Ísafold - 29.06.1882, Page 1
Argangurinn kostar 3 kr.
innanlands, en 4 kr. er-
lendis. Borgist í júlímán.
ISAFOLD.
Pöntun er bindandi lynr
ár. Uppsögn til áraskipta
með tveggja mán. fyrirvara.
Auglýsingar í blaðinu kosta 10 aura fyrir h-verja línu með meginmálsletri, en 8 aura með smáletri.
IX 14.
Reykjavík, miðvikudaginn 29. júnímán.
18 8 2.
Útlendar frjettir.
Khöfn 16. júní 1882.
Garibaldi er dáinn, 2. þ. m., á heim-
ili sínu eynni Caprera við Sardiníu.
Hann varð hálfáttræður, fæddur 1807,
4. júlí í Nizza. Utför hans var haldin
þar á eynni 8. þ. m., til bráðabirgða, í
viðurvist mikils fjölmennis af ýmsum
þjóðum. Líkið verður síðar fiutt til
Róms og jarðsett þar á ríkiskostnað,
líklega í Kapitólíum. Hann hafði mælt
svo fyrir í erfðaskrá sinni frá því í
fyrra sumar, að líkama sinn skyldi
brenna á báli á tilteknum stað á Cap-
rera, og hafði sjálfur höggvið viðinn í
bálið og hlaðið bálköstinn. En ættingj-
arnir ljetu það að óskum trúaðrar eða
klerkhollrar alþýðu, að bregða út af
svo heiðinglegri ráðstöfun. þ»egar lát-
ið frjettist til Róms, frestaði þingið þar
fundum um hálfan mánuð í saknaðar-
skyni eptir kappann, er leyst hafði þjóð-
ina úr langvinnri ánauð, en samþykkti
áður samdægurs lagafrumvarp frástjórn-
inni um að útför hans skyldi gerð á
ríkiskostnað og honum minningarmark
í Róm, og ekkja Garibaldi hafa 10,000
franka styrk úr ríkissjóði um árið og
börn hans 5 jafnmikið hvert um sig.
þúngið í París gerði og fundarfall í
sama skyni. Viku síðar var haldin
sorgarhátíð í Róm að ráðstöfun bæjar-
stjórnarinnar; meðal annars gengið í
prósessíu um höfuðstræti borgarinnar
með líkneski Garibaldi upp á Kapi-
tólíum og krýnt þar. Sama dag minn-
ingarhátíð í París í sama skyni. Víða
annarsstaðar ýmisleg viðhöfn í svipaða
átt, bæði utanlands og innan. Meðal
annars hjer í Danmörku samtök um að
safna fje í silfursveig á kistu hans.
Á Egiptalandi mesti voði á ferðum.
Soldán sendi þangað erindreka af sinni
hálfu, Dervish hershöfðingja, að skipa
þar málum og koma aptur lagi á stjórn-
ina; var vesturríkjunum, Frakklandi
og Englandi, það raunar miður ljúft,
þau vildu heldur vera ein um hituna,
en urðu að láta svo vera vegna hinna
stórveldanna. Dervish kom til Cairo
og hugðist að hrinda þar öllu í annað
horf í snöggu bragði. En fám dögum
síðar sneru þeir burt þaðan sviplega,
hann og jarlinn, Tewfik, og norður í
Alexandríu, til að forða fjörvi, að flest-
ir halda. Hafði jarlinn verið milli heims
og helju um langan tíma að undan-
anförnu, fyrir þeim Arabi ráðgjafa hans
og hans fylgismönnum, fyrir þá sök,
að þeim þótti jarlinn of háður ogleiði-
tamur útlendum ráðanautum, einkum
erindrekum vesturríkjanna, en Arabi
er oddviti fyrir þeim flokk þarlendra
manna, er vilja gera landið óháð Norð-
urálfumönnum og jafnvel Tyrkjasoldáni
með. Eptir að herskipafloti vesturríkj-
anna var kominn til Alexandríu, 20. f.
m., heimtuðu erindrekar þeirra að
jarlinn viki Arabi frá völdum. Hann
gerði það; en þá gerði herinn í Cairo
sig svo ygldan, líklega að undirlagi
Arabi sjálfs, að jarli var sá einn kost-
ur nauðugur að taka hann í sátt aptur
og fá honum sömu völd og áður, og
þó meiri, með því líka allur þorri meiri
háttar manna í borginni tók í sama
streng, var hótað ella afarkostum af
hernum, að sumir segja. þ>etta var á
hvítasunnudag, og hefir Arabi haft síð-
an fullkomin alræðisvöld í landinu. En
sunnudaginn að var, 11. þ. m., urðu
þau tíðindi í Alexandríu, að innlendur
lýður þar veittist að útlendum mönn-
um, sem þar eru fjöldamargir í borg-
inni, og börðu til bana 50—70 manns,
sumir segja 100, en særðu hálfu fleiri,
þar á meðal konsúla Frakka og Eng-
lendinga, og rændi búðir kaupmanna
o. s. frv. Lögreglumenn horfðu aðgerð-
arlausir á viðureign þessa, og herinn
innlendi slíkt hið sama, þangað til skip-
un kom um kvöldið frá Cairo að skakka
leikinn. Síðan hefir verið kyrrt að
kalla. En útlent fólk flýr sem óðast
úr landi, hver sem betur getur. þ>að
er mesti sægur, 60—-70000 manns, og
óttast menn að fæstu verði undan-
komu auðið nógu fljótt, ef aptur kyikn-
ar í kolunum. Soldán ráðgerir nú að
senda her manns til landsins að halda
lýðnum í skefjum.
Ekki ljettir enn manndrápum og öðr-
um illvirkjum á írlandi. Hinn 8. þ. m.
myrtur á förnum vegi skammt frá
Galway landsdrottinn einn Walter
Bourke að nafni og hermaður einn
með honum, er fenginn hafði verið
honum til verndar.
Rússakeisari hefir látið Ignatieff skila
af sjer stjórnarherravöldum n.þ. m. og
fengið þau manni, er Tolstoi heitir til
bráðabirgða, að haldið er; Loris Meli-
koff muni síðan eiga að taka við. Igna-
tieff fær lítið lof fyrir sína frammistöðu
þessa 13 mánuði, sem hann var við
völd. Hann ætlaði að yfirstíga öll bylt-
ingarráð með grimmd og harðneskju,
en gjöreyðendur hafa sýnt greinilega,
að þeir eru engu ómagnaðri nú en
þegar hann tók við. Nýfrjett er hing-
að að keisari hafi látið hengja í einu fyr-
ir fám dögum 30 varðmanna, er höfðu
hjálpað fangelsuðum gjöreyðendum til
aðhafabrjefaskiptiviðfjelagasína; enóoo
voru sendir til Síberíu fyrir sömu sakir.
Gyðingar flýja úr landi þúsundum sam-
an undan ofsóknum hins kristna skríls
á Rússlandi. Hafði Ignatieff látið sjer
eigi mjög annt um að afstýra þeim ó-
sköpum.
Ríkisþingið þýzka hefir hrundið fyrir
fám dögum með miklum atkvæðafjölda
tóbakseinokunarfrumvarpi Bismarcks,
er hann hefir haft á prjónunum hin síð-
ustu árin.
þ>að sem af er þessum mánuði hefir
verið verkfall meðal eitthvað 100,000
járnnema og járnsmiða í Pennsylvaníu
í Ameríku.
Fádæma-mikið hafísrek um Atlanz-
haf norðanvert þetta vor. Mörg skip
komizt í mesta háska af því á leiðinni
milli Norðurálfu og Ameríku.
Dáinn hjer í Khöfn 1. þ. m. Caspar
Paludan-Múller háskólakennari, góður
sagnafræðingur, 77 ára.
EMBÆTTISPRÓF við háskólann,
Hinn 2. júní, Ólafur Halldórsson í lög-
um með 1. einkunn. Hinn 5. s. m.
Franz Siemsen í lögum með 2. einkunn.
Hinn 15. s. m. Móritz Halldórson Frið-
rikssonar í læknisfræði með 2. einkunn
lakari (haud II).
Um hafstrauma og ísrek.
Eptir Tr. Gunnarsson.
(Niðurlag).
Fyrir því að hafstraumarnir sjeu tals-
vert breyttir í ár, virðist sú sönnun
sterkari, að ekki hefir í manna minni
jafnmikið borizt af ís suður með Ame-
ríku eins og í vetur; daglega hefir
verið skýrt frá því í blöðunum að skip,
sem fara milli Evrópu og Ameríku
hafi rekizt á ís og þurft að krækja
iangt suður fyrir vanalega skipaleið,
til þess að komast suður fyrir hann.
Annað hvort hlýtur því að vera, að
Gólfstraumurinn sje óvanalega linur,
eða Norðurhafsstraumurinn óvanalega
strangur.
í febrúar varð fyrst vart við ís á
vanalegri skipaleið til Ameríku, en
eptir það færðist hann lengra og lengra
suður, skipunum til mikils farartálma.
Fyrir nokkurum dögum stóð í blaði