Ísafold - 10.06.1879, Blaðsíða 4

64
Frami. Hinn 23. f. m. hefir konungur gjört
prestaskólakennara sira Helga Hálfdánarson að
riddara af dannebroge.
Settur sýslumaður i Barðarstrandarsýslu 6.
f. m. fyrst um sinn stúd. Ásmundur Sveinsson.
HITT OG £ETTA.
— Tveir bændur, Jón og Árni, áttu í landþrætu
um mýrarskika, sem ekki var hálfs hundraðs virði.
Báðir ætla að láta það fara í mál, og þjóta inn í
R., sinn til hvers lagamannsins. Árni fer til P.
og segir honum málavöxtu. P. segir: „Jeg er svo
önnum kafinn, aðjeg get ekki tekið málið að mjer,
en farðu til K., jeg skal hripa honum linu með þjer“.
Árni tekur brjefið, og er þangað til að handleika
það, að það opnast. Hann les:
„Góði vin! Hjer eru komnir2 fuglar að aust-
an, sem vilja láta reita af sjer fiðrið upp á lögleg-
an hátt. Taktu brjefberann, jeg er búinn að taka
hinn að mjer. J>inn i flýti P.“
Árni sýnir mótparti sinum brjefið, og sjá! þeir
sættust um mýrina og fóru ekki i mál i það sinn.
— Sá fyrsti íslendingur, sem, mjer vitanlega, var
fjelagi vísindafjelagsins danska, var Jón konferenz-
ráð Eiríksson. En — einhver kann þó að vera eldri.
— Stjórnartíðindin 1879, B, bls. 63, færa þá
fregn, að e i t r i ð góða, sem síra Jakob á Sauða-
felli ljet senda hinu konunglega heilbrigðisráði til
rannsóknar, reyndist „svo útþynnt“, að ómögulegt
var að sjá hvað i því var.
— Amtmaðurinn í Suður- og Vesturamtinu hefir
fyrir Hof- og Staðsijetti Kaupmannahafnar unnið
málið um skrifstofupeninga sina. J>að fer til hæsta-
rjettar.
— Póststjórnin danska afsegir að greiða skaða-
bætur fyrir það, að „Diana“ í haust eð var ekki
kom við á Skagaströnd, eins og til stóð. Segir
hún að það sje fullsannað, að ísjárvert hafi verið,
að hleypa þar inn, eins og veður var.
Auglýsingar.
Kvennaskólinn í Reykjavík. Ungar
stúlkur, konfirmeraðar, og, um fram allt
siðprúðar, geta fengið inntöku i skólann
og tilsögn bæði til munns og handa næst-
komandi vetur (frá i. okt. til 14. maí).
í skólanum er kennt: íslenzka, danska,
saga, landafrœði, reikningur, skript, teikn-
ing, söngur, klœða- og Ijerepta-saumur,
skattering, baldýring, hekling, útsaumur
(Broderi), og í skammdeginu prjóna-
skapur. Stúlkurnar, sem í skólann
ganga, geta verið með tvennu móti,
annaðhvort heimastúlkur eða bcejarstúlk-
ur. Heimastúlkurnar hafa heimili, fæði,
rúm, rúmföt o. s. frv. í skólahúsinu, og
eiga að gjalda 1 krónu daglega fyrir
allt það, sem þeim er lagt þar til, en
kennsluna fáþær ókeypis. Hinar, sem
heimili eiga úti í bænum, en ganga í
skólann ákveðna tíma, borga 20 krón-
ur fyrir kennsluna vetrarlangt, ef pcer
taka pátt í öllum kennslugreinum. þær
sem læra allar hannyrðir vetrarlangt,
þijá tíma á dag, borga 15 kr. En ef þær
taka eigi þátt nema í einstöku kennslu-
greinum og um stuttan tíma (ekki allan
veturinn), eiga þær að borga 10 aura
fyrir hvem kennslutíma. Ef þær ganga
í einstöku tíma allan veturinn borga
þær fyrir þá tímakennslu þannig: fyrir
1 tíma um vikuna (allan veturinn) 3 kr.
2 — —------------—-------------4 kr.
3 — —------------—-------------5 kr.
4 — —------------—-------------6 kr.
5 — —------------—-------------7 kr.
6 — —------------—-------------8 kr.
o. s. frv.
Ef einhver bœjarstúlka fer úr skól-
anum án gildra orsaka, áður en skóla-
árið er á enda, verður hún samt að
greiða fulla borgun (20 kr.), eins og
hún hefði verið allan veturinn út. Stúlk-
urnar verða að leggja sjer til efnið í
þær hannyrðir, sem þær ætla að vinna
í skólanum og eiga vinnu sína sjálfar,
og bækur verða þær að útvega sjer,
sem brúkaðar eru við kennsluna.
Taki 2 eða fleiri systur þátt í kennsl-
unni, verður kennslukaupið að tiltölu
lægra. Borgun fyrir þær stúlkur, sem
heimili eiga í skólanum, verður að greiða
að minnsta kosti helminginn fyrir fram
til húsráðanda.
Heimastúlkur í skólanum eiga að
læra öll innanhússtörf, og taka þátt í
þeim til skiptis eptir ákveðinni reglu
og jöfnuði. þeir sem vilja koma stúlk-
um í skólann næsta vetur, eru beðnir
að gefa það til kynna forstöðukonu
skólans, undirskrifaðri þóru Melsteð í
Reykjavík, ekki seinna en 15. ágústmán.
næstkomandi.
Reykjavik 3. dag júníraán. 1879.
Forstöðunefnd kvennaskólans.
Olufa Finsen. þórhildur Tómasdóttir.
þórunn Jónassen. María Finsen.
Ingileif Melsteð. Thora Melsteð.
*
* *
Kvennaskólinn í Reykjavík hefir
nú staðið 5 vetur og litlar sögur af hon-
um gengið. þeir fáu, sem upphaflega
ýfðust við hann, hafa síðan látið hann
hlutlausan, og hinir mörgu, sem eigi
voru honum mótfallnir, hafa lagt gott
eitt til hans; sumir jafnvel gefið hon-
um gjafir. Skólinn hefir þessi árin
getað unnið sitt ætlunarverk í næði og
með kyrrð, og nú, síðan betra húsrúm
er fengið, er hann kominn í það horf,
semífyrstu var til ætlazt. þegar þess
einnig er gætt, að annar kvennaskóli
er kominn á fót í Eyjafirði, þá er von-
andi, að kv ennaskólamálið, þetta
mikla velferðarmál þjóðarinnar, hafi
fest þær rætur í brjóstum íslendinga,
að það kulni ekki út af, heldur lifi og
nái meiri og meiri þroska með tíman-
um. fað er því fremur vonandi, sem
alþingið og landsstjórnin hafa sýntskóla-
málinu athygli og rjett því hjálparhönd.
Kvennaskólinn (að minnsta kosti sá í
Reykjavík) er að nokkru leyti orðinn
| opinber stofnun, og stiptsyfirvöldunum
er gefin árleg skýrsla um efnahag hans,
tilhögun kennslunnar, o. s. frv. En þó
þessu sje þannig varið, verður hitt þó
allt af höfuðatriðið , að almenningur
veiti kvennaskólanum athygli, og gleymi
því eigi, að svo framarlega sem landið
á að þrífast og taka nokkrum sönnum
og verulegum framförum, þá er nú öll
þörf á, þá er alveg nauðsynlegt, að
leggja meiri rækt við hinar uppvaxandi
stúlkur, en gjört hefir verið til þessa.
Kvennfólkið þarf að fá meiri menntun
—ogá, ef ástæður leyfa, heimting áþvf—
heldur en það hefir fengið til þessa.
En þegar um menntun erað tala, þá
má ekki misskilja það orð. Kvenna-
skólinn vill leitast við að veita hinum
uppvaxandi stúlkum nauðsynlega
og nytsama menntun, bæði til
munns og handa, svo að þær geti á
síðan, þegar þær verða húsmæður, eða
í hverja stöðu sem þær komast, gegnt
sinni köllun sómasamlega; skólinn vill
vekja huga og opna hjörtu hinna ungu
meyja fyrir því sem erfagurt og gott,
í öllum greinum; venja þær á siðprýði,
þrifnað, sparsemi og reglusemi. Og
það er þetta síðasta orð, reglusemin,
sem hinar uppvaxandi stúlkur þessa
lands eru beðnar að festa i huga sín-
um, og festa það vel. Reglusemi kon-
unnar er heimilinu hollari en talsverð-
ar tekjur. Oregla og óþrifnaður er
landinu verra en eldur og ís. Skólinn
ann skynsamlegu frelsi, en vill sporna
móti óskynsömu sjálfræði, heimskulegri
ljettúð og hjegómlegu tildri. Og til
þess marks og miðs, sem skólinn hefir
sett sjer, vill hann stefnameð fáum en
föstum reglum, sem enginn skyn-
samur maður, er til þekkir, mun kalla
strangar, heldur sanngjarnar og nauð-
synlegar, ekki sfzt hjer í Reykjavík.
þeir sem vilja senda dætur sfnar hing-
að í kvennaskólann, verða að vita fyrir
vfst, að þær hafi bæði sálar og lfkams
krapta til skólaverunnar; þeir verða að
vera einráðnir í þvf, að láta þær nota
tímann sem bezt, að koma þeim hing-
að til að menntast, en ekki eingöngu,
eða einkum, til að skemta sjer. J>að
stoðar alls eigi, að senda þær stúlkur í
skólann, sem aldrei hafa látið neitt á
móti sjer, sem hafa það til, að fara úr
skólanum á miðjum vetri, „af því
þeim leiðist“, en af alls engri veru-
legri ástæðu. Slíkt þrekleysi bakar
foreldrum margfalt meiri kostnað en
vera þarf, og eykur ekki álit stúlkn-
anna í augum þeirra, sem þær þó jafn-
vel helzt mundu vilja þóknast.
Reykjavík, í júnf 1879.
Páll Melsteð.
Almanak liins íslenzka þ.jóðvina-
fjelags fyrir árið 1880 er komið út, og
kostar 35 aura. — Innihald: i. Viðbætir
jvið árbók íslands 1877. 2. Árbók ís-
lands 1878. 3. Guðrún og Bjarni, smá-
saga eptir Carl Andersen. 4. Um tungl-
ið (nýjar uppgötvanir). 5. Jarðstjarnan
Mars. 6. Maturinn er mannsins megin
(efnissamsetning ýmissa matvæla). 7.—
9. Landshagsskýrslna-töflur. 10. Póst-
gjald. n. Helztu þjóðhöfðingjar, lönd
þeirra og þegnar.
Ritstjóri: Grimur Thomsen, doctor phil.
Prentsmiðja ísafoldar. — Sigm. Guðmandsson.