Ísafold - 15.03.1890, Blaðsíða 2

8«
hafa staðið til sumartnála, enda hafa nu all-
ar skepnur staðið víðast við fulla gjöf síðan
um jól, og sumstaðar síðan eptir veturnætur.
Isafjarðarsýslu 2. marz: Tíðin hefir
verið rosasöm og óstillt til þessa. Fyrsta
sunnudag í góu var hjer eitt hið mesta rok
af suðvestri.sem komið getur; leysti þá fjarska-
mikið af útsynningsfannkynginu, sem komið
var hjer í íjörðunum, svo nú er kominn víð-
ast nægur hagi, enda munu sumir hafa verið
orðnir hræddir við heyþurð, ef sama hagleysi
hefði haldizt. þ>eir 6 dagar, sem af Góu eru,
hefir verið logn og blíða, með mest 6 stiga
frosti að morgninum á C. Skepnuhöld munu
vera vfðast hjer allgóð, og lieilsufar fólks yfir
höfuð, þó á stöku bæ hafi verið svo lítið
krankfellt, sem bæði getur átt rót sína í mið-
ur góðu lopti í húsakynnum og illa hirtu
neyzluvatni, sem hvorttveggja er þó lífsspurs-
má) að vanda, en því miður er vanrækt af
mörgum.
Aft.i er nú sem stendur fremur lítill, og
hefir verið bæði misjafn og óverulegur opt í
vetur. Nú er sem menn sjeu vaknaðir og
vilji sem fyrst takmarka eða aftaka kúfisks-
beituna, því flestum skynberandi mönnum
mun vera farið að blöskra kostnaður sá og
þrældómur, sem á kúfiskstökunni hvílir. þar
sem t. d. tveir bátar ganga frá sama útgjörð-
armanni, telst svo til, að annar báturinn megi
einlægt vera við kúfisk. En þeir, sem gera
út einn bát, tapa við hann helming tímans
og það ætíð beztu dögunum, því það má róa
í því, sem ekki verður náð kiifiski. En þræl-
dómurinn við að ná honum mikill. f>að er
altítt hjer. einkum að vetrinum, að menn
veikjast við kfifiskstöku, og sumir slasast;
það munu annars flestir mæla með að aftaka
alla skelfisksbeitu, nema hinir einsýnu beitu-
eigendur, og munu þó sumir vera með af-
tekningunni, nefnil. þeir, sem líta eins mikið
á almenningsheill og sinn hagnað. En þeir
eru jafnan færri, sem svo er varið.
Isafirðí 2. marz : Afli allgóður, þegar
gefur. einkum í Bolungarvík og Aðalvík..—
Góðir hagar nú komnir alstaðar.— Hvalabát-
arnir frá Langeyri komu 17. febr.; voru 5
sólarhringa á leiðinni frá Haugasundi; en nú
eru engir hvalir í Djúpinu, og þeir hafa eng-
an hval fengið enn. Amlie gamli á nú einn
bæði skipin og stöðvarnar á Langeyri.—Ellef-
sen er væntanlegur til Flateyrar í miðjum
marz, en Dýrafjarðar-bátarnir í miðjum apríl.
— Hafis hefir sézt út af Kögri seint í febr.—
— Kaupfjelagið ætlar þetta ár að hafa minna
um sig ; vestursýslan og Sljettu- og Grunna-
víkurhreppar taka ekki þátt í því. Verðlag
hjá fjelagiuu var síðasta ár :
A innlendu vörunum sama og hjer í kaup-
staðnum, rúgur (220 pd.) 14,50, b.bygg (126
pd.) 12,91i, hálfgrjón (220 pd.) 24,20, do.
(126 pd.) 17,75, kandis 34 a., kaffi 94 a., ex-
port 35 a., hvítas. 30 a., rulla 1,70, rjól 1,15,
salt 3,15, kol 3,40.
Strandasýslu (sunnanv.) 9. marz : Tíð-
arfar var jafnan óstillt og rosasamt fram
undir miðjan febr. þá stillti til og hefir
veðrátta jafnan verið einstaklega góð og hag-
stæð síðan. Frá 19. febr. til 4. marz var
allt af frostlaust, suma dagana góð hláka.
Tók þá svo upp, að nú má heita snjólaust
hjer neðra og mjög svellalítið. Er þvi kom-
inn góður hagi. Nú í 5 daga hefir verið frost
og hreinviðri; aldrei meira frost í vetur en í
^ærdag og í dag : 15° á B.
f>ó hagi sje góður, mun fje (ám og lömb-
um) alstaðar hjer vera gefið mikið enn, enda
er svo fyrir þakkandi, að talsverður áhugi er
vaknaður á því, að fara vel með skepnur.
Flestir eru farnir að sjá, að það borgar sig
vel. því miður mun hjer sem víða annar-
staðar, hörgull á góðum fjármönnum. þeir
eru næsta fáir, sem kunna vel að hirða fje.
En vonandi er, að með vaxandi áhuga á, að
að fóðra og hirða vel skepnur, fjölgi góðum
fjármönnum.
Bhnaðarfjelag er hjer í Bæjarhreppi nýlega
stofnað. Seint í f. m. Ijet fjelagið tvo menn
skoða hjá fjelagsmönnum heybirgðir, fjenað-
arhirðingu o. fl. þyngsta lamb (hrátur), sem
þeir fundu, vóg 108 pd. f>ess skal getið, að
lamb þetta þykir mjög vænt, en þó munu
hjer víðar vera lambhrútar, sem vega allt að
100 pd. og jafnvel freklega það.
Skagafirði 2. marz : »Veðrátta allt af
mjög góð.— Nú á að fara að hugsa til húsa-
byggingar á Hólum, og er í ráði að kaupa
hús í Hrísey, er stendur til boða með góðnm
kjórum.— Sundkennsla á fram að fara hjer í
sýslu að sumri á 2 stöðum ; var í fyrra að
eins á einum.—Afráðið að brúa Hofsá að sumri,
og gaf kaupm. Popp 100 kr. til þess íyrir-
tækis ; er það 5. brúin, sem Skagfirðingar
leggja, auk brúarinnar á Valagilsá, sem eyði-
lagðist fyrir nokkrum árum.— Hreift hefir því
verið, að flytja kvennaskólann á Ytri-Ey til
Sauðárkróks.
Húsbyggingarlán handa prestakalli-
Landshöfðingi hefir 11. f. m. veitt samþykki
til, að presturinn að Odda á Bangárvöllum,
síra Skúli Skúlason, megi taka 6000 kr. em-
bættislán upp á prestakallið til þess að
byggja íbúðarhús á prestssetrinu, »traust og
vandað timburhús, 18 álna langt og 13 álna
breitt, með járnþaki og járnvarið móti regn-
áttum», og með því skilyrði, að presturinn
haldi timburhúsinu við og kaupi fyrir þvi
eldsvoðaábyrgð, og að hann eða dánarbú hans
skili því í fullgildu standi eða með fullu álagi.
Lánið afborgist á 25 árum. (Stj.tíð.)
Makaskipti á kirkjujörð. Með kon-
ungsúrskurði 14. jan. þ. á. samþykkt maka-
skípti á »eign Saurbæjarkirkju á Bauðasandi;
jörðinni Fífustöðnm með hjáleigunni Holti í
Dalahreppi í Barðastrandarsýslu fyrir jarð-
irnar Krók og Gröf á Bauðasandi».
Aðalpóstvegir. Landshöfðingi hefir 8.
þ. m. samkvæmt 6. gr. vegalaga 10.nóv.l887,
ákveðið, hvar aðalpóstvegir skuli liggja fyrst
um sinn um suðuramtið og vesturamtið, að
fengnum áður tillögum sýslunefnda og amts-
ráða þar að lútandi. Eru póstvegir þessir
raktir nákvæmlega í Stjórnartíð. nr. 5 þ. á.
Sparisjóðshlunnindi. Sparisjóðir Svarf-
dælinga og Siglfirðinga hafa fengið hjá lands-
höfðingja endurveitt hlunnindi sín samkvæmt
tilsk. 5. jan. 1874, til ársloka 1895 og til 10.
okt. 1899.
Miltisbruni hefir drepið nýlega 7 hross,
1 kú og 1 naut á einum bæ í Laugardal i
Arnessýslu, Eyvindartungu. fEins og altítt
er orðið, mun drepsótt þessi stafa af útlendri
húð, er bleytt hefir verið í lygnu vatui, sem
skepnur drekka úr, og er hraparleg ógætni
manna í þeirri grein, þótt allt af sje verið
að vara þá við því.
Vegagjörð á jporsafjarðarheiði-
Hinn f'orni vegur yfir heiði þessa, norður i.
Langadal, lá fram Ivollabúðadal og vestanvert upp.
úr botni hans yfir djúpt gljúfra-gil, sem kallað er-
Isfirðiugagil. og hefir jaínan verið talið hinn
versti farartálmi á þessari leið og stundum ófært
yfirferðar. Síðan lá vegurinn upp yfir Tröllaháls
fram i Fremri-Fjalldal, og eptir honum og upp úr
botni hans norður heiði á Fjölskylduholt. þar
eru sýsluskil Barðastrandar- og Isafjarðarsfslna..
þaðat: norður á Kjöl að Bröttubrekku, og loks of-
an á Högnafjall og Heiðarbrekku. ímyndi maður
sjer beina línu dregna dalbrúna á milli, Kollabúða-
dals og Langadals, sjest |>að glöggt, að vegur Iiessi
liggur í mikinn bug til austurs, einkum um
Bröttubrekku, sem er norðarlega á heiðinni.
þá er nú að skoða vegagjörð á fjallvegi þess-
um, og er bezt fljótt yfir (>á. sögu að fara.
I Vegagjörð á heiði þessari snemma á þessari öld
var, eins og þá var títt, ekki önnur en að kasta
steinum úr götu og hlaða vörður, sem hrundn
fám árum síðar, svo allt komst i sömu vegleysu
aptur. þá var Kollabúðafundur haldinn mörg vor
af þriggja sýslna búum nórðan til í Vesturumdæm-
inu. Kom þar til urnræðu um vegleysu á þorska-
fjarðarheiði. og sýndist öllum nauðsynlegt, að-
koma upp sæluhúsi á miðri heiði, mönnum til
bjargar á vetrum á þessum fjölfarna og hættu-
lega fjallvegi, og átti Kristján heitinn í Keykjar-
firði lof skilið fyrir að gjörast hvatamaður þess.
Var húsið reist á sýslumótum, nálægt Fjölskyldu-
holti. þó sæluhús þetta væri illa byggður og ó-
nógur kofi, með slæmu fyrirkomulagi, varð hann
þó mönnum til bjargar mörgum sinnum i vetrar-
byljum og ófærðum, meðan hann gat hangið uppi;.
en nú er hann fyrir mörgum árum gjörsamlega
niður fallinn.
Bptir að þingið var búið að fá fjárforráð í hend-
ur, var þorskafjarðarheiði tekin fyrir til aðgjörð-
ar og vinnan boðin upp af sýslumanni. Daníel
heitinn Hjaltason i Hlíð varð svo hlutskarpur, að,
fá hana; hann var lika bláfátækur maður og þurfti
eins og aðrir á peningum að halda. Hann mun
hafa haft málsmetandi menn í ráðum með sjer,
hvar íeggja ætti veginn upp frá þorskafirði á
heiðina. Sýndist þeim óhafaudi vegur vetrardag
upp úr Kollabúðadal, sem er djúpur og brattar
hlíðarnar, er fyllast miklum og stundum ófærum
hengifönnum, einkum eystri hlíðin, og þar að auki
illfær gljúfragil í botni hans. Var þvi álitið, að
heiðarvegurinn væri bezt að lægi frá Múlakoti,
sem er stutt bæjarleið frá Kollabúðum, norðan
fram við þorskafjörð innan til, og þaðan fram
hinn lága og torfæmlausa þorgeirsdal. <’g þar
byrjaði Daníel heitinn á þessari vegagjörð sinni
Hann mun mcð nokkrum mönnum hafa fengizt
við hana tvö sumur, og kostaði það landssjóð
mörg hundruð krónur, og eptir 2 eða 3 ár mun,
enginn ferðamaður hafa freistazt til að fara hans
nýja veg, enda þó hann færi úam þorgeirsdal
fram á heiðina.
þá kemur nú Jón gamli póstur Magnússon tif
sögunnar. Og þá kastar líka tólfunum. Jafnvel
þótt hann væri kunnugur þorskafjarðarheiði, —
því nokkrum sinnum hafði hann yfir hana farið—
tekur hann þó tvo menn með sjer, þá helztu, sem
fáanlegir voiu, Pjetur heitinn hreppstjóra á Hrís-
hól—„skýzt þó skýrir sje«“—og Bjarna bónda á
Keykhólum. En óheppnin var, að báðir voru
þeir ókunnugri heiðinni en hann sjálfur. þessa
hafði hann með sjer til að meta, hvar haganleg-.