Ísafold - 12.08.1885, Síða 2

138
styrkur Magnúsi |>órarinssyni til að full-
komna tóvinnuvjelar.
Þurfamannalög. Efri deild er bú-
in að samþykkja frumvarp um takmörkun
á fjárforræði þurfamanna, er þiggja sveit-
arstyrk; frá Skúla þorvarðarsyni. J>ar seg-
ir svo: »Hver sem þiggur styrk úr sveitar-
sjóði, er hann er orðinn fullra 16 ára að
aldri, annaðhvort fyrir sjálfan sig eða
skylduómaga sína, er skyldur til að veð-
setja allt er hann á og eignast kann, til
þess er hann hefir að fullu endurgoldið
sveitarstyrkinn, og getur sveitarsjórnin lát-
ið skrifa upp fjármuni þurfamannsins og
þinglýsa veðskuldabrjefinu og uppskriptar-
gjörðinni á varnarþingi hans til tryggingar
fyrir skuldinni. Fyrir þinglýsinguna skal
ekkert gjald greiðast«.
»Rjett er að amtmaður, eptir ósk sveitar-
stjórnar og tillögum sýslmnanns eða bæj-
arfógeta, setji fjárráðamann þurfamanni
þeim, sem gerir sig kunnan að ráðlaus-
legri meðferð þess, er hann undir höndum
hefir. Birta skal úrskurð þann á varnar-
þingi þurfamanns. J>á er þurfamaður hefir
endurgoldið sveitarstyrk þann, er hann hefir
þegið, er sveitarstjórnin skyld að gefa
honum skrifaða viðurkenningu fyrir endur-
gjaldinu, og skal amtmaður, þá er hann
fær viðurkenningu þess, nema úrskurðinn
úr gildi«.
»Nú getur þurfamaður eigi endurgoldið
sveitarstyrkinn, en er þó vinnufær, og er
honum skylt að fara í hverja þá viðunan-
lega vist og vinna hverja venjulega vinnu,
sem sveitarstjórnin ákveður, og honum er
eigi um megn; þó er honum heimilt að
ráða sjer sjálfur, ef hann setur áreiðanlega
tryggingu fyrir því, að fátækrasjóðurinn
bíði engan halla við það«.
f Kosningarlögtilalþingis. Frum-
varp þetta var fellt við framhald 1. umr. í
neðri deild, með 11 atkv. gegn 11. Mátti
segja, að feigð kallaði að því, þar sem sjálf-
um framsögumanni málsins, Arnljóti Ó-
lafssyni, gleymdist að koma á fund fyr en
búið var að jarðsyngja það. Nefndinhafði
aðhyllzt hið upphaflega frumvarp (Tr. G.)
í flestum greinum ; vildi þó meðal annars
fjölga kjörstöðum
f Gunnlaugur Blöndal
sýslumaður, dáinn í Danmörku i maí 1884.
TJr fjarska heyrist hljómur
og hjarta skellur á,
það hljóð er ilauðans dimma rödd
og döpur verður brá :
þvi nú er Laugi liðinn
og lífsins sloknað skar,
og hjartað góða hætt að slá
sem hugljúft mörgum var.
Og þessi sæti söngur,
haun slær í eyrum enn —
því hver sem heyrði hljóðin þín
hann heyrði margt í senn!
Sem hvítur svanur sveifstu
á sakleysisins væng,
og saklaus varstu lagður lík
á lága banasæng.
þó glæstur geislinn sólar
þjer glaða veitti stund:
j>ann geisla lífsins grátur braut
og gleði stytti fund!
1 andans fullu fjöri
og fnllum krapti í
þinn bezti máttur brotinn var
sem blossa slær við ský!
Nú leikur lítil bára
við lága Dana strönd
og kveður lag við leiðið þitt
þar liggur stirðnuð hönd;
og fjarri fósturjörðu
þig feigðar hitti nótt;
þá glepur ekkert geislabrot,
þá gerist lifið hljótt.
þar sjest ei nokkur syrgja,
þar sjest ei nokkur steinn
sem geymi góða nafnið þitt,
þín getur ekki neinn —
en yfir hafið hraðar
á huldum andans væng
og myrkrið klýfur geislinn gljár
sem gekk frá banasæng.
Að ísa fornu frðni
hann flytur allt þit.t líf—
þvi þú varst íslands eigin son,
við unað, þraut og kíf —
og þessi andans ómur
sje æfiminning þín,
þú saklaust barn með svana hljóm
er söngstu kvæðin mín.
•/„ 85. ®. S.
Skýrslur um súrheysverkun,
H.
Onnur skýrslan er frá hr. búfræðing Egg-
ert Finnssyni á Meðalfelli í Kjós, um til-
raun, er þar var gerð í fyrra sumar. Hann
segir svo frá:
»Fyrir sláttinn var grafin gröf á vel þur-
lendum stað, í hól, og var hún hlaðin innan
allt í kring með nýstungnum mýrarkekki og
veggirnir hlaðnir fláalausir (lóðrjettir) og vel
sljettir, en gröfin tyrfð í botnin með blautu
torfi; og þá búið var að gjöra hana, var
stærðin einungis 4 álnir á hvern veg breidd,
lengd og dýpt. Svo var fyrst látið í hana,
eptir miðjan ágúst, nýslegið háargras, hjer
um bil 12,000 pd. að þyngd, og var látið nið-
ur þannig, að það var vel tætt í sundur og
lagt í lögum nálægt | fets þykkum, og troðið
svo vel sem varð við hvert lag, til þess
grófin var kúffull; þegar fór að hækka f
henni, var hestur látinn troða í hana, með
því að láta hann ganga fram og aptur ofan
á hverju lagi. Síðan var tyrft yfir með
nýskornu torfi, svo að torfið varð tvöfalt
yfir fóðrinu og að síðustu var borið grjót
j ofan á torfið, svo mikið, að grjótlagið varð 1
fets þykkt. Svo var það látið vera óhreyft
í 8 daga. J>á var það orðið sigið um helm-
ing af þeirri hæð, sem það hafði í fyrstu eða
niður í miðja veggi grafarinnar. |>á tók
jeg grjótið og torfið ofan af því og skoðaði
heyið; var það þá orðið ískalt og fast og
lítið eitt dekkra að lit, en þá er það var lát-
ið niður. þá var aptur látið þar ofan á
um 3000 pd. af háargrasi, svo það varð alls
um 15000 pd., og þar ofan á var láti ðmjög
ruddakent, en nýslegið mýrargras, og troð-
ið eins og áður, til þess meir en 1 álnar
hár kúfur var kominn upp af grófinni; þá
var það tyrft og grýtt eins og áður var gjört.
Var það þá eptir viku sigið svo, að torfið
sem ofan á var, var fets lægra en brún
veggjanna. Svo var grjótið tekið af, en
mold látin í þess stað, vel troðin og svo
mikil, að lagið var yfir 1£ fet á þykkt.
J>ar ofan á var hlaðin dálítil hrúga af þurru
heyi og tyrfð.
J>egar kom fram í desembermánuð, var
súrheyið tekið upp, til að skoða það og reyna
til fóðurs, og var það þá ólfkt að útliti og
gæðum. J>að af því, sem var háargras, leit
mikið vel út, var lítið eitt dekkra en þá er
það var látið í gröfina; hafði sæt-súra lykt
og smekk.og átu kýr það með mikilli græðgi.
Af þessu súrheyi var kúnni gefið 4—5 pd. í
stað 1 punds af góðri töðu, og sýndi það
góð áhrif á nyt kýrinnar, einkum að því
leyti að mjólkin var betri til smjörs.
(Norskurbúnaðarskólastjóri, J. Middelfart,
segir í skýrslu, sem jeg hefi sjeð, að súrhey
sje hið eina fóður, sem hann þekki, er gefi
viðlíka góða mjólk að vetrinum, sem grasið
á sumrin). J>að sem var mýrargras var
dökkt að lit, hafði sterkari og óþægilegri
lykt og smekk, og átu skepnur það illa
enda var það, eins og áður er sagt,
mjög ruddalegt og stórgjört og ekki ætilegt
sem þurkað hey heldur.
J>essi litla tilraun var að mörgu leyti
mjög ófullkomin; en var þó til að sýna, að
súrhey getur orðið að góðum notum, þó
gröfin sje ekki svo mjög kostnaðarsöm, og
væri óskandi, að sem flestir reyndu það,
eptir hinni ágætu fyrirsögn herra Torfa í
Ólafsdal, sem lesa má í »Andvara« fyrir árið
1884.
— J>á eru tveir bændur á Eiði á Langa-
nesi, Daníel Jónsson og G. Einarsson, er
skýra frá tilraun, er þeir gerðu í hitt eð
fyrra, 1883. J>eir gerðu gryfjurnar (tvær)
á venjulegan hátt 3—-4 álnir á hvern veg,
nema höfðu kringlótta holu í miðjum botn-
inum, alin að þvermáli og hálfa ahn að
dýpt, og þjettreptu yfir holuna undir
heyið, — eptir fyrirsögn einhvers búnaðar-
lærisveins. Svo höfðu þeir grafimar jafn-
sljettar við jarðargrundvöll að ofan, þ. e.
ekkert hlaðnar upp, og líklega á jafnsljettu,