferða-áætlun tilbúin fyrir
næsta ár. — Gufuskipafjelagið mikla,
er á „Valdemar“, kvað hafa aftekið
að láta sín skip fara norður fyrir land,
svo sem alþingi stakk upp á (áætl. A).
Ný lög. Hinn 19. f. m. fitaði kon-
ungur undir þessi lög:
7. Fjárlög fyrir árin 1878 og 1879, og
8. Lög um bœjargjöld i Reykjavíkur-
kaupstaff (sbr. „ísaf“. IV 24); — og
2. þ. m. undir:
.9. Lög um breytingu á gjöldum peim,
er livíla á jafnaðarsjóðunum („lsaf.“
IV 24), og
10. Lög um af nám ákvarðana um styrk
úr landssjóði til útbýtingar á gjafa-
meðulum.
f Ásgeir Ásgeirsson, kaupmaður á
ísafirði, varð bráðkvaddur á kaupmanna-
samkundunni (Börsen) í Kaupmannahöfn
2. þ. m. Hann mun hafa verið sextug-
ur að aldri. Hann var vafalaust lang-
auðugastur innlendra kaupmanna hjer
á landi og var það allt gróðafje; byrj-
aði snauður þilskipaútveg — var þá
sjálfur fyrir hákarlajagt sinni — og síð-
an verzlun. Hann var orðlagður atorku-
og þrekmaður, og ráðdeild og fyrir-
hyggja að því skapi, traustur vinur vina
sinna og höfðingi í lund. Hann var um
hríð varaþingmaður ísfirðinga, enda ein-
hver nýtasti og einlægasti þjóðvinur.
Frá Nýja-íslandi. Nú er „Framfari“
loks kominn, 2 fyrstu blöðin, dags. 10.
og 30. sept- Hann flytur fátt eða ekk-
ert um hagi landa í Nýja-íslandi, og' er
efnið nálega tómar frjettir frá öðrum
löndum (af ófriðnum, úr Bandaríkjunum
og Kanada, og hjeðan af íslandi); í
fyrra blaðinu eru prentuð „bráðabirgða-
lög prentfjelags Nýja-íslands“ og í hinu
síðara „frumvarp til grundvallarlaga
fyrir kirkjufjelag íslendinga í Vestur-
heimi“. — Um miðjan október yfirgaf
síra Jón Bjarnason ,.Budstikken“ í
Minneapolis, er hann hefir veitt ágæta
forstöðu í nærfellt 2 ár, og fluttist al-
farinn norður til landa sinna í Nýja-ís-
lands. — Jarl Bretadrottningar yfir
Kanadalöndum, Dufferin lávarður, sá
er hjer ferðaðist fyrir nál. 20 árum,
heimsótti landa í Nýja-íslandi í haust,
og bað þá hina nýju þegna sína vel-
komna, og sýndi þeim beztu vinahót,
og þeir honum í móti.
Embættaskipan. Hinn 5. þ. m. veitti
konungur Dalasýslu Skúla Magnússyni,
sýslumanni Snæfellinga. Auk hans
sóttu cand. juris Sigurður Jónsson og
yfirrjettarmálfærslumaður Guðm. Páls-
son. — Hinn 8. þ. m. skipaði konung-
ur Jón yfirdómara Pjetursson forstjóra
í landsyfirrjettinum og Magnús yfirdóm-
ara Stephensen 1. dómanda. — 29. þ.
m. veitti landsh. Húsavíkurbrauð síra
Jóni þorsteinssyni, Mývatnsþinga presti.
Aðrir sóttu eigi.
Gripdeildir og aðrir óknyttir útlendra
fiskimanna. Eptir greinilegri og áreið-
anlegri skýrslu, er vjer höfum fyrir oss,
hafa enskir fiskimenn goldið dá-laglega
leigu fyrir veiði sína hjer við land á
Austfjörðum í sumar: framið bæði sauða-
þjófnað og innbrotsþjófnað. Sauðaþjófn-
aðurinn var framinn í Bjamarey á