Ísafold - 19.02.1879, Blaðsíða 3

19
megum einskis í missa af því litla, er
vjer höfum fengið.
f>að er því vonandi, að gufuskips-
afgreiðslan verði hið allra fyrsta skilin
frá póstmeistaraembættinu, sem hún
alls ekkert á skylt við.
Reykjavík í jan. 1879.
Yðar
Böggull.
Kaupmenn norðanlands afsegja nú
allan tóskap, nema þeir bjóða að taka
upp í skuldir „vel unna tvíbandssokka,
sem vega 16—18 lóð fyrir 55—60 aura“.
Sje bóndinn ekki svo heppinn að vera
skuldugur í kaupstað, má hann sitja
uppi auðum höndum allan veturinn með
hyski sitt, þann tíma, sem afgangs er
af skepnuhirðingu, hrosshársfljettun og
fatavinnu upp á heimilisfólkið. þegar
fjármaðurinn kemur heim á vöku frá
fjenu, sem fyrrum var vanur að prjóna
að gamni sínu sokk, meðan hann hlýddi
á sögulestur eða rímnakveðskap, má
hann nú sitja með hendurnar í vösun-
um, eða fara í bólið. Kaupmenn norð-
anlands bjóða enn fremur þeim, sem
eiga því láni að fagna, að vera þeim
skuldugir, að taka af þeim fje fram-
gengið í vor kemur, en skrifa borgun-
ina inn í reikning seljanda fyrir nýárið,
án þess nokkurt verð á fjenu sje tiltek-
ið; með öðrum orðum, bóndanum er
lofað að fóðra fje kaupmannsins fyrir
ekki neitt frá nýári og til eldaskildaga.
— þ>etta láta Norðlingar bjóðasjer! —
Kaupmenn syðra gefa sama verð fyrir
saltfiskinn, hvort þeim er fluttur hann
af seljanda klár og velverkaður upp í
varningsskemmurnar — nema, satt er
það, þeir reikna innleggjanda sumir
i—2 kr. í flutningskaup á skippundið
— eða þeir sækja hann sjálfir suður á
Strönd, í Voga, Njarðvíkur, Leiru, Garð,
Hafnir og Grindavík á þilskipum, skipa
honum upp aptur í Keflavík, Hafnar-
firði og Reykjavik, þurka hann á
ný og sóla; sjer þó hver maður mun-
inn á fyrirhöfninni fyrir hvorumtveggja
fiskinum. — þetta láta Suilillendingar
bjóða sjer! — Vjer höfum ekki heyrt,
að neitt þvílíkt sje boðið Vestfirðing-
um nje Austfirðingum. Sjáum öllu
fremur, að austanlands hafa sumir kaup-
menn síðan í haust selt rúg á 9 aura
pundið, eða 200 pund á 18 kr. Skárra
er það en 19—20 kr. fyrir „tunnuna“.
— Á Eyrarbakka er korn að mestu
leyti selt eptir vigt, á Siglufirði og
Eyjafirði sömuleiðis. Hvergi helzt mæl-
inginvið, nema í kaupstöðunum syðra,
sem liggja hæstu yfirvöldunum næstir.
í Norðanfara hefir Styrbjörn nokk-
ur frætt landa sína um, að biskupinn
sje ekki góður guðfræðingur. þótt dóm-
urinn sje, eins og hæstarjettardómar
forðum, kveðinn upp án þess að til-
greina ástæður, þá mun hann þó hafa
eina góða og gilda ástæðu við að styðj-
ast, sem sje þá, að Styrbjörn hefir
aldrei lesið neina guðsorðabók eptir
biskupinn.
Vjer eigum, eins og allir vita, þrjár
postillur, sína með hverju móti, en all-
ar mjög útbreiddar í landinu, allar vin-
sælar og víða lesnar. Nú getur verið
meiningamunur um það, hver postillan
sje bezt, og fer það mjög eptir smekk
manna og jafnvel lundarlagi, hver hon-
um fellur bezt í geð. Sumum líkar
betur að heyra Drottinn tala í reiðar-
þrumunni, eins og hann talar fyrir munn
Jóns meistara Vídalíns, aðrirvilja held-
ur heyra rödd guðs í hæga blænum,
eins og hann talar hjá Árna biskupi
og Dr. Pjetri. þ>ótt hinn síðast nefndi
að tímanum sje hinn síðasti, þó stend-
ur hann í mörgu falli mitt á milli meist-
ara Jóns og Árna Helgasonar. Árni
talar þessara þriggja mest til skilnings-
ins, Jón Vídalín mest til tilfinninganna,
Pjetur biskup fer meðalveg, eða rjett-
ara báða vegu, og þó að kenning hans
að öllum jafnaði sje lygn og tær, þá
heyrist þó á stundum í henni niður
lögmálsins, eins og t. d. i ræðunni á
annan í hvítasunnu, þar sem því er lýst,
hvernig fari, „þegar sálin sje skilin við
guð og hjartað frá honum horfið“.
Sama ræða lýsir af bragðs vel því „hulda
lífi“ í guði sem þvi miður er of mörg-
um hulið. Enn fremur skulum vjer leiða
athygli Styrbjarnar að ræðunni á 3.
sunnudag eptir páska um skilnaðar-
stundir ástvina í dauðanum, að ræðunni
á sunnudaginn milli nýárs og þrettánda
um þá rjettu vizku, ræðunni á sunnu-
daginn í föstuinngang um sæluna, sem í
því er fólgin, að vera guðs barn, ræð-
unni á 4. sunnudag eptir trínit. um um-
burðarlyndi o. fl., en sjer í lagi vildum
vjer ráða Styrbyrni til að lesa ræðuna
á trinitatishátíð um endurfæðinguna.
J>ar segir meðal annars: „Eins og barn-
ið ekki getur fæðzt án sárraverkja og
harmkvæla móðurinnar, eins getur ekki
heldur hinn nýi maður fæðzt án mikill-
ar angistar og þjáninga hins gamla
manns, áem hinn nýi sprettur af“. þetta
er fagurt sannmæli. það mun Styrbjörn
sanna á sínum tíma. Hann mun hafa
heyrt, að Dr. Pjetur, eins og aðrir kenni-
menn, hafi á stundum þýtt eða tekið
kafla úr ræðum útlendra kennimanna,
enda segir biskupinn frómlega í formál-
anum fyrir postillu sinni, að svo sje,
og má kannast við einstaka kafla úr
ræðum Wallíns í ræðum biskupsins, t. d.
í ræðunni á 16. sunnudag eptir trinit.,
en einnig finnast þýðingar úr Blair hjá
Árna Helgasyni og hugsanir úr Lactan-
tíus og Seneca hjá meistara Jóni t.d. reiði-
prjedikunin á sunnudaginn eptir nýár.
Oss er til efs, að nokkur sá góður kenni-
maður hafi verið, sje, eða verði, sem
ekki hendi gullkom, þar sem hann finn-
ur þau, nema þeir einir, sem annaðhvort,
eins og Árni biskup segir: „vita það
með vissu, að það er allt bezt og ijettr
ast, sem peim dettur í hug“, eða þá
þeir, sem ekki vita einu sinni hvar gull-
korn er að finna. Væri Styrbjörn gam-
all og góður prestur, myndi hann hafa
reynt, að það er örðugt að finna ávallt
nýjar útleggingar af gömlum texta
(difficile proprie communia dicere). En
af því að hann mun vera í tölu hinna
ungu klerka, sem oss er skrifað, að ekki
lesi húslestur á heimilum sínum, þá er-
um vjer svo djarfir, að ráða honum til
að lesa postillu og hugvekjur Pjeturs
biskups í heimahúsum, og fást minna
um það, hvort allt í þeim er frumhugs-
að, heldur en um hitt, hvort allt er þar
vel hugsað, vandað bæði að efni og
orðfæri og kristilegt. Meira að segja,
sóknarmenn hans munu varla kæra hann
þó honum yrði það á, að taka annað-
hvort heilar ræður, eða kafla úr ræð-
um Pjeturs biskups traustataki, þegar
hann stígur i stólinn.
Úr brjefi. að norðan, dags. 7. jan.
1879. — — „Við höfum hjer nyrðra
haft allharða vetrartíð hátt á fjórða mán-
uð, því veturinn mátti heita að byrjaði
í miðjum september; þá keyrði niður
mikinn snjó í flestum byggðum, hvað
þá til fjalla. Mikið af heyi lenti undir
fönn á engjum, og Qe fennti meira og
minna á afrjettum, en fjallgöngur urðu
óttalega erfiðar. Eptirhjerum bilviku
illviðri kom þó bærilegur kafli, svo snjó-
inn tók nokkuð, af því hann lá á þíðri
jörð, svo margir náðu heyi sinu um
mánaðamótin, eða i fyrra hlut októbers,
og fjeð skreið úr fönn, það sem ekki
hafði kafnað. Ur 20. október gekk
aptur i áköfustu illviðri, er stóðu hvild-
arlaust dag og nótt hjer um bil viku-
tíma, voru þá stöðugt svo mikil dimm-
viðri, að opt var með öllu óratandi milli
bæja, og jafnvel milli fjárhúsanna á
túninu. Keyrði þá niður ákaflega mik-
inn bleytusnjó í flestum sveitum, sem
allur fraus og varð að hjarni, þegar birta
tók veðrið, svo víðast var gjörsamlega
haglaust. Um miðjan nóvember og fyrst
í desember þiðnaði lítið eitt og kom þá
upp nokkur jörð þar sem snjórinn var
minnstur. Síðan hefir allt til þessa dags
gengið hæg veðrátta með óvanalega
miklu frosti á þessum tíma vetrar, 10
—12° R. nótt og dag, jafnt og stöðugt.
Nokkru fyrir jólin rak töluvert af haf-
ís inn að landi og hjer inn á fjörðinn
utantil, en meiri hluti íssins hefir þó
hvarflað frá aptur í bráðina, en allur
innri helmingur fjarðarins er fyrir löngu
lagður þykkum lagís, og er hann þó
venjulega seinn til að leggja, þegar
ekki er meiri hafís, því hann er djúpur,
kringum 60 faðma. í nótt minnkaði
frostið allt í einu og í dag er þíðviðri
og tveggja stiga hiti, það er mönnum
nýtt á þessum köldu dögum“. —• —
J>ann 19. júní 1878, andaðist að
Hrauni í Grindavík dannebrogsmaðurinn
Jón Jónsson, 91. árs, 3 mánuðum fátt i.
Jón sál. Jónsson var fæddur að Járn-
gerðarstöðum árið 1787, og var faðir
hans Jón Jónsson bóndi; höfðu þeir
föðurfrændur hans búið þar á Járngerð-
arstöðum hver fram af öðrum meir en
heila öld. Hann byrjaði búskap sinn
við lítil efni árið 1820, en græddist fljótt
fje, svo hann eignaðist Hraun í Grinda-