Ísafold - 19.08.1885, Blaðsíða 2

142
handskutlum eða lagjárnum, en eigi með
skotum.
|>á er hvalur er drepinn á þann hátt, sem
hjer er leyft, skal þess ávallt gætt, að eigi
sje síldarveiði eða veiðarfærum spillt.
2. gr. Brot gegn 1. gr. laga þessara
varða sektum til landssjóðs allt að 2,000
kr. Auk þess skal veiðifang, ef nokkurt
er, gjört upptækt, og andvirðið falli til lands-
sjóðs.
Sje hvalur, hverrar tegundar sem hann
er, nokkurstaðar veiddur í landhelgi af
mönnum, er eigi hafa rjett til að veiða þar,
eða sje landhelgi notuð af þeim á nokkurn
hátt við hvaiveiðar, varðar það sömu sekt-
um og útlátum til landssjóðs, þó svo, að
sektin má eigi minni vera en 500 kr.
3. gr. Mál um brot gegu lögum þess-
um skal farið með sem opinber lögreglu-
mál.
12. Lög um takmörkun á fjárforræði þurfa-
manna, er þiggja sveitarstyrk.
1. gr. Hver sem þiggur styrk úr sveitar-
sjóði, er hann er orðinn fullra 16 ára að
aldri, annaðhvort fyrir sjálfan sig eða skyldu-
ómaga sína, er 9kyldur til að veðsetja allt
er hann á og eignast kann, til þess er hann
hefir að fullu endurgoldið sveitarstyrkinn, og
gétur sveitarstjórnin látið skrifa upp fjár-
muni þurfamannsins og þinglýsa veðskulda-
brjefinu og uppskriptargjörðinni á varnar-
þingi hans til tryggingar fyrir skuldinni.
Fyrir þinglýsinguna skal ekkert gjald greiða.
2. gr. Nú beiðist sveitarstjórn fjár-
náms til lúkningar sveitarstyrks hjá
skuldunaut sveitar, eða skuldinni er lýst við
á skipti búi hans, og er eptirrit úr sveitar-
bókinni næg sönnun fyrir skuldinni, enda hef-
ri hún forgöngurjett fyrir öðrum skuldum.
3. gr. Bjett er að amtmaður eptir ósk
sveitarstjórnar og tillögum sýslumanns eða
bæjarfógeta setji fjárráðamann þurfamanni
þeim, sem gjörir sig kunnan að ráðlauslegri
meðferð þess, er hann undir höndum hefir.
Birta skal úrskurð þann á varnarþingi
þurfamanns. f>á er þurfamaður hefir end-
urgoldið allan sveitarstyrk þann, er hann
hefir þegið, er sveitarstjórnin skyld að gefa
honum skrifaða viðurkenningu fyrir end-
urgjaldinu, og skal amtmaður, þá er hann
fær viðurkenningu þessa, nema úrskurðinn
úr gildi.
4. gr. Nú getur þurfamaður eigi
endurgoldið sveitarstyrkinn, en er þó vinnu-
fær, og er honum skylt að fara í hver-
jaþá viðunanlega vist, og vinna hver-
ja venjulega vinnu, sem sveitar-
stjórnin ákveður, og honum er eigi
um megn; þó er honum heimilt að
ráða sjer sjálfur, ef hann setur áreiðanlega
tryggingu fyrir því, að fátækrasjóðurinn bíði
engan halla við það. Yerði ágreiningur
milli þurfamanns og sveitarstjórnar um það,
hvort vist eða vinua sje viðunanleg eða
trygging nægileg, skal sýslumaður eða bæj-
arfógeti leita álits tveggja kunnugra óvil-
hallra manna um ágreiningsefnið ; því næst
skal hann leggja fullnaðarúrskurð á málið.
5. gr. Óhlýðnist þurfamaður ákvæðum
laga þessara eða úrskurðum þeim, er honuin
kunna að ganga á móti (sbr. og 4. gr.),
má kæra málið fyrir sýslumanni eða bæjar-
fógeta, er heldur þurfamanni til hlýðni, að
við lögðum sektum eða hegningu eptir
málavöxtum.
6. gr. Nú vill maður flytja af landi burt,
en skilja. eptir vandamenn, er honum að
lögum ber fram að færa, en sem ekki eru
sjálfbjarga, og skal hann þá skyldur að
setja uægilega tryggingu eptir mati tveggja
manna, sem ekki eru í sveitarfjelaginu,
fyrir því, að skylduómagar hans verði ekki
sveitarfjelaginu til þyngsla, að minnsta
kosti um næstu 3 ár, nema veikindi eða
önnur ófyrirsjáanleg óhöpp valdi, ^pda ó-
heimili sýslumaður eða bæjarfógeti utanferð
nema þessum skilyrðum sje fullnægt.
7. gr. Mál, sem rísa út af brotum gegn
lögum þessum, eru almenn lögreglumál.
13. Lög um stofnun lagaskola á lslandi.
1. gr. I Beykjavík skal stofna kennslu-
skóla í lögfræði.
2. gr. f>eir, sem vilja uema í skóla þess-
um, skulu hafa tekið burtfararpróf við hinn
lærða skóla í Beykjavík, eða einhvern lærð-
an skóla í Danmörku. Svo skulu þeir og,
áður en þeir megi ganga undir burtfarar-
próf við lagaskólann, hafa tekið próf í for-
spjallsvísindum.
3. gr. Við skóla þennan skulu skipaðir
tveir kennarar, og skal annar þeirra jafn-
framt vera forstöðumaður skólans og hafa í
laun 3,600 kr., en laun hins kennarans
skulu vera 2,500 kr.
4. gr. Báðgjafi Islands semur reglugjörð
handa skólanum.
5. gr. þeir, sem leysa af hendi burtfarar-
próf á skólanum.eiga aðgangað þeim embætt-
um á íslandi, sem lögfræðingareruskipaðirí.
14. Lög um liigtak og fjárnám án undan-
farins dóms eða sáttar. (Langt mál, stjórn-
arfrv., í 16. greinum).
Jpingsályktanir. Enn fremur hafa ver-
ið eamþykktar þessar þingsályktanir.
8. Um aðgang kvenna til námsprófa.
»Alþingi skorar á ráðherra Islands að
hlutast til um að leyft verði konum,
a, að ganga undir burtfararpróf við hinn
lærða skóla;
b, að njóta kennslu og taka burtfarar-
próf við hinar æðri menntunarstofn-
anir landsins«.
9. Um prestakallamál. »Neðri deild al-
þingis skorar á stjórnina, að leggja fyrir
alþingi 1887 nýtt lagafrumvarp um skipun
prestakalla í þá átt, að þar sje farið frarn
á fast árgjald til hvers prófastsdæmis, er
þess kann að þurfa, úr landssjóði, eða ár-
gjald frá einu prófastsdæmi til annars, og
að hjeraðsfundum prófastsdæmanna verði
heimilað rneð samþykki landshöfðingja að
jafna prestaköllin með tillagi frá einu til
annars, og með því að skipta milli þeirra
landssjóðstillaginu til prófastsdæmisins eða
tillagi annara prófastsdæma til þess«.
Stjórnarskrármálið. Meiri hluti
nefndarinnar í éfri deild, þeirBen. Kristjáns-
son, Einar Asmundsson, Sighvatur Árn. og
Skúli þorv., segjast vera »fyllilega sann-
færðir um, að málið mætti eigi seinna upp
bera, og að frumvarpið (neðri deildar) gjöri
þær einar breytingar á stjórnarskrá vorri,
sem brýn nauðsyn er á, til þess að stjórn
landsins og lagasetning vanti eigi hin helztú
skilyrði fyrir því, að geta orðið að þörfum
þjóðarinnar; en skilyrðin eru að voru áliti
þessi: að stjórnin ogalþingi vinnisem miðla-
minnst saman að lagasetningunni, og að
stjórn landsins sje dregiu sem mest saman
í landinu sjálfiu.
Að öðru leyti vill nefndin lítið gera nema
orðabreytiugar á frumvarpi neðri deildar,
til uinbótar á orðfæri. Einungis vill hún
hafa ákvæðiu um stundarsakir þannig : »1
íslenzkum málum, þeim, er eigi skal dæma
í landsdómi sainkvæmt þessum stjórnar-
skipunarlögum, er hæstirjettur í Danmörku
æðsti dómstóll, þangað til breyting verður
á því gjörð með lögum, er ríkisþingið og
alþingi samþykkir«.
Hinn eini konungkjörni þingmaður í
nefndinui, Jón Pjetursson,—líklega valinn í
í hana sem »íðel-frjálslyndur«, eptir því
sem einn samdeildarmaður hans hefir lýst
honum á prenti,—treystist ekki til að fylla
flokkinn, heldur fer eiun sjer með þá tillögu,
að láta sjer uægja að »alþingi nú sendi kon-
ungi vorum allra þegnsamlegast ávarp, og
beiðist þess þar í, að ísland fengi sjer-
skildan ráðgjafa, er mætti á alþinginu«.
Tveir konungkjörnir þingmenn utan nefnd-
ar, Hallgrímur Sveinsson og Magnús Ste-
phensen, stinga upp á, að (húsráðandi)
konur hafi kosningarrjett til alþingis, en
kjörgengi ekki nema karlmeun.
Málið er til 2. umræðu á morgun.
+ Tollmálið. Tollfrumvarpið frá efri
deild, er skýrt var frá í síðasta blaði (kafíi-
tollur, sykurtollur, tóbakstollur) fjell i neðri
deild þegar í stað með 14 atkv. gegn 7.
Hið eina af öllum toll og skattafrumvörpun-
um á þessu þingi, -er enn þá hjarir, er frum-
varp efri deildar um linun (til helminga) á
ábúðar- og lausafjárskattinum um fjárhags-
tímabilið.
+ Helgi lands fyrir ágangi af
skepnum. það frumvarp er einnig fallið
í neðri deild, með litlum atkvæðamun, ept-