Ísafold - 19.02.1879, Qupperneq 1

VI 5. |
'fjÖF" Engin auglýsing Tcrður tekin
í „tsafold44, nema nieð leyfi ritst.jóra,
eða annarslivors þeirra cand. tlieol.
ílagnúsar Andrjessonar eða Púls amts-
skrifara Jóliannessonar.
f>ví verður ekki neitað, að skyn-
bragð og áhugi á opinberum málefn-
um er mjög skammt komið allvíða út
um landið. Öll alþýða manna, og jafn-
vel betri bændur, fást mest um það,
hvað þing og stjórn, þingmenn og em-
bættismenn sjeu landinu dýrir, allt sje
sótt i vasa bænda, en ekkert gjört til
að verja þennan vasa, eða fylla hann;
skattarnir og tollarnir sjeu óbærilegir,
en engar sjeu framfarirnar, engar um-
bætur á bjargræðis- og atvinnuvegun-
um. þ>að litið þingið gjöri, sje að auka
tekjur embættismanna, og nú batni ekki,
þegar einnig eigi að fara að punga út
i prestapyngjuna, sem allir þekki. j>eg-
ar svo er búið að ræða þetta efni, sjer
og öðrum til leiðinda, er gripið til þess
óyndisúrræðis að rífa sig burt hjeðan,
og fara út i bláinn til Vesturheims;
„agentunum“ er trúað, þegar þeir eru
að gylla Gimla, það eru menn, sem
segja satt, og vilja þeim vel, það eru
ekki þingmenn og embættismenn, sem
ekki hugsa um annað, en fita sjálfa
sig á sveita bændanna; nei, „agentarn-
ir“ þeir brjóta sig í mola fyrir almúg-
ann út á íslandi, þeir takast langferðir
á hendur bæði á sjó og á landi til þess
að frelsa bændur undan ánauðinni
hjerna, þeir stinga krónunum í lófa
kvenna og barna, en hafa þær ekki út
úr fátæklingnum, „þeir græða ekki á
oss mennirnir þeir“ (þó þeir hafi nú
allan ferðakostnað endurgoldinn af stjórn-
inni í Kanada, og svo og svo marga
dollara fyrir hvert íslenzkt höfuð, sem
þeir koma með, ungt og gamalt).
þ>að er ekki minnzt á það, að al-
þing veitir talsvert fje á ári hverju til
jarðabóta, að landssjóður með vægum
lánum styður hvert gott fyrirtæki, að
alþing er óspart á fje til vegabóta og
sjóferða umhverfis landið, þó þær síð-
ari sjeu ekki enn þá komnar í það
rjetta horf—„fyrr er bati en albati“—; að
þingið með þessu sýnir, að þvi er hug-
arhaldið, að koma betri og greiðari
samgöngum á milli landsbúa, það er
ekkert talað um þá umbót, sem, fyrir
fylgi þings og stjórnar, er komin á
póstgöngurnar, það er ekkert talað um
vitabygginguna, sem mun gjöra flutn-
ing milli landa á vetrardag óhultari og
Reykjavik, miðvikudaginn 19. febrúarmán.
kostnaðarminni, með því sjóábyrgðar-
gjaldið um þann tíma árs verður væg-
ara. þ>að er ekki talað um betra fyrir-
komulag á sköttunum, sem munu reyn-
ast almenningi bæði greiðari og
vægari en gömlu skattarnir, og — því
er loksins enginn gaumur gefinn, að
landið á þeim stutta tima, sem það hefir
búið við stjórnfrelsi, hefir reynzt ekki
að eins sjálfstætt að efnahag, heldur
hefir lagt fyrir stórfje, sem með timan-
um aptur mun renna inn í æðar lands-
ins, og þá hvað helzt fjölmennustu
stjettarinnar, bændanna.
í stað þess er þingið litið öfugu
auga, embættismennirnir öfundaðir, og
— farið til Vesturheims. Hvað tekur
svo við þar? Alls konar örðugleikar
og andstreymi, fyrst á ferðinni vestur,
sökum misjafnrar aðbúðar, og ókunnug-
leika, þegar vestur er komið, á öllum
kringumstæðum, málinu, vinnunni, o. s.
frv. Búskapurinn er byrjaður með
skuldum við stjórnina (stjórnarlánin
gömlu!) ónýtum kúm, 20 fiska hlut á
Winnipeg vatninu yfir vertíðina, og
því næst, þegar allar jötur eru tómar,
bítast hestarnir, þá byrjar agg og þræt-
ur, og þeir sem fyrir fáum árum þótt-
ust hafa gripið himin höndum með því
að komast hjeðan, hljóða nú og hrópa
sem hæst þeir geta, svo illyrðin hvers
við annan og hvers um annan geti
heyrzt heim á gamla ísland. Oss hafa
með hverri póstskipsferð verið sendir
bögglar af brjefum og blöðum, sem
mestmegnis hafa deilur og þras inni
að halda, helzt milli gæðinganna. Hver
höndin er þar upp á móti annari. Vjer
getum ekki verið að sinna slíku og því-
líku; þessir íslendingar, sem vestur eru
farnir, hafa hvort eð er hugsunar- og
orsakalítið rifið sig úr voru fjelagi;
liggi þeir, eins og þeir hafa um sig
búið, eða komi þeir aptur.
Nær væri mönnum þvi, að biðlunda
við á gamla íslandi, sjá hvort margt
lagast ekki smásaman með tímanum,
hvort sumt af því sæði, sem alþing að
minnsta kosti í góðri meiningu hefir
niðursáð, ekki ber ávöxt, einmitt fyrir
bændastjettina, og vera ekki þollausir
og þreklausir, þó eitthvað sje að; það
er alstaðar. Fyrirhafnarminna er þó
að búa við þröngan kost, og jafnvel
þó maður eigi að lenda í þrætum og
ófriði hjerálandi, heldur en sækja sult-
inn, aggið og óánægjunatil Vesturheims.
þ>ví næst er það karlmannlegra að reyna
heldur til að vinna eitthvað fyrir fóstur-
jörð sína, heldur en strjúka strax úr
1879.
vistinni, ef hún þykir ekki með öllu
fullkomin. Og loksins er það heiðar-
legra, drengilegra og betra til afspurn-
ar, að vinna heldur því fjelagi, sem
maður er borinn og bamfæddur í, held-
ur en slíta það fjelag, og ætla sjer að
mynda nýtt, innan um stóra og íjölmenna
þjóð, sem ekki verður lengi að soga í
sig þennan þjóðernisdropa, sem hjeðan
kemur. þ>ví það lýsir mestum hroka
og mestri fávizku hjá Vesturheimsför-
um, að þeir hugsa til að geta haldið
þjóðerni sinu innanum hinavoldugu og
fjölmennu vestmenn. f>ar mun íslend-
inga í öðrum og þriðja kynþætti ekki
gæta eins mikið, eins og hinna rauðu
Indíana og annara villumanna. Enginn
smáskamtur verður að fám árum liðn-
um eins út þynntur, eins og þessir fáu
íslenzku dropar í Ameríkuhafinu.
Póstskipin.
Herra ritstjóri! gjörið svo vel, að
Ijá eptirfylgjandi línum rúm í hinu heiðr-
aða blaði yðar.
J>á er þingið í fyrra sumar hafði
Qallað um póstskipamálið, þótti víst
mörgum, að því velferðarmáli þjóðarinn-
ar væri stefnt í heillavænlegra horf,
en verið hafði áður, þótt reyndar mikið
skorti til, að ferðaáætlun þingsins væri
ákjósanleg. Næsta óheppilegt var það,
að þingið skyldi semja tvær ferðaáætl-
anir fyrir gufuskipin, — aðra til vara.
fað dróg úr málinu og virtist að benda
til þess, að þinginu sjálfu ofbyði sínar
eigin kröfur, — það mundi nú stjórnin
nota sjer! og varla var við því að bú-
ast, að hún mundi láta ginnast af gulli
því, er þingið að lyktum lofaði að víkja
henni, ef hún ljeti að óskum þess. Nei,
hún er of gömul í hettunni til þess. Já
það var nú lfka óheppnis (bernsku?-)
bragð af þinginu, að ætla sjer að ginna
stjórnina á agni, og varla til annars en
að sýna það enn frekar, að þingið áleit
kröfur sínar ósanngjarnar. — En hvað
um það: fáum mun þó hafa til hugar
komið, að stjórnin hefði að engu til-
lögur þingsins f þessu máli, og vjer hjer
eystra, „fjellum alveg í stafi“, þá er
oss seint og um síðir í sumar veittist
sú náð, að sjá ferðaáætlun póstskipanna;
því stjórnin fylgdi hvorugri áætlun þings-
ins.
J>ingið hafði þó stungið upp á því
að póstskipið kæmi tvisvar við á Djúpa-
vogi. — Stjórnin lætur strandferðaskipið
fara 1 hring heilan um landið, 2 hálf-
hringa sunnan um land og 4 hálfhringa