Ísafold - 02.12.1885, Síða 1
Uppsöjn (skrifl.) bundin nJ áramót. 6-
gild nema kemin sje til ólj. tjrir 1. okt.
MjpeiJsluslola i Isatoldarprenlsm. 1. sal
[eiLur úl á miðvikudagsmorgina. Vefð
árgangsins (55-60 artai 4kr.; erlendis
5 kr. Borgist tvrir miöjan júl'mánuð.
ISAFOLD.
XII 52.
Reykjavík, miðvikudaginn 2.
desembermán.
1885.
205. Innlendar frjettir. Svar stjórnarinn.ir.
206. Reynsla og vonir fslendinga.
207. Flandrar.
208. Hitt og þetta. Auglýsingar.
Forngripasafnið opið hvern mvd. og ld. kl. 1—2
Landsbókasafnið opið hvern rúmhelgan dag kl. 12—2
út'ián md„ mvd. og ld. kl. 2— 3
Sparisjóður Rvíkur opinn hvern mvd og ld. 4 5
Veðurathuganir i Reykjavik, eptir Dr. J. Jónassen
nóv. I des. 1 Hiti (Cels.) Lþmælir Veðurátt.
ínóttujum hád. fm. | em. fm. em.
M. 25. + 3 + 4 29,5 29,4 Sa h d S h d
F. 2b. + 1 + 4 29,4 29 A h b A hv d
F. 27. + 1 + 3 28, q 28,7 Na hv b A h d
L. 28. 0 ■+ 3 28,8 29 A h d 0
S. 29. • 2 + 2 24,8 28,9 A h b A h d
M. 30. O + 2 29 29 0 d 0 d
p. I. -i- 2 29,3 29,3 Sv h b Sv h b
Umliðna viku hefir verið hægð á veðri og
blíða ; alveg auð jörð, þar tii að fjell sujór
(krapaslettingur) sunuudagskveldið 29, svo jörð
varð alhvít; daginn eptir 30. var allan daginn
dimmviðrismolla með ofanhríð nokkurri seint
um kveldið, en frostlaust veður. Föstudags-
kvöldið (h. 27.) sást óvenjulega mikið stjdrnu-
hrap, og hjelzt við alla nóttina, og hefði verið
stórkostleg sjón, hefði verið heiðríkja. Lopt-
þyngdarmælir hefir staðið lágt alla vikuna, og
gengur seint að hækka. í dag 1. hægur á
úts. (Sv.), bjartur; hefirsnjóað í nóttmeð vægu
frosti.
Reykjavik 2. desbr. 1885.
Póstskipið Laura lagði af stað
hjeðan til Khafnar, síðustu ferðina á
árinu, 29. f. m., eins og til stóð. Með
henni fór hinn nýi bankastjóri, L. E.
Sveinbjönsson yfirdómari, og ýmsir kaup-
menn: G. Zoéga, Jón O. Y. Jónsson,
Guðbr. Finnbogason konsúll, Jón Guð-
mundsson frá Flatey, P. J. Thorsteinson
frá Bíldudal o. fl.
Landsbankinn. Landshöfðingi hefir
eptir tillögu bankastjóranna skipað þessa
sýslunarmenn við bankann 27. f. m.: fje-
hirði Halldór Jónsson cand. theol., og bók-
ara Sighvat Bjartiason landshöfðingjaskrif-
ara.
Barnaskóli í Haukadal í Dýra-
firði. Skrifað að vestan 6. f. m.: Laug-
daginn var, 31. okt., var vígður barnaskóli
í Haukadal, stórt og vandað og fagurt
timburhús, sem 4 menn í Haukadal, bú-
lausir allir, hafa byggt af eigin efnum og
stofnað skólann. Andrjes skipstjóri Pjet-
ursson hefir sjálfur lagt fram allan aðal-
kraptinn, og á þó ekkert barn. Hann vinn-
ur fyrir aðra. þar flutti síra Kristinn ræðu
og aðra skólakennarinn Mattias Ólafsson,
er lært hefir á Möðruvöllum ; enn fremur
mennta- og fræðimaðurinn Sighvatur Gríms-
son Borgfirðingur, er flutti þar einnig kvæði
það, er hjer fer á eptir.
Slík höfðingsverk, sem skólastofnun þessi,
eru þess verð, að þeim sje haldið á lopti.
Andrjes þessi Pjetursson hefir auk þess
gefið nýlega Sandakirkju prýðilegan ljósa-
hjálm, er kostaði nær 100 kr., ofan á aðrar
gjafir til kírkjunnar áður, sem hafa numið
fleiri hundruð krónum. Og þó er þetta
vinnumaður og hjú annara. Betur að hann
ætti sjer marga líka. Hjer var ekki verið
að hrópa í þing eða landssjóð; en þessi
orð Andrjesar dugðu : nBarnaskólinn skal
upp !« það var orðið viðkvæði hans. Nú
er þar fastráðinn kennari í vetur, en bömin
líklega of fá, til að fá laun kennarans, svo
eigeudur skólaus mega nú borga honum þar
á ofan. Enda er hjer nú versta árferði, sem
orðið getur fyrir fólk, að koma börnunum
fyrir, alveg kornlaust á Flateyri, þingeyri
og Bíldudal, og engin fyrirsjón, að afstýrt
verði hungursdauða (?)«
Aminnzt kvæði við vígslu barnaskólans
er svo látandi:
Leiptri slær á ljósa vesturfjörðu
lýsir bjarmi Glámu skalla frá.
Hver er sá sem hyggst að varna hörðu
hrímgum ströndum Dýrafjarðar á?
Drenglynt hjarta, dýrstu hjeraðsmanna
dáðarík og auðmild styrktar hönd;
ósjerplægni sjáum vjer þar sanna,
sem að losar vanþekkingar bönd.
Ótal þarfir orrar snauðu móður
afarmargir finna glöggt og sjá;
en að þekkja’ í þrautum vin og bróður,
það er optar torveldara’ að fá.
Hjer má sjá, að sannreynt göfuglyndi,
saman hefir krapta lagt og þor:
hús er byggt og búið út í skyndi,
barnanna að greiða framaspor.
Synir íslands! Sjáið nú hvað stoðar,
sannur vilji til að stunda gott;
fram af austurfjöllum bjarmi roðar,
fegurstan er sýnir drengskapsvott.
Lyptið brúnum, börn, á þessum degi,
blæju sveiflið augum sljófgum frá;
horfið áfram óförnum að vegi,
upp til þess að líta framför á.
þakkið, börn, og þakkið bljúgt af hjarta,
þeim sem vinnur ykkar kjörum bót,
mennta sólin brosir ljúf hin bjarta,
breiðir sína geisla yður mót.
Fetið því á framabraut í skyndi,
fljótt og vel, og sýnið andans þor;
nú er bæði auðlegð vís og yndi,
ef þið greiðið fram til námsins spor.
Svar stjórnarinnar.
Stjórnarmálið gengur sinn reglulega gang,
lögum samkvæmt í alla staði. þingið leyst
upp á lögboðnum tíma, efnt til nýrra kosn-
inga á lögboðnum tíma og hiuu nýja þingi
stefnt saman til aukafundar á lögboðnum
tíma, næsta ár. þetta er sjálfsagður hlutur,
er allir gengu að vísum, er nokkru sinni
höfðu haft fyrir að líta í 61. gr. stjórnar-
skrárinnar. Hennar boðorð er svo skýrt og
skilyrðislaust, að þar er ekkert undanfæri.
þar verður engum hálum lögskýringum
við komið, engu skriffinnsku-gjörræði ; þar
stoðar ekkert annað, ef duga skal, en ber-
högg við lög og rjett, með þeirri skýlausu
og alvarlegu ábyrgð, er slíku fylgir í svo
mikilsvarðandi máli. Að þessu leyti var
því svar stjórnarinnar sjálfsagt.
Hitt var ekki eins sjálfsagt frá upphafi,
að hin fyrsta fullnaðartilraun þingsins til
að endurbæta þetta bráðabyrgðasmíði, er
vjer köllum stjórnarskrá, hitti eigi fyrir sjer
annað en þvert nei frá stjórnarinnar hálfu.
Tildrög stjórnarskrárinnar frá 5. janúar
1874, sjerstaklegt ásigkomulag lands vors
og margreynt alúðarþel konungs vors til
Islendinga gat vakið og alið þá von, að
hinn alræmdi apturhalds-andi, er hefir
verið drottnandi nær alla tíð síðan í stjórn
Danmerkur sjálfrar, kæmi síður fram við
oss, með því líka að bágt var að ímynda sjer,
að þessum miklu einherjum, þeim Estrúp
og sessunautum hans í ráðaneytinu, þætti
nokkur slægur í að sýna karlmennsku sína
á oss. En eptir hin víðfrægu skilaboð
stjórnarinnar til alþingis í sumar, er lands-
höfðingi þuldi upp eitthvað 4 eða ð sinn-
um, um að hún vildi alls enga breytingu
hafa á stjórnarskránni, gat engum komið
á óvart þetta svar, sem skýrt er »konungleg
auglýsing til Islendinga« og prentuð var í
síðasta blaði. það var þá sjálfsagður hlut-
ur, eigi síður en hin »opnu brjef« um þing-