Ísafold - 05.02.1890, Blaðsíða 3

4 ‘ó
Jón Sigurðsson hefir ritað um þetta í
nLítilli t'arningsbóka, og aegir þar frá, að
binda skuli vandlega saman viðarsprek í
knippi, og að líkindum muni mega brúka
hrís, stjóra knippi þessi niður inn undir flæð-
armáli, þegar bviið sje að láta í þau nokkrar
lifandi skeljar, og festi þær sig óðar við
kuippið.
Næsta ár megi svo vitja um knippið, og
megi þá telja það víst, að skeljarnar hafi
æxlazt og fest sig við það, og megi þá taka
fullorðnu skeljarnar, en þær ungu verði að
láta kyrrar, til að halda fjölguninni við. Sjeu
knippin mörg, megi þannið ætíð hafa nóga
beitu, með því, að taka úr þeim á víxl.
Tilraunir í þessa átt kosta auðvitað dálítið;
en beituferðirnar kosta líka mikið, og væri
tilvinnandi að leggja mikið í sölurnar til að
geta fækkað þeim.
I knippunum mundi meðfram mega hafa
fúasprek, og að líkindum spillti ekkert, að
hafa nokkuð af þönglum innanum, því við þá
er kræklingurinn vanastur að festa sig.
Hver vill ríða á vaðið?
H.
Alþingistiðindin.
«þjóðfjandinn» ísfirzki var að laspra mér
til í haust fyrir það, að ekki hefði ég sent
Alþ.tíðindin (framhald og endi) með nóvem-
berpósti, og bar »ísafold» fyrir því, að þau
hefðu þó um miðjan nóvember verið mœrri
fullprentuð#. þau vóru nú samt ekki alveg
fullprentuð fyrri en snemma í desember, og
þau koma ekki í mínar hendr frá prent-
smiðjunum, heldr til bókbindara, því að ég á
ekki að hefta þau, og ekki heldr að senda
þau út óheft. Eg fekk þau í hendr rétt
fyrir jólin. jpað hefði því mátt búast við
þeirn sendum héðan með 1. pósti á þessu
ári, og það er ekki mér að kenna, að þau
koma ekki enn út um land. En póstmeist-
arinn hefir (eftir samráði við landshöfðingja
að hann segir) neitað að taka þau til flutn-
ings, nema eintök þingmanna sjálfra. jpetta
mun stafa af færðinni. En ég skapa ekki
færð né ófærð, og ég er enginn yfirpóststjórn
— verð því að vera saklaus, hvað sem
«|>jóðfjandinn» lýgur.
Rvík 5. febr. 1890.
Jon Olafsson
alþm.
Skýrsla þessi er, það jeg til veit, fullkomlega
riett að efni. Eiriuugis skal þess getið til nán-
an skýringar frásögu ísafoldar, að B.-deild
Alþingistíðindanna, prentuð í Isafoldarprent-
sm., var, samkvæmt kvittun þeirra, er heptu
tiðindin, fullprentuð (ásamt kápu) 18. nóv.,
og þá ekki eptir óprentað af A.-deild nema
seinasta öikin og registrið (3 arkir), sem var
fullprentað 6. desbr.
Bitstj. fsaf.
Leiðarvísir ísafoldar.
Fyrirspyrjendur eru beónir að haja þolin-
tnceöi, þótt bið verði á svörum með köftum, þegar
mjög mikið safnast að, eins og nú hefir gjörzt nm
hríð. — Áminna þarf um, að hafa fyrirspurnirnar
sem stytztar, og þó glöggvar.
340. Maður hefur búið 9 ár í iiverfi einu, sem
þá er gjört að hreppi út af fyrir sig, og er þar
10. árið. Verður hann þá álitinn sveitlsegur í
þessum nýstofnaða hreppi, en ekki þar, sem hann
átti sveit áður en hann byrjaði dv'ól sína í hverf-
inu?
Sv.: það virðist vera að rígbinda sig vel mikið
við bókstaf laganua, að neita því, að maður þessi
hafi verið 10 ár „samflevtt í einum hreppiu (tilsk.
10. júlí 1848), þótt hverfið hafi að eins verið
partur af öðrum hreppi þangað til 10. árið. Hugs-
un löggjafans er auðsjáanlega sú, að hafi maður
verið spakur i sajra stað eða i sama svo og svo
litlu byggðarlagi svona langan tíma og unnið þar
það gagn, sem auðnan rjeð, smátt eða stórt, án
þess að þiggja af sveit, þá skuli hann eigi þurfa
að hrekjast þaðan. þótt hann verði ósjálíbjarga—.
En um annað eins atriði og þetta er sjálfsagt, ef
til kemur. að leita hins rjetta, æðsta úrskurðarvalds,
þ. e. landshöfðingja (erindisbrjef 92. febrúar 1875,
12. gr.).
341. Ef prófastur tekur ekki út sjóð heimakirkju
á prestssetri. þá er prestaskipti verða, og fæst
ekki til að ráðstafa honum á neinn hátt, og það
ekki, þótt hann hafi fengið biskupsskipun til að
gjöra það, verður þá ekki að telja þann kirkju-
sjóð í umsjón og ábyrgð prófasts?
Sv.: Jú, sjálfsagt.
342. Hver á aö ganga eptir slíkum kirkjusjóð,
þá er kirkjan þarfnast bans, til að verða byggð
upp, og hvernig á aö fara að því aö ná honum,
ef nann fæst ekki með góðu?
Sv.: Stiptsyfirvöldin hljóta að segja fyrir um
það, þegar til kemur.
343. Prestur sendir vinnumann sinn lyrir jól
með útbyggingarbrjeí til bónda fyrir þá sök, að
bóndinn hefir ekki viljað undirskrila byggingar-
brjef, ekki goldið uppsetta laudskuld, en ljeð öðr-
um af' jörðunni án leyfis prests. Vinnumaðurinn
kemur að dyrum bónda við 2 votta, þar at annar
sambýlismaður bónda; hann er sjálfur ekki heima,
en bróðir hans tekur brjefið, les það tvisvar og
biður vinnumaður hann að skýra frá inntaki þess.
Síðan er útbyggingarbrjefið lesið fyrir dyrum bónda
í áheyrn tveggja votta. Er þetta ekki lögleg út-
byggnig ?
Sv.: Nei; en liklega hefði hún orðið metin lög-
leg, ef hinir lögskipuðu sfe/nM-vottar hefðu birt
hana, þó ekki næðist í ábúanda sjálfan.
344. Maður falar jörð til ábýlis af presti. Prest-
ur lofar jörðunni og tekur undir eins skýrt fram,
að samkvæmt máldögum kirkjunnar geti jörðin
ekki byggst með lægri landskuld en 2 vættum ai
harðfiaki, sem þó inegi borgast með 2 vættum af
saltfiski. tíóndi sezt á jörðina upp á þetta umtal,
en geldur ekki nema 2 vættir af saltfiski. J>á fær
hann byggingarbrjef og undirskrifar að gjalda
sömu landskuld og upphaflega var ákveðið. Er
hann ekki skyldur au gjalda hið sama fyrir ábúð-
artimann allan ?
Sv.: Nei, fráleitt nema upp frá því að hann
undirskrifaði byggingarbrjefið.
345. tíóndi tekur jörð til ábúðar, og leyfirbróð-
ur sínum afnot af henni, án heimildar frá lands-
drottni. f>eir eiga vitanlega báðir fjenað, en bóndi
tíundar svona nálægt því, sem hann á, en bróðir
hans ekkert. Hvor þeirra á að sæla þeirri sekt,
sem ákveðin er fyrir rangt tiuudarfram í 7. gr.
laga 12. júl 1878?
Sv.: Bóndinn,— að minnsta kosti hafi bróðir hans
búlaus eigi mætt á hreppaskilaþingi til tíundar-
framtals; þvi eptir 4. gr. sömu laga eru búeudur
einir slcyldir að mæta þar ,og eiga þá aö telja fram
til tíundar ekki einungis tíundbært Iausafje sitt
og hjúa sinna, heldur einnig „annara, sem eru á
þeirra vegum“.
LEIÐRJETTXNG. Föringinga-tíðindi í síðasta
bl., 3. dálki í 39. bls., les: Föringatíðindi
AUGLYSINGAR
í samfeldu máli með smáletri kosta 2 a. (þakkaráv. 3 a.)
hvert orð 15 stafa frekast; með öðru letri eða setning
1 kr. fyrir þuml. dálks-lengdar. Borg. út í hönd.
Hið íslenzka náttúrufræðisfjelag.
Eins og kunngjört hefur verið í blöðuuum,
þá var náttúrufræðisfjelag stofnað hjer í fyrra
sumar (16. júlí), og fjekk það þegar allgóðar
undirtektir, svo ekki fáir hafa gengið í fje-
lagið, sumir með æfi-tillagi (25 krónum), en
flestir með árstillagi (3 kr.). Ejelag þetta er
stofnað með þeim aðal-tilgangi, að safna og
útvega sem mest af íslenzkum uáttúrugrip-
um (kvikindum, plöntum og steinum), og
geyma þá, svo að þeir bæði gæti leiðbeint
þeím, sem vilja kynna sjer náttúrueðli lands
vors, og svo til sýnis fyrir almenuing, þegar
svo langt væri komið, að því yrði við komið.
En þó að nokkuð sje til af slíkum náttúru-
gripum, þá er enn langt frá því, að vjer
getum enn þá hugsað til að syna þá opinber-
lega eða koma þeim fyrir almennings augu,
með því að bæði vantar hæfilegt liúsnæði, og
svo er þetta eun einungis lítill vísir. Fáeinir
velviljaðir heiðursmenn, sem ætíð hafa viljað
styrkja slík fyrirtæki, hafa þegar gefið fjelag-
inu gripi (svo sem herra Sigfús Bjarnarson
konsul á Isafirði) — skipstjórar og menu
kaupmanns G. Zoega hafa og gefið og tekið
af oss glös til að láta í, ef eitthvað slíkt
bæri að, og einstöku menn hafa selt oss
fugla, en þó miklu minua en vænta mátti.
Nöfn gefenda verða kunngjörð á sínum tíma,
ásamt mununum.
f>að eru nú vinsamleg tilmælí vor til allra,
einkum sjómanna og skotmanna, að þeir
sýni fjelaginu velvild og styrki það með því,
sem þeim kann í hendur að berast og sem
ekki er allsendis algengt. Til leiðbeiningar
skulum vjer geta þess, að vjer óskum eptir
fuglum af hverju tagi sem er; fiska sem
ekki eru algengir og ekki stærri en svo, að
vel megi handleika þá eða láta í stórt glas,
svo sem marknúta-tegundir, karfa o. s. frv.,
en sjeu þeir stórir, þá að láta oss vita svo
greinilega um þá sem unt er. Ennfremur
nefnum vjer kuðunga og alls konar skelfiska,
orma, sjaldgæfar jurtir, steina og bergteg-
undir o. s. frv. Vjer tökum það fram, að
margt af þessu getur verið næsta merkilegt,
hversu ómerkilegt og óásjálegt sem það kanu
að sýnast.
Meðundirskifaður gjaldkeri fjelagsins, Dr.
med. Jónassen, borgar sanngjarnt verð fyrir
munina, ef upp er sett, en annars má snúa sjer
til einhvers af oss sem ritum nöfn vor hjer undir.
þ>ess skal að endingu getið, að ýmsir vís-
indamenn í útlöndum hafa gengið í fjelagið,
og sumir þegar sent oss náttúrugripi frá sínu
landi, og munum vjer senda þeim aptur hjeð-
an það sem vjer megum án vera.
Sjórn hins íslenzka náttúrufræðisfjelags,
Reykjavik, 30. janúar 1890.
Ben. Gröndal. J. Jónassen, Dr. med.
Björn Jensson. p. Thoroddsen.
Stefán Stefánsson.
J>ann sem fengið hefir að láni hiá mjer fyrri
part bókarinnar, „DECAMERÖN“ bið jeg skila
mjer henni, sem fyrst.
í- 90- Asgeir Eyþórsson.
LÁG AFELLS-SÖPNUÐUR OSKAR, að guð-
ræðingar þeir, ersækja um Mosfellsbrauðið, gjöri
fionum jatnframt aðvart um það.
Björn Bjarnarson, (safnaðarfulltrúi).
ÓSKILAKxND. (Leiðrjetting ) Markið á kind
mni nr. 18 í auglýsingu úr Jxjósarhreppi í ísaf.
15. f. m. á aö vera: sneitt aptan biti fr. hægra
stýft standfj. aptan v.
Proclama.
pareð hjerverandi eigur Lopts Jörundarson-
ar frá Syðstabæ, sem farinn er af landi burt
án þess vitanlegt sje, hvar hann er, eru eptir
kröfu skuldaheimtumanns teknar til skipta
sem protabú, innkallast hjer með allir þeir, er
til skulda telja hjá ncfndum Lopti Jörundarsyni,
til innan 6 mánaða frá síðustu birtingu þess-
arar auglýsingar að sanna kröfur sínar fyrir
undirskrifuðum s kip taráðanda.
Skrifstofu Éyjafjarðarsýslu 6. janúar 1890.
St. Thorarensen.